Ο Γάλλος συγγραφέας Καρίλ Φερέ βρέθηκε στην Ελλάδα με αφορμή την έκδοση του νέου μυθιστορήματός του και μίλησε για τον τρόπο που οι δυτικοί αντιμετωπίζουν τη λαθροθηρία στην Αφρική.
«Οταν ήμουν μικρός ήθελα να γίνω δολοφόνος λαθροκυνηγών. Εξακολουθώ να θέλω. Ως αντίδοτο γράφω» σημειώνει ο Καρίλ Φερέ στην τελευταία σελίδα τού «Οκαβάνγκο». Το νέο μυθιστόρημά του που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά έχει θέμα τη διαλεύκανση του φόνου ενός λαθροθήρα στην καρδιά των πάρκων άγριας φύσης της Ναμίμπια. Ο Γάλλος συγγραφέας παρουσίασε το βιβλίο του στην Αθήνα και στα Χανιά και σήμερα Δευτέρα θα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη. Με αυτή την αφορμή συναντηθήκαμε στον κατάφυτο κήπο των εκδόσεων Αγρα.
Ποιο είναι το προφίλ τού μέσου λαθροθήρα;
Αντρας, γύρω στα πενήντα, για τον οποίο το κυνήγι είναι σύμβολο εξουσίας. Προέρχεται κυρίως από την Αμερική και ειδικότερα το Τέξας. Οχι από την Καλιφόρνια. Εκεί έχει πολλούς ομοφυλόφιλους. Η λαθροθηρία χρειάζεται άντρες με μικρό μόριο.
Η λαθροθηρία στην αφρικανική ήπειρο είναι μια από τις επιπτώσεις της αποικιοκρατίας;
Οι δυτικοί ανακάλυψαν την Αφρική λόγω της αποικιοκρατίας. Και σκέφτηκαν: «Μα τι ωραία που είναι εδώ με τους ελέφαντες και τα λιοντάρια! Τι θα κάνουμε; Ας τα σκοτώσουμε». Ετσι τα ζώα άρχισαν να εκλείπουν διότι όσο κι αν σκότωναν δεν τους έφτανε. Αλλο ένα σύμπτωμα του καπιταλισμού δηλαδή. Οσο πιο πολλά υλικά αγαθά έχουμε τόσο περισσότερα επιθυμούμε. Ετσι, όσο πιο πολλά χρήματα κέρδιζαν από το κυνήγι τόσο περισσότερο ασχολούνταν με αυτό. Στα μέσα του 20ού αιώνα δημιουργήθηκαν στην Αφρική πάρκα για την προστασία της άγριας ζωής. Ωστόσο η λαθροθηρία ευδοκιμεί. Υποτίθεται πως το κέρατο του ρινόκερου είναι αφροδισιακό. Και πληρώνουν τεράστια ποσά για να το αποκτήσουν. Το κέρατο όμως είναι φτιαγμένο από κερατίνη, όπως και τα νύχια μας. Δεν θα βοηθήσει τη στύση σου το να τρως τα νύχια σου.
Πώς αντιδρούν οι Αφρικανοί σε αυτό που συμβαίνει στην ήπειρό τους;
Αν είσαι πάμφτωχος χωρικός και κάποιος σου προσφέρει εκατό δολάρια μόνο και μόνο για να του υποδείξεις πού βρίσκονται τα ζώα, ίσως να το κάνεις διότι πρέπει κάτι να φας. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που προσπαθούν να προστατέψουν τα ζώα. Οι περισσότεροι στην Αφρική ενδιαφέρονται για τα ζώα αλλά δεν αντιδρούν όπως εμείς στη Δύση, δεν θα κατέβουν σε διαμαρτυρίες. Πάντως έχει ενδιαφέρον ότι ο πλανήτης μας είναι σε κατάσταση συναγερμού κι εμείς σκοτώνουμε τα άγρια ζώα. Είναι πράξη ενδεικτική της παρακμής μας.
Το πάρκο που περιγράφετε στο βιβλίο σας ανήκει σε ιδιωτική εταιρεία.
