Στο Ισπανικό Υπουργικό Συμβούλιο έφτασε η πρόταση για κατάργηση της golden visa ή visas de oro που είχε θεσμοθετηθεί το 2013 από την συντηρητική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι, ο οποίος επιθυμούσε τότε να δώσει ώθηση στις επενδύσεις, εν μέσω οικονομικού μαρασμού λόγω της οικονομικής κρίσης και της φούσκας των ακινήτων.
Έτσι από τότε και με την αγορά κατοικίας ή επένδυση σε εταιρεία άνω των 500.000 ευρώ, αλλοδαποί θα μπορούσαν να αποκτήσουν βίζα ή άδεια παραμονή.
«Σήμερα, 94 στις 100 χρυσές βίζες συνδέονται με επένδυση σε ακίνητα» και όχι σε εταιρείες, εξήγησε ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ. «Οι επενδύσεις αυτές επικεντρώνονται σε μεγάλες πόλεις, όπως είναι η Βαρκελώνη, η Μαδρίτη, η Μάλαγα, το Αλικάντε, η Βαλένθια και οι Βαλεαρίδες, επενδύσεις όπου η κτηματαγορά είναι πολύ πιεσμένη», πρόσθεσε.
Οι αιτούντες και οι οικογένειές τους όχι μόνο λαμβάνουν μια «επιταχυνόμενη» άδεια διαμονής στην ισπανική επικράτεια, αλλά μπορούν επίσης να ταξιδεύουν ελεύθερα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του χώρου Σένγκεν, ο οποίος περιλαμβάνει έως και 26 χώρες. Άλλα οφέλη περιλαμβάνουν την πρόσβαση στα δημόσια συστήματα υγείας και εκπαίδευσης, καθώς και καλύτερα δίδακτρα στα δημόσια πανεπιστήμια.
Αλλά αυτή η ρύθμιση -όπως και στην Πορτογαλία και την Ελλάδα– προκάλεσε κερδοσκοπία με μεγάλη αύξηση της τιμής των ενοικίων και των τιμών των ακινήτων.
Οι περισσότερες βίζες που χορηγήθηκαν αφορούσαν την αγορά ακινήτων σε περιοχές όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη, η Βαλένθια, η Μάλαγα, το Αλικάντε και οι Βαλεαρίδες Νήσοι, όλες περιοχές όπου η αγορά ακινήτων δέχθηκε τεράστιες πιέσεις.
Αυξάνονται οι κίνδυνοι απάτης και διαφθοράς
Σε μια έκθεση που δημοσιεύθηκε πέρυσι, η Διεθνής Διαφάνεια σημείωσε ότι «αυτά τα επενδυτικά προγράμματα με αντάλλαγμα την υπηκοότητα ή τις άδειες παραμονής με σωστή διαχείριση μπορούν θεωρητικά να ωφελήσουν τόσο τις χώρες υποδοχής όσο και τους αιτούντες».
Αλλά συμπλήρωνε:
«Ωστόσο, στην πράξη, τα προγράμματα αυτά ενέχουν σοβαρούς εγγενείς κινδύνους κλεπτοκρατίας και, ιδίως, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, ασφάλειας, απάτης, φοροδιαφυγής και διαφθοράς, μεταξύ άλλων».
Ωστόσο όπως δήλωσε και ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ από το μέτρο αυτό πλήττονται «πολλοί νέοι και οικογένειες» καθώς αδυνατούν να βρουν κατάλυμα.
Πολλές χώρες της νότιας Ευρώπης, που είχαν υιοθετήσει παρόμοια μέτρα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αποφασίζουν πλέον να τα καταργήσουν. Η Πορτογαλία σταμάτησε να χορηγεί «χρυσές βίζες» στις αρχές του 2023, όταν εκτοξεύτηκαν στα ύψη οι τιμές των ακινήτων.
«Οι χρυσές βίζες είναι όνειδος για την Ευρώπη. Είναι απαράδεκτο να δίνεται άδεια παραμονής σε κάποιος απλώς και μόνο επειδή είναι πολυεκατομμυριούχος», είπε ο Έρνεστ Ουρτασούν, ο υπουργός Πολιτισμού και εκπρόσωπος του ακροαριστερού κόμματος Sumar, του συμμάχου των Σοσιαλιστών στην κυβέρνηση.
Εξάλλου οι Βρυξέλλες είχαν εκφράσει ανησυχίες το 2019 για αυτήν την πρακτική, από την οποία επωφελούνταν κυρίως πλούσιοι Κινέζοι και Ρώσοι, θεωρώντας ότι συνιστούσε κίνδυνο για την ΕΕ, «ιδίως για την ασφάλεια, το ξέπλυμα κεφαλαίων και τη φοροδιαφυγή».
Στο υπουργικό Συμβούλιο
Η σχετική έκθεση ήρθε στο Ισπανικό Συμβούλιο υπουργών όπου η υπουργός Στέγασης και Αστικής Ατζέντας, Ισαμπέλ Ροντρίγκεθ, επισήμανε ότι η κυβέρνηση εργάζεται με όλα τα μέσα που διαθέτει για την επίλυση του στεγαστικού προβλήματος. Οι τέσσερις άξονες δράσης της είναι η ενίσχυση της προσφοράς προσιτής κατοικίας, η προώθηση της χρηματοδότησης για οικογένειες, νέους και δημόσιους και ιδιωτικούς κατασκευαστές, η επιτάχυνση των διαδικασιών κατασκευής και η αντιμετώπιση εξαιρετικών καταστάσεων, όπως η πρόσβαση σε κατοικίες σε συγκεκριμένες περιοχές, με υψηλές τιμές και έλλειψη προσφοράς κατοικιών. Η κατάργηση της χρυσής βίζας είναι το πρώτο βήμα, σημείωσε, για την αντιμετώπιση αυτών των ειδικών καταστάσεων.
Αυτού του είδους οι επενδύσεις, υποστήριξε ο υπουργός, ασκούν μεγάλη πίεση στην αγορά, αυξάνουν τις τιμές των κατοικιών και ενθαρρύνουν την κερδοσκοπία. Στόχος της κυβέρνησης, είπε, είναι να βάλει τέλος στην «κερδοσκοπία, η οποία έχει αυξηθεί σημαντικά» από το 2022, όταν διπλασιάστηκε ο αριθμός των «θεωρήσεων ακινήτων».
Στο πλαίσιο αυτό, η υπουργός τάχθηκε υπέρ της τροποποίησης του νόμου ώστε να εξαλειφθούν τα οφέλη που παρέχει στον οικιστικό τομέα και να κατευθυνθούν οι επενδύσεις αυτές στην προώθηση της προσιτής στέγασης και την αποκατάσταση των ακινήτων.
Η Ισπανία έχει χορηγήσει 14.576 χρυσές βίζες
Από την ψήφιση του νόμου το 2013, έχουν χορηγηθεί 14.576 χρυσές βίζες που συνδέονται με επενδύσεις σε ακίνητα, κυρίως σε πολίτες από την Κίνα, τη Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ουκρανία, το Ιράν, τη Βενεζουέλα και το Μεξικό. Οι κυριότερες επενδυτικές επαρχίες είναι η Βαρκελώνη, η Μαδρίτη, η Μάλαγα, το Αλικάντε, οι Βαλεαρίδες Νήσοι και η Βαλένθια, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 90% των αδειών που χορηγούνται σε όλη την Ισπανία.
Διαβάστε επίσης:
Αγορά ακινήτων: Πώς τα νέα όρια για Golden Visa και βραχυχρόνια μίσθωση αλλάζουν τα δεδομένα
