Σύμφωνα με την El Pais, το δικαστήριο έβαλε στο αρχείο την υπόθεση κατά των Podemos μετά από περισσότερα από τρία χρόνια ερευνών. Το τελευταίο αυτό σκέλος της υπόθεσης αφορούσε τη μίσθωση των υπηρεσιών της συμβουλευτικής εταιρείας από το Μεξικό, Neurona, για τις εκλογές του Απριλίου του 2019. Ο Εσκαλονίγια προχώρησε στην απόφασή του αφού έλαβε την τελική έκθεση εμπειρογνωμόνων που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι ο αριστερός σχηματισμός προσαρμόστηκε στις τιμές της αγοράς κατά την απόκτηση των υπηρεσιών της εταιρείας από τη Λατινική Αμερική. «Η υποτιθέμενη διάπραξη του αδικήματος της κατάχρησης εκλογικών κονδυλίων δεν μπορεί να τεκμηριωθεί», αναφέρει ο δικαστής στο κείμενο της απόφασης που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.
Διαβάστε επίσης: Ισπανία: Εκτός Sumar οι Podemos, χωρίς να διακινδυνεύουν τον κυβερνητικό συνασπισμό
Οι Podemos, υπερασπίστηκαν την αθωότητά τους από την αρχή και έφτασαν να περιγράψουν αυτή τη διαδικασία της δικαστικής του δίωξης ως lawfare (νομικού πολέμου), με σκοπό τη φίμωση της «πολιτικής δύναμής» του. Από το λογαριασμό του κόμματος στην πλατφόρμα Χ, πρώην Twitter, καταγγέλθηκε η σιωπή που επικρατεί για την αρχειοθέτηση της υπόθεσής του.
Ni rastro del archivo definitivo del Caso Neurona en las portadas de hoy. Así funciona la prensa en el LAWFARE. pic.twitter.com/Vybd4uOp9P
— Podemos (@PODEMOS) December 13, 2023
Η αρχή των κατηγοριών
Ο Εσκαλονίγια ξεκίνησε την υπόθεση Neurona το καλοκαίρι του 2020 μετά από καταγγελία από έναν πρώην δικηγόρο των Podemos, τον Χοσέ Μανουέλ Καλβέντε, ο οποίος βρισκόταν σε σύγκρουση με την ηγεσία του κόμματος επειδή απολύθηκε. Μετά την κατάθεση του δικηγόρου, ο δικαστής άνοιξε έως και 10 γραμμές έρευνας, τις οποίες και ακολούθησε σταδιακά. Μεταξύ άλλων, απέκλεισε την καταβολή μπόνους στον διευθυντή και ταμία των Podemos, ότι το κόστος των εργασιών της προεδρίας ήταν διογκωμένο, ή ότι τα χρήματα διατέθηκαν από το ταμείο αλληλεγγύης εκπαίδευσης, ένα ταμείο στο οποίο οι υπάλληλοι δωρίζουν μέρος του μισθού τους για κοινωνικούς σκοπούς.
Ακολούθησαν πηχυαίοι τίτλοι για τα οικονομικά των Podemos στις ισπανικές εφημερίδες, για κρυφό ταμείο παρόμοιο με αυτό του Λαϊκού κόμματος, εκτροπή κονδυλίων, προμήθειες, παράνομη χρηματοδότηση. Τον Ιούλιο του 2020, ο δικαστής Χουάν Χοσέ Εσκαλονίγια κίνησε την προκαταρκτική διαδικασία. Τα εικαζόμενα αρχικά εγκλήματα που διερευνήθηκαν από τον δικαστή δεν ήταν ήσσονος σημασίας: παράτυπη χρηματοδότηση, ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, παραποίηση εγγράφων, απιστία, εκλογικό έγκλημα και υπεξαίρεση.
Διαβάστε επίσης: Ισπανία: Σκάνδαλο της κεντροδεξιάς με εμπλοκή αστυνομικών για να δυσφημίσουν τους Podemos
Από την αρχή ήταν σαφές ότι ο καταγγέλλων δεν είχε πολλά να προσφέρει. Ο Καλβέντε δήλωσε ενώπιον του δικαστή ότι η γνώση του για μέρος των γεγονότων που κατήγγειλε προέρχονταν από «φήμες». Παρόλα αυτά, ο δικαστής ανέπτυξε μια μεγάλη σειρά από ανακριτικά μέτρα. Η υπόθεση χωρίστηκε σε εννέα ξεχωριστά κομμάτια, το κύριο από τα οποία αφορούσε τη σύμβαση με τη μεξικανική εταιρεία συμβούλων Neurona.
