Σχεδόν τέσσερις μήνες μετά τις εκλογές της 23 Ιουλίου στην Ισπανία, αυτή την Τετάρτη ξεκινά η συνεδρίαση για την έγκριση της νέας κυβέρνησης Σάντσεθ, που αναμένεται να ορκιστεί εκ νέου πρόεδρός της την Πέμπτη και να συνεχίσει για δεύτερη θητεία στο τιμόνι της χώρας. Οι συμφωνίες που χρειάστηκε να συνάψει, ιδιαίτερα με τα καταλανικά κόμματα, έκαναν τον Σάντσεθ στόχο της σφοδρής κριτικής από τα δεξιά κόμματα, που κάνουν εκκλήσεις για νέες εκλογές και βάζουν βέτο στο σχηματισμό της νέας κυβέρνησης.
Η στρατηγική του Σάντσεθ
Αντιμέτωπος με αυτήν την ατμόσφαιρα αυξανόμενης έντασης, στην οποία προστίθενται οι καθημερινές διαμαρτυρίες μπροστά στα κεντρικά γραφεία του Σοσιαλιστικού κόμματος, ο Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος δεν μίλησε πολύ αυτούς τους μήνες διαπραγμάτευσης, με εξαίρεση την ηχηρή ομιλία του για την υπεράσπιση της αμνηστίας στην εθνική κομματική επιτροπή, έχει προετοιμάσει με τους συμβούλους του μια ουσιαστική πολιτική συζήτηση με διάφορους άξονες, που κυμαίνονται από την ανάπτυξη των μέτρων που συμφωνήθηκαν στον συνασπισμό και με μια λεπτομερή εξήγηση του προοδευτικού οικονομικού σχεδίου που προτείνει να αναπτυχθεί την επόμενη τετραετία.
Αλλά πάνω από όλα, σύμφωνα τα ισπανικά Μέσα, ο Σάντσεθ προετοιμάζει μια ομιλία που θα λειτουργήσει ως απάντηση στην ατμόσφαιρα εξαίρεσης που προσπαθεί να εγκαταστήσει η αντιπολίτευση. Η απάντηση θα περιστραφεί γύρω από δύο άξονες: ο πρώτος είναι η εξήγηση των συμφώνων και επομένως η υπεράσπιση της αμνηστίας, η γραμμή που έχει ήδη επισημανθεί στην ομοσπονδιακή επιτροπή. Ο δεύτερος θα είναι η εμπέδωση της δημοκρατικής κανονικότητας που συνεπάγεται η διερευνητική εντολή για το σχηματισμό κυβέρνησης, ακολουθώντας αυστηρά το άρθρο 99 του Συντάγματος περί ορισμού προέδρου κυβέρνησης. Αυτή η τακτική θα λειτουργήσει ως απάντηση στις κατηγορίες για «δικτατορία» που εξαπέλυσαν ορισμένα τμήματα του Λαϊκού κόμματος.
Τώρα, πάλι, υπάρχουν πολλά στοιχήματα για την αστάθεια μιας κυβέρνησης που χρειάζεται σχεδόν όλες τις ψήφους των οκτώ ομάδων που θα την υποστηρίζουν κάθε εβδομάδα: Σοσιαλιστικό κόμμα, Sumar, ERC, Junts, PNV, Bildu, BNG και CC. Από δημοκρατική σκοπιά, ενόψει της κριτικής για «εκλογική νοθεία» από το Λαϊκό κόμμα ή «παράνομη κυβέρνηση» από το Vox, ο Σάντσεθ θα αντιτάξει τη στήριξη 12,6 εκατομμυρίων ψηφοφόρων που ανήκουν σε οκτώ κόμματα για την ορκωμοσία του. Θα είναι ο εντολοδόχος για σχηματισμό κυβέρνησης με τον υψηλότερο αριθμό ψήφων στις κάλπες μετά από τον Χοσέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο το 2004 (13,5 εκατομμύρια). Η ομάδα που υποστηρίζει τον Σάντσεθ έχει 1,3 εκατομμύρια περισσότερες ψήφους από το μπλοκ του Λαϊκού κόμματος, του Vox και του UPN, ενώ ο Συνασπισμός των Καναρίων Νήσων, που υποστήριξε τον Φεϊχό, θα στηρίξει τώρα τον σοσιαλιστή ηγέτη.
Το τίμημα του στοιχήματος
Το εκλογικό στοίχημα του σοσιαλιστή ηγέτη φαίνεται ότι πρόκειται να αποδώσει καρπούς. Όχι όμως χωρίς να πληρώσει βαρύ τίμημα. Για να εγκριθεί ο σχηματισμός της κυβέρνησής του από ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο, ο Σάντσεθ έπρεπε να εξασφαλίσει την υποστήριξη της καταλανικής αυτονομιστικής ομάδας Junts. Σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη του κόμματος, το Σοσιαλιστικό Κόμμα του αυτή την εβδομάδα κατέθεσε ένα νομοσχέδιο για τη χορήγηση αμνηστίας σε όσους εμπλέκονται στο καταλανικό αυτονομιστικό κίνημα την τελευταία δεκαετία, γεγονός που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από τα δεξιά του πολιτικού φάσματος.
Την περασμένη εβδομάδα, οπαδοί του Λαϊκού κόμματος αλλά και του Vox βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν. Ενώ η κατακραυγή αναμένεται να εκτονωθεί – όπως συνέβη το 2021, όταν η απόδοση χάρης σε φυλακισμένους καταλανούς πολιτικούς πυροδότησε εκτεταμένη οργή – είναι πιθανό να παραμείνουν βαθιές κοινωνικές εντάσεις.
Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα έχει δεσμευτεί να αμφισβητήσει την αμνηστία στα δικαστήρια. Εάν ο νόμος ανατραπεί, θα αποτελέσει ένα σοβαρό πλήγμα στον Σάντσεθ. Αλλά ακόμα κι αν η αμνηστία περάσει από τον δικαστικό έλεγχο, αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να αποδειχθεί εξίσου προβληματικό για τον σοσιαλιστή ηγέτη.
Το νομοσχέδιο θα επιτρέψει σε πρόσωπα όπως ο πρώην πρόεδρος της Καταλονίας Κάρλες Πουτζντεμόν, ο οποίος ζει στο Βέλγιο από το αποτυχημένο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας το 2017, να επιστρέψουν στην Ισπανία και στον πολιτικό στίβο της χώρας. Μένει να δούμε αν ο de facto ηγέτης του Junts μπορεί ακόμα να εμπνεύσει τις μάζες που τον στήριξαν πριν από έξι χρόνια και αν θα μπορέσει να τις χρησιμοποιήσει για να ασκήσει πίεση στον Σάντσεθ.
Η τακτική της Δεξιάς
Το Λαϊκό κόμμα και το Vox, το οποίο έχει καταθέσει καταγγελία στο Ανώτατο Δικαστήριο και έχει ζητήσει την προσωρινή αναστολή της συνεδρίασης της ολομέλειας -το Ανώτατο Δικαστήριο πρέπει να αποφανθεί το πρωί αυτής της Τετάρτης- αναμένεται να καταφερθούν με σκληρό τρόπο ενάντια στον Σάντσεθ και το νόμο για την αμνηστία, την οποία θεωρούν ως προδοσία και εξαπάτηση των πολιτών, καθώς δεν περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα Σοσιαλιστικού κόμματος. Η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί σε ένα θωρακισμένο Κογκρέσο με μεγάλη ανάπτυξη 1.600 αστυνομικών.
Ο επικεφαλής του Λαϊκού κόμματος, Αλμέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, αναμένεται να πάει στη σημερινή συνεδρίαση για την έγκριση του Πέδρο Σάντσεθ ως πρωθυπουργού καβαλώντας το κύμα απόρριψης για το νόμο της αμνηστίας. Ο πρόεδρος του Λαϊκού κόμματος αισθάνεται ενισχυμένος από τις μαζικές κινητοποιήσεις των τελευταίων εβδομάδων και στην ομιλία του στο Κογκρέσο θα στηριχθεί στη νομιμότητα που του δίνουν οι διαδηλωτές στο δρόμο, υπερασπιζόμενος ότι «η Ισπανία είναι με μια φωνή κατά της αμνηστίας»., δεδομένης της κοινοβουλευτικής νομιμότητας του μέτρου χάριτος, το οποίο έχει την υποστήριξη της απόλυτης πλειοψηφίας των βουλευτών στο Κογκρέσο.
«Βλέπουμε μια βουή στους δρόμους που δεν έχουμε δει από τη δολοφονία του Μιγκέλ Άνχελ Μπλάνκο», είπε ο Φεϊχό σε περίπου τριάντα δημοσιογράφους ξένων μέσων ενημέρωσης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις από το ίδιο το Λαϊκό κόμμα όμως, οι διαδηλώσεις θα είναι έντονες και αυτή την εβδομάδα στη Μαδρίτη, όμως η κορύφωση ήταν την περασμένη Κυριακή και αναμένεται να εκτονωθούν. «Μετά το πρώτο Σαββατοκύριακο του Δεκέμβρη, σύντομα θα φτάσουν τα Χριστούγεννα και όλα θα χαλαρώσουν», παραδέχονται στα γραφεία του κόμματος στην οδό Γένοβας στη Μαδρίτη, γνωρίζοντας επίσης ότι οι διαμαρτυρίες δεν πρόκειται να αλλάξουν την πορεία του σχηματισμού κυβέρνησης, ο οποίος θα προχωρήσει.
Η άλλη πτυχή της στρατηγικής του Φεϊχό πριν από την έγκριση του σοσιαλιστή ηγέτη εντοπίζεται στις Βρυξέλλες. Ο δεξιός πολιτικός ξεκίνησε αυτή την εβδομάδα μια κινητοποίηση στα κοινοτικά όργανα για να προσπαθήσει να σταματήσει τον νόμο περί αμνηστίας, κάνοντας λόγο για παραβίαση του κράτους δικαίου στην Ισπανία και επισείοντας τον κίνδυνο επιβολής κυρώσεων στη χώρα. «Οι χώρες που επιχείρησαν κάτι παρόμοιο στην Ευρώπη είχαν τη ρητή απόρριψη των κοινοτικών οργάνων», ισχυρίστηκε ο Φεϊχό ενώπιον του διεθνούς Τύπου, προειδοποιώντας ότι η Ισπανία θα μπορούσε να ενταχθεί στη χωρία κρατών όπως η Ρουμανία, η Πολωνία και η Ουγγαρία ως χώρα που ξεχωρίζει για την επίθεση στο κράτος δικαίου.
Διαβάστε επίσης
Ισπανία: Κατατέθηκε το νομοσχέδιο για την αμνηστία των καταλανών πολιτικών στο Κογκρέσο