Καρτέλ είχαν δημιουργήσει δυο φαρμακευτικές εταιρείες στην Ισπανία που συμφωνούσαν τις τιμές για τα προϊόντα τους εις βάρος των ισπανών πολιτών. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού στις αρχές Φεβρουαρίου επέβαλε πρόστιμο ύψους 5,7 εκατ. ευρώ στη Novartis και την Curium για την παραβίαση των κανόνων της ισπανικής αγοράς.
Σε μια εποχή που οι δαπάνες υγείας είναι σημαντικές για την Ισπανία ήρθε στο φως η συμφωνία για αύξηση των τιμών από το φαρμακευτικό δυοπώλιο. Το καρτέλ των δύο θυγατρικών εκμεταλλευόταν τη θέση του για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, συμφωνώντας τις τιμές που κατέθεταν στους διαγωνισμούς για την παροχή καίριων προϊόντων εντοπισμού καρκίνου στα νοσοκομεία. Αυτό αποφάνθηκε η Επιτροπή Ανταγωνισμού της χώρας, που επέβαλε πρόστιμο 5,76 εκατ. ευρώ στην Advanced Accelerator Applications Ibérica, S.L.U. (AAA) θυγατρική της Novartis, και στην Curium Pharma Spain, που ανήκει στη Glo Holdco.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της επιτροπής, και οι δύο μονοπώλησαν τα ραδιοφάρμακα που χρησιμοποιούνται στην πυρηνική ιατρική με σκοπό την απεικόνιση της φυσιολογίας, βιοχημείας ή ανατομικής παθολογίας ενός σωματικού συστήματος χωρίς να αλλοιώσουν τη λειτουργία του. Η πιο κοινή χρήση του είναι στον εντοπισμό και την παρακολούθηση ασθενειών μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος. Εκμεταλλεύτηκαν το δυοπώλιό τους εξαπατώντας τα δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία από το 2014 μέχρι το 2018, όταν και ξεκίνησαν οι έρευνες.
Η απάτη ήταν διπλής φύσης: από την μία πλευρά «η εταιρεία που είχε τις καλύτερες προϋποθέσεις να παράσχει το ραδιοφάρμακο εξ αιτίας της εγγύτητας του κυκλότρου της (επιταχυντής σωματιδίων) με το νοσοκομείο, δεν προσέφερε την καλύτερη προσφορά». Όταν δεν έπαιρνε το συμβόλαιο «η άλλη εταιρεία, που είχε το κύκλοτρό της σε μεγαλύτερη απόσταση από το συμβεβλημένο νοσοκομείο, κέρδιζε το συμβόλαιο σε μεγαλύτερη τιμή απ’ ότι υπό κανονικές συνθήκες». Και τι έκανε η νικήτρια του διαγωνισμού; «Η δεύτερη εταιρεία ανέθετε ως υπεργολαβία στον ανταγωνιστή της (που έχει πιο κοντά το κύκλοτρο) την παροχή της υπηρεσίας σε αισθητά χαμηλότερη τιμή από εκείνη που αυτός χρεώνει τα νοσοκομεία».
Από την άλλη πλευρά, «οι εταιρείες διατηρούσαν συμφωνία μη ανταγωνισμού σε πολλά κέντρα ανά την επικράτεια. Αυτό υλοποιήθηκε μέσω αυτό-αποκλεισμών σε διαγωνισμούς (εξ αιτίας μη εμφάνισης ή διάπραξης λαθών στην διαγωνιστική διαδικασία) ή με την παρουσίαση προσφορών στην μέγιστη τιμή του διαγωνισμού».
Με αυτή τη δολοπλοκία, «επέτρεπαν στον ανταγωνιστή να κερδίσει τα συμβόλαια σε τιμές σημαντικά υψηλότερες από αυτές που η εγγύτητα με τους πελάτες τους θα τους επέτρεπε, δεδομένης της σιγουριάς τους ότι ο ανταγωνιστής δε θα φερθεί ανταγωνιστικά».
Η επιτροπή αναφέρει ότι «και οι δύο εταιρείες είναι οι μόνες αυτή τη στιγμή με τη δυνατότητα να προσφέρουν αυτές τις υπηρεσίες σε εθνικό επίπεδο, που διευκόλυνε την πραγματοποίηση αυτής της τακτικής, μεγιστοποίησε το αποτέλεσμα και αύξησε την ικανότητα να επηρεάσει τις συνθήκες σύναψης συμβολαίων με τα νοσοκομεία». Επιπροσθέτως στο προαναφερθέν πρόστιμο στις εταιρείες, επεβλήθη και πρόστιμο 46 χιλ. ευρώ στα στελέχη που θεωρούνταν υπεύθυνα τη στιγμή των γεγονότων: Τζιοβάνι Τεσοριέρε και Αντρές Πέρεθ Ταμποάδα.
Από τη μεριά της η θυγατρική της Novartis, ΑΑΑ, εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία «εκφράζει την απογοήτευσή της για την απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού με τις φερόμενες ως εναρμονισμένες πρακτικές ιστορικού μεγέθους για τα ισπανικά δεδομένα, σχετικά με ραδιοφάρμακα που χρησιμοποιούνται στη διαδικασία ακτινοδιάγνωσης με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET)».
Η εταιρεία «απορρίπτει τις κατηγορίες για αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές, εξετάζει προσεκτικά την απόφαση της επιτροπής ανταγωνισμού και τα επόμενα βήματα», αν και δεν είναι σαφές εάν θα υποβάλει ένσταση. Αυτό που διαβεβαιώνει είναι ότι «ως εταιρεία που εντάσσεται στον Όμιλο Novartis, η AAA δεσμεύεται να βελτιώσει την υγεία των ασθενών, σύμφωνα με τα υψηλότερα ηθικά εμπορικά πρότυπα και όλους τους ισχύοντες νόμους και κανονισμούς, σε συμφωνία με τις αρχές διακυβέρνησης του ομίλου Novartis».
Πηγή: El Mundo