Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος: Παραδίδεται στο Δημόσιο

Σε εξέλιξη η εκδήλωση της παράδοσης του Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο Δημόσιο. Θα απευθύνει χαιρετισμό ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Με την δωρεά του Κέντρου Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος στο ελληνικό δημόσιο, ξεκινάει μια νέα εποχή για την Εθνική Βιβλιοθήκη και την Εθνική Λυρική Σκηνή. Η πρωτεύουσα αποκτά ένα νέο σημαντικό πόλο πολιτισμού», αναφέρει σε μήνυμά του στο twitter, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Στην τελετή θα παραστούν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης, η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, καθώς και οι πρώην πρωθυπουργοί Κώστας Καραμανλής, Γιώργος Παπανδρέου, Αντώνης Σαμαράς, αφού στις θητείες τους συνέβαλαν στην ομαλή εξέλιξη του μεγάλου έργου.

Την ανεκτίμητης αξίας, υλικής και κυρίως πολιτισμικής, προσφορά του «Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος», που συνεχίζει επαξίως την εμβληματική παράδοση των Μεγάλων Ευεργετών του Έθνους μας, εξήρε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος κατά την τελετή παράδοσης στο ελληνικό δημόσιο του Κέντρου Πολιτισμού του «Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος».

«Η προσφορά αυτή είναι τόσο περισσότερο σημαντική για την Ελλάδα, όσο της επιτρέπει σ’ αυτή την εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία, κατά την οποία χειμάζονται δεινώς ο τόπος και ο λαός μας, ν΄ αποδείξει την εξής, ιστορικώς τεκμηριωμένη υπό όρους αδιατάρακτης διαχρονίας, πραγματικότητα», σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και προσέθεσε: «Η Ελλάδα πορεύεται μέσα στους αιώνες, δίνοντας τα φώτα της σ’ όλη την ανθρωπότητα, ανεξαρτήτως από τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που βιώνει. Γιατί η Ελλάδα είναι και θα είναι, πριν απ’ όλα, Πνεύμα και Πολιτισμός. Κι αυτό την καθιστά κοιτίδα και λίκνο του σύγχρονου Δυτικού Πολιτισμού. Δίχως την έμπνευση και τους συμβολισμούς της Ελλάδας, αυτός ο Πολιτισμός θα αλλοιωθεί, με όλες τις εντεύθεν, κυριολεκτικώς ανεπανόρθωτες για την Ανθρωπότητα, συνέπειες».

Παράλληλα, ο Πρόεδρος επισήμανε ότι η προαναφερόμενη μεγάλη εθνική κληρονομιά μας προκαθορίζει και τις διαστάσεις του χρέους μας ως προς την εφεξής διαχείριση του Κέντρου Πολιτισμού του «Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος».

«Το χρέος τούτο συνίσταται στο ότι το ελληνικό Δημόσιο, ακριβώς λόγω της μεγάλης πολιτισμικής ακτινοβολίας του Κέντρου αυτού, οφείλει να αναδειχθεί αντάξιο και αξιόπιστο ως προς την πλήρη αξιοποίηση της προσφοράς του “Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος” κατά τον προορισμό της. Κάθε παράλειψη εκπλήρωσης του ως άνω χρέους συνιστά αθέτηση χρέους όχι μόνον έναντι των δωρητών, αλλά και έναντι του Πολιτισμού γενικότερα», τόνισε ο κ. Παυλόπουλος και κατέληξε με τη διαβεβαίωση ότι στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του δεσμεύεται να πράξει ό,τι του αναλογεί προς αυτή την κατεύθυνση.

Η ομιλία του πρωθυπουργού 

«Σήμερα λοιπόν, ολοκληρώνεται ένας κύκλος και ανοίγει ένας καινούριος», σημείωσε εισαγωγικά ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά την τελετή παράδοσης του Κέντρου Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» στο ελληνικό Δημόσιο, στους πολίτες και την πόλη της Αθήνας, όπως είπε. Και με αφορμή το γεγονός αυτό, το «ταξίδι», όπως το χαρακτήρισε, έστειλε το εξής μήνυμα: Θα είναι «ένα ταξίδι που θα σηματοδοτήσει την εξέλιξη των ελληνικών πολιτιστικών πραγμάτων στα χρόνια που έρχονται, χρόνια πιο δημιουργικά, πιο παραγωγικά και πιο αισιόδοξα για την χώρα μας».

