Αντί για την οικονομία η κυβέρνηση Μητσοτάκη χρησιμοποιεί το «μαξιλάρι ασφαλείας» για να φουσκώσει τα δημοσκοπικά της πανιά.
Πιστός στο δόγμα Κίσινγκερ ότι η «δημιουργική ασάφεια» σε μια συμφωνία είναι ο καλύτερος τρόπος για να την παρουσιάσουν τα δύο συμβαλλόμενα μέρη στις πατρίδες τους ή στο εκλογικό τους ακροατήριο αποδεικνύεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Την ίδια ώρα στο Μαξίμου φαίνεται να ποντάρουν αποκλειστικά στην πανδημία και στα σκληρά μέτρα που τη συνοδεύουν, προφανώς εκτιμώντας ότι φουσκώνουν δημοσκοπικά τα πανιά της κυβέρνησης. Γνωρίζουμε για παράδειγμα τι νούμερο θα γράψουμε στο κινητό μας για να βγούμε για ψώνια, αλλά δεν γνωρίζουμε αν θα έχουμε δουλειά αύριο ή ακόμη χειρότερα αν υπάρχει ένα μακρόπνοο και συγκεκριμένο σχέδιο εξόδου της χώρας από την κρίση, η οποία μάλιστα έρχεται ύστερα από μια δεκαετή ύφεση και σκληρή λιτότητα. Είναι σαν το μοναδικό πρόβλημα της χώρας να είναι αν θα σουβλίσουμε τον οβελία την Κυριακή στο μπαλκόνι μας ή αν θα ακολουθήσουμε με θρησκευτική ευλάβεια τις εντολές του κ. Χαρδαλιά!
Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά την αναφορά στο διάγγελμα του πρωθυπουργού τη Μεγάλη Δευτέρα σε «λογοδοσία», που άναψε όπως είναι φυσικό εκλογικές φωτιές, οι έως τώρα αποφάσεις της κυβέρνησής πάρθηκαν σε μεγάλο βαθμό με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου (ΠΝΠ), οι οποίες πρώτα εφαρμόζονται και μετά ψηφίζονται, ενώ στο οβάλ τραπέζι του υπουργικού συμβουλίου έχουν κάνει την εμφάνισή τους οι πρώτοι ιστοί αράχνης.
Κάποιες μάλιστα αποφάσεις πάρθηκαν στην κυριολεξία εν κρυπτώ, όπως η χρησιμοποίηση του «μαξιλαριού ασφαλείας» (η κυβέρνηση το ονομάζει «ταμειακά διαθέσιμα») που άφησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, την οποία μόλις την περασμένη Τετάρτη αναγκάστηκε να παραδεχτεί το Μαξίμου με μια διαρροή στο ΑΠΕ. Μέχρι τότε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας διερρήγνυε τα ιμάτιά του, on camera μάλιστα, ότι δεν χρειάζεται κάτι τέτοιο και ότι τα κρατούν για αργότερα.
Τα δισεκατομμύρια που ακούσαμε αλλά δεν είδαμε
Τελικά, απ’ ό,τι παραδέχονται τώρα, μέχρι τον Ιούνιο η χώρα θα πορευτεί και η κρίση της πανδημίας θα χρηματοδοτηθεί από τα χρήματα που αποταμίευσε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης, δεν έχει ακουστεί τίποτε και για τα υπόλοιπα περίπου 20 δισ. ευρώ ρευστότητας από ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις (επιστροφή ANFAs, αναπροσανατολισμός ΕΣΠΑ).
Την ίδια ώρα το κύριο χαρακτηριστικό των όποιων αποφάσεων και ειδικά εκείνων που άπτονται της οικονομίας, η οποία είχε δώσει αρνητικά δείγματα και προ πανδημίας, συνεχίζει να είναι η ασάφεια. Για παράδειγμα τόσο ο ΥΠΟΙΚ όσο και κορυφαία κυβερνητικά στελέχη έχουν μιλήσει ανοιχτά για ένα πακέτο 24 δισ. για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των περιοριστικών μέτρων.
