Βέβαιος για την πορεία υλοποίησης της Συμφωνίας των Πρεσπών, ακόμα και σε περίπτωση αλλαγής κυβέρνησης στη Βόρεια Μακεδονία σε μια μελλοντική εθνική εκλογική αναμέτρηση, εμφανίζεται ο υποψήφιος του κυβερνώντος συνασπισμού για τις προεδρικές εκλογές στη γειτονική χώρα, Στέβο Πεντάροφσκι.
«Είναι!», διαβεβαιώνει ο Στέβο Πεντάροφσκι, ερωτηθείς από το ΑΠΕ-ΜΠΕ εάν είναι διασφαλισμένη η υλοποίηση της Συμφωνίας, σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή κυβερνητικής «σκυτάλης» στις επόμενες εκλογές.
«Η αντιπολίτευση, καθ΄ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, λέει συνεχώς, κάθε μέρα, ότι θα εργαστεί πάνω σε μια καλύτερη συμφωνία και θα καταφέρει -δεν ξέρω πώς, ίσως μ΄ ένα… θαύμα- να πετύχει μια καλύτερη συμφωνία για τα εθνικά μας συμφέροντα. Μου φαίνεται ότι πρόκειται απλώς για πολιτική ρητορεία, για να ανέλθουν στην εξουσία και μετά να ξεχάσουν ό,τι είπαν στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου», σημειώνει ο κ. Πεντάροφσκι.
Επισημαίνει, δε, ότι «το ίδιο πολιτικό κόμμα που είναι τώρα στην αντιπολίτευση, ήταν ενάντια και στη Συμφωνία-Πλαίσιο το 2001, στο τέλος της εσωτερικής μας διένεξης». «Είχαν πει κάποια πολύ άσχημα πράγματα γι΄ αυτή τη συμφωνία, ότι θα διαταράξει τη σταθερότητα και θα διαλύσει τη χώρα. Όταν ανήλθαν στην εξουσία, ωστόσο, ήταν από τους πλέον σταθερούς υποστηρικτές της. Όπως δεν μιλάει πλέον κανείς γι΄ αυτή τη συμφωνία θεωρώντας την απειλή για τη χώρα, το ίδιο θα συμβεί και με τη Συμφωνία των Πρεσπών» σημειώνει.
Ο Στέβο Πεντάροφσκι, ο οποίος κατέρχεται στις προεδρικές εκλογές με τη βασική στήριξη των συγκυβερνώντων κομμάτων «Σοσιαλδημοκρατική Ένωση» (SDSM) του Ζόραν Ζάεφ και DUI του Αλί Αχμέτι καθώς και μικρότερων κομμάτων που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό, θεωρεί πως η Συμφωνία των Πρεσπών είναι μία «καλά ισορροπημένη συμφωνία, που λαμβάνει υπόψη τα εθνικά συμφέροντα και των δύο χωρών», ένας «καλός συμβιβασμός», μία «win-win κατάσταση».
«Εξεπλάγην θετικά, όταν είδα το περιεχόμενο αυτής της συμφωνίας, προτού υπογραφεί, γιατί είδα δύο θαρραλέους ανθρώπους και από τις δύο πλευρές, τους “αρχιτέκτονες” της συμφωνίας, τον κ. Τσίπρα και τον κ. Ζάεφ, που έκαναν ό,τι μπορούσαν για να προασπίσουν τα συμφέροντά τους αλλά ταυτόχρονα είπαν πως από την άλλη πλευρά υπάρχουν άνθρωποι, υπάρχει κράτος…», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στέβο Πεντάροφσκι.
