Ο Ζελένσκι έφυγε χωρίς εγγυήσεις, χωρίς συμφωνία και ταπεινωμένος από τον Λευκό Οίκο
Σε μετωπική σύγκρουση, που προκαλεί τεράστια αβεβαιότητα για το μέλλον της Ουκρανίας και φέρνει αστάθεια στην Ευρώπη, ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τον αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς από τη μια πλευρά και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι από την άλλη, εξελίχθηκε η επίσημη επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου στον Λευκό Οίκο. Ο Ζελένσκι μετέβη στην Ουάσινγκτον για να υπογράψει μια ταπεινωτική για τον ίδιο και την Ουκρανία συμφωνία με τις ΗΠΑ, που προέβλεπε τη συνεκμετάλλευση του φυσικού πλούτου της χώρας του. Τελικά έφυγε όχι απλώς με άδεια χέρια, αλλά ταπεινωμένος μέσα στο ίδιο το Οβάλ Γραφείο.
Το κλίμα μύριζε μπαρούτι με το που ο Ζελένσκι πάτησε τα σκαλιά του Λευκού Οίκου και δέχτηκε τις λοιδορίες του ίδιου του Τραμπ. Ουσιαστικά τον κορόιδεψε επειδή φορούσε την κλασική «πολεμική» ανεπίσημη αμφίεση που προτιμά από την έναρξη του πολέμου της Ουκρανίας. Στη συνέχεια όμως το κλίμα πήρε άγρια τροπή καθώς τόσο ο Τραμπ όσο και ο Βανς φρόντισαν με τις δηλώσεις τους να ξεκαθαρίσουν ότι όχι μόνο ο Ζελένσκι έπρεπε να υπογράψει αμέσως τη συμφωνία που του είχαν ετοιμάσει, αλλά θα έπρεπε να είναι και ευγνώμων για όλα όσα έχουν κάνει οι ΗΠΑ για τον ίδιο και τη χώρα του.
Δέσμευση για τα μελλοντικά έσοδα
Σύμφωνα με όσα διακινούνταν πριν από την υπογραφή της συμφωνίας, η Ουκρανία δεσμευόταν να συνεισφέρει το 50% «από τη μελλοντική δημιουργία εσόδων όλων των σχετικών περιουσιακών στοιχείων-φυσικών πόρων που ανήκουν στην ουκρανική κυβέρνηση» σε ένα ταμείο που θα διαχειριζόταν από κοινού με τις ΗΠΑ.
Παρά ταύτα εξαιτίας της απολύτως ανεπίσημης και προσβλητικής σε κάθε πλαίσιο συνάντησης, ο Τραμπ επί της ουσίας έδιωξε τον Ζελένσκι από τον Λευκό Οίκο, χωρίς να υπογραφεί η συμφωνία και χωρίς να τον συνοδέψει στην πόρτα ως είθισται – ακόμη και σε συναντήσεις που δεν πάνε καλά.
Η εξέλιξη αυτή κάθε άλλο παρά αναμενόμενη ήταν, αφού η αμερικανική πλευρά όλο το προηγούμενο διάστημα είχε δημιουργήσει την αίσθηση ότι η υπογραφή της συμφωνίας για τη «συνεκμετάλλευση» των ορυκτών της Ουκρανίας θα λειτουργούσε θετικά προς την κατεύθυνση της ειρήνης, την οποία ο Τραμπ συζητάει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Το γεγονός ότι ο Τραμπ μετά το πέρας της θυελλώδους συνάντησης έγραψε ότι περιμένει τον Ζελένσκι να επιστρέψει «όταν θα είναι έτοιμος για να κάνει ειρήνη» υπογραμμίζει ξεκάθαρα τη σύμπλευση Τραμπ – Πούτιν στο θέμα της Ουκρανίας κι έτσι αφήνει εκτός τόσο το ίδιο το Κίεβο όσο και όλη την Ευρώπη.
Μετά τη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ αλλά και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν έσπευσαν να προσφέρουν τη στήριξή τους στον Ζελένσκι, δίνοντας τον τόνο σχετικά με τη στάση που αναμένεται να κρατήσουν στο θέμα οι Ευρωπαίοι. Οι εξελίξεις αυτές καταδεικνύουν ότι ΗΠΑ και Ευρώπη κινούνται προς εντελώς αντίθετες κατευθύνσεις στο πεδίο της επίλυσης του ουκρανικού κι αυτό δημιουργεί ζήτημα πλέον σταθερότητας των διατλαντικών δεσμών.
Οι τεράστιες διαφορές Αμερικανών και Ευρωπαίων
Σημειώνεται ότι η ταπείνωση Ζελένσκι από την ηγεσία των ΗΠΑ έρχεται λίγες μέρες αφότου ο Τραμπ είχε συναντηθεί τόσο με τον Γάλλο πρόεδρο όσο και με τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ, με τις συνομιλίες αυτές επίσης να αναδεικνύουν τις τεράστιες διαφορές μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης στο ζήτημα της Ουκρανίας. Ο Τραμπ παρά τις εκκλήσεις και των δύο ηγετών αρνήθηκε να συμμετάσχουν οι ΗΠΑ σε οποιοδήποτε σχέδιο ανάπτυξης δυτικών στρατιωτών στην Ουκρανία, ενώ προωθούσε το σχέδιό του για τους ουκρανικούς φυσικούς πόρους ως μια τύποις εγγύηση ασφαλείας, με το σκεπτικό ότι η Ρωσία θα σεβαστεί τους Αμερικανούς εργαζόμενους στην εξόρυξη των ουκρανικών κοιτασμάτων. Μετά τις εξελίξεις στον Λευκό Οίκο δεν υπάρχει καν αυτό το πλαίσιο.