Τρία όπλα στη μάχη κατά της αδήλωτης απασχόλησης από την Επιθεώρηση Εργασίας
Πρόστιμα μικρότερα από τα σημερινά, που θα λειτουργούν ως κίνητρο για την πρόσληψη όσων εργαζόμενων δουλεύουν αδήλωτοι και ανασφάλιστοι, ετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας. Σύμφωνα με πληροφορίες του Documento, στις προτάσεις που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας για την αδήλωτη εργασία περιλαμβάνεται η μείωση του προστίμου στο μισό, με παράλληλη υποχρέωση του εργοδότη να προσλάβει τον εργαζόμενο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (πχ έως έξι μήνες). Το πρόστιμο αδήλωτης εργασίας είναι σήμερα 10.550 ευρώ ανά εργαζόμενο. Ταυτόχρονα, ο εργοδότης θα δεσμεύεται να καταβάλλει κανονικά τις μηνιαίες αποδοχές που θα έχει συμφωνήσει με τον εργαζόμενο, μαζί με τις ασφαλιστικές του εισφορές αλλά και να μην απολύσει κανέναν άλλο εργαζόμενο κατά την ίδια χρονική περίοδο.
Το μέτρο αυτό εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει θετικά αφενός από την πλευρά των εργοδοτών, αφού θα μειωθεί σημαντικά η επιβάρυνσή τους, από τα πρόστιμα που θα τους επιβάλλονται για τους ανασφάλιστους εργαζόμενους. Στο υπουργείο Εργασίας όμως θεωρούν ότι το μέτρο αυτό θα αποτελέσει σοβαρό κίνητρο για τους εργαζόμενους να καταγγέλλουν οι ίδιοι τη «μαύρη» εργασία τους, για να καρπωθούν στη συνέχεια κανονική πρόσληψη. Όφελός τους, θα είναι οι ασφαλιστικές εισφορές και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη που θα έχουν στο εξής οι ίδιοι και τα προστατευόμενα μέλη τους (πχ σύζυγοι, τέκνα).
Η συγκεκριμένη πρόταση υπάρχει σε ένα ευρύτερο πλαίσιο παρεμβάσεων που ετοιμάζονται για να αλλάξει το κλίμα εργασιακής «ζούγκλας» που επικρατεί στην αγορά εργασίας. Στην πρώτη γραμμή εντάσσεται, η έναρξη λειτουργίας του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ) στο ΣΕΠΕ, εντός του Ιανουαρίου, που θα αποτελέσει ένα πολύτιμο «εργαλείο» στη μάχη κατά της «μαύρης» εργασίας. Το πρόγραμμα αυτό, θα μπορεί να εμφανίσει σε «πραγματικό χρόνο» τις επιχειρήσεις που έχουν αυξημένες πιθανότητες να έχουν αφήσει εργαζόμενους ανασφάλιστους. Η επιτυχία του προγράμματος στηρίζεται κατά κύριο λόγο στη διασύνδεσή του με το σύστημα Εργάνη του υπουργείου Εργασίας, για να ελέγχονται άμεσα οι ροές απασχόλησης. Επίσης, το ΟΠΣ του ΣΕΠΕ θα διασυνδεθεί και με τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ), για να μπορούν να ελεγχθούν οι επιχειρηματίες και στο επίπεδο της φορολογίας. Στην ουσία θα μπορούν οι εξειδικευμένοι υπάλληλοι που θα «τρέχουν» το ΟΠΣ να διαπιστώσουν με μεγάλη ταχύτητα, εάν ο επιχειρηματίας που ελέγχουν ηλεκτρονικά, χρωστάει στην Εφορία, εάν έχει ρυθμίσει τα χρέη του, εάν καταβάλλει κανονικά τις οφειλές του κλπ. το νέο πληροφοριακό σύστημα θα δέχεται συνέχεια καινούργια, βελτιωμένα στοιχεία από τους επιθεωρητές και όσο θα διευρύνεται η βάση δεδομένων του, τόσο θα καταφέρνει να πετυχαίνει πιο ακριβείς αναλύσεις. Με τον τρόπο αυτό, θα υπάρχει ένα είδος «risk analysis» και όταν θα προκύπτουν οι κατάλληλες ενδείξεις, τότε η επιχείρηση θα βρίσκεται στη λίστα ελέγχου «πρώτης γραμμής» για τυχόν ανασφάλιστη εργασία.
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις παραβατικών επιχειρήσεων που θα μπορούν να διαπιστωθούν στο μέλλον, με σχετική ευκολία, είναι εκείνες που, ενώ έχουν δηλώσει ότι λειτουργούν 24 ώρες την ημέρα, διαθέτουν σωρεία εργαζομένων μερικής απασχόλησης. Επίσης, σε αρκετές περιπτώσεις καταγράφονται επιχειρήσεις που προβαίνουν σε μαζικές αλλαγές προσωπικού, σε σύντομο χρονικό διάστημα, στοιχείο που μπορεί να υποκρύπτει ανασφάλιστη εργασία.
Με τον τρόπο αυτό, οι έλεγχοι από δειγματοληπτικοί, θα μετατραπούν σε αυστηρά στοχευμένοι, για να προκύψουν καλύτερα και πιο απτά, αποτελέσματα. Την ίδια στιγμή όμως, στο υπουργείο Εργασίας προγραμματίζουν σημαντική αύξηση στο προσωπικό του ΣΕΠΕ, μέσω μετατάξεων –μετακινήσεων από τα Ασφαλιστικά Ταμεία, που θα ενσωματωθούν στο Ενιαίο Φορέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΕΦΚΑ). Έτσι και αλλιώς, βάσει νόμου, το όποιο πλεονάζον προσωπικό προκύψει, θα πρέπει να καλύψει ανάγκες της δημόσιας διοίκησης στο σκέλος των ελέγχων, δηλαδή στο ΣΕΠΕ και στη ΓΓΔΕ. Σύμφωνα με σχετική εξαγγελία του αρμόδιου υφυπουργού Εργασίας, Τάσου Πετρόπουλου, θα προκύψουν 1.000 θέσεις εργασίας που θα καλυφθούν από αυτό ακριβώς το πλεονάζον προσωπικό, 11 Περιφερειακά Κέντρα Απασχόλησης (ΠΕΚΑ), που θα δημιουργηθούν ανά την επικράτεια. Στόχος τον ΠΕΚΑ είναι μαζί με το ΣΕΠΕ να ασκήσουν τη μέγιστη δυνατή πίεση στην αγορά εργασίας, έτσι ώστε να περιοριστούν στο ελάχιστο φαινόμενα παραβατικότητας.
