Ιταλική κρίση – ο γόρδιος δεσμός του ευρω-ιερατείου

Ιταλική κρίση –  ο γόρδιος δεσμός του ευρω-ιερατείου

Οι ωμές παρεμβάσεις του προέδρου Σέρτζιο Ματαρέλα στη διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης στην Ιταλία οδήγησαν σε μια σειρά αμοιβαίων υποχωρήσεων ανάμεσα στο ιερατείο των Βρυξελλών και του Βερολίνου, από τη μία πλευρά, και τους αταίριαστους εταίρους της Ρώμης από την άλλη, δηλαδή την ακροδεξιά και ξενοφοβική Λέγκα και το Κίνημα Πέντε Αστέρων (Κ5Α), μια δεξαμενή αγανακτισμένων και μη προνομιούχων.

Επιμέλεια: Γιώργος Ι. Αλλαμανής

Το ευρω-ιερατείο βρέθηκε μπροστά σε ένα δίλημμα: είτε θα ταπείνωνε τους Ιταλούς εξαναγκάζοντας τους να πάνε σε νέες εκλογές, οι οποίες πιθανότατα θα ενίσχυαν τη Λέγκα (οι δημοσκοπήσεις τής δίνουν ποσοστά έως και 25%, ενώ στις εκλογές της 4ης Μαρτίου πήρε 17%) και το Κ5Α, είτε θα δεχόταν μια «κυβέρνηση λαϊκιστών» παζαρεύοντας απλώς για τα πρόσωπα.

Στην πρώτη περίπτωση η ψηφοφορία θα μπορούσε να μετατραπεί σε άτυπο δημοψήφισμα για το ευρώ και σε σκληρό μπρα ντε φερ ΕΕ – δημοκρατίας, όπου ως «δημοκράτες» θα εμφανίζονταν οι εθνικιστές της Λέγκας.

Στη δεύτερη περίπτωση, Βρυξέλλες και Βερολίνο θα ασκήσουν ασφυκτικές πιέσεις διασπείροντας φόβους για οικονομικό Αρμαγεδδώνα και πουλώντας ξανά το αφήγημα του νεοφιλελεύθερου μονόδρομου, με τη γνωστή συνταγή: λιτότητα, ανατίναξη εργασιακών σχέσεων, στήριξη μεγάλων επιχειρήσεων, σωτηρία τραπεζών κ.λπ.

Ετσι η ελίτ της ΕΕ αποδέχτηκε τη δεύτερη κυβέρνηση που παρουσίασε στον πρόεδρο Σέρτζιο Ματαρέλα το αταίριαστο δίδυμο Ματέο Σαλβάνι και Λουίτζι ντι Μάγιο, με πρωθυπουργό τον 54χρονο Τζουζέπε Κόντε.

Σνομπ και δέσμιοι των λόμπι

Η νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία βαδίζει χέρι χέρι με τις παρενέργειες της νομισματικής ένωσης, την εξυπηρέτηση των λόμπι, την υπακοή στο διαρκώς εν κινήσει χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο και την αδιαφορία για τη δημοκρατία.

Η επίκληση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης (την είδαμε και στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2015) και οι απειλές για αγορές-τιμωρούς που θα εκδικηθούν όσους δεν ψηφίζουν καθώς πρέπει κυριάρχησαν τις τελευταίες μέρες. Ομως ο ηθικός μονόδρομος της αποπληρωμής χρεών με κάθε κόστος και η προπαγάνδα υπέρ ευρωπαϊκών οραμάτων που είναι μεν μικρά αλλά «ρίχναν σκιά για να μοιάζουν παλάτια» δεν είναι καινούργιο φαινόμενο.