«Τόσο ο Τσίπρας όσο και ο Ζάεφ αναγνώρισαν ότι δεν μπορείς να ταπεινώσεις τον πολιτικό σου αντίπαλο προκειμένου να τα έχεις όλα δικά σου. Αυτή σίγουρα δεν είναι μια συμφωνία που θα μπορούσε να την περιγράψει κάποιος ως νίκη 10-0 για την πλευρά του. Συναντηθήκαμε κάπου στη μέση, κι αυτό ήταν ασυνήθιστο αν αναλογιστεί κανείς τις διακρατικές σχέσεις Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας τα τελευταία 25-30 χρόνια, που ήταν, λίγο-πολύ, μια ιστορία διενέξεων ή ακόμα και μη σεβασμού κατά καιρούς, με πολύ μικρές περιόδους ηρεμίας», τονίζει.
Για την πρόσφατη, δε, επίσκεψη κυβερνητικού κλιμακίου υπό τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στα Σκόπια, επικεφαλής κυβερνητικού κλιμακίου και συνοδεία 140 επιχειρηματιών, ο Στέβο Πεντάροφσκι λέει πως «ήταν ένα πρώτο βήμα», «μια επίσκεψη με ουσία», που ανοίγει μια τεράστια οικονομική -και όχι μόνο- ευκαιρία, «κι αν κάποιος είναι αρκετά συνετός και σκέφτεται το μέλλον της χώρας και των ανθρώπων της θα πρέπει να αγκαλιάσει με τα δυο χέρια αυτή την ευκαιρία».
Πρόεδρος στον β΄ γύρο
Ο Στέβο Πεντάροφσκι αποκλείει εκλογή Προέδρου από τον πρώτο γύρο, λόγω του υψηλού απαιτούμενου ποσοστού προσέλευσης (50%+1), δηλώνει αισιόδοξος για το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα καθώς, όπως σημειώνει, «όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως έχουμε ξεκάθαρο προβάδισμα».
Ερωτηθείς, δε, αν θα καταφέρει να κερδίσει τους ψηφοφόρους των δύο άλλων αλβανικών κομμάτων που είναι στην αντιπολίτευση (BESA και Συμμαχία για τους Αλβανούς) και στηρίζουν τον Μπλέριμ Ρέκα, σε περίπτωση που επαληθευτούν οι δημοσκοπήσεις και ο καθηγητής Πανεπιστημίου από το Τέτοβο δεν περάσει στον επόμενο γύρο, επισημαίνει πως δεν θέλει να μπει σε μια τέτοια συζήτηση γιατί κάποιοι αρέσκονται να αναλώνονται σε συζητήσεις «πολιτικού πάρε-δώσε», του τύπου «θα με ψηφίσεις κι εγώ θα σου δώσω αυτή ή την άλλη θέση στην κυβέρνηση».
«Όποιος θέλει να με ψηφίσει, θα είμαι ευτυχής αν το κάνει αλλά σίγουρα δεν πρόκειται να υποσχεθώ τίποτα που δεν συμφωνεί με το συνταγματικό δίκαιο», σημειώνει.
Μόνο σε περίπτωση μποϊκοτάζ από το VMRO-DPMNE θα αποτύχει ο β΄γύρος
Ο κίνδυνος της αποχής ελλοχεύει για τις προεδρικές εκλογές στη Βόρεια Μακεδονία και το γεγονός αυτό δεν μένει ασχολίαστο από τον υποψήφιο των συγκυβερνώντων κομμάτων SDSM και DUI, που παραδέχεται πως ιστορικά στη Βόρεια Μακεδονία το ποσοστό συμμετοχής στις προεδρικές εκλογές υπήρξε πάντα χαμηλότερο τόσο απ΄ αυτό των δημοτικών όσο και των εθνικών εκλογών, αλλά δηλώνει αισιόδοξος πως το όριο του 40%+1 του β΄ γύρου είναι εφικτό.
