Η ουγγαρέζα δημιουργός βρέθηκε πριν από μερικές βδομάδες στη χώρα μας («έχω έρθει κι άλλες φορές στη χώρα της την οποία λετρεύω») καλεσμένη του φεστιβάλ της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας» κι είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε μαζί της με αφορμή το νέο της φιλμ «Η Ιστορία της γυναίκας μου».
Η Ίλντικο Ενιέντι είχε βραβευτεί με την Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου πριν από 5 χρόνια με το «Η ψυχή και το σώμα». Όπως και σε κείνο το φιλμ, έτσι και με τη νέα δημιουργία της δείχνει ότι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός της υπάρχουν πάντα οι σχέσεις αντρών- γυναικών. Άραγε με το νέο της έργο «Η Ιστορία της γυναίκας μου» που έχει πρωταγωνίστρια τη Λεά Σεϊντού, μήπως βρίσκει τις απαντήσεις στα ερωτήματα πού την απασχολούν τόσο καιρό; «Είναι ιδιαίτερα κρίσιμες οι εποχές που ζούμε. Ανήσυχες αλλά και όμορφες καθώς τα γεγονότα που βιώνουμε είναι σχεδόν κοσμογονικά. Καθώς το κίνημα #Metoo» γιγαντώνεται μέρα με τη μέρα, θεωρώ ότι αυτή η εποχή είναι η καλύτερη για να κατανοήσουμε πλήρως τους ρόλους αντρών και γυναικών και τις διαρκώς μεταβαλλόμενες μεταξύ τους σχέσεις. Τα όποια ερωτήματα πηγάζουν από την σχέση αυτή θα βρουν τις απαντήσεις τους σταδιακά και με εκατέρωθεν κατανόηση και σεβασμό. Το #Metoo ήταν όχι μόνο απαραίτητο αλλά και σημαντικό για να προχωρήσει η ανθρωπότητα». Στο ερώτημα μας γιατί επέλεξε ένα παλιό μυθιστόρημα, όπως αυτό του συμπατριώτη της Μίλαν Φουστ, για να μιλήσει για τη σύγχρονη εποχή, μας είπε ότι το συγκεκριμένο έργο το είχε διαβάσει όταν ήταν πιο νέα και μάλιστα είχε κάνει τη σεναριακή προσαρμογή του από τα 90ς. «Όμως η κατάλληλη στιγμή δεν ήταν τότε αφού δεν υπήρχε η οικονομική δυνατότητα για να φτιάξω ένα ακριβό έργο εποχής με υψηλές απαιτήσεις. Χάρη στην επιτυχία της προηγούμενης ταινίας μου όμως κατάφερα να βρω χρηματοδότη για να πραγματοποιήσω τούτο το νεανικό όνειρο».
Στην διαπίστωση μας ότι ο αντρικός χαρακτήρας, ο Γιάκομπ, δείχνει μάλλον πιο συμπαθής από ότι η κεντρική ηρωίδα της Λίζι, απάντησε ότι ήταν στις προθέσεις της να κατανοήσει ο θεατής το πλέγμα των αμφιβολιών, της αδεξιότητας αλλά και της αδυναμίας που περιβάλλει πολύ συχνά το ατελές αυτό πλάσμα που λέγεται «άντρας». Επίσης ήταν επιθυμία της να μην είναι η ταινία της η προβλέψιμη καταγγελτική δημιουργία κατά των αρνητικών αντρών. «Ο συγκεκριμένος χαρακτήρας είναι ίσως πιο συμπαθής και για το λόγο πως μέσα από τις αδεξιότητες και τα λάθη που κάνει, δεν παύει στιγμή να πιστεύει στον μεγαλείο της ανθρώπινης φύσης και τη λυτρωτική δύναμη του έρωτα» υποστηρίζει. Πολλές φορές όμως η ταινία γίνεται σκληρή είτε για τον ένα είτε για τον άλλο. Μερικές φορές και για τους δύο ταυτόχρονα που μοιάζουν να υποφέρουν από αυτό το είδος αγάπης που τους δένει. «Ναι ακριβώς» λέει. «Είναι ένα από τα ζητούμενα στην ταινία μας. Η προσπάθεια για ουσιαστική επαφή και επικοινωνία δεν είναι ποτέ εύκολη. Είναι μια διαρκής αγωνία κι ένας ατελείωτος μόχθος». Γιατί όμως επέλεξε να είναι αυτό το πρώτο της αγγλόφωνο φιλμ; «Δεν ήταν στις προθέσεις μου να κάνω την ταινία στα αγγλικά με σκοπό να προβλέπω σε μια διεθνή καριέρα. Στο βιβλίο οι χαρακτήρες μιλούν ουγγρικά. Όμως η αναγκαιότητα μας οδήγησε στη συγκεκριμένη λύση. Οι χαρακτήρες του φιλμ -εκείνη είναι μια μορφωμένη γαλλίδα κι εκείνος ένας ολλανδός καπετάνιος- μπορούν να επικοινωνούν εύκολα μόνο στα αγγλικά. Δεν είναι κάτι που ισχύει μόνο σήμερα αλλά και στην Ευρώπη του 1920, εποχή που διαδραματίζεται η ιστορία μας, αφού τα αγγλικά ήταν η διεθνής γλώσσα για τους ναυτικούς όλου του κόσμου».
Άλλα ζητήματα που θίγει το σενάριο είναι η ζήλεια ή η ερωτική εμμονή. Μοιάζουν με προβλήματα που αδυνατεί να λύσει ο ήρωας σε αντίθεση με τις δυσκολίες- μερικές φορές απίστευτες- που αντιμετωπίζει στο πλοίο και συνήθως τα καταφέρνει μια χαρά. «Αυτός ήταν κι ο σκοπός μας. Να δείξουμε πόσο πιο περίπλοκες είναι οι ανθρώπινες σχέσεις ώστε ένας άνθρωπος πρακτικός όπως ο Γιάκομπ να αδυνατεί να κατανοήσει την φύση τους και κατά συνέπεια να αποκτήσει τον έλεγχο πάνω σε αυτές, όπως δηλαδή κάνει στο πλοίο του που έχει το απόλυτο κουμάντο», υποστηρίζει. Τελικά, είναι μια ταινία κατά της πατριαρχίας; «Είναι μια ταινία που δεν είναι ενάντια σε τίποτα. Θέλει να ανοίξει την κουβέντα γύρω από αρκετά ζητήματα κι όχι να τα καπελώσει με εύκολες ετικέτες».
Info:
H ταινία «Η Ιστορία της Γυναίκας μου» προβάλλεται στους κινηματογράφους από την Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου σε διανομή Strada Films.