Ανθρωποι του χρήματος, των επιχειρήσεων και του χριστιανικού πουριτανισμού ίδρυσαν τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες το 1957 στη Ρώμη, όπως ο «πατέρας της Ευρώπης» Ζαν Μονέ (1888-1979). Ονειρεύτηκαν ένα υπερκράτος που θα αναπτύσσεται ες αεί προς όφελος των εχόντων και ολίγων, μοιράζοντας ψίχουλα στους πολλούς. Που θα διασφαλίσει ότι Γάλλοι και Γερμανοί δεν θα ξαναπολεμήσουν και ότι η κομμουνιστική Αριστερά θα μείνει μακριά από την εξουσία, σε προνομιακή συνεργασία με τους «Αμερικανούς φίλους».

Η συντηρητική ουτοπία τους μπάζει νερά από παντού καθώς το ευρω-μεταμφιεσμένο μάρκο, οι εθνικισμοί, ο πατήρ πάντων πόλεμος και η ανθρωποθάλασσα των προσφύγων, η νεοαποικιακή λεηλασία των φυσικών πόρων που ανήκουν στους λαούς και η ψευδαίσθηση ότι οι αγορές αυτορυθμίζονται ως διά καπιταλιστικής μαγείας κλυδωνίζουν το γέρικο σκαρί της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Εξι πρόσωπα μιας κυβέρνησης που (λέει ότι) τα θέλει όλα εδώ και τώρα

Ματέο Σαλβίνι

45 ετών, αντιπρόεδρος και υπουργός Εσωτερικών

Ονειρεύεται μια κλοτσιά για 500.000 μετανάστες

Ρατσιστής, αποσχιστής, εθνικιστής, ξενόφοβος. Αλλά και επικοινωνιακός, ετοιμόλογος, σχετικά ήπιος στον τρόπο που ρίχνει το πολιτικό του δηλητήριο. Ο αρχηγός της Λέγκας πρώτα κατάργησε το αποσχιστικό «του Βορρά» από τον τίτλο του κόμματος και μετά βάλθηκε να πείσει τους συμπατριώτες του ότι για το καλό της χώρας δεν τρέχει τίποτε αν κατέβει στις εκλογές παρέα με τους μεταφασίστες και τον (όχι και εντελώς) τελειωμένο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Μετεκλογικά αγκάλιασε τον «εχθρό», το Κ5Α, στο όνομα του νυν υπέρ πάντων αγώνα κατά των Βρυξελλών. Ονειρεύεται να διώξει με συνοπτικές διαδικασίες 500.000 μετανάστες «για αρχή», να πολεμήσει το «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» όπως έχει αποκαλέσει το ευρώ, σιχαίνεται τους γκέι και υπερασπίζεται τις οικογενειακές αξίες, ανάμεσά τους και την πλήρη νομιμοποίηση της πορνείας, βεβαίως βεβαίως. Λατρεύει τη Ρωσία του Πούτιν και με το υπουργείο Εσωτερικών υπό την ηγεσία του ο νόμος και η τάξη περνάνε για πρώτη φορά σε ακροδεξιά χέρια από την εποχή του Μουσολίνι.

Λουίτζι ντι Μάγιο

31 ετών, αντιπρόεδρος και υπουργός Εργασίας και Βιομηχανίας

Υπόσχεται 780 ευρώ τον μήνα σε κάθε φτωχό

Με τον ιδρυτή του Κινήματος Πέντε Αστέρων Μπέπε Γκρίλο στο «ψυγείο», ο νεότατος πρώην φοιτητοπατέρας και ανεπάγγελτος αρχηγός του κόμματος Λουίτζι ντι Μάγιο βάζει νοερώς χέρι στις τράπεζες και στα πλεονάσματα της Γερμανίας και των άλλων πλούσιων χωρών της ΕΕ και «κόβει» 780 ευρώ μηνιαίο επίδομα για κάθε φτωχό Ιταλό. Γιος νεοφασίστα, ξεπέρασε, λέει, τις διαχωριστικές γραμμές και προχώρησε σε γάμο συμφέροντος με τη Λέγκα επιμένοντας ότι «αν είναι ζήτημα προσώπων, θα τα βρούμε». Ο Ναπολιτάνος που μπόλιασε την αγανάκτηση των πλατειών με τη ρητορική για συγκεκριμένους στόχους αναλαμβάνει να λύσει και δύο γόρδιους δεσμούς. Την τύχη της χρεοκοπημένης Alitalia και την επιβίωση της προβληματικής ILVA, της μεγαλύτερης χαλυβουργίας της Ευρώπης. Πιστώθηκε την υψηλή επίδοση του κόμματος στις τελευταίες εκλογές (32,7%) και διατίθεται και για άλλους γάμους συμφέροντος, αν η Ιστορία δεν τον ρίξει στο χρονοντούλαπο. «Το Δημοκρατικό Κόμμα πρέπει να θάψει το τσεκούρι του πολέμου και να συγκυβερνήσουμε» είπε πρόσφατα, προτού εναγκαλιστεί τον ηγέτη της Λέγκας.