Ωστόσο ουδείς, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, γνωρίζει ποια μέτρα θα συνοδεύουν το πακέτο, ποιες επιχειρήσεις ή ποιες εργασιακές ομάδες θα ευεργετηθούν και με τι ποσά, αν υπάρχει ένα μακρόπνοο σχέδιο ανάπτυξης συγκεκριμένων τομέων της οικονομίας, αν θα πάρουμε και πόσα χρήματα από την ΕΕ ή από κρατικά ταμεία ή από τις αγορές και ούτω καθ’ εξής.
Το μόνο που γνωρίζουμε είναι η έκτακτη ενίσχυση των €800 για εργαζόμενους που βγήκαν σε αναστολή εργασίας και για ελεύθερους επαγγελματίες που έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους και το πρόγραμμα «Business support» για τις επιχειρήσεις, που αφορά έναν μικρό χαμηλότοκο δανεισμό με περίοδο χάριτος ενός έτους.
Για να έχει κανείς μια τάξη μεγέθους, στη Γαλλία ο Μακρόν για να ξαναπάρει μπροστά η οικονομία της χώρας του «ρίχνει» περίπου €100 δισ., απαλλάσσει επαγγελματικούς κλάδους όπως τον τουρισμό και την εστίαση από €750 εκατ. φορολογικές υποχρεώσεις και ενισχύει με αφορολόγητο βοήθημα έως €1.000 δημόσιους υπαλλήλους που εργάζονται. Επίσης ανακοίνωσε οικονομική ενίσχυση σε οικογένειες με παιδιά και φοιτητές με χαμηλά εισοδήματα. Ουδείς φυσικά στη Γαλλία διανοήθηκε να κόψει μισθούς, συντάξεις και εργατικά δικαιώματα.
Στην ημεδαπή φυσικά και δεν έχει προηγηθεί μέχρι τώρα κανένας εξαντλητικός διάλογος με την κοινωνία και τους φορείς (για να καταγραφούν οι ανάγκες τους), πλην φυσικά αυτού με τον Θεόδωρο Πέτσα, πρόεδρο του ΣΕΒ, ο οποίος ούτως ή άλλως ήταν και είναι προνομιακός συνομιλητής του κ. Μητσοτάκη, σε σημείο που πολλοί να ισχυρίζονται ότι βρίσκεται και πίσω από πολλές αποφάσεις.
Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση σε ό,τι αφορά την περίφημη οικονομική βοήθεια από τις Βρυξέλλες, με δεδομένο ότι και η συμφωνία στο Eurogroup ήταν για ευνόητους λόγους εξαιρετικά ασαφής προκειμένου να ξεπεραστεί η διχογνωμία Βορρά – Νότου.
Ωστόσο η κυβέρνηση ακόμη δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της για το αν θα κάνει χρήση της πιστοληπτικής γραμμής από τον ΕΜΣ που θα συνοδεύεται από χαλαρές προϋποθέσεις. Το αν το Μαξίμου τρέμει να χρεωθεί επικοινωνιακά ένα ακόμη μνημόνιο ή φοβάται την αύξηση του χρέους της χώρας σε συνδυασμό με τη μείωση του ΑΕΠ είναι άγνωστο. Ωστόσο πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν από την κυβέρνηση να αποσαφηνίσει τις προθέσεις της.
Η ίδια ασάφεια συνοδεύει και τη Σύνοδο Κορυφής της ερχόμενης Πέμπτης. Θα επιμείνει ο πρωθυπουργός στο αίτημα για ευρωομόλογο; Θα ταυτιστεί πλήρως με τον γαλλογερμανικό άξονα; Θα ζητήσει κάτι παραπάνω για την Ελλάδα από τη στιγμή που η πανδημία βρήκε τη χώρα με τρία μνημόνια στην πλάτη της; Τέθηκαν τα παραπάνω από τον κ. Σταϊκούρα στη προηγούμενη συνεδρίαση του Eurogroup; Ουδείς γνωρίζει ακόμη.
