Αναποτελεσµατικό αποδείχτηκε το σχέδιο που παρουσίασε ο τότε υπουργός Κλιµατικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας µετά τις πυρκαγιές του 2022
Μια από τις πιο καταστροφικές αλλά και ταυτόχρονα φονικές πυρκαγιές των τελευταίων ετών είναι και αυτή της Αλεξανδρούπολης. Σύµφωνα µε στοιχεία του EFFIS, µέχρι και το µεσηµέρι της Παρασκευής είχαν γίνει στάχτη περί τα 752.910 στρέµµατα. Σε ανακοίνωσή της η Πυροµετεωρολογική Οµάδα FLAME της µονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) χαρακτήρισε την πυρκαγιά ως «τη µεγαλύτερη δασική πυρκαγιά των τελευταίων 20 ετών στην Ελλάδα».
Μεταξύ των δασών που κάηκαν είναι και αυτό της ∆αδιάς. Πρόκειται για το δάσος στο οποίο είχε πάλι ξεσπάσει πυρκαγιά το 2022, που έκαιγε επί µέρες κάνοντας στάχτη περί τα 46.064 στρέµµατα.
Το Εθνικό Πάρκο ∆άσους ∆αδιάς – Λευκίµης – Σουφλίου βρίσκεται στο µέσο του νοµού Εβρου σε έκταση 428.000 στρ., από τα οποία τα 72.900 είναι αυστηρά προστατευόµενη ζώνη. Μετά τις πυρκαγιές του 2022 ο τότε υπουργός Κλιµατικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χρ. Στυλιανίδης περιέγραψε στη Βουλή τον σχεδιασµό του υπουργείου προκειµένου το Εθνικό Πάρκο της ∆αδιάς να µην ξαναγίνει παρανάλωµα του πυρός. Το σχέδιο Στυλιανίδη αφορούσε παλαιότερες εγκυκλίους αλλά και σχέδια της ΓΓΠΠ, τα οποία όπως φάνηκε από τα αποτελέσµατα των πυρκαγιών του 2021 και του 2022 δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσµατικά. Τελικά το 2023 το δάσος της ∆αδιάς κάηκε ξανά
– και 20 ανθρώπινες ψυχές µόλις µερικά χιλιόµετρα µακριά από αυτό, στον Αβαντα.
∆ασαρχεία χωρίς δασολόγους
Στο µεταξύ, σηµαντικές είναι οι ελλείψεις στον κρατικό µηχανισµό και σε ό,τι αφορά τα δασαρχεία όλης της χώρας. Σύµφωνα µε πληροφορίες του documentonews.gr, οι ελλείψεις σε δασολόγους που κανονικά θα έπρεπε να υπηρετούν στα δασαρχεία όλης της χώρας ανέρχονται κατ’ εκτίµηση σε 50% έως 60%. Αντίστοιχα, τα κενά στους δασοφύλακες εκτιµώνται σε 30-40%. Αντιλαµβάνεται κανείς ότι στην ουσία τα δασαρχεία όχι απλώς υπολειτουργούν αλλά αδυνατούν να επιτελέσουν το έργο τους, µε ευθύνη της πολιτείας. Για παράδειγµα στο δασαρχείο της Πάρνηθας υπηρετούν µόλις επτά υπάλληλοι, όλοι τους δασολόγοι και κανένας δασεργάτης, οι οποίοι είναι επιφορτισµένοι µε τη φύλαξη και τη φροντίδα 350.000 στρεµµάτων δάσους. Στο δασαρχείο Σουφλίου, στο οποίο υπάγεται το Εθνικό Πάρκο ∆αδιάς, δεν υπάρχει δασολόγος, ενώ απασχολούνται µόλις τέσσερις δασοπόνοι µε µέσο όρο ηλικίας τα 50 έτη. Σε άλλα δασαρχεία της χώρας υπηρετούν µόλις τρεις δασολόγοι, ενώ υπάρχουν και δασαρχεία που λειτουργούν χωρίς δασολόγο. Την ίδια στιγµή οι περίπου 80 υλοτόµοι που εργάστηκαν στο δάσος της ∆αδιάς πέρυσι για την κοπή των καµένων δέντρων και τον καθαρισµό του πάρκου παραµένουν απλήρωτοι ένα χρόνο µετά, καθώς δεν έχει βρεθεί η φόρµουλα για να λάβουν περίπου 50.000 ευρώ.