Ναι, δεν είναι κακό αυτό. Υπάρχουν ιδιωτικές εταιρείες που θέλουν να προστατέψουν την άγρια φύση. Δεν είναι μόνο το χρηματικό κέρδος που επιδιώκουν. Τα ζώα στα πάρκα είναι καταδικασμένα να περάσουν τη ζωή τους σε μια μεγάλη φυλακή. Είναι ελεύθερα αλλά την ίδια στιγμή και περιορισμένα. Ομως η εναλλακτική είναι να απελευθερωθούν και να θανατωθούν από αγρότες ή λαθροκυνηγούς ή να σκοτωθούν από διερχόμενα αυτοκίνητα. Είναι πολύ περιορισμένος ο χώρος όπου τα ζώα μπορούν να είναι ελεύθερα. Στη Ναμίμπια ζουν στα ίδια εδάφη με τους ανθρώπους. Και κάποιες φορές τα λιοντάρια επιτίθενται στις αγελάδες τους.
Γιατί είναι ιδιωτικά και όχι δημόσια τα πάρκα για την άγρια ζωή;
Τα εδάφη της Ναμίμπια ανήκουν σε άλλο κράτος, συγκεκριμένα στη Νότια Αφρική. Αυτό σημαίνει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η γη ανήκει σε λευκούς. Οταν ο Νέλσον Μαντέλα εκλέχθηκε στη Νότια Αφρική, οι άνθρωποι πίστεψαν πως ήταν ελεύθεροι. Ομως η οικονομία εξακολουθεί μέχρι σήμερα να βρίσκεται στα ίδια χέρια. Στη Ζιμπάμπουε οι φάρμες αφαιρέθηκαν κάποια στιγμή από τους λευκούς και δόθηκαν στους μαύρους. Ωστόσο δεν ήξεραν πώς να τις συντηρήσουν και έτσι τα ζώα πέθαιναν. Δεν είναι πολύ απλό λοιπόν. Δεν υπάρχει καλός και κακός, είναι πιο περίπλοκη κατάσταση.
Την εποχή της υπερπληροφόρησης μεγάλο μέρος των δυτικών κοινωνιών εξακολουθεί να έχει άγνοια σε σχέση με τη λαθροθηρία.
Ποιος νοιάζεται; Οπως ποιος νοιάζεται για όσα συμβαίνουν στις γυναίκες, στα παιδιά, στους μετανάστες; Ο κόσμος πνίγεται στη θάλασσα και αδιαφορούμε. Τα θύματα είναι απλώς άλλος ένας αριθμός. Οι πάντες και τα πάντα συνδέονται αλλά το ξεχνάμε. Πιο πολύ μας ενδιαφέρει να αγοράσουμε την καινούργια οθόνη, το νέο κινητό, ένα πιο σύγχρονο μοντέλο αυτοκινήτου. Ακόμη κι αν νοιαστούμε για τα άγρια ζώα, πάμε και τα βλέπουμε στους ζωολογικούς κήπους, στη φυλακή τους.
Πού είναι το λάθος;
Στον καπιταλισμό. Στον τρόπο που μαθαίνουμε να χρησιμοποιούμε τα πράγματα. Αλλά είναι μια διαδικασία χωρίς τέλος.
Ταξιδεύετε σε όλο τον κόσμο. Πού έχετε εντοπίσει ότι αυτό συμβαίνει περισσότερο;
Κατά τη γνώμη μου υπάρχουν δύο είδη ανθρώπων. Αυτοί που αποφάσισαν ότι η γη τούς ανήκει γιατί μπορούν να την αγοράσουν και να της βάλουν φράχτες. Και οι άλλοι που νιώθουν ότι οι ίδιοι ανήκουν στη γη. Είναι εντελώς φιλοσοφικό το ζήτημα. Δύο διαφορετικοί τρόποι θέασης για τη ζωή. Δύο κόσμοι που δεν μπορούν να συναντηθούν.
INFO
Το μυθιστόρημα «Οκαβάνγκο» του Καρίλ Φερέ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αγρα σε μετάφραση της Αργυρώς Μακάρωφ
