Η χορογράφος Ιωάννα Πορτόλου και η ομάδα χορού Griffón έχοντας ως αφορμή το παραμύθι των αδερφών Γκριμ, «Χάνσελ και Γκρέτελ» συστήνουν στο κοινό ένα νέο έργο προβάλλοντας τις αντιθέσεις του ανθρώπινου είδους που μέσα στο θαύμα του παραμένει άπληστο και συνάμα τραγικό. Από το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2022 το «Amazing» συνεχίζει το ταξίδι του στο Θέατρο ΠΛΥΦΑ για εννέα μοναδικές παραστάσεις στις 8, 9 10, 15, 16, 17, 22, 23 και 24 Νοεμβρίου 2023.
Μέσα από ένα ντελίριο αδρεναλίνης, έντονων εικόνων, αφηγήσεων και καταιγιστικής μουσικής, το «Amazing» μας κάνει να αναρωτιόμαστε πώς μπορούμε να είμαστε ταυτόχρονα ανθρωποφάγοι και δημιουργοί. Είναι στη φύση του ανθρώπου ο αφανισμός και τι μπορεί να μας παρηγορήσει;
Ποια ήταν η αφορμή αυτής της παράστασης;
Η αφορμή γεννήθηκε στα προηγούμενα έργα, το «Manifesto», προχώρησε μετά στο «Grimm» και κατέληξε στο «Amazing». Ήταν τρία έργα που όλα δημιουργήθηκαν κατά την διάρκεια των lockdowns. «Δεν θα σταματήσουμε με κανένα τρόπο και για κανέναν λόγο». Θα παραμείνουμε συνδεδεμένοι με την ζωή, τις επιλογές μας και την δουλειά μας. Αυτή ήταν η αφορμή… Θέλαμε να εξερευνήσουμε το σώμα που μιλάει, που διαμαρτύρεται, που μοιράζεται και που διεκδικεί.
Γιατί διαλέξατε ένα παραμύθι για να δημιουργήσετε το έργο «Amazing»;
Το παραμύθι αυτό εμπεριέχει όλες τις απαραίτητες εισόδους που χρειαζόμασταν για τα κείμενα μας. Είχε το κατάλληλο περιβάλλον που αναζητούσαμε μέσα στο οποίο θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε το «Amazing».
Φοβηθήκατε πως ίσως αυτή η επιλογή θεωρηθεί τολμηρή; Κανείς δεν θέλει να του χαλούν το παραμύθι
Μιλάμε για ένα παραμύθι στο οποίο, με την προτροπή της μητριάς, ο πατέρας εγκαταλείπει τα παιδιά του στο δάσος με τεχνάσματα και ψέματα. Στόχος του είναι να χαθούν στο δάσος και να μην τα βοηθήσει να ξανά βγουν, πιστεύοντας πως θα γλιτώσει από αυτά και θα σωθεί από την πείνα. Αν υποθέσουμε ότι ξεπερνάν αυτό το εμπόδιο στην συνέχεια υπάρχει και η μάγισσα που θέλει να τα σκοτώσει, να τα μαγειρέψει και να τα φάει. Γιατί το κρέας των παιδιών της αρέσει πολύ.
Είναι μάλλον ένα «χαλασμένο» παραμύθι από την φύση του! Είτε το δεχόμαστε αβίαστα από τις πολλές επαναλήψεις, είτε μιλάει για υποσυνείδητα καταπιεσμένα αρνητικά συναισθήματα που υπάρχουν μέσα μας αλλά δύσκολα εκδηλώνονται και πιστεύουμε ότι δεν μας αφορούν, είτε μιλώντας μέσα από τον παιδικό φόβο απευθύνεται στον συλλογικό, είναι εύκολο να πιστέψουμε ότι δεν μας αφορά ιδιαίτερα. Είναι αρκετά γραφικό. Αρκετά απομακρυσμένο από εμάς σήμερα. Σίγουρα παρακολουθούμε την πορεία δύο ηρώων που μεταλλάσσονται και ενηλικιώνονται μέσα από την περιπέτεια τους. Ταυτίζουμε αυτή την πορεία με τον φαύλο κύκλο της μανίας και της καταστροφής που αναπαράγουμε ως ανθρώπινο είδος.