Ενδεικτικό της σηµασίας που δίνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη στη δασοπροστασία είναι το ύψος των κονδυλίων που διατέθηκαν. Συγκεκριµένα, µε βάση επίσηµα στοιχεία, το συνολικό κόστος για τη δασοπροστασία στην Ελλάδα το 2023 ανέρχεται σε 5.987.200 ευρώ. Από αυτά, για ολόκληρη την περιοχή της Μακεδονίας και της Θράκης που διαθέτουν τεράστιες δασικές εκτάσεις δόθηκε περί το 1.494.602 ευρώ. Την ίδια ώρα, το ποσό που εγκρίθηκε για… κρατική διαφήµιση στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης ανέρχεται για το 2023 σε 2.294.373,36 ευρώ.
«Πρέπει να αλλάξει το επιχειρησιακό σχέδιο»
Ο Κώστας Κατσούδας είναι πρόεδρος του Συλλόγου ∆ασοφυλάκων Κεντρικής Μακεδονίας και οργανωτικός γραµµατέας της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας ∆ασοφυλάκων. Σε δήλωσή του στο Documento εκφράζει «τη συµπαράστασή µου στους πληγέντες αλλά και την αλληλεγγύη µου στους συνάδελφους απλούς πυροσβέστες που κάτω από ακραίες συνθήκες δίνουν την άνιση µάχη».
Σύµφωνα µε τον Κ. Κατσούδα: «Οι πυρκαγιές µε τις δεδοµένες κλιµατολογικές και άλλες ακραίες καιρικές συνθήκες πρέπει να αντιµετωπίζονται από επαγγελµατίες. Το Πυροσβεστικό Σώµα είναι ένας επαγγελµατικός κρατικός οργανισµός και ως τέτοιος µπορεί να αντεπεξέλθει στις πυρκαγιές. Πρέπει όµως να αλλάξει το επιχειρησιακό σχέδιο, δηλαδή ο τύπος πυροσβεστικών οχηµάτων αλλά και η στελέχωση αυτών µε µόλις δύο πυροσβέστες».
Ο Κ. Κατσούδας τάσσεται επίσης υπέρ της αλλαγής του δόγµατος που λέει ότι κύριο µέληµα είναι η προστασία της περιουσίας και της ζωής των πολιτών. Οπως υπογραµµίζει: «Αυτό το δόγµα δεν µπορεί να υποστηριχθεί περιµένοντας τη φωτιά στην άσφαλτο ή κοντά σε οικισµούς. ∆εν µπορούµε ποτέ σε αυτή την περίπτωση να υπολογίσουµε µε πόση δύναµη θα έρθει η φωτιά. Τις περισσότερες φορές έρχεται µε ανεξέλεγκτη δύναµη και σφοδρότητα. Τη στιγµή εκείνη όµως είναι αδύνατον να αντιµετωπιστεί, καίγοντας περιουσίες και ανθρώπους».
Χιλιάδες κενά και στην πυροσβεστική
Εκτός από τις ελλείψεις στις δασικές υπηρεσίες όλης της χώρας, µεγάλα είναι τα κενά και στο Πυροσβεστικό Σώµα Ελλάδος. Σύµφωνα µε τον γενικό γραµµατέα της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Ενώσεων Υπαλλήλων Πυροσβεστικού Σώµατος (ΠΟΕΥΠΣ) Νίκο Λαβράνο, οι κενές οργανικές θέσεις στην πυροσβεστική έχουν ξεπεράσει τις 4.000.
