«Κόλαφος» είναι η ετήσια έκθεση του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch) για την Ελλάδα και για το έτος 2023. Όπως και στην αντίστοιχη του 2022, έτσι και στη φετινή το HRW στηλιτεύει τον τρόπο διαχείρισης σε μία σειρά από ζητήματα όπως το μεταναστευτικό, καυτηριάζει τους περιορισμούς στην ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης, ενώ υπογραμμίζει την «ανησυχία» του για τις διώξεις δημοσιογράφων, για το κράτος δικαίου, το πολύκροτο σκάνδαλο παρακολουθήσεων, το ναυάγιο της Πύλου, αλλά και τις γυναικοκτονίες που παρουσιάζουν ραγδαία αύξηση.
Δείτε επίσης: «Κόλαφος» για Μητσοτάκη η ετήσια έκθεση του HRW με αιχμές για σκάνδαλο υποκλοπών, Ελευθερία Τύπου
Στην 34η ετήσια έκθεση του, 740 σελίδων, που περιλαμβάνει περισσότερες από 100 χώρες, και δημοσιεύεται σήμερα Πέμπτη, το Παρατηρήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, συνοψίζοντας τις παρατηρήσεις του για την Ελλάδα υποστηρίζει: «Κατά τη διάρκεια του 2023, συνεχίστηκαν οι καταχρήσεις κατά αιτούντων άσυλο και μεταναστών, μεταξύ των οποίων βίαιες απωθήσεις, καταχρήσεις κατά την κράτηση και βία. Η κυβέρνηση επίσης συκοφάντησε και παρενόχλησε δικαστικά ομάδες της κοινωνίας των πολιτών που εργάζονται με το άσυλο αιτούντες και μετανάστες. Οι περιορισμοί της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης συνέχισαν να προκαλούν ανησυχίες σχετικά με το κράτος δικαίου, όπως και ένα σκάνδαλο παρακολούθησης. Τα θύματα εγκλημάτων μίσους ήταν απρόθυμα να αναφέρουν επιθέσεις στην αστυνομία. Το Κόμμα της Νέας Δημοκρατίας επέστρεψε στο κυβέρνηση μετά τις εκλογές του Ιουνίου».
Κοινωνία των Πολιτών
«Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου για το 2023 σημείωσε συρρίκνωση του χώρου για κοινωνία των πολιτών», επισημαίνει το HRW.
Και προσθέτει: «Η ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Mary Lawlor, σημείωσε σε μια έκθεση του Μαρτίου προς το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ ότι οι υπερασπιστές των δικαιωμάτων των μεταναστών «έχουν υποβληθεί σε εκστρατείες συκοφαντικής δυσφήμισης, ένα μεταβαλλόμενο ρυθμιστικό περιβάλλον, απειλές και επιθέσεις και κατάχρηση του ποινικού δικαίου εναντίον τους (…)»
Ελευθερία του Τύπου
Ταυτόχρονα, μόνο απαρατήρητη δεν έχει περάσει από το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων η έκθεση των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα για το 2023 που κατατάσσει την Ελλάδα στη θέση 107 στην Ελευθερία του Τύπου αλλά και τελευταία σε επίπεδο ΕΕ. Σε αυτό το μήκος κύματος, επισημαίνουν: «Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, η Ελλάδα ήταν η τελευταία μεταξύ των χωρών της ΕΕ στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου του 2023 των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF). Τα προβλήματα περιλαμβάνουν ένα μεγάλο συνεχιζόμενο σκάνδαλο παρακολούθησης, κυβερνητικές παρεμβάσεις και καταχρηστικές αγωγές. Εκπρόσωπος της κυβέρνησης απέρριψε το RSF ως “αναξιόπιστο”».
Δείτε επίσης: Τιράνα Χασάν (Human Rights Watch): Στην Ελλάδα ο χώρος στενεύει ανησυχητικά και για τα ΜΜΕ
Αναφορικά με τις απειλές και τις επιθέσεις κατά δημοσιογράφων, μεταξύ των οποίων και ο Κώστας Βαξεβάνης, αναφέρει: «Στην έκθεσή της για το κράτος δικαίου που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημείωσε ότι οι απειλές και οι επιθέσεις κατά δημοσιογράφων συνεχίζονται».
