Ο τσελίστας της Καμεράτα μιλάει για μουσική (φυσικά) αλλά και για το μεγάλο πάθος του, τη φωτογραφία. Οι οπτικοποιημένες δημιουργίες του απεικονίζουν με ανατρεπτική έμπνευση και παιγνιώδη διάθεση τους συναδέλφους του σε στιγμές από την επαγγελματική τους καθημερινότητα.
Ποια είναι η λειτουργία ενός τσέλου σε μια συμφωνική ορχήστρα;
Η απόλυτη συνεργασία με την ομάδα (ορχήστρα), η ανάγνωση και κατανόηση του εκάστοτε ρόλου ανάλογα με το μουσικό έργο. Μελέτη. Προετοιμασία. Αφύγρανση από σταγόνες του «εγώ». Εμπιστοσύνη στο αποτέλεσμα. Προσαρμογή στο κράμα ηχοχρωμάτων. Μοίρασμα με τους ακροατές.
Πώς ξεκίνησες να δουλεύεις στο πεδίο των φωτογραφικών πορτρέτων κλασικών μουσικών ή να απαθανατίζεις στιγμές από την καθημερινότητα αυτών των μουσικών;
Είμαι μουσικός ορχήστρας –στην Καμεράτα– από το 1992. Η ορχήστρα είναι για μένα το δεύτερο σπίτι μου. Εκφράσεις. Χειρονομίες. Συναισθήματα. Βλέμματα. Κίνηση σώματος. Λένε πως κανείς φωτογραφίζει περισσότερο ό,τι περισσότερο αγαπάει. Και είναι αλήθεια. Μουσική και μουσικοί είναι τα αγαπημένα και περισσότερο κοντινά μου θέματα. Η δημιουργία ενός πορτρέτου είναι για μένα αποκαλυπτική ιεροτελεστία. Η μαγεία βρίσκεται στο γεγονός ότι η κάθε φωτογράφιση είναι διαφορετική ανάλογα με την προσωπικότητα αυτού που φωτογραφίζω. Βλέποντας τις πρώτες μου δουλειές, συνάδελφοι ξεκίνησαν να μου ζητάνε να τους φωτογραφίσω για τις ανάγκες κάποιου προγράμματος, κάποιου ρεσιτάλ κ.λπ.
Για να καταλήξεις να αποτυπώσεις ένα πορτρέτο συνυπολογίζεις τόσο τον χαρακτήρα του όσο και τη φύση του οργάνου που παίζει;
Φυσικά και ναι. Και μόνο έτσι. Μέρες προτού κάνω τη φωτογράφιση τη σκηνοθετώ στο μυαλό μου. Κάποιες φορές τη σχεδιάζω και στο χαρτί. Ανάλογα με ποιον θα φωτογραφίσω και τι θέλω να τονίσω από την προσωπικότητά του ή από το όργανο που παίζει. Κάθε όργανο έχει ψυχή που ενεργοποιείται από την ψυχή του μουσικού. Ο στόχος είναι αυτό να μπορέσει να αποτυπωθεί σε μια φωτογραφία. Σε αντίθετη περίπτωση θα μοιάζει με φωτογραφία ταυτότητας. Η μίνιμαλ προσέγγιση είναι επίσης πρόκληση για μένα. Η εστίαση στο πρόσωπο του μουσικού με χρήση μόνο ενός στοιχείου από το όργανο που παίζει.
Νιώθεις ότι είσαι ένας φωτογράφος εγκλωβισμένος στο σώμα ενός μουσικού;
Εγκλωβισμένος δεν αισθάνομαι καθόλου. Κυρίως διότι μου αρέσει να βιώνω την ελευθερία μου. Αντίθετα, νιώθω ευλογημένος. Και αυτό διότι αγαπώ πολύ αυτό που κάνω τη στιγμή που συμβαίνει. Αγαπώ τη μουσική. Είμαι ερωτευμένος με τη φωτογραφία. Ταυτόχρονα. Με τη μουσική ασχολούμαι πάνω από 30 χρόνια, τα 25 από τα οποία ως μουσικός ορχήστρας, με τη φωτογραφία τα τελευταία 12 χρόνια. Οπως λοιπόν στη ζωή ο έρωτας με το πέρασμα του χρόνου μετουσιώνεται σε βαθιά αγάπη, το ίδιο αισθάνομαι ότι συμβαίνει και μ’ εμένα. Εγκλωβισμένος όχι. Ευλογημένος ναι. Γιατί νιώθω έρωτα και αγάπη ταυτόχρονα.