«Ηδη από πέρυσι µε ΦΕΚ της νυν κυβέρνησης έχουν δηµιουργηθεί 3.600 κενές οργανικές θέσεις, πλέον όµως έχουν ξεπεράσει τις 4.000. Και δεν προσµετράµε τους εποχικούς που προσλαµβάνονται από το 2019 κάθε χρόνο, περίπου 2.500. Τα 3.600 κενά είναι µε ΦΕΚ από πέρυσι, από τη νυν κυβέρνηση. Εµείς φωνάζουµε για προσλήψεις εδώ και τώρα. Την απάντηση στο γιατί δεν έχουν προχωρήσει δεν µπορώ να σας τη δώσω εγώ. Ως οµοσπονδία φωνάζουµε εδώ και χρόνια, έχουµε κοινοποιήσει παντού τα έγγραφα, ότι το σώµα απαιτεί εδώ και τώρα προσλήψεις» τόνισε ο γενικός γραµµατέας της ΠΟΕΥΠΣ µιλώντας στο Mega.
Τις ελλείψεις σε πυροσβεστική και δασαρχεία σχολιάζει δηκτικά στο Documento ο Σωκρ. Φάµελλος, ενώ επισηµαίνει ότι υπήρχε πρόγραµµα πρόσληψης το 2019 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο στη συνέχεια πάγωσε.
«Υπάρχουν 3.600 κενά στην πυροσβεστική, αλλά και οι δασικές υπηρεσίες είναι χωρίς στελέχη, ενώ δεν υπάρχει το πρόγραµµα πρόσληψης που εγκρίθηκε το 2019. Εκείνη τη χρονιά είχαν προγραµµατιστεί 550 προσλήψεις δασολόγων – δασοπόνων και χρηµατοδότηση 140 εκατ. ευρώ από το Π∆Ε, ενώ 5.000 εργαζόµενοι εργάζονταν στο κοινωφελές πρόγραµµα δασοπροστασίας. Και τα τρία που θέσπισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πάγωσαν» τονίζει στο Documento ο Σωκρ. Φάµελλος.
Εκτός από τις ευθύνες σε κεντρικό επίπεδο, µεγάλες είναι οι ευθύνες και των δήµων που δεν είχαν ανταποκριθεί στα µέτρα προστασίας που έπρεπε να λάβουν για την αντιπυρική περίοδο. Σε δηµοσίευµά τους οι «New York Times» τα χαρακτήρισαν µάλιστα ανεπαρκή ειδικά σε ό,τι αφορά τον καθαρισµό των ξερών χόρτων. Ο ∆ήµος Φυλής είναι χαρακτηριστική περίπτωση, καθώς ήταν ένας από τους δέκα δήµους της Αττικής που είχαν δεχτεί στις αρχές Ιουλίου «κόκκινη κάρτα» από τον υπουργό Πολιτικής Προστασίας και Κλιµατικής Κρίσης Βασίλη Κικίλια επειδή δεν είχε αποµακρύνει την καύσιµη ύλη και τα ξερά χόρτα όπως όφειλε.
Μιλώντας στο Documento ο Χρήστος Ρούσσας, υποψήφιος δήµαρχος Φυλής κατά τις προσεχείς αυτοδιοικητικές εκλογές, επισηµαίνει τις εγκληµατικές παραλείψεις του ∆ήµου Φυλής σε ό,τι αφορά την πυροπροστασία.
«Τώρα που κόπασαν τα µεγάλα µέτωπα είναι η ώρα να µετρήσουµε τις αναρίθµητες πληγές που άφησε πίσω της η καταστρεπτική πυρκαγιά στον ∆ήµο Φυλής και στην πολύπαθη Πάρνηθα και µε λύπη διαπιστώνουµε τις τραγικές ευθύνες του κράτους, της περιφέρειας αλλά και του ∆ήµου Φυλής.
∆υστυχώς, δεν έχει διδαχθεί κανείς από το παρελθόν. Η δηµοτική αρχή του ∆ήµου Φυλής το µόνο που ξέρει είναι να κοµπάζει για πρόληψη και ετοιµότητα και να βγάζει φωτογραφίες µε παραταγµένο το προσωπικό, εκθέτοντας και τους εργαζόµενους, οι οποίοι κάνουν σε δύσκολες συνθήκες το καθήκον τους.