«Η μόνη περίπτωση να μην επιτευχθεί είναι το μείζον κόμμα της αντιπολίτευσης VMRO-DPMNE να μποϊκοτάρει τις εκλογές στον β΄ γύρο, δυσαρεστημένο από το εκλογικό αποτέλεσμα του α΄ γύρου, όπως έκανε και στο δημοψήφισμα που διοργανώσαμε τον περασμένο Σεπτέμβριο για τη Συμφωνία των Πρεσπών ως προϋπόθεση για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ. Μόνο εάν υπάρξει μποϊκοτάρισμα, σιωπηλό ή μη, από το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης δεν θα μπορέσουμε να πετύχουμε το όριο του 40%+1. Σε κάθε άλλη περίπτωση, λαμβάνοντας υπόψη τη βούληση των πολιτών να ψηφίσουν, η συμμετοχή θα είναι εντός του νόμιμου ορίου ίσως και αρκετά πιο πάνω απ΄ αυτό», σημειώνει.
Το αυταρχικό καθεστώς Γκρούεφσκι και η ήττα το 2014
Από το εκλογικό του κέντρο στην «καρδιά» των Σκοπίων, λίγα μέτρα από την κεντρική πλατεία, όπου δεσπόζουν τα αγάλματα του αμφιλεγόμενου σχεδίου «Σκόπια 2014» του Νίκολα Γκρούεφσκι, ο Στέβο Πεντάροφσκι θυμάται πώς το «αυταρχικό καθεστώς» του τέως πρωθυπουργού, όπως χαρακτηριστικά λέει, λειτούργησε ανασταλτικά στην προηγούμενη υποψηφιότητά του για την Προεδρία, στις εκλογές του 2014. «Εκείνη την εποχή είχαμε το αυταρχικό καθεστώς του κ. Γκρούεφσκι και αυτό το καθεστώς είχε οδηγήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μιλήσει για μια χώρα σε αιχμαλωσία. Το επίπεδο της ελευθερίας του Τύπου ήταν το χειρότερο στην Ευρώπη, η νομοθετική και δικαστική εξουσία ήταν υπό τον πλήρη έλεγχο της κυβέρνησης και ήταν σε όλους πασιφανές ότι δεν είναι δυνατόν να νικήσεις μέσα σ΄ ένα τέτοιο περιβάλλον», σημειώνει.
Επισημαίνει, ωστόσο, πως συμφώνησαν με τον Ζόραν Ζάεφ να θέσει υποψηφιότητα «για να προσφέρουμε ένα άλλο όραμα στους ανθρώπους. Ήταν ένα είδος θεμέλιου λίθου προς την τελική νίκη».
Σήμερα, λέει, υπάρχει ένα «τελείως διαφορετικό, δημοκρατικό περιβάλλον», «μια κοινωνία για όλους, ένα κράτος για όλους» και «δεν πρόκειται να δεις τον πρωθυπουργό να υπαγορεύει τις αποφάσεις στα δικαστήρια για κάποιους από τους πολιτικούς του αντιπάλους, όπως γινόταν κάποιες φορές στο παρελθόν, ή τους υπουργούς να χρησιμοποιούν χρήματα από τα ταμεία του κράτους για να στηρίξουν την καμπάνια κάποιου υποψηφίου τους».
Πυρά κατά Ιβάνοφ
Ερωτηθείς αν εκτιμά πως θα πρέπει να υπάρξουν αλλαγές στο Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας σε ό,τι αφορά τον ρόλο και τη δικαιοδοσία του Προέδρου της χώρας, με αφορμή τα προβλήματα που καταγράφηκαν στη συνεργασία του νυν προέδρου Γκιόργκι Ιβάνοφ με την παρούσα κυβέρνηση, ο Στέβο Πεντάροφσκι απαντά αρνητικά και καταλογίζει ευθύνες για την κατάσταση στον ίδιο τον κ. Ιβάνοφ.
