Η εισαγωγή Στυλιανίδη αποδεικνύει αυτό που όλοι ήξεραν: ο Μητσοτάκης δεν εμπιστεύεται το κόμμα του.
Με έναν εκ μεταγραφής εκσυγχρονιστή πολιτικό, τον Κύπριο Χρήστο Στυλιανίδη, θέλησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης να ξεπεράσει το φιάσκο του ανασχηματισμού της 31ης Αυγούστου.
Ο διορισμός του ήρθε να ολοκληρώσει το σοκ που προκάλεσε ο ανασχηματισμός στους βουλευτές και στα στελέχη της ΝΔ, που θεωρούν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ο πρωθυπουργός δεν εμπιστεύεται το κόμμα του για να κυβερνήσει.
Τα ευρωπαϊκά εύσημα
Είναι σαφές ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης βασίζεται στο πλούσιο βιογραφικό του Χρ. Στυλιανίδη και στη συνεισφορά στην Ευρωπαϊκή Ενωση για τη δημιουργία του πανευρωπαϊκού συστήματος πολιτικής προστασίας rescEU, το οποίο ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ είχε χαρακτηρίσει ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της θητείας του.
Το ότι ο Χρ. Στυλιανίδης διαθέτει την τεχνογνωσία για να στήσει ένα μηχανισμό πολιτικής προστασίας είναι δεδομένο, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι θα λειτουργούσε στις υποδειγματικές συνθήκες της ΕΕ με την αποτελεσματική γραφειοκρατία. Το εάν θα πετύχει στο «επιτελικό κράτος» Μητσοτάκη με τους 60 υπουργο-υφυπουργούς να στήσει ένα υπουργείο και να συγκεντρώσει αρμοδιότητες που μέχρι τώρα υπάγονται σε μερικές δεκάδες υπηρεσίες είναι ζητούμενο και όχι δεδομένο.
Η πολιτική θέση
Πολιτικά ο Στυλιανίδης είναι δηλωμένος εκσυγχρονιστής και αν ήταν στην Ελλάδα θα ήταν σημιτικός. Ενδεικτική από αυτή την άποψη είναι η στάση του στο σχέδιο Ανάν. Ηταν ένας από τους πιο σθεναρούς υποστηρικτές του. Την περίοδο εκείνη μάλιστα στην Κύπρο είχαν υπάρξει και φήμες –ποτέ δεν αποδείχθηκαν– που τον κατηγορούσαν ότι η στήριξη που πρόσφερε είχε αντάλλαγμα.
Σε αυτό το πλαίσιο ήταν και από τους υποστηρικτές της συμφωνίας των Πρεσπών, όπως θύμισε στη συνέντευξή του στο Open ο Αλέξης Τσίπρας. Ο Στυλιανίδης είχε στραφεί κατά του Νίκου Αναστασιάδη στην υπόθεση με τις «χρυσές βίζες» και λέγεται ότι πλήρωσε το μένος του προέδρου της Κύπρου, που δεν του ανανέωσε τη θητεία του επιτρόπου στην ΕΕ.
Ίσως και γιατί δεν ήθελε να τον έχει αντίπαλο στην επόμενη προεδρική εκλογή, καθώς πληροφορίες από τη μεγαλόνησο αναφέρουν ότι ο Στυλιανίδης είχε αρχίσει ήδη να ετοιμάζεται για την επόμενη εκλογική αναμέτρηση. O Ν. Αναστασιάδης δεν αντέδρασε θετικά στον διορισμό του από την ελληνική κυβέρνηση. Η συνομιλία του με τον Κυρ. Μητσοτάκη ήταν τυπική και ψυχρή και επιβαρύνει την ήδη τεταμένη σχέση τους. Το να επιβραβεύει ο Ελληνας πρωθυπουργός έναν πολιτικό που τον είχε κατηγορήσει θεωρείται πρόκληση για τον Αναστασιάδη. Αρνητική είναι σύμφωνα με πληροφορίες και η αντίδραση των άλλων προέδρων των κυπριακών κομμάτων.
