Το βιβλίο «Έρωτας και εξορία: Αυτοβιογραφική τριλογία» του Ισαάκ Μπασέβις Σίνγκερ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δώμα σε μετάφραση της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου.
Σε μεγάλη ηλικία, λίγο πριν βραβευτεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, ο Ισαάκ Μπασέβις Σίνγκερ αρχίζει να γράφει την ιστορία της ζωής του, από τα παιδικά και νεανικά του χρόνια στην Πολωνία μέχρι και την οριστική εγκατάστασή του στην Αμερική.
Στο περιβάλλον όπου ανατράφηκε ο Σίνγκερ, ο Θεός δεν ήταν μια έννοια θεωρητική αλλά μια καθημερινή, ζωντανή παρουσία. Για την ύπαρξη του Θεού ο Σίνγκερ δεν έχει ποτέ αμφιβολίες. Ωστόσο, από μικρό παιδί κιόλας, αδυνατεί να συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι ο Θεός αφήνει αθώα πλάσματα να βασανίζονται χωρίς να έχουν κάνει τίποτα κακό. Πώς γίνεται ένας καλός και παντοδύναμος Θεός, που έφτιαξε τον κόσμο κατά τη βούλησή Του, να επιτρέπει μια τέτοια αδικία;
Ψάχνοντας για απάντηση, ο Σίνγκερ στρέφεται στη φιλοσοφία, στην επιστήμη, στο μυστικισμό, στη λογοτεχνία. Μέχρι που σιγά-σιγά η απάντηση που φοβόταν του φανερώνεται: τον κόσμο όντως τον έφτιαξε ο Θεός· μόνο που ο Μεγαλοδύναμος είναι ένας Θεός μοχθηρός, που διψάει για αίμα και χαίρεται με τον πόνο των αδύναμων· ο κόσμος είναι ένα σφαγείο φτιαγμένο από έναν στυγερό Δημιουργό.
Μέσα σ’ έναν τέτοιο κόσμο ο Σίνγκερ δεν μπορεί να υπάρξει. Ζει σαν εξόριστος, χωρίς κίνητρο, χωρίς φιλοδοξίες, ένας ζωντανός νεκρός που απλώς λαθροβιώνει. Παραδίνεται στους δαίμονες του κόσμου αυτού, με πρώτο και κύριο τον δαίμονα του έρωτα. Κάνει είδωλό του τη λογοτεχνία, μέχρι που κι αυτή την εγκαταλείπει φτάνοντας στην Αμερική. Σέρνεται τρομαγμένος, ανήμπορος αλλά μονίμως εξεγερμένος, παρατηρώντας τον κόσμο να οδεύει προς την καταστροφή, χωρίς ποτέ να θρηνεί, μα αντίθετα γελώντας βουβά με τη φάρσα τη ζωής.
O Isaac Bashevis Singer (1903[;]–1991) γεννήθηκε στην Πολωνία, σε ραβινική οικογένεια. Στράφηκε από νωρίς στη λογοτεχνία, γράφοντας στα γίντις, τη γλώσσα των Ασκεναζί Εβραίων. Το 1935 μετανάστευσε στις ΗΠΑ, όπου συνέχισε να γράφει στα γίντις, έπειτα από μια μακρά περίοδο εσωτερικής κρίσης και απόσυρσης από τη λογοτεχνία. Από τη δεκαετία του ’50 τα έργα του άρχισαν να μεταφράζονται στα αγγλικά. Το 1970 και το 1974 κέρδισε το αμερικανικό National Book Award, και το 1978 το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Τα μυθιστορήματα και τα διηγήματά του, διαποτισμένα πάντα με μια ατμόσφαιρα υπερφυσικού, απαθανατίζουν τον χαμένο κόσμο των εβραϊκών στετλ αλλά και τη ζωή των Εβραίων μεταναστών στην Αμερική.
Στα ελληνικά κυκλοφορούν, μεταξύ άλλων, τα βιβλία του: Ο τελευταίος δαίμονας και άλλα διηγήματα (Νεφέλη, 1995)· Σκιές στον ποταμό Χάντσον (Καστανιώτης, 2000)· Στο δικαστήριο του πατέρα μου (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2003)· Ο Σατανάς στο Γκόραϋ (Ίνδικτος, 2003)· Ο θάνατος του Μαθουσάλα (Καστανιώτης, 2005)· Ιστορίες για παιδιά (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2005)· Εχθροί, μια ερωτική ιστορία (Καστανιώτης, 2009)· Σώσα (Κίχλη, 2020)· Γκίμπελ ο σαλός και άλλες ιστορίες (Κίχλη, 2022).
ΙΣΑΑΚ ΜΠΑΣΕΒΙΣ ΣΙΝΓΚΕΡ
Έρωτας και εξορία: Αυτοβιογραφική τριλογία
Τίτλος πρωτοτύπου: LOVE AND EXILE: An Autobiographical Trilogy
Μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου
Επιμέλεια: Θάνος Σαμαρτζής & Μαριλένα Καραμολέγκου
Φωτογραφία εξωφύλλου: 1975, Bruce Davidson / Magnum Photos
