Είκοσι δράσεις οι οποίες θα ξεκινήσουν να υλοποιούνται άμεσα, για την προστασία και τον έλεγχο του δομημένου περιβάλλοντος, τόσο στην Αττική, όσο και σε ολόκληρη τη χώρα, παρουσίασε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μετά την ευρεία σύσκεψη την Τρίτη στο Λαύριο, παρουσία των αρμόδιων υπουργών, της περιφερειάρχου Αττικής, δασαρχών και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης
Ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να χτυπήσει “τη γροθιά στο μαχαίρι” για να ξηλώσει τις παθογένειες του παρελθόντος, κυρίως ως προς την αυθαίρετη δόμηση, ενώ ειδικότερα για το Μάτι τόνισε πως εκπονείται χωροταξικό σχέδιο για την άμεση ανοικοδόμηση του οικισμού, αλλά σε νέα βάση.
Την ίδια ώρα ο κ. Τσίπρας κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι «αντί να κάνουν έστω και λίγη αυτοκριτική όσοι κυβέρνησαν την Ελλάδα τέσσερις και πλέον δεκαετίες, οι ίδιοι και οι οικογένειες τους, κουνούν το δάκτυλο στην κυβέρνηση και αντιμετωπίζουν την τραγωδία ως πολιτική ευκαιρία».
Εθνική τραγωδία
«Η Αττική βίωσε μια ανείπωτη ανθρώπινη τραγωδία. Η Ελλάδα βίωσε μια εθνική τραγωδία. Το πένθος είναι εδώ και 15 μέρες παρόν σε όλες μας τις λέξεις, και σε όλες μας τις κινήσεις. Και κανείς δεν μπορεί να μην σκύψει το κεφάλι, κυριευμένος από τη θλίψη για τόσες ανθρώπινες ζωές» τόνισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ξεκινώντας την ομιλία του.
«Η δική μου υπόσχεση από τη πρώτη μέρα ήταν ότι αυτό το “πώς και το γιατί” θα διερευνηθεί σε βάθος και σε όλες του τις διαστάσεις, με αδιάβλητες διαδικασίες και από αδιάβλητους ειδικούς. Τίποτε δεν πρόκειται να κουκουλωθεί εν ονόματι οποιασδήποτε σκοπιμότητας» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Ποτέ ξανά μια τέτοια τραγωδία
Ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε πως «ο πόνος για τις ζωές που χάθηκαν, γεννά την ευθύνη να μη μείνουμε στα λόγια αλλά να αναλάβουμε δράση, ο καθένας στο μέρος που του αναλογεί, ώστε να μη ζήσουμε ποτέ ξανά μια τέτοια τραγωδία» και κάλεσε την πολιτική ηγεσία του τόπου να ανάβει τις ευθύνες της.
Και σημείωσε πως στο παρελθόν για λόγους «πολιτικής δειλίας, είτε ανεπάρκειας, είτε ακόμη χειρότερα πολιτικής -και όχι μόνο- κερδοσκοπίας πάνω σε διαχρονικές στρεβλώσεις, έλειψαν οι τολμηρές αλλά αναγκαίες πολιτικές τομές».
Κανένας και τίποτε δεν θα ξεχαστεί
«Δυστυχώς» προσέθεσε ο Αλέξης Τσίπρας «στις περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, οι κατά καιρούς ηγεσίες δεν πόνταραν στη λύση, αλλά στη λήθη». Για να συμπληρώσει πως η απόφαση της κυβέρνησης είναι κανένας και τίποτα να μην ξεχαστεί- «οφείλουμε να χτυπήσουμε τη γροθιά στο μαχαίρι και να ξηλώσουμε, να γκρεμίσουμε μια- μια τις στρεβλώσεις του παρελθόντος».
«Το χάος της ανεξέλεγκτης δόμησης, που απειλεί ανθρώπινες ζωές, δεν μπορεί άλλο να γίνει ανεκτό. Ό τι καταστρέφει δάση και ακρογιάλια, ό,τι εκπροσωπεί κίνδυνο για τις ανθρώπινες ζωές θα ξηλωθεί. Είναι χρέος μας απέναντι στους νεκρούς μας. Μα πιο πολύ είναι χρέος μας απέναντι στους ζωντανούς, απέναντι στις επόμενες γενιές» δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Τάχιστα και σε νέα βάση η ανοικοδόμηση των περιοχών που επλήγησαν
Υπογράμμισε πως οι περιοχές που έχουν πληγεί θα ανοικοδομηθούν τάχιστα, αλλά σε νέα βάση που θα εγγυάται τη νομιμότητα, το σεβασμό του περιβάλλοντος, και τη ζωή των κατοίκων τους.
