Στη δίνη του κυκλώνα βρίσκεται η Ινδία τις τελευταίες εβδομάδες. Η κατάσταση μοιάζει απελπιστική καθώς τα νοσοκομεία είναι πλημμυρισμένα από ασθενείς με Covid-19, μεγάλες ελλείψεις καταγράφονται στα ιατρικά αναλώσιμα υλικά, ασθενείς αδυνατούν να βρουν οξυγόνο και τα κρεβάτια μοιράζονται ανά δύο ή τρεις.
Ο ιστορικός Ραματσάντρα Γκούχα έγραψε ότι η παρούσα φάση της υγειονομικής κρίσης είναι «η μεγαλύτερη κρίση που έχει αντιμετωπίσει το έθνος από τη διχοτόμηση», αναφερόμενος στον διαχωρισμό των Βρετανικών Ινδιών σε Ινδία και Πακιστάν το 1947.
Κάθε μέρα καταγράφονται πάνω από 300.000 κρούσματα σε έναν πληθυσμό που υπερβαίνει το 1,3 δισ. Μόνο στο Δελχί αντιστοιχεί ένας θάνατος ανά τέσσερα λεπτά. Χαρακτηριστικές εικόνες της διανύουσας κρίσης είναι τα γεμάτα νεκροταφεία και τα κρεματόρια. Σύμφωνα με το Reuters, στο Δελχί έχουν αποτεφρώσει τόσο πολλές σορούς εξαιτίας του κορονοϊού που οι αρχές έχουν δεχτεί αιτήματα κοψίματος δέντρων στα πάρκα της πόλης ώστε να χρησιμοποιηθούν ως προσάναμμα.
Ουρές για λίγο οξυγόνο
Ταυτόχρονα, ουρές έχουν σχηματιστεί έξω από εργοστάσια παραγωγής ιατρικού οξυγόνου ώστε να συμπληρωθούν οι άδειες φιάλες. Εργαζόμενος σε αποτεφρωτήριο στο Δελχί δήλωσε στο BBC: «Δεν έχουμε καν αρκετούς πόρους ώστε να τους αποτεφρώσουμε», ενώ εργαζόμενη σε νοσοκομείο στο Δελχί ανέφερε ότι «ένα άτομο δεν μπορεί να πεθάνει σε ειρήνη στο Δελχί» εξαιτίας της έλλειψης οξυγόνου.
Την περασμένη Κυριακή ο εθνικιστής πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι ανέφερε σε διάγγελμά του ότι η χώρα του βρίσκεται εν μέσω μιας «καταιγίδας από μολύνσεις». Η κυβέρνηση τον Φεβρουάριο είχε διακηρύξει ότι είχε κερδίσει την πανδημία. Ωστόσο ο εφησυχασμός και η άρση των αυστηρότατων περιοριστικών μέτρων που ακολουθήθηκαν στην πρώτη καραντίνα επέτρεψαν στον ιό να επανέλθει.
Οι οικονομικές επιπτώσεις της πρώτης καραντίνας φέρεται να αποτελούσαν και τον λόγο που αποσύρθηκαν τα μέτρα.
Τα σχολεία βρίσκονταν σε διαδικασία ανοίγματος, οι δημοφιλείς αγώνες κρίκετ διεξάγονταν κανονικά, μεγάλες ινδουιστικές εορτές δεν επιδέχονταν κανέναν περιορισμό, ενώ η χώρα βρίσκεται εν μέσω προεκλογικής περιόδου. Πολιτικοί όπως ο πρωθυπουργός Μόντι απευθύνονταν με φυσική παρουσία σε μεγάλες συγκεντρώσεις ανθρώπων στις οποίες η χρήση μάσκας δεν ήταν συνηθισμένο φαινόμενο.
Ο δρ Σρίναθ Ρέντι, πρόεδρος του Ιδρύματος Δημόσιας Υγείας της Ινδίας, δήλωσε: «Η δημόσια συμπεριφορά και η διοικητική συμπεριφορά έχουν σημασία» και συμπληρώνοντας είπε «αν κάνουμε κάτι για έξι ή τέσσερις εβδομάδες, μετά κηρύσσουμε τη νίκη και μετά αφήνουμε τη πόρτα ανοιχτή, τότε έχουμε πρόβλημα».
