Την Παρασκευή, 14 Ιουνίου, πραγματοποιήθηκε στο κινηματοθέατρο Ίρις (Ακαδημίας 55) εκδήλωση με τίτλο «Ίριδα: τι παίζει με το αύριο;» και θέμα το μέλλον της ιστορικής αίθουσας και της παρουσίας του Πολιτιστικού Ομίλου Φοιτητών του Πανεπιστημίου Αθηνών (Π.Ο.Φ.Π.Α.) σε αυτή.
Στην εκδήλωση που συντόνισε ο κινηματογραφικός συντάκτης Αλέξανδρος Παπαγεωργίου, καλλιτέχνες, ακαδημαϊκοί και άνθρωποι του πολιτισμού συζήτησαν με βάση την ιστορία της Ίριδας και των φοιτητικών πολιτιστικών ομάδων που δραστηριοποιούνται σε αυτή για δεκαετίες, γύρω από τη σημασία του πολιτισμού στο δημόσιο πανεπιστήμιο, την καλλιτεχνική εκπαίδευση και την προσφορά του Π.Ο.Φ.Π.Α. στη φοιτητική κοινότητα και την πολιτιστική ζωή της πόλης.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την ανάγνωση, από μέλη του Πολιτιστικού Ομίλου, κειμένου σχετικού με την ιστορία του χώρου και των πολιτιστικών ομάδων, καθώς και με τις πρόσφατες, ανησυχητικές, εξελίξεις που θέτουν τη συνέχιση της παρουσίας των φοιτητών στο ιστορικό κινηματοθέατρο και τους χώρους της Πανεπιστημιακής Λέσχης εν αμφιβόλω.
Πρόκειται για την πρόσφατη κοινοποίηση στους φοιτητές αποσπάσματος των πρακτικών συνεδρίασης της Επιτροπής Φοιτητικής Μέριμνας, στο οποίο αναφέρεται πως το Ε.Κ.Π.Α. θα διαθέτει τους χώρους και σε εξωτερικούς φορείς, προκειμένου να προκύψουν έσοδα για το Πανεπιστήμιο.
Την απόφαση αυτή ακολούθησε η εκμίσθωση του χώρου της Ίριδας, σε ώρα προγραμματισμένης από τον Π.Ο.Φ.Π.Α. εκδήλωσης, προκειμένου να πραγματοποιηθεί event μόδας στα πλαίσια του Athens Fashion Week.
Σε απάντηση ερώτησης του συντονιστή, οι φοιτήτριες του Πολιτιστικού Ομίλου αναφέρθηκαν στον κίνδυνο ακύρωσης της εκδήλωσης, που προέκυψε στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας κι ενώ αυτή είχε ανακοινωθεί στον τύπο και στη Διοίκηση του Πανεπιστημίου.
Ο Όμιλος κλήθηκε από το Γραφείο Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Φοιτητικής Μέριμνας να καταθέτει πλέον αιτήματα για την έγκριση εκδηλώσεων τις οποίες θέλει να πραγματοποιήσει στους χώρους λειτουργίας του. Αυτό, βάσει πρόσφατης απόφασης του Συμβουλίου Διοίκησης με την οποία ορίζεται η συγκρότηση επιτροπών, οι οποίες θα εξετάζουν τα υποβληθέντα αιτήματα για διεξαγωγή εκδηλώσεων σε χώρους του Ε.Κ.Π.Α..
Τα μέλη του Π.Ο.Φ.Π.Α. εξέφρασαν τον προβληματισμό τους για τους δρόμους στους οποίους μπορεί να οδηγήσουν τέτοιες αποφάσεις οι οποίες οδηγούν στον περιορισμό της ελευθερίας έκφρασης στους χώρους του Πανεπιστημίου.
Στη συνέχεια, ακολούθησε συζήτηση και τοποθετήσεις από τους συμμετέχοντες ομιλητές.
Η Εύα Στεφανή, σκηνοθέτις και καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε. του Ε.Κ.Π.Α, τόνισε πως σε μία εποχή που ο λόγος του Πανεπιστημίου συντηρητικοποιείται, η Ίριδα προσφέρει ένα άλλο βλέμμα στον πολιτισμό. Ο Πλάτων Μαυρομούστακος, θεατρολόγος και καθηγητής στο Τμήμα Θεάτρου Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, έκανε εκτενή αναφορά στην προσωπική του εμπειρία ως μέλος του Θεατρικού Τμήματος Πανεπιστημίου Αθηνών και την προσφορά αυτής της πολιτιστικής ομάδας φοιτητών που δημιουργήθηκε εν μέσω της σκοτεινής περιόδου της δικτατορίας και το μεγάλο αριθμό ανθρώπων του θεάτρου που ξεκίνησε από αυτή.
