Από τις αρχές Μαΐου η τιμή της βενζίνης άρχισε να… τσιμπά προς τα πάνω με υψηλή ταχύτητα. Η τιμή της βενζίνης ανεβαίνει εδώ και 16 μήνες, με προσθήκη κάποιων λεπτών κάθε μήνα, αλλά το κακό του Μαΐου οι καταναλωτές δεν το έχουν ξαναδεί: η τιμή της βενζίνης όχι απλώς ανεβαίνει αλλά καλπάζει, προσθέτοντας μέσα σε 14 μέρες, από τις 5 έως τις 19 Μαΐου, 11 ολόκληρα λεπτά στην τιμή λίτρου.
Κάπως έτσι ο κόσμος αρχίζει να τρελαίνεται και οι αυξήσεις στα καύσιμα επανέρχονται ως βασικό θέμα τηλεοπτικών εκπομπών και δελτίων, με τα συγκριτικά στοιχεία να μιλούν από μόνα τους, δείχνοντας ότι η μέση τιμή της αμόλυβδης με τιμές 15ης Μαΐου αυξήθηκε σε ένα χρόνο κατά 59 λεπτά ή κατά 37%, από 1,61 ευρώ το λίτρο σε 2,20 ευρώ, και η μέση τιμή του ντίζελ κίνησης αυξήθηκε κατά 57 λεπτά ή κατά 45%, από 1,32 ευρώ το λίτρο σε 1,89 ευρώ. Οι τιμές στην υπόλοιπη Ελλάδα είναι τουλάχιστον 5 λεπτά πάνω και στα νησιά του Αιγαίου ακόμη πιο ψηλά, από 2,30 έως και 2,60 ευρώ το λίτρο.
Σοκαρισμένοι ακόμη και οι πρατηριούχοι
Δεύτερο νέο στοιχείο των ημερών ήταν ότι για πρώτη φορά ακόμη και οι εκπρόσωποι των πρατηριούχων δείχνουν να έχουν καταληφθεί από σοκ και δέος απέναντι στην εκρηκτική αύξηση των τιμών. Ετσι είδαμε την περασμένη εβδομάδα την πρόεδρο των βενζινοπωλών της Αθήνας Μαρία Ζιάγκα να δηλώνει ότι παραλαμβάνει βενζίνη κάθε τρεις μέρες με νέα τιμή, ότι δεν κατανοεί γιατί οι τιμές στη βενζίνη συνεχίζουν να ανεβαίνουν ακόμη και τις λιγοστές μέρες που οι διεθνείς τιμές του αργού πέφτουν και να παραπέμπει για απαντήσεις στα διυλιστήρια και στην κυβέρνηση. Είχαμε επίσης τον πρόεδρο της πανελλήνιας ομοσπονδίας Γιώργο Ασμάτογλου να αναφέρει ότι η αύξηση δέκα ημερών ήδη εξανέμισε το όποιο όφελος είχαν οι καταναλωτές από το fuel pass, με αποτέλεσμα να αρχίσει η πτώση στις πωλήσεις υγρών καυσίμων και να καταλήγει εκφράζοντας τον φόβο ότι η τιμή της βενζίνης θα φτάσει έως και τα 3 ευρώ.
Στην όλη κουβέντα παρενέβη βεβαίως και ο Μπάμπης Παπαδημητρίου –ζηλεύοντας τη δόξα Σκυλακάκη (ο οποίος προ μηνών είχε πει το αμίμητο ότι η κυβέρνηση δεν μειώνει τους φόρους στη βενζίνη για να μην ωφεληθούν οι πλούσιοι)– για να συνεισφέρει την άποψή του ότι η κυβερνητική επιδότηση έδωσε περιθώρια στους πρατηριούχους να αυξήσουν τις τιμές.
Την ίδια στιγμή Αδωνης Γεωργιάδης και Νίκος Παπαθανάσης από το υπ. Ανάπτυξης εξέπεμπαν σε όλους τους τόνους το μήνυμα «εμείς κάνουμε τα πάντα, έχουμε επιδοθεί σε έναν υπέρ πάντων αγώνα για να πατάξουμε την κερδοσκοπία».
Ο Αδωνης μάλιστα έφτασε στο σημείο να διοργανώσει μια πολύ θεαματική επιχείρηση στα δύο μεγάλα διυλιστήρια για να ελέγξει τον τρόπο τιμολόγησης της τιμής της βενζίνης και να δει αν τα διυλιστήρια παραβιάζουν τον νόμο περί αισχροκέρδειας. Βγαίνοντας όμως δεν βρήκε τίποτε να πει πέραν του ότι «η τιμή είναι δυστυχώς πρωτόλεια πάρα πολύ μεγάλη» ούτε έκανε καμιά προσπάθεια να απαντήσει στα ερωτήματα της κ. Ζιάγκα και των Ελλήνων καταναλωτών γιατί έχει ανέβει τόσο πολύ η τιμή της βενζίνης και αν πράγματι μπορεί να φτάσει ως τα 3 ευρώ.
Γιατί ανέβηκε τόσο η τιμή της βενζίνης
Για να βρει τις απαντήσεις που δεν έδωσε ο Αδωνης, το Documento επικοινώνησε με στελέχη του κλάδου των πετρελαιοειδών, που μας διευκρίνισαν τα εξής:
Η διυλιστηριακή τιμή της βενζίνης που αποτελεί τη βάση τιμολόγησης του καυσίμου στην αγορά (μάλλον «πρωτόλεια τιμή» κατά Αδωνη) έχει κάποια μακρινή σχέση με την τιμή του πετρελαίου, αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί αυτόνομο χρηματιστηριακό προϊόν, που σε κάθε χώρα ορίζεται με βάση συγκεκριμένες διεθνείς τιμές (τιμές Platts σε δολάρια ανά τόνο) και στην Ελλάδα ορίζεται με βάση τις τιμές Platts ανατολικής Μεσογείου.
Στην παρούσα περίοδο, που η Ευρώπη επιλέγει να επιβάλει εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, υπάρχει έκρηξη κερδοσκοπίας στις χρηματιστηριακές αγορές και οι τιμές της βενζίνης έχουν ανέβει σε ιστορικά υψηλά στις περισσότερες αγορές της Δύσης, από τις ΗΠΑ ως την ανατολική Μεσόγειο. Και με δεδομένο ότι όλες οι αγορές που αφορούν τα πετρελαιοειδή τιμολογούν σε δολάρια, η τιμή της βενζίνης στην Ελλάδα αυξάνεται περαιτέρω από τη μεγάλη υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου, που έπειτα από μια εικοσαετία σχεδόν έφτασε σχεδόν το 1 προς 1.
Αλλά βέβαια, συνέχισαν οι πηγές μας, δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι για κάθε 100 ευρώ βενζίνης που πληρώνουμε η διυλιστηριακή τιμή αντιπροσωπεύει τα 29,91, τα κέρδη εταιρειών, πρατηρίων και μεταφορών αντιπροσωπεύουν τα 5,88 ευρώ και οι φόροι και τα τέλη προς το κράτος τα 64,21 ευρώ. Υπάρχουν λοιπόν περιθώρια να μειωθούν οι τιμές των καυσίμων με μείωση του ΕΦΚ και του ΦΠΑ. Αλλά πώς να μειώσει τους φόρους και τα τέλη στη βενζίνη και να χάσει έσοδα μια κυβέρνηση που έχει επιλέξει να επιδοτεί από τον κρατικό προϋπολογισμό τα υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας; Γίνεται;
