Τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης αστέγων, τοξικομανών και κατοίκων είδε στο Μεταξουργείο ο Στέφανος Κασσελάκης
Λίγα μόνο μέτρα μακριά από εκεί όπου χτυπά η καρδιά της αθηναϊκής πρωτεύουσας, η εικόνα στους δρόμους πέριξ του Μεταξουργείου μοιάζει απόκοσμη. Εικόνες σαν βγαλμένες από ταινία, που σοκάρουν και τον πιο σκληραγωγημένο. Ο κατά τ’ άλλα ευρωπαϊκός αέρας είναι ποτισμένος με «άρωμα» ανθρώπινων υγρών: κάτουρα, κόπρανα, χρησιμοποιημένες σύριγγες, τόνοι σκουπιδιών κοσμούν τους άλλοτε αριστοκρατικούς δρόμους της Αθήνας.
Οι βαρόνοι των ναρκωτικών τριγυρνούν ανενόχλητοι και μοιράζουν ναρκωτικές ουσίες στους δεκάδες εξαθλιωμένους ανθρώπους που τρυπιούνται μπροστά στα μάτια ανυποψίαστων περαστικών και λιώνουν μέρα με τη μέρα στα πεζοδρόμια της γειτονιάς. Οποιος πει ότι δεν υπάρχουν άστεγοι στην Αθήνα, ας έρθει να δει με τα μάτια του. «Σπίτια» από χαρτόκουτα, αυτοσχέδιες τουαλέτες, άνθρωποι που πλένονται στη μέση του δρόμου με παγωμένο νερό. Ανθρωποι ενός άλλου, ξεχασμένου θεού. Ανθρωποι που από καιρό έχασαν όχι μόνο την αξιοπρέπειά τους αλλά και την ευκαιρία να έχουν ένα καλύτερο μέλλον.
Τις βραδινές ώρες τα φώτα κυριολεκτικά σβήνουν και η περιοχή υποδέχεται τους επισκέπτες των οίκων ανοχής που συχνά γίνονται βίαιοι και απειλητικοί για όποιον τύχει να βρεθεί στο διάβα τους. Οσοι δουλεύουμε στην περιοχή έχουμε να αντιμετωπίσουμε τους τοξικομανείς που τα βράδια μπορεί να έχουν σπάσει τα τζάμια των αυτοκινήτων μας ή να έχουν καθίσει επάνω, αρνούμενοι να μετακινηθούν. Η αστυνόμευση φυσικά είναι ανύπαρκτη και ο φόβος να κυκλοφορήσεις τόσο έντονος που μπορείς να τον νιώσεις από μέτρα μακριά.
Λίγα στενά παραπέρα, κάπου στην πλατεία Αυδή, πολιτικοί, ηθοποιοί και άλλοι διάσημοι τρωγοπίνουν τα βράδια, σε απόσταση αναπνοής από τη θωρακισμένη οικία της Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Η δημοκρατία εδώ είναι επιλεκτική, αφού κανείς δεν ενδιαφέρθηκε να περπατήσει και να καταγράψει τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης, δίνοντας λύσεις. Ούτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ως πρωθυπουργός εμφανίστηκε ποτέ ούτε και κάποιος από τους δραστήριους υπουργούς του. Για τον δήμαρχο Κώστα Μπακογιάννη ούτε λόγος.
«Εθνικός στόχος η μείωση της φτώχειας»
Το Documento έχει απευθύνει κατά καιρούς αιτήματα σε πληθώρα φορέων και πολιτικών καλώντας τους να δουν την άλλη πλευρά της Αθήνας, αυτήν που παραμένει στη σκιά και στον εξευτελισμό της ανθρώπινης ύπαρξης, μακριά από τα πολύχρωμα χριστουγεννιάτικα λαμπάκια και τις ακριβές αγορές της. Ο Στέφανος Κασσελάκης, πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, ήταν ο μόνος που δέχτηκε να περπατήσει στη γειτονιά μας, αντιμετωπίζοντας κατάματα τη σκληρή πραγματικότητα.
Η πρώτη στάση στο οδοιπορικό του Στέφ. Κασσελάκη ήταν ο χώρος όπου ζει η κ. Αιμιλία, μία υπερήλικη η οποία, όπως του αποκάλυψε, μένει πάνω από δύο χρόνια στο πεζοδρόμιο. Εχει μαζέψει, κυρίως από τα σκουπίδια, διάφορα –άχρηστα για άλλους– αντικείμενα, καταφέρνοντας να «χτίσει» το δικό της «σπίτι», το οποίο αποτελείται από στοίβες πλαστικών. Δένοντάς τα με σκοινιά, ώστε να είναι γερή η κατασκευή, έχει δημιουργήσει ένα χώρο που μοιάζει με κουβούκλιο. Ο χώρος είναι ένα επί ένα και με δυσκολία χωράει και την ίδια.