Το ινδικό σύστημα υγείας βρισκόταν σε κατάσταση χρόνιας αποσύνθεσης εξαιτίας της συστηματικής υποχρηματοδότησης. Οι όποιες προσπάθειες ανασυγκρότησής του εν μέσω πανδημίας ήρθαν κατόπιν εορτής. Οι κρατικές δαπάνες για την υγεία υπολογίζονταν στο 1,2% του ΑΕΠ το 2019, καθιστώντας την Ινδία μία από τις χώρες με τις χαμηλότερες δαπάνες στον συγκεκριμένο τομέα στον κόσμο.
Το μείγμα ήταν ήδη εκρηκτικό λαμβάνοντας υπόψη την πυκνότητα του πληθυσμού στις πόλεις της Ινδίας. Μάλιστα, τρεις από αυτές (Μουμπάι, Δελχί, Τσενάι) κατατάσσονται ανάμεσα στις πέντε πιο πυκνοκατοικημένες στον κόσμο. Ενας ακόμη παράγοντας που επιβαρύνει την κατάσταση είναι η κάκιστη κατάσταση των μαζικών μέσων μεταφοράς (κυρίως λεωφορεία). Τα τελευταία χρησιμοποιούνται από το 60% των οικογενειών και συνιστούν τον μεταφορικό «πνεύμονα» για την πλειονότητα των κατοίκων των πόλεων.
«Κερασάκι» η μετάλλαξη
Την ίδια στιγμή, μια νέα παραλλαγή της Covid-19 (B.1.617) έχει κάνει αισθητή την παρουσία της στη χώρα. Στη συγκεκριμένη μετάλλαξη εντοπίζονται γονίδια της βραζιλιάνικης και νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης σύμφωνα με γενετιστές και επιδημιολόγους. Πρόκειται για σαφώς πιο μεταδοτική μετάλλαξη που φέρεται να παίζει σημαίνοντα ρόλο στην αύξηση των κρουσμάτων.
Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα εμβολιασμού της χώρας δεν τρέχει με τον ρυθμό που απαιτείται, αν και η Ινδία κατατάσσεται στις ηγέτιδες χώρες στην παραγωγή εμβολίων και φαρμάκων. Λιγότερο από το 10% των Ινδών έχει λάβει μία δόση ενώ μόλις το 1,3% έχει εμβολιαστεί πλήρως. Εντούτοις, η κρατική απάντηση εξακολουθεί να μην είναι ενιαία και αφήνεται στις περιφερειακές κυβερνήσεις η προμήθεια των εμβολίων, ενώ υπάρχουν σκέψεις στην κυβέρνηση να επιτρέψουν σε ιδιώτες την εισαγωγή εμβολίων με τιμές… ελεύθερης αγοράς, σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters.
Οι ΗΠΑ, EE, Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ανακοινώσει ότι θα αποστείλουν ιατρικό υλικό προς τη δοκιμαζόμενη χώρα. Η Κίνα και το Πακιστάν, παραδοσιακά εχθροί της Ινδίας, δήλωσαν από τη μεριά τους ότι είναι έτοιμοι να υποστηρίξουν την Ινδία στη μάχη που δίνει αποστέλλοντάς της ιατρικό υλικό.
Λογοκρισία στα social media
Η ινδική κυβέρνηση ζήτησε από τις μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Instagram και Twitter να διαγράψουν αναρτήσεις οι οποίες ήταν επικριτικές προς την κυβερνητική διαχείριση της πανδημίας.
Οι αναρτήσεις στόχευαν τον πρωθυπουργό Μόντι και τον καλούσαν να παραιτηθεί. Η κυβέρνηση υποστήριξε ότι οι αναρτήσεις μπορούσαν να προκαλέσουν πανικό και κατ’ επέκταση θα υπέσκαπταν την προσπάθεια αναχαίτισης της πανδημίας. Οι εταιρείες από τη μεριά τους συμμορφώθηκαν. Παράλληλα υπάρχει πλήθος καταγγελιών για θανάτους που δεν δηλώνονται.
Ο Μπχαμάρ Μουκχερτζί, επιδημιολόγος του Πανεπιστήμιου του Μίσιγκαν, δήλωσε ότι «είναι μια ολική διαγραφή των δεδομένων» και θεωρεί ότι οι θάνατοι είναι δύο με πέντε φορές παραπάνω από αυτούς που αναφέρονται. Συγχρόνως, οι αγρότες συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις τους κατά του επιχειρούμενου κυβερνητικού «εκσυγχρονισμού» στη γεωργία.