Το ελεγκτικό όργανο της ΕΕ προειδοποίησε ότι η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να βασίζεται στα κράτη μέλη για να διασφαλίσει ότι τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης από την πανδημία δαπανώνται σωστά αυξάνει τον «κίνδυνο παρατυπιών ή ακόμη και διαφθοράς», γράφει η ευρωπαϊκή ιστοσελίδα Euractiv.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους την Τρίτη (19 Μαρτίου), το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ-ECA) εξέφρασε “σοβαρές επιφυλάξεις” σχετικά με την εκταμίευση των 723,8 δισεκατομμυρίων ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) του μπλοκ (Ε.Ε.) – με τον πρόεδρο Τόνι Μέρφι να υποστηρίζει ότι η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ δεν το παρακολουθεί με τον ίδιο τρόπο που ελέγχει τις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού.
“Υπάρχει λιγότερος έλεγχος και αυτοέλεγχος [από τα κράτη μέλη], οπότε υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος παρατυπίας ή ακόμη και διαφθοράς”, δήλωσε ο Μέρφι. “Υπάρχουν πολλά χρήματα στο σύστημα, οπότε φυσικά θα ανησυχούσαμε”.
“Οι εκθέσεις μας δείχνουν ότι δεν μπορούμε ακόμη να βασιστούμε πλήρως στο έργο των εθνικών φορέων όταν πρόκειται για τον έλεγχο των κονδυλίων της ΕΕ. Επομένως, έχουμε σοβαρές επιφυλάξεις”, πρόσθεσε, αναφερόμενος σε πρόσφατη μελέτη του ΕΕΣ σχετικά με το πλαίσιο ελέγχου των επιδόσεων του RRF.
Το RRF, που ισοδυναμεί περίπου με το 4% του ετήσιου ΑΕΠ του μπλοκ, συμφωνήθηκε στο αποκορύφωμα της πανδημίας COVID-19 τον Δεκέμβριο του 2020 και περιλαμβάνει επιχορηγήσεις ύψους 338 δισ. ευρώ και δάνεια ύψους 385,8 δισ. ευρώ, τα οποία χρηματοδοτούνται μέσω χρέους που αναλαμβάνουν από κοινού τα κράτη μέλη.
Διαβάστε επίσης: Φάμελλος: Χαμένη ευκαιρία για την Ελλάδα το Ταμείο Ανακάμψης με ευθύνη Μητσοτάκη
Τα ταμεία, των οποίων η προθεσμία για τις εθνικές αιτήσεις λήγει το 2026, προορίζονται για την τόνωση των μετα-πανδημικών οικονομιών των κρατών μελών και τη χρηματοδότηση κρίσιμων πράσινων και ψηφιακών επενδύσεων με αντάλλαγμα στοχευμένες μεταρρυθμίσεις.
Συνολικά 224,4 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν εκταμιευθεί μέχρι στιγμής στις χώρες της ΕΕ, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων έχει λάβει τη μορφή επιχορηγήσεων (144,2 δισεκατομμύρια ευρώ) και όχι δανείων (80,2 δισεκατομμύρια ευρώ). Τα κονδύλια έχουν απορροφηθεί με προθυμία από αρκετά -αν και όχι από όλα- τα κράτη μέλη, ιδίως από την Ιταλία και την Ισπανία, την τρίτη και την τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία του μπλοκ.
Μια δόλια διευκόλυνση;
Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας φορέας της ΕΕ εκφράζει ανοιχτά φόβους για την πιθανή κατάχρηση των κονδυλίων του RRF.
Τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, η Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δήλωσε ότι “ανησυχεί ότι τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ δεν προστατεύονται επαρκώς στο πλαίσιο του RRF”.
Οι ευρωβουλευτές επεσήμαναν “αδυναμίες στα συστήματα αναφοράς και ελέγχου των κρατών μελών”, καθώς και “σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά την αναφορά και την παρακολούθηση υποψιών απάτης”.
Κάλεσαν επίσης συγκεκριμένα τη Φινλανδία, την Ιρλανδία και την Πολωνία να “δείξουν ότι λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους την προστασία των κονδυλίων της ΕΕ”.
Παρομοίως, το 2022 η ευρωπαϊκή υπηρεσία καταπολέμησης της απάτης OLAF ανέφερε ότι κατά το προηγούμενο έτος “εντόπισε και διερεύνησε περιπτώσεις” απατεώνων που στόχευαν “πράσινα έργα καθώς και χρηματοδότηση για την ψηφιοποίηση”, τα οποία αποτελούν βασικά στοιχεία της χρηματοδότησης από το RFF.
Διαβάστε επίσης: Οικονομικό «κραχ» της Νότιας Ευρώπης το 2026 -και της Ελλάδας- προβλέπει το Politico
Παρά τις προειδοποιήσεις αυτές, ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις πρότεινε τον περασμένο μήνα το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ να προσπαθήσει να ασκήσει λιγότερο και όχι περισσότερο έλεγχο στην εκταμίευση των πληρωμών του RRF.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου για την παρουσίαση της ενδιάμεσης αξιολόγησης της διευκόλυνσης από την Επιτροπή, ο κ. Νομπρόβσκις σημείωσε ότι η “αναφορά” από τις χώρες της ΕΕ δείχνει ότι “υπάρχει περιθώριο για μεγαλύτερη ευελιξία και απλούστευση” όσον αφορά τη “συσσώρευση απαιτήσεων συλλογής δεδομένων για σκοπούς λογιστικού ελέγχου και ελέγχου”.
Οι παρατηρήσεις του κ. Ντομπρόβσκις ακολούθησανσε μια ανάλυση από τις Financial Times που ανέδειξε αρκετά σημαντικά εμπόδια στην αξιοποίηση των κονδυλίων του RRF, κυρίως λόγω των διοικητικών χρονοδιαγραμμάτων και των χρονοβόρων διαδικασιών έγκρισης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, από τις οποίες εξαρτάται η εκταμίευση των κονδυλίων του RFF, σε εθνικό επίπεδο.
Ο Ντομπρόβσκις κάλεσε τα κράτη μέλη να αναπτύξουν επαρκή “διοικητική ικανότητα για να διασφαλίσουν ότι τα κονδύλια του RRF διαχειρίζονται σωστά, απορροφώνται και αξιοποιούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο”.
Εξήρε επίσης την “πρωτοποριακή” πρωτοβουλία για τα “οφέλη [που] είναι σαφή και απτά”, επισημαίνοντας την έρευνα του Εθνικού Ινστιτούτου Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία εκτιμά ότι το RRF αύξησε το ΑΕΠ της ΕΕ κατά 0,4% το 2022 – αν και αυτό θα ήταν σημαντικά χαμηλότερο από τις προηγούμενες προβλέψεις της Επιτροπής.
Πηγή: Euractiv
Διαβάστε επίσης:
Ανταγωνιστικότητα για… κλάματα
Βουλή: Δύο απτά παραδείγματα για το «φαγοπότι» του Ταμείου Ανάκαμψης δια στόματος Πολάκη (Video)
Φάμελλος: Χαμένη ευκαιρία για την Ελλάδα το Ταμείο Ανακάμψης με ευθύνη Μητσοτάκη
