Για εβδομάδες, οι άνθρωποι πίσω από τα σενάρια στη βιομηχανία κινηματογράφου των ΗΠΑ προειδοποιούν ότι αν δεν υπάρξει συμφωνία με τα στούντιο και τις πλατφόρμες streaming, για αύξηση των μισθών τους, θα κάνουν απεργία. Αυτό έπραξαν σήμερα Τρίτη 2 Μαΐου.
The Board of Directors of the @WGAwest and the Council of the @WGAeast, acting upon the authority granted to them by their memberships, have voted unanimously to call a strike, effective 12:01 AM, Tuesday, May 2.
— Writers Guild of America West (@WGAWest) May 2, 2023
Την περασμένη Δευτέρα εξέλειψε η χρονική διορία της τρίχρονης συμφωνίας μεταξύ του ισχυρού συνδικάτου σεναριογράφων, Writers Guild of America (WGA) και της Συμμαχίας Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (ΑΜΡΤΡ), στην οποία συμμετέχουν οι μεγαλύτερες εταιρείες ψυχαγωγίας, μεταξύ των οποίων η Disney και το Netflix.
Οι λόγοι της οργής των συγγραφέων
Τι ζητούν οι συγγραφείς; Αύξηση της αμοιβής τους, ελάχιστες εγγυήσεις για να επωφεληθούν από μια σταθερή δουλειά και μεγαλύτερο μερίδιο των κερδών που προκύπτουν από την άνοδο του streaming. Οι σεναριογράφοι λένε ότι παλεύουν να ζήσουν από την εργασία τους, με τους μισθούς να παραμένουν στάσιμοι ή και να πέφτουν λόγω του πληθωρισμού, ενώ οι εργοδότες τους βγάζουν κέρδη και αυξάνουν τους μισθούς των στελεχών τους. Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο stand-up κωμικός και σεναριογράφος Άνταμ Κονόβερ, ανέβασε μια αναλυτική λίστα με τα αιτήματα της WGA και τις αντιπροτάσεις της AMΡΤΡ, λέγοντας ότι η απεργία ήταν μονόδρομος.
I'm incredibly proud of how transparent our union is. In the @WGAWest's strike announcement, we included a list of our proposals, and the AMPTP's responses. Read it for yourself: it explains in black and white we're forced to go on strike. pic.twitter.com/U2FLsv9Dob
— Adam Conover (@adamconover) May 2, 2023
Και ενώ οι συγγραφείς έχουν εργάσιμες 35 έως 40 εβδομάδες ετησίως, τα μεγαθήρια του streaming τους χρησιμοποιούν τώρα μόνο για 20 έως 24 εβδομάδες το χρόνο (δηλαδή λιγότερο από 6 μήνες στους δώδεκα), επειδή η διάρκεια των σειρών έχει μειωθεί πολύ. Π.χ., όταν το Desperate Housewives (από το 2004 έως το 2012) είχε οκτώ σεζόν με περισσότερα από είκοσι επεισόδια η καθεμία, οι περισσότερες σημερινές σειρές έχουν μόνο περίπου δέκα επεισόδια ανά σεζόν, χωρίς καμία εγγύηση ότι θα επεκταθούν πέρα από μια σεζόν.
Η WGA κατηγορεί τα στούντιο ότι επιδιώκουν να δημιουργήσουν μια «οικονομία του ποδαριού» (gig economy), την οικονομία των επισφαλών θέσεων εργασίας, στην οποία η δουλειά ενός σεναριογράφου θα είναι «ένα εντελώς freelance επάγγελμα».
Τα κύρια εμπόδια στις διαπραγματεύσεις
Από την πλευρά τους, τα στούντιο λένε ότι πρέπει να μειώσουν το κόστος λόγω οικονομικών πιέσεων. Το AMPTP λέει ότι έχει παρουσιάσει μια «περιεκτική πρόταση», συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της αμοιβής των σεναριογράφων, αλλά δεν είναι διατεθειμένο να βελτιώσει αυτήν την προσφορά δεδομένου «του μεγέθους των άλλων απαιτήσεων». Σύμφωνα με το δελτίο τύπου του, τα αιτήματα της WGA για «υποχρεωτική πρόσληψη», η οποία θα αναγκάζει τα στούντιο να προσλάβουν έναν καθορισμένο αριθμό συγγραφέων «για μια δεδομένη περίοδο, είτε τους χρειάζονται είτε όχι», αποτελεί ένα από τα κύρια σημεία διαφωνίας.
