Ηλιάνα Μαυρομάτη: Εξουσιαστές και εξουσιαζόμενοι

Η ηθοποιός γράφει στο Docville ότι ήρθε η ώρα οι εργαζόμενοι στο θέατρο να βγουν μπροστά και να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους στο σύνολό τους.

Παρακολουθώντας όλα όσα αποκαλύπτονται τις τελευταίες µέρες σε σχέση µε τον χώρο του πολιτισµού, η πρώτη αυθόρµητη σκέψη που σχεδόν γίνεται λέξη είναι ένα µεγάλο «επιτέλους!». Ένα «επιτέλους!» επειδή όλα όσα αισθανόµασταν ότι τόσα χρόνια συµβαίνουν και κρύβονται κάτω από το χαλί ή καταστάσεις που δεν πήγαινε ο νους µας ότι µπορεί να συµβαίνουν, όλα όσα µας κατέτρωγαν και θεωρούσαµε δεδοµένα και ακλόνητα, αυτήν τη στιγµή βγαίνουν στο φως, υπάρχει η ελπίδα της κάθαρσης όπως στις τραγωδίες.

Μόνο που ειδικά εµείς οι ηθοποιοί γνωρίζουµε καλά ότι στις τραγωδίες δεν υπάρχουν µε τόσο καθαρό τρόπο ο νικητής και ο ηττηµένος, ο θύτης και το θύµα, παρά µόνο εκείνος που κατέχει εξουσία και ο άλλος… ο εξουσιαζόµενος. Και µερικές φορές η ίδια η θέση εξουσίας βάζει τον ήρωα στην τραγική θέση του θύτη.

Το θυµικό µου λοιπόν υποχωρεί µπροστά στη λογική προσπαθώντας να βρω το δίκαιο σε µια κοινωνία που πάσχει σε όλα τα επίπεδα. Σε µια κοινωνία ανταγωνιστική, που τρέφει και διαµορφώνει θύτες και θύµατα, εκµεταλλευτές και εκµεταλλευόµενους και τελικά τους ηρωοποιεί ή τους διαποµπεύει στις εκποµπές τηλεοπτικών καναλιών που χρησιµοποιούν τη βαθιά εξοµολόγηση βιασµένων ανθρώπων ως προάγγελο τηλεθέασης για το «Survivor» ή το «Big Brother». Και η λογική µε κάνει να αναρωτιέµαι γιατί θέλουν όλοι αυτοί την εξυγίανση του κλάδου µου. Γιατί µε τόση ζέση εκείνοι που διαµορφώνουν τη συνείδηση του σεξισµού και του ρατσισµού, οι ίδιοι θερµότεροι προπαγανδιστές της κεντρικής εξουσίας, εκπέµπουν µε τέτοια αγωνία και έκπληξη σήµα κάθαρσης για όσα συµβαίνουν; Γιατί παρουσιάζουν το θέατρο σαν βόθρο;

∆εν έχω βιαστεί ποτέ, ευτυχώς. ∆εν έχω υποστεί ποτέ σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο της δουλειάς µου, ευτυχώς. Οσες φορές κάποιος προσπάθησε να µειώσει την προσωπικότητά µου ή την καλλιτεχνική µου αξία τον αντιµετώπισα ευθέως, ευτυχώς, γιατί έτυχε να µεγαλώσω µε ισχυρές αντιστάσεις. Ή απλώς ήµουν τυχερή. Και υπήρξα ανεκτική γιατί βρέθηκα σε πρόβες µε σκηνοθέτες που προωθούσαν τον προσωπικό και καλλιτεχνικό εξευτελισµό του ηθοποιού ως παιδαγωγικό ιδεολόγηµα. Και δεν βγήκα πάντα µπροστά για να βάλω τα πράγµατα στη θέση τους.

Όµως είναι ο µόνος τρόπος. Να βγούµε εµείς µπροστά, οι ηθοποιοί και άνθρωποι του θεάτρου, να υπερασπιστούµε τα δικαιώµατά µας στην εργασία, την ελεύθερη και ανεµπόδιστη καλλιτεχνική δηµιουργία, την αξιοπρέπεια, την υγεία και κυρίως την παιδεία µας· για να δηµιουργηθούν οι προϋποθέσεις ώστε να µην υπάρξει ποτέ ξανά κανείς εξουσιαστής να εκµεταλλευτεί την υποτέλειά µας και να εξευτελίσει την ύπαρξή µας, ανθρώπινη και καλλιτεχνική.

Ετικέτες