Επιδοματική πολιτική στον αέρα
Στον τομέα της επιδοματικής πολιτικής, που τόσο είχε λοιδορήσει η ΝΔ από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μέχρι και τη Μεγάλη Τετάρτη, όταν και άρχισε να μπαίνει το έκτακτο επίδομα των €800 στους δικαιούχους, οι περισσότεροι δεν γνώριζαν αν και ποιοι θα το πάρουν, με ποια κριτήρια και ποιες προϋποθέσεις.
Τα ίδια και χειρότερα ισχύουν και με την έκτακτη ενίσχυση των μακροχρόνια ανέργων. Ο πρωθυπουργός τη Δευτέρα μίλησε για €400 σε 150.000 συμπατριώτες μας, αλλά κανείς από τους 500.000 περίπου μακροχρόνια ανέργους στη χώρα (μετά τη χρεοκοπία της) δεν γνωρίζει με ποια κριτήρια θα γίνει αυτή η επιλογή. Το αποτέλεσμα ήταν οι δημοσιογράφοι να ανακυκλώνουν σενάρια για το πού θα τεθεί τελικά ο πήχης.
Στον πολύπαθο και δοκιμαζόμενο χώρο της δημόσιας υγείας ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης μίλησε τη Δευτέρα για αλλαγές μέσα σε λίγες ημέρες οι οποίες δεν έγιναν εδώ και δεκαετίες, αλλά η πικρή αλήθεια είναι ότι ούτε τα ΦΕΚ με την πρόσληψη των 1.900 γιατρών, που ενέκρινε τον περασμένο Ιανουάριο η κυβέρνηση, δεν έχουν ακόμη δημοσιευτεί.
Το αποτέλεσμα το βιώνουν οι εργαζόμενοι στα δημόσια νοσοκομεία, όπου για παράδειγμα μέσα στην πανδημία δεν έχουν πνευμονολόγο, όπως στην Καστοριά, ενώ οι ελλείψεις αντιμετωπίζονται με μετατάξεις γιατρών την ώρα που την Τετάρτη η αντιπολίτευση κατήγγειλε δύο απολύσεις γιατρών στην ΤΟΜΥ Κεραμεικού στις αρχές Μαρτίου!
Μικροπολιτική για την Μόρια
Ασάφεια επικρατεί και στο προσφυγικό. Τι θα κάνει η κυβέρνηση με τις δομές στα πέντε νησιά του ΒΑ Αιγαίου; Γιατί δεν εκμεταλλεύεται το momentum ώστε να ζητήσει από την ΕΕ να μην ισχύσει η συμφωνία Μέρκελ – Ερντογάν του 2016 στο σημείο εκείνο όπου απαγορεύει επί της ουσίας τη μεταφορά μεταναστών στην ηπειρωτική χώρα; Ποιος θα αρνούνταν σε αυτήν τη συγκυρία την αποσυμφόρηση, για παράδειγμα της Μόριας, όταν εγκυμονεί ο κίνδυνος να εκδηλωθούν κρούσματα της Covid-19 εντός της δομής; Οι κακές γλώσσες λένε ότι δεν το κάνει διότι το εκλογικό κόστος στην περιφέρεια Βόρειου Αιγαίου είναι πολύ μικρό σε σχέση με το αντίστοιχο κόστος σε άλλα σημεία στην ηπειρωτική χώρα πέριξ της Αττικής ή του νομού Θεσσαλονίκης.
Η ίδια ασάφεια τέλος επικρατεί και για το θέμα της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, το οποίο η κυβέρνηση αφήνει σκόπιμα να αιωρείται – αν δεν το συντηρεί. Το αν αυτό το κάνει ο Κυρ. Μητσοτάκης εν είδει απειλής στην αξιωματική αντιπολίτευση ή πραγματικά θα επιχειρήσει να «κάψει» το φθινόπωρο την απλή αναλογική είναι κάτι που θα εξαρτηθεί και από μια σειρά από απρόβλεπτους σήμερα παράγοντες. Ωστόσο ούτε η κατάσταση της οικονομίας ούτε ο κίνδυνος επανάληψης μιας πανδημίας επιτρέπουν εκλογικά παιχνίδια.