Περίπου 500 εκδηλώσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν παρουσιάσεις βιβλίων, θεματικές συζητήσεις, φεστιβάλ, εργαστήρια, προβολές ταινιών, εκθέσεις και άλλες παράλληλες δράσεις, και 900 συνολικά ομιλητές περιμένουν τους φίλους του βιβλίου στη 16η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ) η οποία εστιάζει και φέτος σε σημαντικά θέματα της σύγχρονης εκδοτικής πραγματικότητας.
Η ισπανόφωνη λογοτεχνία, ο ρόλος του πλήθους στη λογοτεχνία και την Ιστορία, το προσφυγικό ζήτημα και η έκθεση φωτογραφίας του Γιάννη Μπεχράκη είναι από τα γεγονότα που ξεχωρίζουν στη φετινή διοργάνωση κατά τη διάρκεια της οποίας, από την Πέμπτη 9 έως την Κυριακή 12 Μαΐου, τα περίπτερα 13, 14 και 15 του Διεθνούς Εκθεσιακού και Συνεδριακού Κέντρου Θεσσαλονίκης θα φιλοξενήσουν 290 εκδότες αλλά και άλλους φορείς του βιβλίου, μεταφραστές και επαγγελματίες του κλάδου καθώς και 300 συγγραφείς εκ των οποίων ξεπερνούν τους 60 οι ξένοι πεζογράφοι, δοκιμιογράφοι και ποιητές.
Τιμώμενη η λογοτεχνία που μιλάει ισπανικά
Για δεύτερη συνεχή χρονιά φέτος ο θεσμός της τιμώμενης χώρας στη ΔΕΒΘ μετατοπίζει το ενδιαφέρον του από τη χώρα στη γλώσσα. Το Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με το ιβηροαμερικανικό φεστιβάλ Λογοτεχνία Εν Αθήναις – ΛΕΑ, με πρεσβείες, ινστιτούτα και άλλα πολιτιστικά ιδρύματα εντός και εκτός Ελλάδας, θα τιμήσει φέτος την ισπανόφωνη λογοτεχνία. Συγγραφείς όπως ο Σαντιάγο Γκαμπόα και ο Εκτορ Αμπάδ Φασιολίνσε από την Κολομβία, ο Χόρχε Γκαλάν από το Ελ Σαλβαδόρ, ο Χουάν Βιθέντε Πικέρας από την Ισπανία και ο Ισπανός ελληνιστής Πέδρο Ολάγια είναι μερικοί μόνο από όσους εντάσσονται στο αφιέρωμα, ενώ η άλλη χώρα της Ιβηρικής, η Πορτογαλία, θα εκπροσωπηθεί από τους συγγραφείς Ντούλσε Μαρία Καρντόζο και Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο.
Πλειάδα Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών
Στη 16η ΔΕΒΘ θα συμμετάσχουν συγγραφείς που προέρχονται από τουλάχιστον είκοσι χώρες. Μερικές από τις σημαντικές παρουσίες θα είναι ο Γάλλος Ερίκ Βιγιάρ, ο Ούγγρος μυθιστοριογράφος και σεναριογράφος Λάζλο Κρασναχορκάι, η Τουρκάλα συγγραφέας, δημοσιογράφος και ακτιβίστρια των ανθρώπινων δικαιωμάτων Ασλί Ερντογάν, η Ιταλίδα ελληνίστρια Αντρέα Μαρκολόνγκο, η εκπρόσωπος του βρετανικού νουάρ Κλερ Μάκιντος, η κόρη του Ισραηλινού συγγραφέα Αμος Οζ, πανεπιστημιακός Φάνια Οζ Ζαλτσμπέργκερ, ο Γερμανός δημοσιογράφος, θεατρικός σκηνοθέτης και συγγραφέας Χάραλντ Γκίλμπερς, η Ιρλανδονιγηριανή συγγραφέας και περφόρμερ Φελίσια Ολουσάνια, ο Γάλλος μπεστσελερίστας μυθιστοριογράφος και πολιτικός επιστήμονας Μισέλ Μπισί, η βραβευμένη Γαλλίδα μυθιστοριογράφος Βερονίκ Οβαλντέ, ο Γάλλος δημοσιογράφος και συγγραφέας Ζαν Κατρεμέρ, η βραβευμένη νέα Αμερικανίδα συγγραφέας Ρίτα Μπουλγουίνκελ κ.ά. Επίσης με την υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού προσκλήθηκαν από το εξωτερικό οι Ελληνες ή ελληνικής καταγωγής πεζογράφοι Αρης Φιορέτος, Πάνος Καρνέζης, Αντζελα Δημητρακάκη και ο πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Συγγραφέων Γερμανίας Μιχάλης Πατένταλης.
Στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδιασμού ταυτόχρονου ανοίγματος στην Ευρώπη, στον κόσμο αλλά και στη γειτονιά της, τη νοτιοανατολική γωνιά της ηπείρου, η 16η ΔΕΒΘ ανοίγει τον λογοτεχνικό διάλογο μεταξύ των βαλκανικών χωρών και φέρνει κοντά δημιουργούς πολλών εθνικοτήτων εστιάζοντας στις κοινές αναζητήσεις τους. Συνολικά είκοσι άνθρωποι των γραμμάτων, συγγραφείς, εκδότες και πανεπιστημιακοί, από χώρες όπως οι Ρουμανία, Βουλγαρία, Κροατία, Σλοβενία, Σλοβακία και Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας θα βρεθούν στη Θεσσαλονίκη για να συνομιλήσουν με Ελληνες του χώρου.
Από τη γιορτή του βιβλίου δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι Ελληνες συγγραφείς. Μερικοί μόνο από τους οποίους θα συμμετάσχουν στη διοργάνωση, είτε παρουσιάζοντας τα βιβλία τους είτε ως ομιλητές σε προγραμματισμένες εκδηλώσεις, είναι οι εξής: Κώστας Ακρίβος, Μίμης Ανδρουλάκης, Χρήστος Γιανναράς, Νίκος Δαββέτας, Αλεξάνδρα Δεληγιώργη, Λένα Διβάνη, Σταύρος Ζουμπουλάκης, Ισίδωρος Ζουργός, Δημήτρης Καλοκύρης, Ιωάννα Καρυστιάννη, Δήμητρα Κολλιάκου, Θωμάς Κοροβίνης, Δημοσθένης Κούρτοβικ, Αύγουστος Κορτώ, Αχιλλέας Κυριακίδης, Δημήτρης Μανιάτης, Πέτρος Μάρκαρης, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Λέων Ναρ, Σοφία Νικολαΐδου, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Χίλντα Παπαδημητρίου, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Σάκης Σερέφας, Έρση Σωτηροπούλου, Φωτεινή Τσαλίκογλου, Μαρία Φακίνου, Έλενα Χουζούρη, Γιώργος Χουλιάρας, Soloup (Αντώνης Νικολόπουλος) κ.ά.
Εστιάζοντας στον ρόλο του πλήθους
Η βασική θεματική ενότητα της 16ης ΔΕΒΘ έχει τίτλο «Το πλήθος ως πρωταγωνιστής στη λογοτεχνία και την Ιστορία». Στο πλαίσιο της ενότητας αυτής, το Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού έχει προσκαλέσει Έλληνες και ξένοι συγγραφείς, ειδικούς επιστήμονες, πανεπιστημιακούς, ερευνητές, δημοσιογράφους και κριτικούς λογοτεχνίας να συμμετάσχουν σε πέντε συζητήσεις: «Ο χαρακτήρας του πλήθους: Από τη Γαλλική Επανάσταση στα κίτρινα γιλέκα», «Το πλήθος στις πλατείες. Μνήμη μιας χαμένης κοινότητας;», «Το πλήθος στην εικόνα, 1974-2019: Κομπάρσος ή πρωταγωνιστής;», «Η ιστορία από την πλευρά του πλήθους. Οψεις αυθορμητισμού και μαζικότητας στο παρελθόν της Ελλάδας και της Ευρώπης», «“Αψυχες φιγούρες από χαρτόνι”. Το πλήθος στο μικροσκόπιο της λογοτεχνίας και της κριτικής».
Παράλληλα, η 16η ΔΕΒΘ εστιάζει στους θεματικούς άξονες: «Λογοτεχνία και Μνήμη», «Η άνθρωπος*: Φύλο και Λογοτεχνική Performance» (*Τίτλος ποιήματος της Ζωής Καρέλλη), και «Imagine all the people: Αφιέρωμα στη προσφυγική εμπειρία», καθιερωμένη τα τελευταία τέσσερα θεματική ενότητα χρόνια στην οποία θα πραγματοποιηθούν συζητήσεις, βιωματικά εργαστήρια και προβολές ταινιών με κύριο θέμα τη ζωή των προσφύγων.
Εναρμονισμένη με τις θεματικές της ΔΕΒΘ είναι η έκθεση φωτογραφίας αφιερωμένη στη μνήμη του Γιάννη Μπεχράκη «Δρόμοι ελπίδας και απελπισίας», η οποία θα πλαισιωθεί από συζήτηση με ομιλητές τους Αλέξανδρο Αβραμίδη (φωτογράφο), Αλκη Κωνσταντινίδη (φωτογράφο), Ηρακλή Παπαϊωάννου (επιμελητή MOMus/Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης). Η συγκεκριμένη έκθεση πρωτοπαρουσιάστηκε το 2017 στο Φεστιβάλ Φωτοειδησεογραφίας του Περπινιάν της Γαλλίας και το 2019 στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια στην Ιταλία.
Κατά τη διάρκεια της φετινής διοργάνωσης θα εγκαινιαστεί το «Αμοιβαίο Έτος Γλώσσας και Λογοτεχνίας Ελλάδας-Ρωσίας» το οποίο θα κλείσει αντίστοιχα στην 33η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Μόσχας τον Σεπτέμβριο του 2020. Στο πλαίσιο αυτό δυναμική θα είναι η συμμετοχή της Ρωσίας στην Εκθεση με περίπτερο 200 τ.μ. και πάνω από 30 εκδηλώσεις.