Στην αρχή της ομιλίας του εξέφρασε τη χαρά του για το αποψινό γεγονός, χαρά που είναι κοινή για όλους όμως, «όπως φαίνεται και από τον τεράστιο αντίκτυπο που έχει η σημερινή εκδήλωση». Και συνέχισε: «Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος παραδίδει στο ελληνικό δημόσιο μια εστία πολιτισμού που έχει τεράστια αξία για την πόλη μας. Αξία σε πολλαπλά επίπεδα».

Ξεκινώντας από την οικονομική αξία της δωρεάς, «τα 617 εκατομμύρια που το ίδρυμα δαπάνησε για την ανέγερση του κέντρου και την διαμόρφωση του χώρου, είναι μια ανιδιοτελής προσφορά που αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία γιατί έγινε σε συνθήκες μεγάλων αντικειμενικών δυσκολιών για την χώρα και την οικονομία. Σε συνθήκες, δηλαδή -συνέχισε- που η δημόσια δαπάνη για πολιτιστικές υποδομές ήταν εκ των πραγμάτων περιορισμένη.

Στις συνθήκες αυτές, οι δωρητές, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, επέλεξαν να τοποθετήσουν τους πόρους τους, όχι σε μια επικερδή για τους ίδιους πολιτιστική επένδυση, όπως θα είχαν κάθε δυνατότητα. Αλλά στη δημιουργία ενός κέντρου πολιτισμού την διαχείριση του οποίου αποδίδουν στο δημόσιο. Και παράλληλα ανέλαβαν να στηρίξουν οικονομικά την λειτουργία του Κέντρου για τα επόμενα πέντε χρόνια».

Με τον πρωθυπουργό να τονίζει χαρακτηριστικά, «το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ήρθε να προσφέρει, σε μια εποχή που περισσότεροι ήρθαν για να πάρουν. Και θέλω να διαβεβαιώσω ότι οι Έλληνες πολίτες στο σύνολό τους, εκτιμούν βαθύτατα την τεράστιας σημασίας πρωτοβουλία αυτή».

Αλλά, σημείωσε με ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στη συνέχεια της ομιλίας του, «αν όμως η οικονομική αξία του έργου είναι σημαντική, ή πολιτιστική του αξία είναι ακόμα μεγαλύτερη. Γιατί σε μια χώρα που ο πολιτισμός αποτελεί εθνικό κεφάλαιο, οι δυνατότητες που δημιουργούνται με αυτό το Κέντρο Πολιτισμού, είναι τεράστιες και πολλαπλασιαστικές. Όχι μόνο για πολιτιστικά γεγονότα διεθνούς εμβέλειας που θα προβάλλουν την Αθήνα και την χώρα μας.

Αλλά», πρόσθεσε, «και για την προβολή και την στήριξη της εγχώριας πολιτιστικής μας παραγωγής, που από πλευράς ανθρώπινου δυναμικού και αποτελέσματος βρίσκεται σε ψηλό επίπεδο, αλλά έχει κάθε δυνατότητα να πατήσει σε ακόμα ψηλότερα σκαλοπάτια.

Το Κέντρο Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» θα γίνει το καταφύγιο των μεγάλων καλλιτεχνικών ονείρων, αλλά ταυτόχρονα και το ορμητήριο μιας διεθνούς ακτινοβολίας καλλιτεχνικής παραγωγής που θα εκκινεί από την χώρα μας για να εκτιμηθεί από ολόκληρο τον κόσμο.

Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι το Κέντρο δίνει την δυνατότητα σε ακόμα μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας να έρθει σε επαφή με πολιτιστικές δράσεις και πρωτοβουλίες σε ένα ευρύ φάσμα, να συνδέσει πιο στενά τον πολιτισμό με την ζωή του, να καλλιεργήσει την αισθητική και την σκέψη του.