Τζουζέπε Κόντε

54 ετών, πρωθυπουργός

Δικηγόρος του ενός αφεντικού,  εχθρός 400 νόμων

Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας άνθρωπος χωρίς κυβερνητική θητεία ή άλλη εμπειρία στη δημόσια διοίκηση αναλαμβάνει πρωθυπουργός της Ιταλίας. Ο τελευταίος (το 1994) ήταν ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Δικηγόρος του ενός από τα δύο αφεντικά της νέας κυβέρνησης, του Λουίτζι ντι Μάγιο, ο 54χρονος καθηγητής Νομικής Τζουζέπε Κόντε, άγνωστος εκτός των πανεπιστημιακών κύκλων, αυτοπροσδιορίζεται ως «πρώην ψηφοφόρος της κεντροαριστεράς ο οποίος μετά το 2010 στράφηκε στο Κίνημα Πέντε Αστέρων». Εμμονικός με την κατάργηση «400 άχρηστων νόμων», πέρασε σχετική γραμμή στην προεκλογική ατζέντα του κινήματος διαβεβαιώνοντας ότι από μόνη της μια τέτοια ενέργεια θα απαλλάξει εκατομμύρια Ιταλούς από δικονομικές και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις. Είναι πιστός καθολικός και αλλεργικός στα «ανεπαρκή ιδεολογικά σχήματα του 20ού αιώνα». Προτού ρίξει άγκυρα στα αμφιθέατρα του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας ο Κόντε συνέλεξε τίτλους στην Αυστρία, τη Γαλλία, τη Βρετανία και στις ΗΠΑ, αν και το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, στο οποίο λέει ότι δίδαξε το 2008, ανακοίνωσε ότι δεν τον βρίσκει στα κιτάπια του.

Τζιοβάνι Τρία

69 ετών, υπουργός Οικονομικών

Να μείνουμε στο ευρώ, αλλά με καλύτερους όρους

Είναι αισιόδοξος. Αν και δεν πρόσκειται σε κανένα κόμμα, πριν από λίγες εβδομάδες ο 69χρονος καθηγητής Οικονομικών Τζιοβάνι Τρία αρθρογράφησε υπέρ του κοινού προγράμματος Λέγκας – Κ5Α, χαρακτηρίζοντας «πρόωρη» την εκτίμηση ότι οι οικονομικές προτάσεις του διδύμου είναι ανεδαφικές διότι στερούνται πηγών χρηματοδότησης. «Πολλά μπορεί να συμβούν. Προβλέπω ότι το αυστηρό καθεστώς που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ενωση στους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών μπορεί να αλλάξει» έγραψε. Αυτό του εξασφάλισε ένα εισιτήριο… β΄ θέσης, με το οποίο τελικά επιβιβάστηκε στην κυβέρνηση ως υπουργός Οικονομικών όταν ο πρόεδρος της Ιταλίας απέρριψε για το ίδιο πόστο τον Πάολο Σαβόνα. «Δεν έχουν δίκιο όσοι ζητούν να εγκαταλείψουμε άνευ όρων την ευρωζώνη θεωρώντας ότι αυτό θα είναι πανάκεια. Οπως δεν έχει δίκιο και ο Μάριο Ντράγκι, ο πρόεδρος της ΕΚΤ, όταν λέει ότι “το ευρώ είναι μονόδρομος”, διότι πρέπει να μας ξεκαθαρίσει τις προϋποθέσεις και τις χρονικές προθεσμίες για την επιβίωση του ευρώ» έχει γράψει σε άρθρο του.