Στη μεταξύ τους συζήτηση ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ ρώτησε την κ. Αιμιλία ποιες είναι οι ανάγκες της και της υποσχέθηκε πως θα κάνει ό,τι μπορεί για να βρεθεί μόνιμη κατοικία για την ίδια αλλά και για τους εκατοντάδες ανθρώπους που ζουν στον δρόμο. Η ίδια άλλωστε αρνήθηκε να μεταστεγαστεί για λίγο καιρό σε κάποιο ξενοδοχείο, όπως της προτάθηκε, εφόσον, όπως εξομολογήθηκε στο Documento, φοβάται τι θα απογίνουν τα πράγματά της.
«Για μένα όλο το ζήτημα της στέγασης αλλά και της αστεγίας είναι τεράστιο κοινωνικό ζήτημα. Πρέπει να είναι εθνικός στόχος να μειώσουμε τη φτώχεια σε αυτήν τη χώρα, όπως και την πείνα, αλλά και την αστεγία. Αυτό πρέπει να είναι εθνικός στόχος. Δεν φτάνει μόνο να δούμε τι ανάπτυξη έχει το ΑΕΠ. Το 26% της κοινωνίας μας είναι κοινωνικά και υλικά αποκλεισμένο, δηλαδή ο ένας στους τέσσερις. Ενας τεράστιος αριθμός. Αυτός δεν έπρεπε να είναι μηδέν;» αναρωτιέται ο Στέφ. Κασσελάκης.
«Μπορούμε να θέσουμε τον στόχο αντί για ένας στους τέσσερις να είναι ένας στους οχτώ. Αυτός θα πρέπει να είναι ένας εθνικός στόχος τετραετίας» επισημαίνει εμφατικά ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Στέφ. Κασσελάκης, κάνοντας τη διαπίστωση πως είναι κάτι που μπορεί να συμβεί. Μάλιστα τονίζει ότι το πώς θα ανταποκριθεί η ελληνική κοινωνία σε αυτά τα ζητήματα «είναι θέμα πολιτικής βούλησης. Δείξε μου τον προϋπολογισμό σου, να σου πω ποιος είσαι».
Λίγο πιο κάτω, στον πεζόδρομο της οδού Ιάσονος, ο Στέφ. Κασσελάκης συνάντησε μία από τις μεγαλύτερες πιάτσες της περιοχής. Περίπου 30 τοξικομανείς, μέρα μεσημέρι, έκαναν χρήση ουσιών και φάνηκαν τρομοκρατημένοι στη θέα της κάμερας αλλά και ξένων ανθρώπων, που στα δικά τους μάτια έμοιαζε να εισβάλλουν στον χώρο τους. Μας έδειξαν ότι δεν είμαστε ευπρόσδεκτοι.
«Ο πολιτισμός μας αφήνει κόσμο στο περιθώριο»
Προχωρώντας βλέπαμε στον δρόμο μας και άλλες πιο μικρές πιάτσες, ενώ η μυρωδιά γινόταν όλο και πιο αποπνικτική. Περάσαμε έξω από εγκαταλελειμμένα κτίρια, μισογκρεμισμένα, τα οποία φιλοξενούν άστεγους και τοξικομανείς.
Το Documento απηύθυνε ερώτηση στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ για το ποια είναι η αίσθησή του περπατώντας σ’ αυτό τον δρόμο. «Οργή» ήταν η απάντηση. «Γενικά γνώριζα, αλλά βλέποντάς το νιώθω οργή» μας απαντά χαρακτηριστικά και συμπληρώνει: «Είμαστε η Αθήνα που διαφημίζουμε όλον αυτό τον πολιτισμικό πλούτο σε όλο τον κόσμο και ο δικός μας πολιτισμός, εκεί που μένουμε και δουλεύουμε, αφήνει κόσμο στο περιθώριο».
Ρωτώντας τον τι προτίθεται να πράξει ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, κάνει τις δικές του παραδοχές και μας απαντά: «Πριν έρθω εδώ ήμουν στο ΚΕΘΕΑ. Η κυβέρνηση πάει να το διαλύσει! Θέλει να εφαρμόσει μια νέα θεραπευτική πρακτική για να κάνει μια νέα λογοδοσία-γραφειοκρατία, η οποία θα ανοίξει την πόρτα για ιδιωτικοποιήσεις και σ’ αυτό το ευαίσθητο θέμα. Δεν ακούει καν την κοινωνία».