Ας μην ξεχνάμε ότι ζούμε σε εποχές που ο πολιτισμός και η ευαισθησία αποτελούν απάντηση σε πάρα πολλά και σκληρά ερωτήματα. Και επομένως ο πολιτισμός δεν είναι πλέον πολυτέλεια, ψυχαγωγία και ελεύθερος χρόνος. Είναι πραγματική ανάγκη – αν θέλουμε να υπερασπιστούμε το δικαίωμα και την ελπίδα σε έναν καλύτερο και πιο ανθρώπινο κόσμο», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Στο εξής μάλιστα, ο χώρος θα αποκτήσει μεγαλύτερη σπουδαιότητα, με τη μεταφορά, εκεί, δύο οργανισμών που «συνδέονται στενά με την νεότερη πολιτιστική παράδοση της χώρας μας: Της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Η μεταφορά της Εθνικής Βιβλιοθήκης σε σύγχρονες, τεχνολογικά αναβαθμισμένες εγκαταστάσεις, η ριζική βελτίωση της προσβασιμότητας και των υπηρεσιών της, θα δώσει μια μεγάλη ώθηση στο ερευνητικό και μελετητικό έργο, γύρω από την γραπτή πνευματική παράδοση της χώρας μας.

Ταυτόχρονα, θα συμβάλλει στο να κερδηθεί άλλο ένα στοίχημα: το να είναι το πολύτιμο αυτό υλικό, προσβάσιμο σε ολοένα και ευρύτερο κοινό, αλλά και να ενισχυθεί η εξωστρέφεια και η εκδοτική και πολιτιστική δραστηριότητα της Βιβλιοθήκης. Έτσι, αυτή η τεράστια πολιτιστική κληρονομιά, από αρχειοθετημένο υλικό θα μετατραπεί, με γρήγορα βήματα, σε γνωστικό εργαλείο για την εκπαίδευση, σε όλες της τις βαθμίδες αλλά και για ολόκληρη την κοινωνία.

Όσον αφορά την Εθνική Λυρική Σκηνή, έρχεται στο καινούριο της σπίτι, φέροντας μαζί μια εξαιρετική προίκα: το γεγονός ότι μέσα από πολλές δεκαετίες δουλειάς, έχει καταστήσει μια από τις πιο απαιτητικές μορφές τέχνης, αγαπητή, προσιτή και δημοφιλέστατη σε ευρύτατα στρώματα κοινού, ακόμα και σε πολύ νέους ανθρώπους. Η μετεγκατάσταση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος», ανοίγει νέες δυνατότητες», ανέφερε με έμφαση ο πρωθυπουργός, «δυνατότητες για τεχνικά και καλλιτεχνικά αναβαθμισμένες παραγωγές, τόσο στο κλασσικό όσο και στο πρωτοποριακό πεδίο. Αλλά και δυνατότητες για προσέλκυση ενός ευρύτερου αριθμητικά κοινού, που είμαι βέβαιος ότι είναι έτοιμο να αγκαλιάσει και να στηρίξει αυτή την προσπάθεια».

Ο πρωθυπουργός δεν παρέλειψε όμως να αναφερθεί και στην αξία του Κέντρου Πολιτισμού ως αρχιτεκτονικού σημείου. «Με την εξαιρετική αρχιτεκτονική του αισθητική, που φέρει την σφραγίδα του Ρέντζο Πιάνο, το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος αναδεικνύεται σε ένα καινούριο στολίδι, όχι μόνο για το παραλιακό μέτωπο και την περιοχή της Καλλιθέας, αλλά για ολόκληρη την Αθήνα. Ένας υπερτοπικός πόλος έλξης για τους ανθρώπους που ζουν στην πόλη μας, αλλά και για όλους αυτούς που την επισκέπτονται και θέλουν να ζήσουν την πολιτιστική της ατμόσφαιρα. Ένας μοναδικός συνδυασμός του Δημόσιου χώρου με τα δρώμενα του πολιτισμού, της ψυχαγωγίας και της διασκέδασης. Ένα ακόμα στοιχείο κύρους της ταυτότητάς μας και της εικόνας μας στον διεθνή χώρο.