Ο Μενέλαος Καραμαγγιώλης, σκηνοθέτης και ραδιοφωνικός παραγωγός, έκανε αναφορά στο μεγάλο αριθμό σκηνοθετών και τεχνικών του κινηματογράφου που ξεκίνησαν από την Ίριδα και ανέφερε πως η αίθουσα λειτούργησε ως «ένας εναλλακτικός και πολύ αποτελεσματικός τρόπος παιδείας, εκπαίδευσης και διαλόγου στο σινεμά». Η Βαρβάρα Κοντονή, κινηματογραφική συντάκτης του περιοδικού «Σινεμά» και εισηγήτρια σεμιναρίου του Κινηματογραφικού Τομέα Π.Ο.Φ.Π.Α., είπε πως η Ίριδα «είναι μιας μορφής τοπόσημο και καταφύγιο το οποίο πρέπει να διατηρηθεί και να παραμείνει ανοιχτό και στα χέρια των φοιτητών με κάθε δυνατό τρόπο» και διάβασε απόσπασμα από την ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου.
Ο Χρήστος Πολίτης δημιουργός και διαχειριστής της ιστοσελίδας «Ο Χρήστος δε μένει πια εδώ», ανέφερε πως «έζησε την Ίριδα σα θεατής τα λίγα χρόνια που βρίσκεται στην Αθήνα, σκεπτόμενος πως στη Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο» και μίλησε για το πόσο σημαντικό είναι πως γύρω από την αίθουσα έχει δημιουργηθεί μια κοινότητα ανθρώπων.
Τέλος, ο Αλέξανδρος Παπαγεωργίου μίλησε για το «αίνιγμα Ίριδα» και αναρωτήθηκε «τι κάνει και δουλεύει σωστά» και «συνεχίζει να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση, όχι μουσειακά, αλλά ως ζωντανός οργανισμός και ζωντανό οικοσύστημα» και για την «κουλτούρα αυτοοργάνωσης» της.
Εκ μέρους του Ε.Κ.Π.Α. το παρόν έδωσαν στην εκδήλωση τα μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης του Πανεπιστημίου και καθηγητές κος Αχιλλέας Χαλδαιάκης και κα Αθανασία Σμυρνιώτου. Ο κος Χαλδαιάκης έκανε μια προσωπική τοποθέτηση, καθώς το Συμβούλιο Διοίκησης δεν το έχει απασχολήσει ακόμα το θέμα της Ίριδας. Στην τοποθέτησή του χαρακτήρισε την Ίριδα «αναπόσπαστο χώρο της φοιτητικής Λέσχης».
Είπε συγκεκριμένα πως ο χώρος «είναι εξ ορισμού προορισμένος για τη χρήση των φοιτητών και είναι αδιανόητο να μη συνεχίσει να συμβαίνει κάτι παρόμοιο» και πως «θα ήταν σαν η φοιτητική Λέσχη να μη λειτουργούσε πια ως φοιτητική Λέσχη». Αναφέρθηκε στην ανάγκη ο χώρος να ανακαινιστεί εκ βάθρων ώστε να αποτελέσει ένα «λαμπρό χώρο του Πανεπιστημίου που θα συνεχίσει να λειτουργεί προς χάριν των φοιτητών».
Ακόμα, αναφέρθηκε στην ύπαρξη καλλιτεχνικών σχολών του Πανεπιστημίου και την άρρηκτη σύνδεσή τους με τις φοιτητικές ομάδες. Τέλος εξέφρασε την ευχή να υπάρξει συνεργασία και σύμπλευση μεταξύ των φοιτητών και της διοίκησης του Ε.Κ.Π.Α., ενώ δεν αναφέρθηκε καθόλου στα ζητήματα που έθεσαν οι φοιτητές σχετικά με τη στάση της διοίκησης του Πανεπιστημίου απέναντι στον Πολιτιστικό Όμιλο και την απόφαση της Επιτροπής Φοιτητικής Μέριμνας για τη μελλοντική χρήση της αίθουσας.
Στην εκδήλωση έδωσαν το παρόν και εκπρόσωποι καλλιτεχνικών σωματείων και πολιτιστικών φορέων οι οποίοι δήλωσαν τη συμπαράστασή τους στον αγώνα των φοιτητών.
Ο Δήμος Αβδελιώδης, μίλησε εκ μέρους της Ένωσης Ελλήνων Σκηνοθετών και δήλωσε ότι «η Ίριδα εκπροσωπεί το άυλο πνεύμα της Ελλάδας». Ο Νεκτάριος Σακκάς, προγραμματιστής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, μέλος της Π.Ε.Κ.Κ. και της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου είπε πως δε θα ήταν προσωπικά στην αίθουσα με αυτές του τις ιδιότητες, αν στις δύσκολες εποχές της κρίσης δεν είχε παρακολουθήσει τα σεμινάρια ως μέλος του Κινηματογραφικού Τομέα.