Από το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου το 2022 που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά η παράταση έως και σήμερα τι έχει αλλάξει;
Ένα έργο αλλάζει ακόμα και αν δεν το αλλάξουμε συνειδητά. Αλλάζει ο χρόνος, ο χώρος, οι άνθρωποι, έχουμε ζήσει όλοι πράγματα στις ζωές μας. Οπότε έχουν αλλάξει πολλά στον καθένα από εμάς και στις ζωές μας από τότε και μέσα από τις ζωές μας έχει αλλάξει και το «Amazing». Έχουν επίσης αλλάξει τα γεγονότα γύρω μας. Έχουμε φύγει από κάποιες δυσκολίες που υπήρχαν με αφορμή τα lockdown και τώρα ζούμε ότι άφησαν πίσω τους, καθώς επίσης και όλα τα καινούργια γεγονότα που συγκλονίζουν τον κόσμο μας. Είναι και αυτά ένα καινούργιο πρίσμα μέσα από το οποίο βλέπουμε το έργο.
Οι άνθρωποι είμαστε ικανοί για τα σπουδαιότερα και τα πιο ειδεχθή;
Είναι η πάλη του ανθρώπου να δεχτεί ότι είναι θνητός; Είναι η σύνδεση του με το μεγαλείο της δημιουργίας και ο φόβος του να παραμείνει σε σύνδεση με αυτό; Είναι ότι η μία ενέργεια συμπληρώνει την άλλη και δεν μπορούμε να έχουμε το ένα χωρίς το άλλο; Ίσως έτσι μπορούμε να έχουμε την ψευδαίσθηση του ελέγχου πάνω στην ζωή.
Μπορούμε να μιλάμε για πρόοδο και εξέλιξη όταν βομβαρδίζονται νοσοκομεία και δολοφονούνται παιδιά;
Αυτό ακριβώς λέει το έργο. Ίδια συνθήκη, άλλο περιτύλιγμα. Άλλη γεωγραφία, άλλη ημερομηνία, ελαφρώς διαφορετική αφορμή, ίδια ανελέητη καταστροφική μανία. Όπως λέει ο Αλέξανδρος κάποια στιγμή μέσα στο έργο, «αυτός είναι ο φαύλος κύκλος της μανίας, της καταστροφής και της ανοησίας». Δυστυχώς είμαστε σε θέση να δημιουργούμε την νέα ζωή, τα παιδιά, να δημιουργούμε και τα νοσοκομεία και να τα καταστρέφουμε επίσης.
Υπάρχει χώρος για μια ομάδα σύγχρονου χορού να υπάρξει καλλιτεχνικά στην Ελλάδα του σήμερα;
Έχω καταλήξει ότι αν μπορούσαμε ποτέ να αναμετρηθούμε με κάτι που ονομάζεται βιώσιμη επιχείρηση, κάτι θα μπορούσε να αλλάξει. Να καταφέρουμε να απομακρυνθούμε από την περιστασιακή δημιουργία και τις τέσσερις παραστάσεις (μόνο) που είναι η προϋπόθεση για την επιχορήγηση του Υπουργείου. Είναι πολύ σημαντικό οι ομάδες να αρχίσουν να έχουν έσοδα από παραστάσεις. Αυτό είναι το προϊόν μας, αυτό ξέρουμε να κάνουμε και αυτό πρέπει να πουλάμε. Η συνθήκη που υπάρχει τώρα μας καταδικάζει σε μία εξάρτηση από τις επιχορηγήσεις που δεν μας επιτρέπει να ενηλικιωθούμε. Όπως το θέατρο έχει τα θέατρα του, έτσι και ο χορός πρέπει να μπει μα την καλή έννοια σε μία εμπορευματοποίηση του προϊόντος του. Αυτό που αναγκαζόμαστε να κάνουμε τώρα στην Ελλάδα όσοι δουλεύουμε στον τομέα του χορού είναι να «καιγόμαστε» από την κούραση, την ατομική πρωτοβουλία ή από την έλλειψη αναγνώρισης στον χάρτη της παραγωγικής διαδικασίας. Είμαστε και εμείς εδώ!
Σκληρή αλήθεια ή όμορφο παραμύθι;
Το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Ένα παραμύθι μπορεί να είναι σκληρό, αληθινό και όμορφο. Μέσα στην αλήθεια μπορούμε να βρούμε την μαγεία της ομορφιάς.
Και έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα; Πώς θα έμοιαζε μια ιδανική ζωή;
Η ιδανική ζωή δεν υπάρχει από ότι φαίνεται, όσο και αν προσπαθούμε να την φτάσουμε δημιουργώντας έτσι ένα κριτήριο ή ένα μέτρο σύγκρισης για την δική μας. Η ζωή τα εμπεριέχει και τα επιφυλάσσει όλα. Δυστυχώς δεν επιλέγουμε πάντα.