Αλλά ταυτόχρονα», συμπλήρωσε, «ένα έργο για τους πολλούς. Όχι για την ελίτ. Ένα έργο για όλους και για τον καθένα ξεχωριστά. Για όλους αυτούς τους λόγους, αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι το Κέντρο Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» έχει κερδίσει ήδη την αναγνώριση και την αγάπη του κόσμου, από τις πρώτες στιγμές της λειτουργίας του».

Στο κλείσιμο της ομιλίας του, ο πρωθυπουργός με αφορμή κάποια ανήσυχα e-mails πολιτών προς την απερχόμενη διοίκηση για την τύχη του χώρου και του έργου τώρα που αποδίδεται στο Δημόσιο, ο πρωθυπουργός δεν αρνήθηκε να απαντήσει σε αυτά, με δύο παρατηρήσεις: πρώτον, καταθέτοντας τη δέσμευση της κυβέρνησής του για αυτό το μοναδικό έργο Πολιτισμού και δεύτερον, υπενθυμίζοντας ότι υπήρξαν περιπτώσεις στο πολιτιστικό χώρο που όταν υπερχρεώθηκαν από τους ιδιώτες, πέρασαν στο Δημόσιο.

Όσον αφορά το πρώτο ειδικότερα, δήλωσε: «Η ευθύνη και η πρόκληση είναι πραγματικά μεγάλη. Ευθύνη για την ανάδειξη του πολιτιστικού μας κεφαλαίου, μακριά από λογικές κυνικής εμπορευματοποίησης και ελιτισμού, αλλά πάντοτε με κριτήριο την στενή σχέση με το ευρύ κοινό, η αποδοχή και η στήριξη του οποίου είναι το μεγαλύτερο και ισχυρότερο όπλο.

Και παράλληλα ευθύνη για την εδραίωση της διαφάνειας και της αξιοπιστίας στην διαχείρισή του, στοιχεία απαραίτητα για το κύρος και την καταξίωση του εγχειρήματος. Είμαι βέβαιος ότι θα καταφέρουμε να ανταπεξέλθουμε με επιτυχία σε αυτή τη μεγάλη πρόκληση, σε αυτή τη μεγάλη ευθύνη», ήταν η δέσμευση του πρωθυπουργού στο ακροατήριο, στους Αθηναίους και τις Αθηναίες, στους πολίτες του κόσμου που θα επισκέπτονται το «στολίδι» αυτό.

Εν κατακλείδι, «σήμερα λοιπόν, το Κέντρο Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» ξεκινά το ταξίδι του. Ένα ταξίδι που θα σηματοδοτήσει την εξέλιξη των ελληνικών πολιτιστικών πραγμάτων στα χρόνια που έρχονται, χρόνια πιο δημιουργικά, πιο παραγωγικά και πιο αισιόδοξα για την χώρα μας.

Στην πορεία αυτή, αυτός εδώ ο χώρος έχει όλες τις προϋποθέσεις να γίνει ένα νέο φωτεινό πολιτιστικό σημείο, που θα σταθεί επάξια δίπλα στους μεγάλους διεθνείς χώρους πολιτιστικής παραγωγής και για το οποίο όλοι και όλες μας θα είμαστε υπερήφανοι.

Αυτό που χρειάζεται είναι η αγάπη και η στήριξη όλων μας. Την έχει ήδη κατακτήσει επάξια» είπε και απευθυνόμενος προς τους δωρητές, τους ευχαρίστησε εκ μέρους ολόκληρου του ελληνικού λαού και της καλλιτεχνικής μας κοινότητας, όπως ανέφερε. Και ευχόμενος σε όλους τους συντελεστές της προσπάθειας που ξεκινά, καλή δύναμη και καλή επιτυχία, εξέφρασε «τη βεβαιότητα ότι η δουλειά που θα γίνει εδώ, θα ξεπεράσει σύντομα τα σύνορα της χώρας μας και θα αποτελέσει σημείο αναφοράς όχι μόνο για το ελληνικό, αλλά και για το ευρωπαϊκό και το διεθνές πολιτιστικό γίγνεσθαι».