Πόση μουσικότητα μπορεί να αποπνέει μια φωτογραφία;
Δυνητικά θα έλεγα έως και τεράστια! Εξαρτάται όμως από το θέμα και την προσέγγιση του φωτογράφου. Κάποιες φορές από την τύχη της στιγμής, αν πρόκειται για αυθόρμητη φωτογραφία και όχι στημένη. Από τα βιώματα του φωτογράφου σε σχέση με το θέμα του. Από τα αντίστοιχα βιώματα επίσης του θεατή γύρω από το θέμα που απεικονίζει η φωτογραφία. Από μια φωτογραφία μπορεί να ακουστεί μουσική. Μια καλή φωτογραφία είναι μια δυνατή δόνηση και περιμένει να τη δουν θεατές που θα συντονιστούν με αυτήν.
Η εικόνα που συνήθως έχουμε για τους κλασικούς μουσικούς είναι εκείνη των σοβαρών, αυτοπειθαρχημένων και σκυθρωπών ανθρώπων. Εσύ ανατρέπεις αυτή την εντύπωση. Ποια είναι όμως η πραγματικότητα;
Η εικόνα που επικρατεί στη χώρα μας για τη λόγια μουσική είναι πολύ στρεβλή. Και αυτό διότι έχει γίνει κάκιστη επεξεργασία του αρνητικού (φιλμ) αυτής της εικόνας. Φυσικά μιλάω για την παιδεία, η οποία γενικότερα δεν είναι απλώς κακή αλλά ανύπαρκτη. Αν λοιπόν παραδεχτούμε τη ρήση «πατρίδα μας, τα παιδικά μας χρόνια», οδηγούμαστε στη σημερινή πραγματικότητα. Αν η φιλοσοφία απαντά σε βασικά ερωτήματα για την ύπαρξη, όπως τι είναι Θεός, ποιο είναι το νόημα της ζωής κ.λπ., η μουσική –η πλέον αφηρημένη από όλες τις τέχνες– αποκαλύπτει την αγάπη, το χιούμορ, την ίδια τη ζωή και όλο το φάσμα των ανθρώπινων συναισθημάτων στις πιο λεπτές του αποχρώσεις. Οι μουσικοί είναι άνθρωποι που διαπλάθονται μέσα και από τη μουσική. Σοβαροί λοιπόν, ναι. Οταν και όσο χρειάζεται. Αλλά και χαρούμενοι. Και με χιούμορ. Και ζωντανοί. Και χαμογελαστοί. Δοτικοί. Με διάθεση να μοιράζονται το ωραίο.
Αν είχες δυνατότητα μόνο για έναν, πού θα απηύθυνες πρόσκληση σε γεύμα: στον Νικολάι Λουντ ή στον Γιο Γιο Μα;
Συνήθως στις συνεντεύξεις η τελευταία ερώτηση κρύβει παγίδα. Οπως και σε μια φωτογράφιση κάποιες φορές η καλύτερη φωτογραφία βγαίνει στο τέλος. Ο Γιο Γιο Μα είναι κορυφή όχι μόνο ως τσελίστας αλλά και ως μουσικός και άνθρωπος. Κινείται σε τελείως διαφορετικό επίπεδο. Εχει κρυφοκοιτάξει από ένα μικρό παράθυρο τον παράδεισο. Και θα ήθελα στο γεύμα που θα είχαμε να μου μεταφέρει τις εικόνες που είδε. Οσο για τον Νικολάι, θα χαιρόμουν ιδιαίτερα να συναντηθούμε τόσο φωτογραφικά όσο και μουσικά μιας και ο ίδιος είναι τσελίστας αλλά ταυτόχρονα και εξαιρετικός μουσικός φωτογράφος. Τα γήινα τα πλησιάζεις ευκολότερα. Για τα θεϊκά χρειάζονται προετοιμασία και καλή συγκυρία.