«Χρειαζόμαστε συνειδητοποίηση της κοινωνίας» παρατηρεί. «Η ορατότητα δεν είναι μόνο για δικαιωματισμό, όποτε μας βολεύει. Είναι και γι’ αυτά που μας κάνουν να αισθανόμαστε πολύ άβολα. Είναι πολύ εύκολο να τους στιγματίσεις αυτούς τους ανθρώπους και να κάνεις ακροδεξιά πολιτική βασιζόμενος στο μίσος. Η ερώτηση είναι πώς τους αγκαλιάζεις, αλλά και πώς μπορείς να εφαρμόσεις σωστές πρακτικές και να βελτιώσεις εντέλει την κοινωνία. Είμαστε τόσο καλοί όσο ο ελάχιστος κοινός παρονομαστής μας στην κοινωνία. Πρέπει να ανεβάσουμε τους πιο αδύναμους, όσους είναι στο περιθώριο και σε επίπεδο κοινωνικής και υλικής απόκλισης» συμπληρώνει ο Στέφ. Κασσελάκης.
Τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση έχει προσλάβει πάρα πολλούς αστυνομικούς, την ώρα μάλιστα που αφήνει το ΕΣΥ να καταρρέει και λόγω έλλειψης προσωπικού. Στην περιοχή όπου βρισκόμαστε, μια περιοχή που βιώνει έντονη κρίση, δεν υπάρχει αστυνόμευση. Για την ακρίβεια είναι ανύπαρκτη. Πάνω σε αυτά τα δεδομένα ο Στέφ. Κασσελάκης, συνεχίζοντας το οδοιπορικό στους εφιαλτικούς αυτούς δρόμους, σχολιάζει: «Σε αυτή την περιοχή χρειάζεται, πέρα από αστυνόμευση, μια μεγάλη επέμβαση της πολιτείας με εμπειρογνώμονες, με κοινωνικούς λειτουργούς, που να έχουν τεχνογνωσία στην επανένταξη. Εδώ δεν είναι θέμα αμιγώς αστυνομικό».
«Στο τέλος της ημέρας τι άνθρωποι είμαστε;»
«Αυτοί οι άνθρωποι (σ.σ.: εννοώντας όσους συναντήσαμε κατά τη διάρκεια της περιήγησής μας) δεν το κάνουν εν γνώσει τους. Αρα πρέπει να τους βοηθήσουμε. Το να τους αφήνουμε στο περιθώριο, επειδή κάποιος κουνάει τη σημαία της ασφάλειας και της τάξης, δεν είναι λύση ούτε για την καθημερινότητα των κατοίκων εδώ ούτε για αυτούς τους ίδιους τους συνανθρώπους μας. Η κοινωνία πρέπει να τα βλέπει αυτά» επισημαίνει.
«Να είμαστε ειλικρινείς» λέει στο Documento, «πολλές μεγαλουπόλεις έχουν ζητήματα ανισοτήτων και μεγάλων αποκλίσεων. Αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς δεν μπορούμε να τα κάνουμε καλύτερα». Θέτει ως επιτακτική ανάγκη ότι «πρέπει να λειτουργήσουν οι τοπικές κοινωνίες, πρέπει να δαπανηθούν τα κατάλληλα κονδύλια, πρέπει να επιτρέψουμε στο ΚΕΘΕΑ, σε όλα τα προγράμματα θεραπείας και επανένταξης να υπάρξουν ουσιαστικά. Ακόμη πρέπει να υπάρξει ορατότητα σ’ αυτά τα ζητήματα. Να μη χρησιμοποιούν μερικοί τη δήθεν τάξη και ασφάλεια πολιτικά. Αλλωστε αυτό είναι κάτι που τους βολεύει κάποιες φορές, το να υπάρχουν δηλαδή άνθρωποι για να κατηγορείς, έτσι ώστε να έχεις ελεύθερη πολιτική. Αυτό, όμως, δεν είναι μακροχρόνια προσέγγιση ούτε πρόκειται να πετύχει. Στο τέλος της ημέρας, άσχετα από την πολιτική, τι άνθρωποι είμαστε; Τι κοινωνία είμαστε;». «Ποιοι είμαστε κάθε μέρα που ξυπνάμε;» διερωτήθηκε ο Στέφ. Κασσελάκης στο τέλος μιας περιήγησης κατά την οποία ήταν πολύ φανερό πως η πραγματικότητα που αντίκρισε «έγραψε» μέσα του…
