Ούτε η αστυνοµία ούτε η έννοµη τάξη στην Ελλάδα έχουν αντιµετωπίσει µέχρι σήµερα το τεράστιο έγκληµα που διαπράττεται στο chatpic.org και στις άλλες πλατφόρµες σεξουαλικής κακοποίησης – εκδικητικής πορνογραφίας. Αντιθέτως, η έννοµη τάξη εξασφαλίζει την ανώνυµη και ασύδοτη δράση τους. Καταρχήν, µέχρι σήµερα το συγκεκριµένο έγκληµα σεξουαλικής κακοποίησης διά του διαδικτύου ή της εκδικητικής πορνογραφίας δεν τυποποιείται σε καµία διάταξη νόµου. Περισσότερο πρόσφορες για την τιµώρηση αυτής της εγκληµατικής συµπεριφοράς είναι οι διατάξεις που σχετίζονται µε την προστασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδοµένων.
Της Αντωνίας Λεγάκη*
Είναι απαραίτητο να σηµειωθεί εδώ ότι µε τις εν λόγω διατάξεις δευτερευόντως µόνο προβλέπονται και τιµωρούνται παραβάσεις που σχετίζονται µε τη διαρροή προσωπικών δεδοµένων και σε κάθε περίπτωση οι επαπειλούµενες ποινές είναι χαµηλές και η αντιµετώπιση εν γένει επιεικής. Ακόµη και στον τελευταίο ν. 4624/2019 η κακουργηµατική αντιµετώπιση, η απειλή δηλαδή µε ποινή κάθειρξης µεγαλύτερη των πέντε και µέχρι δέκα χρόνων, προϋποθέτει την ύπαρξη πρόθεσης για προσπορισµό οφέλους ή την πρόθεση για πρόκληση βλάβης. Με τον τρόπο αυτό το θύµα επιβαρύνεται ακόµη περισσότερο, αφού καλείται να αποδείξει το είδος του δόλου του κακοποιητή, αν δηλαδή ήθελε να την εκδικηθεί ή απλώς είναι µισογύνης ή ανταλλάσσει πορνογραφικό υλικό µε άλλους ή χορηγεί τις φωτογραφίες της σε επικίνδυνους βιαστές κ.ο.κ. (η στατιστική καταγράφει όλες αυτές και ακόµη περισσότερες εκδοχές).
Σηµειωτέον καταρχήν ότι το αδίκηµα διώκεται µόνο έπειτα από έγκληση. Χιλιάδες γυναίκες όµως και, ακόµη χειρότερα, χιλιάδες ανήλικες κοπέλες δεν γνωρίζουν ότι για πολύ καιρό οι γυµνές φωτογραφίες τους βρίσκονται σ’ αυτές τις πλατφόρµες. Ετσι, φυσικά δεν µπορούν να υποβάλουν έγκληση. Ακόµη όµως και όταν το µάθουν τις περισσότερες φορές ντρέπονται (αντί να ντρέπεται ο δράστης) να υποβάλουν έγκληση, γιατί θα πρέπει ν’ απαντήσουν στο ερώτηµα-λαιµητόµο: «Γιατί να στείλεις;». Ερώτηµα ανάλογο του «τι φορούσες;» που αντιµετωπίζουν στον βιασµό. Η κοινωνία και οι αρχές περιβάλλουν τον δράστη µε περισσότερη ανοχή απ’ ό,τι το θύµα. Πολύ περισσότερο οι εν λόγω ιστοσελίδες (εταιρείες δηλαδή) και οι δράστες απολαµβάνουν την προστασία της έννοµης τάξης σε ό,τι αφορά την εξασφάλιση της ανωνυµίας τους. Ενώ άλλες εταιρείες διαφηµίζονται σ’ αυτές καταβάλλοντας στην πράξη χορηγία στο έγκληµα!
Είναι απαραίτητο και επείγον η νοµιµότητα να κινηθεί σε δύο επίπεδα ταυτόχρονα. Πρώτα απ’ όλα να θεσπιστεί ειδική διάταξη που να περιγράφει και να τυποποιεί το έγκληµα της ηλεκτρονικής σεξουαλικής κακοποίησης µε την κακουργηµατική µορφή που του αναλογεί. Πρόκειται για έγκληµα που προκαλεί όχι απλώς προσβολή της προσωπικότητας, αλλά συντριβή της ζωής ολόκληρης του θύµατος και παράγει αποτελέσµατα για πολλά χρόνια και σε ανεξέλεγκτα επίπεδα. Ηδη έχουν υπάρξει αυτοκτονίες γυναικών που βρήκαν φωτογραφίες τους εκεί. Το έγκληµα λοιπόν πρέπει να τυποποιείται ως κακούργηµα µε επαπειλούµενη ποινή την κάθειρξη, η οποία θα πρέπει να γίνεται ισόβια εάν το θύµα αυτοκτόνησε ως αποτέλεσµα του εν λόγω αδικήµατος.
Επιπλέον, θα πρέπει να διώκεται αυτεπαγγέλτως. ∆εν µπορεί να τεκµαίρεται η συναίνεση της κοπέλας στη διαπόµπευσή της. Το αντίθετο θα πρέπει να τεκµαίρεται και θα πρέπει ο δράστης να καλείται να αποδείξει τη συναίνεση. Επειδή όµως η νέα διάταξη θα αφορά τις µελλοντικές πράξεις, για τις παρούσες πράξεις ενσυνείδητης και δόλιας διαπόµπευσης, προσβολής και καταστροφής των γυναικών και παιδιών που διαπράττονται µε τους παραπάνω τρόπους θα πρέπει η νοµολογία των δικαστηρίων µε σύγχρονο τρόπο να υπάγει τα πραγµατικά περιστατικά στην κακουργηµατική επιβαρυντική περίσταση του νόµου και να τιµωρεί παραδειγµατικά τους δράστες, χρησιµοποιώντας παράλληλα αναλογικά και τις διατάξεις περί συκοφαντικής δυσφήµησης. Μακριά από µεσαιωνικές λογικές ενοχοποίησης του θύµατος, η έννοµη τάξη και η αστυνοµία θα πρέπει να εκπληρώσουν τον εκ του συντάγµατος ρόλο τους και να εγγυηθούν τα δικαιώµατα των θυµάτων.
* Η Αντωνία Λεγάκη είναι δικηγόρος. Εκπροσωπεί τη Σοφία Α.