«Ο ρόλος του Προέδρου στη χώρα μας εντός του συνταγματικού και πολιτικού πλαισίου είναι καλά ισορροπημένος. Γιατί έχουμε προβλήματα με τον κ. Ιβάνοφ; Επειδή ο κ. Ιβάνοφ, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, ενεπλάκη σε μια σειρά παραβάσεων και ασέβειας του νόμου, της έννομης τάξης και του ίδιου του Συντάγματος, μην δίνοντας την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον κ. Ζάεφ», σημειώνει ο υποψήφιος του SDSM και του DUI.
Έφερε, δε, ως παράδειγμα το κώλυμα στο νόμο με τη χρήση της αλβανικής γλώσσας, τον οποίο ο νυν Πρόεδρος απέρριψε την πρώτη φορά της ψήφισής του από τη Βουλή και το έκανε και δεύτερη φορά, παρά το γεγονός ότι, όπως λέει, δεν έχει τέτοιο δικαίωμα αλλά και παρά το ότι η κυβέρνηση Ζάεφ είχε εξασφαλίσει τις απαραίτητες ψήφους (61 από 120).
«Επομένως, ο ρόλος του Προέδρου σε αυτή τη χώρα είναι καλά ισορροπημένος αλλά εναπόκειται στον άνθρωπο που αναλαμβάνει όλες αυτές τις ευθύνες. Ο κ. Ιβάνοφ επιβεβαίωσε σε πολλές περιστάσεις πως δεν ήταν ποτέ ο πραγματικός Πρόεδρος αυτής της χώρας, γιατί στο μυαλό του είχε πώς να ευχαριστήσει τους ανθρώπους στο πολιτικό κόμμα που τον έφερε σε αυτή τη θέση και κυρίως την ηγεσία αυτού του κόμματος (VMRO-DPMNE), συμπεριλαμβανομένου του πρώην πρωθυπουργού Γκρούεφσκι, ο οποίος διέφυγε από τη Δικαιοσύνη και αναζητεί, όπως γνωρίζετε, πολιτικό άσυλο στη Βουδαπέστη», υπογραμμίζει ο Στέβο Πεντάροφσκι.
Εσωτερική συνοχή και ευρωατλαντική ένταξη, οι δύο στρατηγικοί στόχοι
Θα μπορούσε, άραγε, ο υποψήφιος του κυβερνώντος συνασπισμού για την Προεδρία να συνεργαστεί με μια άλλη κυβέρνηση, στο πλαίσιο της πενταετούς θητείας του, σε περίπτωση που καταφέρει να κερδίσει τους αντιπάλους του στην κάλπη; Ο Στέβο Πεντάροφσκι απαντάει θετικά με τον όρο, όπως λέει, ότι η οποιαδήποτε μελλοντική κυβέρνηση εργάζεται πάνω στους δύο μεγάλους στρατηγικούς στόχους της χώρας, που είναι η εσωτερική σταθερότητα, πάνω σε έναν διεθνοτικό άξονα και η πλήρης ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ. «Εάν η επόμενη κυβέρνηση -όποια κι αν είναι αυτή- εργάζεται πάνω σ΄ αυτούς τους στόχους, θα έχουν την πλήρη στήριξή μου (σε περίπτωση εκλογής)», τονίζει.
«Στο εσωτερικό θα πρέπει να δουλέψουμε πολύ εντατικά για την εσωτερική συνοχή της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι οι διεθνοτικές σχέσεις θα πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση και ο Πρόεδρος της χώρας θα πρέπει να μεριμνά γι΄ αυτό. Εάν δεν έχεις εσωτερική συνοχή, αυτό δεν είναι καλό για τη χώρα. Και ο δεύτερος στρατηγικός στόχος είναι η ευρωατλαντική ενσωμάτωση», εξηγεί ο επί 15 χρόνια σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του εκλιπόντος Προέδρου Μπόρις Τράικοφσκι, ο οποίος προερχόταν από το VMRO-DPMNE, αλλά και συνεργάτης του επίσης πρώην Προέδρου της χώρας Μπράνκο Τσερβένκοφσκι.