Ποια ουσιαστική πρόληψη υπήρξε όταν ο ∆ήµος Φυλής ήταν ανάµεσα στους δέκα δήµους που δεν αποµάκρυναν την καύσιµη ύλη από την περιοχή τους ούτε κατέθεσαν σχέδιο στη Γενική Γραµµατεία Πολιτικής Προστασίας για την πυροπροστασία; ∆ύο φορές κλήθηκε η διοίκηση του δήµου να δηλώσει τι ακριβώς έχει κάνει για τον καθαρισµό της καύσιµης ύλης και τις δύο φορές διαπιστώθηκε ότι βρίσκεται σε κακό επίπεδο» τονίζει ο Χρ. Ρούσσας και συµπληρώνει: «Μάλιστα το είχαµε επισηµάνει σε ανακοίνωσή µας να µην περηφανεύονται µε ανακοινώσεις και δελτία Τύπου για την ετοιµότητα του δήµου αλλά να προετοιµαστούν πραγµατικά γιατί το καλοκαίρι είναι ακόµη µπροστά και τα δύσκολα δεν έχουν περάσει. ∆υστυχώς, επιβεβαιωθήκαµε».
Ο υποψήφιος δήµαρχος Φυλής καταγγέλλει ακόµη ότι την ώρα της πυρκαγιάς οι δεξαµενές νερού στη Χασιά ήταν άδειες, επιρρίπτοντας ευθύνες και στην Περιφέρεια Αττικής. «Αλλά και την ώρα της µεγάλης πυρκαγιάς υπήρξαν αναφορές ότι οι δεξαµενές νερού στη Χασιά ήταν άδειες, έστω και για λίγη ώρα, κάτι που καθυστερούσε τις προσπάθειες πυρόσβεσης των ελικοπτέρων και επιβάρυνε την κατάσταση. Καµία οργάνωση και ουσιαστική στρατηγική πρόληψης και οι ευθύνες ανήκουν σε όλους: κυβέρνηση, περιφέρεια και δήµο. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στους εθελοντές που ρίχτηκαν στη µάχη αψηφώντας τον κίνδυνο και στην αυταπάρνηση των πυροσβεστών που αποσόβησαν τα χειρότερα. Μην ξεγελιόµαστε όµως, τα δύσκολα τώρα αρχίζουν» τονίζει ο Χρ. Ρούσσας.
Και ο Πατούλης ατένιζε από το Πήλιο
Tην ώρα που η Πάρνηθα και άλλες περιοχές της Αττικής παραδίδονταν στις φλόγες ο νυν περιφερειάρχης Γιώργος Πατούλης έχει πετάξει λευκή πετσέτα. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ώρα που καιγόταν η χώρα ο Γ. Πατούλης φωτογραφιζόταν χαµογελαστός να απολαµβάνει τις διακοπές του στο Πήλιο ανεβάζοντας σχετική φωτογραφία στο Instagram. ∆εν είναι η πρώτη φορά που ο νυν περιφερειάρχης της Ν∆ επιδεικνύει παρόµοια συµπεριφορά.
Στα τέλη Ιουλίου είχε ξεσπάσει σάλος όταν κυκλοφόρησε βίντεο στα social media µε τον Γ. Πατούλη να χορεύει ζεϊµπέκικο ενώ πάλι η χώρα καιγόταν. Το γεγονός αυτό είχε µάλιστα ως αποτέλεσµα να αποσύρει η Ν∆ τη στήριξή της σε νέα υποψηφιότητα του Γ. Πατούλη για την Περιφέρεια Αττικής, δίνοντας το χρίσµα στον Νίκο Χαρδαλιά. Ούτως ή άλλως πάντως το φετινό καλοκαίρι οι επιδόσεις της Περιφέρειας Αττικής σε ό,τι αφορά την πυροπροστασία πήραν βαθµό κάτω από τη βάση. Είναι χαρακτηριστικό ότι η περιφέρεια κινήθηκε κατόπιν εορτής και αφού είχαν ξεσπάσει πυρκαγιές προκειµένου να προµηθευτεί υδροφόρα οχήµατα για τις ανάγκες της πυρόσβεσης. Είχαν προηγηθεί µία σειρά από καταγγελίες για ελλείψεις στην τροφοδοσία υδροδότησης.