Ο πρωθυπουργός παρουσιάζοντας τις δράσεις της κυβέρνησης επισήμανε πως για να υλοποιηθεί το οποίο σχέδιο χρειάζεται η στήριξη των κατοίκων αυτών των περιοχών ώστε η κοινωνία «να απαλλαγεί από την επικίνδυνη κληρονομιά ενός φαύλου παρελθόντος».
«Αν κάτι μας διδάσκει η πρόσφατη τραγωδία είναι ότι μόνο συλλογικά μπορούμε να αποτρέψουμε στο μέλλον παρόμοιες καταστροφές» τόνισε και ανέφερε πως κατά τη διάρκεια της σύσκεψης που προηγήθηκε, συζητήθηκαν εκτενώς με τους υπουργούς, την περιφερειάρχη, τους δασάρχες και τους εκπροσώπους της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου, οι αναγκαίες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου της ανεξέλεγκτης δόμησης.
Οι 20 άμεσες παρεμβάσεις της κυβέρνησης
Οι 20 άμεσες παρεμβάσεις για την προστασία και τον έλεγχο του δομημένου περιβάλλοντος, που παρουσίασε ο πρωθυπουργός, αφορούν την επιτάχυνση της εφαρμογής των διατάξεων του σχετικού νόμου του περασμένου Οκτωβρίου, περιλαμβάνουν, όμως, και νέες δράσεις και είναι οι εξής:
- Προχωρά το αμέσως επόμενο διάστημα, με βάση τη σχετική προτεραιοποίηση, η κατεδάφιση 3.200 αυθαίρετων κτισμάτων και κατασκευών που έχουν ήδη τελεσίδικα πρωτόκολλα κατεδάφισης, με ευθύνη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης (κτίσματα που βρίσκονται σε ζώνη αιγιαλού, αναδασωτέες δασικές εκτάσεις σε εθνικούς δρυμούς και ρέματα στην Αττική). Το ίδιο θα γίνει και στην υπόλοιπη Ελλάδα
- Για κάθε αυθαίρετο κτίσμα που εντοπίζεται σε φάση κατασκευής, θα προχωρά άμεσα η κατεδάφιση του.
- Θεσπίζεται με σχετική νομοθετική πρωτοβουλία το «Πρωτόκολλο συμμόρφωσης» που ελέγχεται από ελεγκτή δόμησης.
- Διατίθενται άμεσα μηχανικοί από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, με στόχο την ενίσχυσή τους σε ανθρώπινο δυναμικό για το διάστημα που απαιτείται, ώστε να πραγματοποιηθούν οι κατεδαφίσεις που έχουν προτεραιοποιηθεί.
- Ξεκινά άμεσα η καταγραφή και χαρτογράφηση των περιφράξεων σε παραλίες, μέσω του Μητρώου ελεγκτών δόμησης και την αξιοποίηση άλλων διαθέσιμων μηχανισμών του ΥΠΕΝ
- Επιταχύνονται οι διαδικασίες ελέγχου και κατεδαφίσεων για περιφράξεις σε απόσταση 500 μέτρων από τη ζώνη αιγιαλού. Πρόκειται για την εφαρμογή του νόμου 1337 του 1985 (νόμος Τρίτση).
- Δίνεται η δυνατότητα άμεσου εντοπισμού και κατεδαφίσεων αυθαίρετων κατασκευών, με Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών ΠΕΝ και Εσωτερικών, σε εφαρμογή της πρόσφατης νομοθέτησης του ΥΠΕΝ. «Αν κάποια αρμόδια αρχή ή υπάλληλος της -και το λέω, διότι έχει συμβεί κατά κόρον τις τελευταίες δεκαετίες- επιλέξει να κάνει τα στραβά μάτια σε περιπτώσεις αυθαίρετων κτισμάτων, να ξέρει ότι τα ψέματα τελείωσαν. Θα αρκεί μια σχετική Υπουργική Απόφαση για να επιβληθεί επιτέλους η νομιμότητα», τόνισε ο πρωθυπουργός.
- Προχωρά άμεσα η αποστολή των στοιχείων αυθαιρέτων κτισμάτων του δημοσίου, των ΟΤΑ, και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στην αρμόδια δομή του ΥΠΕΝ.
- Προχωρούν 250 νέες προσλήψεις για τη στελέχωση των Περιφερειακών Παρατηρητηρίων (Περιφερειακές Διευθύνσεις Ελέγχου Δόμησης) και των Τοπικών Παρατηρητηρίων (Τμήματα Ελέγχου Δόμησης) του δομημένου περιβάλλοντος, κατά εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου.