Υπάρχει επίσης διαμάχη για το πώς πληρώνονται οι σεναριογράφοι για σειρές σε πλατφόρμες streaming, οι οποίες συχνά παραμένουν για αρκετά χρόνια μετά τη συγγραφή τους, σε πλατφόρμες όπως το Netflix. Για δεκαετίες, οι σεναριογράφοι έχουν πράγματι συλλέξει «υπολειπόμενα δικαιώματα» για την επαναχρησιμοποίηση των έργων τους, για παράδειγμα κατά τη διάρκεια τηλεοπτικών επαναλήψεων ή πωλήσεων DVD. Είναι είτε ένα ποσοστό των εσόδων που κερδίζουν τα στούντιο για την ταινία ή την εκπομπή, είτε ένα σταθερό ποσό που καταβάλλεται για κάθε επανάληψη ενός επεισοδίου.
Ωστόσο, με το streaming, οι συγγραφείς λαμβάνουν ένα σταθερό ποσό κάθε χρόνο, ακόμη και σε περίπτωση παγκόσμιας επιτυχίας για το έργο τους, όπως η σειρά Bridgerton ή Stranger Things , την οποία βλέπουν εκατοντάδες εκατομμύρια θεατές σε όλο τον κόσμο. Η WGA ζητά την επανεκτίμηση αυτών των ποσών, τα οποία είναι σήμερα «πολύ χαμηλά ενόψει της μαζικής διεθνούς επαναχρησιμοποίησης» αυτών των προγραμμάτων. Θέλει επίσης να συζητήσει τη μελλοντική επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στο επάγγελμα του σεναριογράφου.
Ολόκληρη η γραμμή παραγωγής επηρεάζεται
Εάν η πλειοψηφία των μελών της WGA, η οποία εκπροσωπεί 11.500 σεναριογράφους, απεργήσει, ολόκληρη η αλυσίδα παραγωγής τίθεται σε αναμονή, από σκηνικά μέχρι ηθοποιούς, συμπεριλαμβανομένων υπεύθυνων κάστινγκ, ατζέντηδων, διακοσμητών, τεχνικών, ενώ επηρεάζει και άλλους οικονομικούς τομείς όπως ανθοπωλεία, οδηγούς και ξενοδοχεία.
Το φάσμα της απεργίας των αμερικανών σεναριογράφων του 2007-2008 εξακολουθεί να στοιχειώνει το μυαλό όλων των αφεντικών στη βιομηχανία διασκέδασης: είχε διαρκέσει εκατό ημέρες και οδήγησε σε αδιέξοδο για περισσότερο από τρεις μήνες, με αποτέλεσμα κολοσσιαίες απώλειες εσόδων (2,1 δισεκατομμύρια δολάρια λιγότερα συνολικά για την πόλη του Λος Άντζελες, με τις λιανικές πωλήσεις να μειώνονται ακόμη και κατά 830 εκατομμύρια δολάρια σε ολόκληρη την Καλιφόρνια κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, σύμφωνα με το The Milken Institute ) και το σταμάτημα ταινιών και τηλεοπτικών σειρών.
Ο αντίκτυπος στις ταινίες, τις σειρές και τα talk shows
Τι συνέπειες θα έχει η απεργία των συγγραφέων στις οθόνες, μεγάλες και μικρές; Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο των New York Times, Τζον Κόμπλιν, οι πλατφόρμες streaming θα επηρεαστούν ελάχιστα: το HBO εργάζεται τόσο πολύ εκ των προτέρων που όλα θα φαίνονται κανονικά, τουλάχιστον για μερικούς μήνες, ενώ το Netflix θα μπορούσε να καλύψει το κενό εισάγοντας τεράστιες ποσότητες ταινιών και σειρών από όλο τον κόσμο.
Όσον αφορά τις κυκλοφορίες ταινιών, προετοιμασμένες πολύ νωρίτερα, η απεργία θα μπορούσε να είναι αόρατη στην αρχή, αλλά κινδυνεύει, αν καθυστερήσει, να επηρεάσει τις προγραμματισμένες κυκλοφορίες για το επόμενο έτος. Στο τέλος, είναι τα τηλεοπτικά talk shows, όπως οι εκπομπές του Jimmy Fallon, του Stephen Colbert ή του Jimmy Kimmel, που θα επηρεαστούν πιο γρήγορα.