Θεωρεί πως οι ομάδες του χώρου έχουν δημιουργήσει γενιές κινηματογραφιστών και ανθρώπων που αγαπούν το σινεμά και πως «ο Π.Ο.Φ.Π.Α. είναι ένας πυλώνας για το Πανεπιστήμιο όπως εννοούμε τη γνώση, τη μόρφωση και την παιδεία».
Ο Νίκος Καραγιώργης, πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, αναφέρθηκε σε προσωπικές του εμπειρίες από την αίθουσα όπως η παράσταση «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ» του Θάνου Μικρούτσικου με τον Γιάννη Κούτρα και στις πρόβες που έκανε στην Ίριδα η Φοιτητική Χορωδία του Μίκη Θεοδωράκη. Είπε επίσης πως «σε μια πόλη που μετατρέπεται σε ένα τεράστιο Airbnb, εχθρικό για τους Αθηναίους… θα τρέχουμε κάθε τρεις και λίγο να σταματάμε ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων χώρων και δημόσιων κατακτήσεων».
Τοποθέτηση έκανε και ο Άρης Τσουκνίδας, πρόεδρος του Π.Ο.Φ.Π.Α. κατά τη δεκαετία του 80, που αναφέρθηκε στον Όμιλο ως χώρο κοινωνικού πειραματισμού και στη σημασία της Πανεπιστημιακής Λέσχης για τους φοιτητικούς κοινωνικούς αγώνες.
Επίσης μίλησε για τους αγώνες των φοιτητών για τον κινηματογράφο Ριβολί και τους διαχρονικούς αγώνες για την προστασία της Ίριδας. Ο Ζήνος Παναγιωτίδης, δημιουργός της εταιρείας διανομής Rosebud 21, αναφέρθηκε στις προβολές που γίνονταν επί στρατιωτικής δικτατορίας στην κατάμεστη από φοιτητές Ίριδα, μέχρι το 1972, όταν και τις σταμάτησε η αστυνομία. Ανέφερε επίσης πως αν δεν υπήρχε η Ίριδα ο ίδιος δε θα είχε ασχοληθεί με τον κινηματογράφο.
Η Άννα Αντωνοπούλου, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Ελληνικού Ντοκιμαντέρ, μετέφερε την υποστήριξη της Ένωσης στη συνέχιση της λειτουργίας του Π.Ο.Φ.Π.Α. στους χώρους του. Σε τοποθέτησή του ο Σάκης Μπάιμπος, από το Σωματείο Εργαζομένων στον Οπτικοακουστικό Τομέα «Η Κλακέτα», συνέδεσε το ζήτημα της Ίριδας με το γενικότερο πολιτικό πλαίσιο και τους κοινωνικούς αγώνες. Ο Μάνος Τσίζεκ από την Ένωση
Σκηνοθετών Δημιουργών, αφού αναφέρθηκε στην προσωπική του σχέση με τον Π.Ο.Φ.Π.Α., διάβασε το κείμενο υποστήριξης με τίτλο Το κινηματοθέατρο «Ίριδα» σε κίνδυνο» που η Ένωση συνυπογράφει με το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών, τον Πανελλήνιο Μουσικό Σύλλογο και το Σωματείο Εργαζομένων στον Οπτικοακουστικό Τομέα «Η Κλακέτα».
Η Κέλλυ Παπαϊωάννου, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, στην τοποθέτησή της συνέδεσε τον αγώνα των φοιτητών με τους πρόσφατους αγώνες των καλλιτεχνών.
Παρόντες στην εκδήλωση ήταν και εκπρόσωποι φοιτητικών συλλόγων του Πανεπιστημίου Αθηνών που εξέφρασαν την στήριξη τους και μίλησαν για την σημασία που έχουν ο Π.Ο.Φ.Π.Α. και η Ίριδα για τους φοιτητές.
Στο τέλος της εκδήλωσης διαβάστηκε κείμενο στήριξης από τον Μπάμπη Κονταράκη, ιδιοκτήτη του κινηματογράφου ΑΣΤΟΡ και της εταιρείας διανομής Weird Wave, και φοιτητές, εκπρόσωποι του Πολιτιστικού Ομίλου, απάντησαν σε ερωτήσεις εκπροσώπων του Τύπου.
Στα πλαίσια των απαντήσεων ξεκαθαρίστηκε πως ο Π.Ο.Φ.Π.Α. θεωρεί προτεραιότητα τη διασφάλιση της παρουσίας των ομάδων του Ομίλου στους χώρους δράσης τους και όχι τον εξωραϊσμό αυτών των χώρων, ιδίως αν αυτός δε γίνεται με σκοπό οι χώροι να παραμείνουν για χρήση των φοιτητών, αλλά να γίνει πιο εύκολη η εκμίσθωσή τους για σκοπούς τρίτων.
Επίσης έγινε αναφορά στην απλόχερη υποστήριξη που τα μέλη του Π.Ο.Φ.Π.Α. προσφέρουν σε εκδηλώσεις του Ε.Κ.Π.Α. ή σχολών του που πραγματοποιούνται στην Ίριδα.