Εδώ Πολυτεχνείο… Τι νοηµατοδοτεί άραγε σήµερα η φωνή των έγκλειστων φοιτητών µε αφορµή τα 50 χρόνια της νεανικής εξέγερσης; Ενα µακρινό αντίλαλο από το ευφρόσυνο τριήµερο αγωνιστικού πάθους κατά της χούντας; Νοσταλγία για όλους όσοι συµµετείχαν ως πρωταγωνιστές ή γι’ αυτούς που περπατούσαν µέχρι την αµερικανική πρεσβεία στις πρώτες µαζικές πορείες της µεταπολίτευσης; Ή µήπως µια διαθήκη που «καταχωνιάστηκε σε χρονοντούλαπα από γραφιάδες και πονηρούς συµβολαιογράφους» όπως λέει ο Μιχάλης Κατσαρός;
Το Πολυτεχνείο ως γεγονός έχει αναλυθεί µέσα από ντοκιµαντέρ και µια εκτενή βιβλιογραφία που περιλαµβάνει ιστορική έρευνα, προσωπικές µαρτυρίες και λογοτεχνική αφήγηση. Εχουν επίσης αποτιµηθεί η συµβολή του στον αντιδικτατορικό αγώνα και ο ρόλος των φοιτητών σε µια φαντασµαγορική συγκυρία που παρήγαγαν οι έκτακτες συνθήκες. Το απεγνωσµένο κάλεσµα του εκφωνητή αφύπνισε µια ναρκωµένη κοινωνία. Κινητοποίησε τους οικοδόµους που µοίραζαν τσιγάρα στην πύλη. Τους κουστουµαρισµένους γιατρούς που έκρυβαν τα φάρµακα στις τσέπες και ξεγελούσαν τους χαφιέδες στη γωνία της Στουρνάρη.
Αυτό που δεν έχει υπογραµµιστεί επαρκώς είναι πώς το διαχειρίστηκαν τα κόµµατα σ’ αυτή την 50ετή διαδροµή. Ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, π.χ., προκήρυξε εκλογές στις 17 Νοέµβρη 1974 ως σύµβολο για την αποχουντοποίηση που δεν ολοκληρώθηκε, αφού το βούλευµα του Αρειου Πάγου είχε χαρακτηρίσει «στιγµιαίο αδίκηµα» το πραξικόπηµα. Ετσι άνοιξε σιγά σιγά η πόρτα της αποκαθήλωσης για να µπορεί ο Αδωνης Γεωργιάδης να ισχυρίζεται ότι δεν υπήρξαν νεκροί και ο Αγγελος Συρίγος να επιµένει πέρσι µέσα στη Βουλή ότι πρόκειται για έναν καταστατικό µύθο της µεταπολίτευσης. ΠΑΣΟΚ και Αριστερά το συνέδεσαν αρχικά µε την ανάκληση του ηρωικού παρελθόντος µε τον ίδιο τρόπο που ο Ελύτης προσέφευγε στο 1821 για να αποθεώσει την Κατοχή και την Αντίσταση: «Και επειδή σίµωνε η µέρα που το Γένος είχε συνήθειο να γιορτάζει τον άλλο Σηκωµό, τη µέρα πάλι εκείνη ορίσανε για την Εξοδο».
Η αποµυθοποίηση ωστόσο συντελέστηκε αργά και σταθερά µε τους µπαχαλάκηδες του παρακράτους να αµαυρώνουν τους εορτασµούς, ώστε να αποτρέπουν τη συµµετοχή του κόσµου. Φτάσαµε λοιπόν αισίως στο 2023 µε τη ρουτίνα της κατάθεσης στεφάνων και την απαγγελία ποιηµάτων στα σχολεία, αλλά το πραγµατικό αίτηµα για ελευθερία και δηµοκρατία παραµένει αδικαίωτο, όταν οι διαδηλώσεις πνίγονται στα χηµικά και η αστυνοµική καταστολή φτάνει στη δολοφονία ενός 17χρονου µαθητή από τη Βοιωτία. Οταν το σύνταγµα παραβιάζεται µε τις παρακολουθήσεις και ο Βορίδης καταργεί τη διάκριση των εξουσιών και απορρίπτει την προανακριτική για τα Τέµπη, προεξοφλώντας δικαστικές αποφάσεις. Οταν οι ελληνικοί αλγόριθµοι κατεβάζουν λογαριασµούς στα σόσιαλ που αναφέρονται στη γενοκτονία της Γάζας. Η πτώση των τιµών στα προϊόντα ίσως τελικά να είναι πιο εύκολη συγκριτικά µε τον ηθικό πληθωρισµό. Γίναµε οδηγοί του τανκς που ρίχνει την πύλη και πολτοποιεί το σύνθηµα «Ψωµί, Παιδεία, Ελευθερία» στον ιδεολογικό αποχυµωτή.
Εδώ Πολυτεχνείο… Ο ιστορικός αναθεωρητισµός αλά µπρατσέτα µε τη µεταπολιτική που περιφρονεί τη συλλογική µνήµη είναι αυτός που προσπαθεί να φιµώσει τον επικό πυρήνα της αντίστασης του τότε. Το σφρίγος της σηµερινής νιότης πρέπει να ξοδεύεται σε pass διακοπών και ο θυµός της να µην αντιστοιχεί στον παραφρασµένο στίχο του ποιητή «∆ηµοκρατία ανάπηρη, πάλι σου τάζουν».