Ελλαδικές παρενέργειες
Ο τρόπος με τον οποίο έγινε η ανάθεση του υπουργείου λειτουργεί εξαρχής υπονομευτικά. Ο Στυλιανίδης με το πλούσιο βιογραφικό δεν ήταν καν η πρώτη επιλογή Μητσοτάκη. Είχε προηγηθεί ο Ευάγγελος Αποστολάκης, πρώην υπουργός Εθνικής Αμυνας του ΣΥΡΙΖΑ, για τον οποίο μία ημέρα μετά την άρνησή του ο αντιπρόεδρος της ΝΔ Αδωνης Γεωργιάδης είπε ότι δεν έκανε ούτε για καφετζής. Αρα ο κ. Στυλιανίδης υπήρξε η δεύτερη επιλογή μετά τον αποτυχημένο… καφετζή. Κάπως έτσι ο διορισμός του χάνει τα τεχνοκρατικά του χαρακτηριστικά και εντάσσεται στις πολιτικές σκοπιμότητες Μητσοτάκη και μιας κυβέρνησης βαριά πληγωμένης και σε αποδρομή.
Με την επιλογή Αποστολάκη ο πρωθυπουργός θέλησε να διεμβολίσει τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά απέτυχε λόγω της αντίδρασης Τσίπρα. Με τον Στυλιανίδη στρέφεται ξανά στον εκσυχρονιστικό χώρο, με τον οποίο ο νέος υπουργός είναι ταυτισμένος πολιτικά. Οι πληροφορίες ότι νωρίτερα είχε αρνηθεί τη θέση ένας εγχώριος εκσυγχρονιστής του αντιΣΥΡΙΖΑ μετώπου, ο Γιώργος Φλωρίδης, λειτουργεί μάλλον επιβαρυντικά.
Σε κάθε περίπτωση η επιλογή πρώτα του Αποστολάκη και εν συνεχεία του Στυλιανίδη δείχνει την ένδεια στελεχών της ΝΔ, ή τουλάχιστον έτσι το αντιμετωπίζει ο πρωθυπουργός, αφού δεν αναζήτησε έναν υπουργό από την κομματική δεξαμενή των στελεχών της, παλαιότερων ή νεότερων (πρώην υπουργούς, πρώην επιτρόπους), αλλά καταφεύγει σε άλλους χώρους και άλλες χώρες. «Δηλαδή την επόμενη φορά μπορεί ο κ. Μητσοτάκης να αναζητήσει έναν επιτυχημένο Ευρωπαίο πολιτικό από τη Γερμανία ή τη Γαλλία;» λένε μεταξύ σοβαρού και αστείου οι βουλευτές. Οσο κι αν οι Κύπριοι είναι ομοεθνείς αδελφοί, το ερώτημα είναι βάσιμο.
Για τους βουλευτές της ΝΔ δεν υπάρχει αμφιβολία: «Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν εμπιστεύεται το στελεχιακό δυναμικό του κόμματος και δεν έχει πρόβλημα να τους δείχνει την περιφρόνησή του». Άλλωστε –επισημαίνουν– στον πυρήνα του «επιτελικού κράτους» είναι οι Γιώργος Γεραπετρίτης και Ακης Σκέρτσος που προέρχονται από το εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ, ενώ το Μαξίμου έχει αρκετούς ακόμη που προέρχονται από την κεντροαριστερά. Μόνο πρόσφατα διορίστηκε κυβερνητικός εκπρόσωπος με διαδρομή στη ΝΔ.
Η στάση του κ. Στυλιανίδη στα –με ευρεία έννοια– εθνικά θέματα, κυπριακό και μακεδονικό, είναι ένα ακόμη αγκάθι για τη συνύπαρξή του με τη ΝΔ. Για την αρχική επιλογή του Ευάγγ. Αποστολάκη, από το περιβάλλον Σαμαρά είχε διαρρεύσει «οργή, γιατί ήταν ο υπουργός Αμύνης της συμφωνίας των Πρεσπών».
Το πώς εκλαμβάνει το σύστημα Σαμαρά τη μεταγραφή ενός εξωχώριου εκσυγχρονιστή πολιτικού με «αντεθνικές» θέσεις δεν θέλει ερώτημα. Κάπως έτσι ο Στυλιανίδης θα πρέπει να συνυπάρξει σε μια κυβέρνηση με υπουργούς τους Μάκη Βορίδη, Αδ. Γεωργιάδη, Θανάση Πλεύρη μέσα σε ένα ευρύτερο κομματικό περιβάλλον που τον αντιμετωπίζει αρνητικά λόγω των εκσυγχρονιστικών του θέσεων.
Κυρίως όμως θα πρέπει να συμβιβαστεί με ένα επιτελικό κέντρο που έχει την τάση να αναμειγνύεται παντού, από τα εξοπλιστικά μέχρι τις υγειονομικές προμήθειες (όπως ανέφερε ακόμη και το «Βήμα» της περασμένης Κυριακής) και φυσικά τις προμήθειες για τον εξοπλισμό της νεοσύστατης Πολιτικής Προστασίας.