Για το σκάνδαλο των υποκλοπών, υπογραμμίζει: «Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε τον Ιούνιο σχετικά με ένα συνεχιζόμενο μεγάλο σκάνδαλο spyware και αποκαλύψεις ότι η κυβέρνηση παρακολουθούσε ανεξάρτητους δημοσιογράφους, έναν αρχηγό (κόμματος) της αντιπολίτευσης και άλλους, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαπίστωσε ότι οι ελληνικές αρχές είχαν παραβιάσει το δίκαιο της ΕΕ και τις προέτρεψε να προβούν σε επείγουσες μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση του παράνομου χρήση του λογισμικού κατασκοπείας Predator. Σύμφωνα με δημοσίευματα των μέσων ενημέρωσης, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) άνοιξε έρευνα τον Απρίλιο για την παράνομη χρήση του λογισμικού κατασκοπείας Predator από την Ελλάδα στο σκάνδαλο των υποκλοπών.
Τον Ιούλιο, η Ελληνική Αρχή Προστασίας Δεδομένων ανακοίνωσε τα αρχικά αποτελέσματα της έρευνάς της για τη χρήση του λογισμικού κατασκοπείας Predator, επιβεβαιώνοντας ότι έγιναν προσπάθειες εγκατάστασης spyware σε συσκευές πολλών ανθρώπων. Μέχρι στιγμής, δεν έχει εντοπίσει τους υπεύθυνους. Σε μια συζήτηση στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Φεβρουάριο, πολλά μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ευρωβουλευτές) προειδοποίησαν για την υποχώρηση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα, ιδίως λόγω του σκανδάλου spyware και της κατάστασης της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης».
Δολοφονίες Καραϊβάζ – Γκιόλια
«Σε μια εξέλιξη που χαιρετίστηκε από οργανώσεις για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, οι αρχές ανακοίνωσαν τον Απρίλιο τις συλλήψεις δύο υπόπτων σε σχέση με τη δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ το 2021. Η RSF πρόσθεσε ότι η πλήρης λογοδοσία για τη δολοφονία του Καραϊβάζ απαιτεί ότι “όλοι οι υπεύθυνοι για το έγκλημα, συμπεριλαμβανομένου του εγκέφαλου, πρέπει να συλληφθούν”. Έκθεση από ομάδες για την ελευθερία του Τύπου επέκρινε τις ελληνικές αρχές για αδράνεια και ανεπαρκείς έρευνες σχετικά με την ανεξιχνίαστη δολοφονία του δημοσιογράφου Σωκράτη Γκιόλια το 2010. Κάλεσαν τις αρχές να επανεξετάσουν ανεξάρτητα τις υποθέσεις Γκιόλια και Καραϊβάζ και να βελτιώσουν τις πρακτικές έρευνας σε όλες τις υποθέσεις που αφορούν εγκλήματα κατά δημοσιογράφων», αναφέρει.
Ναυάγιο Πύλου
Εν συνεχεία, το HRW, αναφέρει: «Περισσότεροι από 38.400 αιτούντες άσυλο και μετανάστες έφτασαν δια θαλάσσης και ξηράς από τον Ιανουάριο έως τις αρχές Νοεμβρίου, σε σύγκριση με 18.780 το σύνολο του 2022. Ένα αλιευτικό σκάφος που μετέφερε περίπου 750 άτομα βυθίστηκε στις 14 Ιουνίου στα ανοιχτά της Πύλου. Στη συνέχεια, αρκετοί από τους 104 επιζώντες ισχυρίστηκαν ότι το πλοίο βυθίστηκε μετά από ρυμούλκηση από σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής. Οι ελληνικές αρχές έχουν αρνηθεί αυτούς τους ισχυρισμούς. Σαράντα επιζώντες υπέβαλαν μήνυση τον Σεπτέμβριο κατά των ελληνικών αρχών, υποστηρίζοντας ότι δεν έλαβαν τα κατάλληλα μέτρα διάσωσης και ρυμούλκησαν το σκάφος, με αποτέλεσμα να ανατραπεί και να βυθιστεί. Οι επιζώντες ζήτησαν άμεση, ενδελεχή και αξιόπιστη έρευνα για το ναυάγιο.