Από τους δυναμικότερους πόλους έλξης της Έκθεσης αποτελούν κάθε χρόνο οι εκδηλώσεις για παιδιά, εφήβους και εκπαιδευτικούς στην Παιδική και Εφηβική Γωνιά, καθώς και το πρόγραμμα που περιλαμβάνουν τα Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών και Μετάφρασης με παρουσιάσεις νέων εκδόσεων, συζητήσεις με συγγραφείς, συναντήσεις μεταξύ των επαγγελματιών του βιβλίου, θεματικές εκθέσεις και προβολές.
Η ΔΕΒΘ δίνει μεγάλη βαρύτητα φέτος και στο επαγγελματικό κομμάτι του εκδοτικού χώρου. Ετσι καθιερώνει την Παρασκευή ως την ‘επαγγελματική ημέρα’ διοργανώνοντας, μεταξύ άλλων, τη διεθνή ημερίδα για το μέλλον του βιβλίου «Το μέλλον είναι τώρα: Νέα επιχειρηματικά μοντέλα στην παγκόσμια αγορά βιβλίου», καθώς και τη συζήτηση «Ο ΟΣΔΕΛ, οι Συγγραφείς και οι Εκδότες» για τα πνευματικά δικαιώματα των συγγραφέων, μεταφραστών, δημοσιογράφων και εκδοτών.
Την 16η ΔΕΒΘ θα εγκαινιάσει το βράδυ της Πέμπτης 9 Μαΐου η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Μυρσίνη Ζορμπά. Την εκδήλωση των επίσημων εγκαινίων, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα «Διδώ Σωτηρίου» (Περίπτερο 13 της ΔΕΘ- HELEXPO), θα πλαισιώσει θεατρικό δρώμενο που θα παρουσιάσουν σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδας σε σκηνοθεσία του διευθυντή της σχολής, Γιάννη Ρήγα, βασισμένο σε κείμενα των Ερίκ Βυϊγιάρ και Αντρέα Φραγκιά τα οποία αναφέρονται στο πλήθος, το κεντρικό θέμα της φετινής διοργάνωσης.
Κατά τη συνέντευξη Τύπου ενόψει των αυριανών εγκαινίων, ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo, Τάσος Τζήκας, υπογράμμισε ότι η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης έχει καθιερωθεί ως ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός στην πόλη και έχει τη δυνατότητα τα επόμενα χρόνια να παίξει έναν διεθνή ρόλο όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην ευρύτερη περιοχή». Από την πλευρά του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, χαρακτήρισε την Εκθεση πιο ζωντανή από κάθε άλλη χρονιά λόγω του προγράμματός της αλλά και των εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται σε διάφορα σημεία της πόλης. Τόνισε, επίσης, πως η Έκθεση Βιβλίου είναι απαραίτητο πλέον να μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη, να αυτονομηθεί και να εξαρτάται από την πόλη και σημείωσε πως «η νέα αντίληψη για την Έκθεση Βιβλίου πρέπει να βγει μέσα από το ’’αγκάλιασμα’’ της Θεσσαλονίκης στη ΔΕΒΘ». Με τους 900 ομιλητές φέτος έχει επιτευχθεί ένας στόχος: να συναντηθούν στη Θεσσαλονίκη και να συζητούν μεταξύ τους οι άνθρωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας με τους συγγραφείς, τον εκδοτικό κόσμο και το κοινό, ανέφερε ο διευθυντής της ΔΕΒΘ, Μανώλης Πιμπλής, και τόνισε ότι «είναι μια συνάντηση σπάνια η οποία δεν συμβαίνει καμία άλλη χρονική στιγμή σε κανένα άλλο σημείο της χώρας». Σημείωσε, επίσης, ότι φέτος «ολοκληρώνεται ένας κύκλος για την Εκθεση υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για μια στιγμή αισιοδοξίας αλλά και περίσκεψης για το επόμενο βήμα. Αναφερόμενος στο αίτημα του δημάρχου, πρότεινε τη δημιουργία ενός γραφείου της Εκθεσης στη Θεσσαλονίκη και πρόσθεσε ότι σε αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει ο Δήμος. Τόνισε και το δικό του αίτημα η ΔΕΒΘ να είναι ένας αυτόνομος οργανισμός που να δηλώνει την παρουσία της και να δουλεύει όλο τον χρόνο στη Θεσσαλονίκη, συμπληρώνοντας ότι «πάντα έχουμε στο μυαλό μας την έξοδο προς την πόλη, διότι είναι κρίμα η Εκθεση να μένει περίκλειστη σε αυτό το τετραήμερο».
Η 16η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης διοργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με τη ΔΕΘ-HELEXPO, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, τους Συλλόγους Ελλήνων Εκδοτών και ανεξάρτητους εκδότες, με τη στήριξη της Βουλής των Ελλήνων και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
INFO
Ώρες λειτουργίας 16ης ΔΕΒΘ:
Πέμπτη 15:00 – 21:00, Παρασκευή & Σάββατο 10:00 – 22:00, Κυριακή10:00 – 21:00