Η τελευταία πτυχή της υπόθεσης
Μέχρι τη Δευτέρα, μόνο το κομμάτι που πραγματευόταν τη σχέση των Podemos με τη Neurona για τις γενικές εκλογές του Απριλίου 2019 ήταν ανοιχτό. Το κόμμα προσέλαβε την εταιρεία έναντι 363.000 ευρώ για συμβουλευτικές εργασίες. Αρχικά, ο δικαστής υποψιάστηκε ότι η πολιτική δύναμη πλήρωσε για υπηρεσίες που δεν παρείχε ποτέ. Όμως, αφού απέδειξε την ύπαρξη της παροχής υπηρεσιών, ο δικαστής έστρεψε την έρευνά του για να διερευνήσει εάν το ποσό που καταβλήθηκε ήταν διογκωμένο.
Αρχειοθετήθηκε επίσης η υπόθεση Nanny (νταντά), μια παράλληλη σχετική υπόθεση που είχε να κάνει στην εικαζόμενη χρήση εργαζομένων των Podemos για τη φροντίδα της κόρης της πρώην υπουργού Ισότητας, Ιρένε Μοντέρο, και του πρώην αντιπροέδρου της κυβέρνησης και πρώην αρχηγού του κόμματος, Πάμπλο Ιγκλέσιας.
Η γνωμοδότηση του εμπειρογνώμονα
Για το λόγο αυτό, ανέθεσε μια έκθεση εμπειρογνωμόνων που κατέληξε, ωστόσο, ότι το κόμμα είχε προσαρμοστεί στις τιμές της αγοράς. Και ακόμη, όπως τόνισε ο τεχνικός στη γνωμοδότηση, ότι το κόστος κινήθηκε από ορισμένες απόψεις σε «χαμηλότερα» εύρη από την αναμενόμενη τιμή για παρόμοιες υπηρεσίες.
«Πέρα από τα προσωπικά γούστα ή τη γνώμη του κάθε ατόμου σε σχέση με τα έργα που αναλύονται σε αυτό το τεκμήριο εμπειρογνωμόνων, πρέπει να συμπεράνουμε ότι τα έργα και οι υπηρεσίες που αναλύθηκαν συμμορφώνονται με τους κανόνες και τα επαγγελματικά πρότυπα στον τομέα της διεθνούς πολιτικής επικοινωνίας και του σχεδιασμού εκστρατειών», τόνισε το έγγραφο που υπέγραψε ο πραγματογνώμονας, η παραπομπή του οποίου στο δικαστήριο επιτάχυνε το τέλος της υπόθεσης.
Στο ψήφισμά του, ο δικαστής υιοθετεί ένα μεγάλο μέρος των συμπερασμάτων του ειδικού επικοινωνίας, ο οποίος έδωσε την εκτίμησή του για το έργο που έκανε η Neurona με 358.000 ευρώ (αν και, σύμφωνα με το Podemos, δεν είναι μόνο αυτό που έκανε η εταιρεία συμβούλων). Ο Εσκαλονίγια αντιτίθεται μόνο στα 50.000 ευρώ που υπολογίζονται ότι διατέθηκαν για μια «σκιώδη ομάδα για την παρακολούθηση της προεκλογικής εκστρατείας». Αλλά, ακόμη κι έτσι, βεβαιώνει ότι τα 308.500 ευρώ που προκύπτουν «αντιστοιχούν στην τιμή που καθορίζεται στη σύμβαση, εκτός από τον ΦΠΑ, που μάλιστα αποτιμάται σε 8.500 ευρώ περισσότερο».
«Πρέπει να συναχθεί το συμπέρασμα, με βάση τα παραπάνω, ότι δεν υπάρχουν ενδεικτικά στοιχεία ότι τα μετρητά του εκλογικού λογαριασμού από τον οποίο καταβλήθηκε το ποσό της εν λόγω σύμβασης εκτράπηκαν για σκοπούς άλλους από αυτούς που προβλέπονται στο LOREG [Οργανικός Νόμος του Γενικού Εκλογικό Καθεστώς ], γι’ αυτό δεν μπορεί να εκτιμηθεί η υποτιθέμενη διάπραξη εγκλήματος κατάχρησης εκλογικών ταμείων, ούτε εκλογικού εγκλήματος», τονίζει ο εισαγγελέας, ο οποίος έτσι αρχειοθετεί τη διαδικασία.