Σε επιστολή τον Ιούλιο προς τον πρωθυπουργό, η Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Ντούνια Μιγιάτοβιτς σημείωσε τη νομική υποχρέωση της Ελλάδας να διεξάγει αποτελεσματικές έρευνες στο ναυάγιο της Πύλου για να διαπιστωθούν τα γεγονότα και, όπου ενδείκνυται, να εξασφαλιστεί η τιμωρία των υπευθύνων.
Αναφέρει ακόμα πως: «Το γραφείο του Συνηγόρου του Πολίτη ξεκίνησε ανεξάρτητη έρευνα τον Νοέμβριο για να εξετάσει τις πράξεις και τις πιθανές παραλείψεις μελών της ακτοφυλακής. Ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Μιγιάτοβιτς επαίνεσε αυτή την ενέργεια και προέτρεψε τις ελληνικές αρχές να παράσχουν πλήρη συνεργασία με την έρευνα του Διαμεσολαβητή».
Δείτε επίσης: Ναυάγιο Πύλος:«Κάποιος ρυμουλκούσε το σκάφος πριν ανατραπεί»
Ρατσισμός
Επιπροσθέτως, σχολιάζει όσα συνέβησαν το καλοκαίρι κατά τη μεγάλη φωτιά στο δάσος της Δαδιάς: «Τον Αύγουστο κλιμακώθηκε η ρατσιστική βία στον Έβρο εναντίον αιτούντων άσυλο και μεταναστών, τους οποίους οι επαγρύπνηση κατηγόρησαν, χωρίς να προσκομίσουν στοιχεία, ότι ευθύνονται για τις δασικές πυρκαγιές. Εμφανίστηκαν πολυάριθμες αναφορές και βίντεο για άγρυπνους «πολιτοφυλακές» που στοχεύουν αιτούντες άσυλο και μετανάστες, καθώς και ένα viral βίντεο που δείχνει ένα άτομο να κρατά 13 μετανάστες παρά τη θέλησή τους στο φορτηγό του ενώ καλούσε σε πογκρόμ εναντίον τους. Συνελήφθη μαζί με δύο φερόμενους συνεργούς του».
Γυναικοκτονίες
Τέλος, επισημαίνει: «Σύμφωνα με έκθεση του Μαρτίου του Μεσογειακού Ινστιτούτου Ερευνητικού Ρεπορτάζ, η Ελλάδα κατέγραψε την υψηλότερη ετήσια αύξηση στις αναφερόμενες γυναικοκτονίες μεταξύ 20 ευρωπαϊκών χωρών κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με αύξηση 187,5% σε μόλις ένα χρόνο, από το 2020 έως το 2021».
Και καταλήγει: «Σε μια απόφαση του Απριλίου σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης μιας εγκύου γυναίκας σε κέντρο υποδοχής αιτούντων άσυλο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διαπίστωσε ότι η Ελλάδα είχε παραβιάσει την απαγόρευση βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας αναγκάζοντας τη γυναίκα να ζήσει σε συνθήκες που παραβίασε τα ανθρώπινα δικαιώματά της».
Δείτε επίσης: Ευρωπαϊκό ράπισμα στην Ελλάδα του Μητσοτάκη για απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης εγκύου προσφυγοπούλας στη Σάμο
Στην μακροσκελή έκθεση του Human Rights Watch η Ελλάδα βρίσκεται στις σελίδες 261-266:
Human Rights Watch World Report 2024 by Website Documento on Scribd
Δείτε επίσης: Πάμε και όπου βγει και το 2024
Πλημμύρες Θεσσαλία: Στο «μικροσκόπιο» η Ελλάδα για «οδηγίες της ΕΕ αγνοήθηκαν» – Καρφιά του Euractiv