Οι ένοπλες συρράξεις σε πολλά μέρη του κόσμου, όπως στη Λωρίδα της Γάζας, στο Σουδάν και στην ΛΔ Κονγκό ώθησαν τον αριθμό των ανθρώπων που έχουν εκτοπιστεί βίαια στο εσωτερικό της ίδιας της χώρας τους σε επίπεδο άνευ ιστορικού προηγουμένου, στα 75,9 εκατομμύρια, στα τέλη του 2023, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Καταστάσεων Εσωτερικού Εκτοπισμού (Internal Displacement Monitoring Centre, IDMC).
Ο αριθμός αυτός ανέρχονταν σε 71,1 εκατομμύρια στα τέλη του 2022. Οι εκτοπισμένοι, ή αλλιώς personnes déplacées à l’intérieur de leur pays (PDI) διαφέρουν από τους πρόσφυγες που εγκαταλείπουν την πατρίδα τους, καθώς εκτοπίζονται στο εσωτερικό.
Η βία και οι ένοπλες συρράξεις είναι τα βασικά αίτια των εξαναγκαστικών εκτοπισμών (68,3 εκατομμύρια), ενώ καταστροφές υποχρέωσαν άλλους 7,7 εκατ. ανθρώπους να εγκατασταθούν αλλού.
Σε απόλυτους αριθμούς, κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, το σύνολο των εσωτερικά εκτοπισμένων εξαιτίας της βίας και των ενόπλων συρράξεων αυξήθηκε κατά 22,6 εκατομμύρια. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν το 2022 και το 2023. Σχεδόν οι μισοί PDI ζουν σε χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, αναφέρει το IDMC.
Το Σουδάν έχει τον υψηλότερο αριθμό PDI που έχει καταγραφτεί σε οποιαδήποτε χώρα από το 2008, όταν άρχισαν να τηρούνται δεδομένα για το φαινόμενο, σημειώνει το IDMC. Συγκεκριμένα, στη χώρα υπάρχουν 9,1 εσωτερικά εκτοπισμένοι.
«Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών, καταγράφουμε πολύ ανησυχητικό αριθμό ανθρώπων που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια της εξαιτίας ένοπλων συγκρούσεων και βίας, ακόμα και σε περιφέρειες όπου η τάση είναι βελτιωμένη», σημείωσε η Αλεξάνδρα Μπίλακ, η διευθύντρια του IDMC.
«Οι συρράξεις και οι αφανισμοί που αφήνουν πίσω τους εμποδίζουν εκατομμύρια ανθρώπους να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους, συχνά για χρόνια», πρόσθεσε.
«Οι εκτοπισμοί διαρκούν πολύ περισσότερο από τον κύκλο της επικαιρότητας»
Πέρα από τον αριθμό των εκτοπισμένων, η ΜΚΟ παρακολουθεί επίσης τον αριθμό των εκτοπισμών, με άλλα λόγια κάθε νέα εξαναγκαστική μετακίνηση κάποιου εντός των συνόρων της πατρίδας του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η διαταγή εσπευσμένης απομάκρυνσης των αμάχων παλαιστινίων που εκδόθηκε από τον ισραηλινό στρατό και αφορά τομείς της ανατολικής Ράφας, στο νότιο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, όπου επαπειλείται χερσαία επιχείρηση ευρείας κλίμακας· οι άνθρωποι αυτοί είχαν ήδη αναγκαστεί να εκτοπιστούν μια ως έξι φορές, ανέφερε ο ΟΗΕ την περασμένη εβδομάδα.
Την περασμένη χρονιά έγιναν 46,9 εκατ. εξαναγκαστικοί εκτοπισμοί: 20,5 εκατ. εξαιτίας πολέμων και βίας, 26,4 εκατ. εξαιτίας καταστροφών. Στους πολέμους στο Σουδάν, στη ΛΔ Κονγκό και στα παλαιστινιακά εδάφη οφείλονταν σχεδόν κατά τα δυο τρίτα οι νέοι εκτοπισμοί εξαιτίας ένοπλων συρράξεων το 2023.
Στη Λωρίδα της Γάζας 1,7 εκατ. Παλαιστίνιοι εκτοπίστηκαν εσωτερικά από την 7η Οκτωβρίου ως τα τέλη του 2023. Ο αριθμός των εκτοπισμών έφθασε τους 3,4 εκατ., σύμφωνα με τη ΜΚΟ. Το 2023, έγιναν έξι εκατ. εξαναγκαστικοί εκτοπισμοί λόγω του πολέμου στο Σουδάν, περισσότεροι απ’ ό,τι τα 14 προηγούμενα χρόνια.
Ο αριθμός αυτός εκτοπισμών είναι ο δεύτερος υψηλότερος που έχει καταγραφτεί ποτέ μέσα σ’ έναν χρόνο, έπειτα από εκείνον που είχε καταγραφτεί το 2022 στην Ουκρανία (16,9 εκατ.). Από τα 26,4 εκατ. εξαναγκαστικούς εκτοπισμούς εξαιτίας καταστροφών, το ένα τρίτο έγινε στην Κίνα και στην Τουρκία, λόγω ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων μεγάλης κλίμακας και πολύ ισχυρών σεισμικών δονήσεων.
«Ποτέ δεν είχαμε καταγράψει τόσο μεγάλο αριθμό ανθρώπων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια και τις κοινότητές τους. Πρόκειται για ετυμηγορία καταπέλτη για τις αποτυχίες στην πρόληψη συρράξεων και στην αποκατάσταση της ειρήνης», τόνισε ο επικεφαλής του Νορβηγικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (NRC), ο Γιαν Έγκελαντ. Σημειώνεται, ότι το NRC δημιούργησε το IDMC το 1998.
«Τα δεινά και οι εκτοπισμοί διαρκούν πολύ περισσότερο από τον κύκλο της επικαιρότητας. Πολύ συχνά η τύχη τους κρίνεται στη σιωπή και στην παραμέληση. Η έλλειψη προστασίας και βοήθειας που υπομένουν εκατομμύρια άνθρωποι δεν μπορεί να συνεχιστεί», πρόσθεσε ο κ. Έγκελαντ.
Διαβάστε επίσης:
Γάζα: Ισραηλινοί διαδηλωτές βανδάλισαν ανθρωπιστική βοήθεια (Video)