- Από τις 15 Οκτωβρίου, σε συνεργασία με το Τεχνικό Επαγγελματικό Επιμελητήριο, τίθεται σε πλήρη λειτουργία το πληροφοριακό σύστημα e-Άδειες. Θα απλοποιεί τη διαδικασία αδειοδότησης- η υποβολή και η έκδοση οικοδομικών αδειών γίνεται πλέον ηλεκτρονικά, ενώ εξαλείφεται μια ολόκληρη δεξαμενή διαφθοράς και συναλλαγής.
- Σήμερα υπογράφεται η Υπουργική Απόφαση που ανοίγει το Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης για την εγγραφή μηχανικών με τα αντίστοιχα δικαιώματα, κατ’΄ εφαρμογή του 4495 του 2017, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των ελεγκτών δόμησης.
- Με την ενεργοποίηση του Μητρώου Ελεγκτών Δόμησης στα μέσα Οκτωβρίου, ξεκινάει ο προβλεπόμενος δειγματοληπτικός έλεγχος του 5% των δηλώσεων αυθαιρέτων.
- Δημιουργείται πλατφόρμα του ΥΠΕΝ, σε συνεργασία με το ΤΕΕ για την αυθαίρετη δόμηση, μέσω της οποίας θα γίνεται ηλεκτρονική καταγραφή όλων των αυθαιρεσιών – πολεοδομικών, δασικών, σε αιγιαλούς, σε ρέματα. Παράλληλα, θα γίνεται παρακολούθηση της πορείας όλων των καταγγελιών, ώστε να μην λιμνάζουν πια, σε συρτάρια Υπηρεσιών.
- Επιλέγονται ελεγκτές, μέσω αδιάβλητου μηχανισμού ηλεκτρονικής κλήρωσης ελεγκτή δόμησης, οι οποίοι θα προχωρούν στη συνέχεια, στην εξέταση των καταγγελιών, αλλά και αυτεπάγγελτα.
- Έως το τέλος του χρόνου, αναρτώνται οι δασικοί χάρτες για το 47% της συνολικής επικράτειας της χώρας. Μέχρι το τέλος του 2019 θα έχουν αναρτηθεί για το σύνολο της επικράτειας. Να σημειωθεί πως μέχρι το 2015 οι εγκεκριμένοι δασικοί χάρτες αφορούσαν λιγότερο από το 1% της επικράτειας της χώρας.
- Προχωρά η χάραξη της γραμμής αιγιαλού για όλη τη χώρα, έως το τέλος του έτους και αναμένεται να επικυρωθεί έως το τέλος του 2019.
- Προχωρά άμεσα νομοθετική πρωτοβουλία για την οριοθέτηση των ρεμάτων σε όλη τη χώρα, με στόχο την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για την αντιπλημμυρική προστασία. Όλα τα ρέματα σε όλη τη χώρα θα οριοθετηθούν, με ευθύνη των δήμων και με πόρους που θα διατεθούν από τον ειδικό λογαριασμό του Πράσινου Ταμείου, έως το τέλος του 2019.
- Δημιουργείται ειδικό υποκεφάλαιο για την ολοκληρωμένη πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, στον άξονα της στρατηγικής που αφορά στην προστασία δασικών οικοσυστημάτων.
- Διπλασιάζονται οι διαθέσιμοι πόροι του Πράσινου Ταμείου, από 2,5% σε 5%, για τη χρηματοδότηση των άμεσων μέτρων που αφορούν στις κατεδαφίσεις, στις οριοθετήσεις ρεμάτων και στις αποζημιώσεις των ελεγκτών δόμησης.
- Προχωρά εκπόνηση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου για το Μάτι, μέσω της ενεργοποίησης του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου για την αντιμετώπιση των συνεπειών φυσικών καταστροφών.
Χρειάζεται και η αποφασιστική δέσμευση της κοινωνίας
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε πως προτεραιότητα στις δράσεις της κυβέρνησης αποτελεί η αντιμετώπιση και εξουδετέρωση των κινδύνων για την ανθρώπινη ζωή αλλά και η προστασία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, του αμύθητου πλούτου του φυσικού περιβάλλοντος της πατρίδας μας.
Υπογράμμισε δε πως «δεν αρκεί μονάχα η πολιτική βούληση της κυβέρνησης για να γίνουν οι μεγάλες τομές, που συνεπάγονται και συγκρούσεις με συμφέροντα και κληρονομημένες από το παρελθόν συμπεριφορές. Χρειάζεται και μια πλατιά, ειλικρινής και αποφασιστική δέσμευση της κοινωνίας, ή τουλάχιστον της μεγάλης πλειοψηφίας της».