Πάολο Σαβόνα

81 ετών, υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων

Ο ανεπιθύμητος που θα τον βλέπουν κάθε μέρα

Βετεράνος οικονομολόγος, τον διορισμό του οποίου ως υπουργού Οικονομικών απέρριψε ο Ιταλός πρόεδρος, ο 81χρονος πανεπιστημιακός Πάολο Σαβόνα δεν είναι το ευρωσκεπτικιστικό τέρας που περιγράφουν αρκετά ΜΜΕ. Επέδωσε επανειλημμένως διαπιστευτήρια στο οικονομικό κατεστημένο, έχοντας μεταξύ άλλων εργαστεί στην Confindustria, την ένωση Ιταλών εργοδοτών, στην Τράπεζα της Ιταλίας και σε ιδιωτικές τράπεζες καθώς και σε μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις ως διευθύνων σύμβουλος. Ανθρωποι που τον γνωρίζουν προσωπικά τον περιγράφουν ως ρομαντικό ευρωπαϊστή, εξοργισμένο όμως γιατί το ευρώ και η συγκεκριμένη δομή της ευρωζώνης ταλαιπωρούν αντί να υπηρετούν τους πολίτες της ΕΕ. Αυτή την άποψη τη συνοδεύει με αντιγερμανική ρητορική του τύπου «η ένταξη στην ευρωζώνη περιλαμβάνει φασισμό χωρίς δικτατορία και, από οικονομική σκοπιά, μια μορφή ναζισμού χωρίς μιλιταρισμό». Ετσι προκαλεί αντιπάθειες στο ευρω-ιερατείο, το οποίο όμως θα έχει τη χαρά να τον βλέπει σχεδόν καθημερινά στις Βρυξέλλες, αφού ανέλαβε (και ως ένδειξη πολιτικής ισχύος της νέας κυβέρνησης της Ρώμης) υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.

Εντσο Μοαβέρο Μιλανέζι

63 ετών, υπουργός Εξωτερικών

Πρώην άνθρωπος του Μόντι, γνώριμος των Βρυξελλών

Πάνω από 20 χρόνια «φούρναρης» στις σχέσεις Ρώμης – Βρυξελλών είναι ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Εντσο Μοαβέρο Μιλανέζι. Από το 1995 έως το 2000, όταν ο Μάριο Μόντι ήταν επίτροπος, ο Μοαβέρο Μιλανέζι υπηρέτησε ως ο υπ’ αριθμόν ένα σύμβουλός του. Το 2002 διορίστηκε αναπληρωτής γενικός γραμματέας της Κομισιόν. Και δύο φορές, μία με πρωθυπουργό τον «τεχνοκράτη» και μη εκλεγμένο Μόντι (2011-13) και μία με τον πρώην δεξιό και μετά κεντροαριστερό Ενρίκο Λέτα (2013-14), υπηρέτησε ως υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων. 

Οι Βρυξέλλες αυτόν ξέρουν, αυτόν εμπιστεύονται, με την έννοια ότι ο 63χρονος καθηγητής Νομικής μπορεί να γίνει το πρόσωπο κοινής εμπιστοσύνης στα προαναγγελθέντα παζάρια με τους νέους πολιτικούς άρχοντες της Ρώμης. Οταν πρωτοεγκαταστάθηκε στο υπουργείο Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, ο Μοαβέρο Μιλανέζι παρέλαβε εξοπλισμό και μικροέπιπλα, ανάμεσα στα οποία ήταν και ένα γραφείο-σεκρετέρ που χρησιμοποιούσε ο δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι. «Είμαι αντιφασίστας, αυτό δεν το θέλω εδώ» είπε στους συνεργάτες του. 

Documento Newsletter