Αναλάβαμε την ευθύνη για την τραγωδία στο Μάτι ως υπεύθυνη κυβέρνηση
Συνεχίζοντας ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «την ευθύνη για την τραγωδία στο Μάτι, την οποία αναλάβαμε ως υπεύθυνη κυβέρνηση του τόπου, την κατανοούμε όχι ως κάποια λεκτική εκτόνωση και υπεκφυγή, αλλά ως μια τεράστια προσπάθεια να λυθούν χρόνια και επικίνδυνα προβλήματα».
«Η σπέκουλα, η πολιτική κερδοσκοπία, το ρουσφέτι, οι ψηφοθηρικές συναλλαγές με την αυθαιρεσία, ο ιδιοτελής συμβιβασμός με τερατώδεις παθογένειες, ήταν τα φαύλα αδελφάκια του πολιτικού κόστους» σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας.
Αντί να κάνουν αυτοκριτική στην αντιπολίτευση, μας κουνούν το δάκτυλο
«Είμαστε αποφασισμένοι τίποτε να μην ξεχαστεί και είμαστε αποφασισμένοι να αναλάβουμε το κόστος, αλλά όπως εγώ ανέλαβα από τη πρώτη στιγμή, ακόμη και ευθύνες που ενδεχομένως να μην μου αναλογούν, θα περίμενα έστω και μια μικρή δόση αυτοκριτικής από όσους αυτόν τον τόπο τον κυβέρνησαν όχι για 2 και 3 και 5 χρόνια, αλλά για 4 και πλέον δεκαετίες, οι ίδιοι και οι οικογένειες τους», προσέθεσε ο πρωθυπουργός.
Επιτέθηκε σε όσους «δημιούργησαν και εξέθρεψαν αυτές τις παθογένειες. Τους πρωτομάστορες του ρουσφετιού, της συναλλαγής και των αυθαιρέτων, με τους πολιτευτές και τους νομάρχες, τα πολιτικά τζάκια και τα τοπικά κυκλώματα, που τροφοδοτούνταν από τη συναλλαγή και τη διαφθορά και κερδοσκοπούσαν παντοιοτρόπως σε αυτό το οικιστικό τερατούργημα».
Ταυτόχρονα ο κ. Τσίπρας κατηγόρησε την αντιπολίτευση και για τη στάση της στις πυρκαγιές και σημείωσε χαρακτηριστικά: «Αντί για αυτοκριτική, τώρα μόνο μας κουνούν το δάχτυλο πάνω από τα αποκαΐδια»
Αυτό, παρατήρησε, στην καλύτερη περίπτωση, γιατί «στη χειρότερη ποζάρουν στο φωτογραφικό φακό με ένα πλατύ χαιρέκακο -θα ΄λεγα- χαμόγελο ευτυχίας, μετά τη συνέντευξη Τύπου για τους 90 νεκρούς. Αντιμετωπίζουν, δυστυχώς, την τραγωδία ως πολιτική ευκαιρία. Να αποκομίσουν πολιτικά, προσωπικά, και μικροκομματικά οφέλη».
Όλοι θα κριθούμε
«Ας είναι. Όλοι θα κριθούμε», σχολίασε ο κ. Τσίπρας και κατέληξε: «Εμείς, σκύβουμε το κεφάλι μπροστά σε αυτή την ανείπωτη τραγωδία. Αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας, γιατί εμείς κυβερνάμε αυτόν τον τόπο σήμερα, με όλες αυτές τις παθογένειες που κληρονομήσαμε. Αλλά τις κληρονομήσαμε για να τις αλλάξουμε όχι για να τις διαιωνίσουμε κι εκεί είναι η μεγάλη μας ευθύνη.
Αυτή η κατάσταση πρέπει να τελειώνει και θα τελειώσει. Το χρωστάμε στους νεκρούς, στα θύματα της τραγωδίας, το χρωστάμε, όμως, και στο μέλλον, στα παιδιά της χώρας, στα παιδιά μας. Και ξεκινώντας, σήμερα κιόλας, από εκείνες τις αυθαιρεσίες, που θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια και την ανθρώπινη ζωή. Τίποτε και κανένας δεν θα ξεχαστεί. Αυτό είναι το λιγότερο το οποίο μπορούμε να υποσχεθούμε. Ωστε αυτή η τραγωδία να είναι το έναυσμα για τις αναγκαίες μεγάλες τομές που χρειάζονται στη δημόσια διοίκηση και το κράτος».
Στη σύσκεψη που έγινε στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου πήραν μέρος οι υπουργοί Γιώργος Σταθάκης, Χρήστος Σπίρτζης, Σωκράτης Φάμελλος, η περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου, δασάρχες της Αττικής, γενικοί διευθυντές της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου, αρμόδιοι γενικοί γραμματείς και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση.
