Αν υπάρχει ένας χώρος που για την κυβέρνηση απλώς είναι αόρατος, είναι αυτός των καλλιτεχνών.
Οχι μόνο γιατί μέχρι πριν από μία εβδομάδα το αρμόδιο υπουργείο δεν είχε συμπεριλάβει τα επαγγέλματα του θεάματος – ακροάματος στους δικαιούχους των 800 ευρώ. Αλλωστε 12.000 καλλιτέχνες κι εργαζόμενοι εξαιρούνται ακόμη. Διότι επί εννιά ολόκληρους μήνες οι καλλιτέχνες ζουν στο πιο βαθύ σκοτάδι. Το ότι ο υπουργός της τηλεκατάρτισης τους ξέχασε και ο πρωθυπουργός των χειροκροτημάτων και του συνωστισμού πέριξ της καρότσας τούς θυμήθηκε ξαφνικά και πήρε τηλέφωνο το φορτηγό να στρίψει προς την Ηρώδου Αττικού είναι δύο από τα κωμικοτραγικά στοιχεία της υπόθεσης του πολιτισμού. Εξάλλου για τη Νέα Δημοκρατία πάντοτε οι καλλιτέχνες ήταν καλοί μόνο για να φωτογραφίζονται οι πολιτικοί δίπλα τους, για να γεμίζουν τα φουσκωμένα με δάνεια Μέγαρα, για να τους κακοδιαχειρίζονται τα πνευματικά δικαιώματα ημέτεροι, αλλά ποτέ δεν σκέφτηκαν ότι οι καλλιτέχνες εκτός από «φως» είναι και «νερό και τηλέφωνο».
Προφανώς, οι καλλιτέχνες θα αργήσουν πολύ να λάβουν τα 800 ευρώ, αν σκεφτεί κανείς ότι χρειάζεται τουλάχιστον ενάμισης μήνας γραφειοκρατίας για να καταβληθεί αυτό το επίδομα. Μαζί με αυτούς κι όλοι οι εργαζόμενοι του θεάματος – ακροάματος, τους οποίους δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάμε. Επαγγέλματα που στηρίζουν την τέχνη κι αποτελούν οργανικό μέρος του ξεχασμένου αυτού κόσμου.
Πιθανότατα οι περισσότεροι άνθρωποι του καλλιτεχνικού κόσμου δεν περίμεναν να έχουν κάποια διαφορετική αντιμετώπιση σήμερα. Ηξεραν ότι θα λάβουν μόνο χειροκρότημα από την εξουσία. Οπως ακριβώς έλαβαν και οι υγειονομικοί, οι ήρωες με τις ποδιές και τις απλήρωτες υπερωρίες. Τουλάχιστον το πρωθυπουργικό ζεύγος είναι γαλαντόμο στην ηθική επιβράβευση των ανθρώπων, δυστυχώς όχι και τόσο στην υλική.
Το χειρότερο είναι ότι αυτούς τους εννιά μήνες οι χειρισμοί της υπουργού Πολιτισμού διέλυσαν όλο το κοινωνικό και πνευματικό κεφάλαιο του πολιτισμού. Το πισωγύρισμα στο ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων, η άγνοια των αναγκών του καλλιτεχνικού κόσμου, η ασυδοσία της εργοδοσίας και η ζούγκλα του απλήρωτου κι αδήλωτου γιγαντώθηκαν. Ο πολιτισμός ως σύνολο αντιμετωπίστηκε με οικονομίστικους όρους, τα μουσεία μεταβλήθηκαν σε επιχειρήσεις, τα μνημεία κατασπαράχθηκαν από μεγάλες επενδύσεις, οι αρχαιολόγοι απαξιώθηκαν, οι εργαζόμενοι στον πολιτισμό έμειναν άνεργοι.
Θα πει κάποιος, δεν υπήρχαν και πριν προβλήματα στον πολιτισμό; Ευημερούσε ο καλλιτεχνικός κόσμος; Προφανώς κι υπήρχαν, όμως σιγά σιγά οι πιο μικροί, οι πιο επισφαλείς βελτίωναν τη θέση τους, οι εργασιακές σχέσεις είχαν αρχίσει να ελέγχονται, οι επιχορηγήσεις είχαν αρχίσει να δίνονται πιο δίκαια, οι δημιουργοί είχαν ξεκινήσει να διαχειρίζονται συλλογικά τα δικαιώματά τους, η δημόσια τηλεόραση στήριζε δημιουργίες που δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν στην άγρια αγορά. Ολα αυτά τώρα έμειναν πίσω και στη θέση τους στους άδειους δρόμους της Αθήνας τριγυρνάει μια καρότσα που όλοι τη χειροκροτάνε την ώρα που οι δημοσιογράφοι στριμώχνονται για να απαθανατίσουν την πρωθυπουργική δόξα.
Η Κυριακή Μάλαμα είναι σκηνοθέτρια, βουλευτής Χαλκιδικής του ΣΥΡΙΖΑ
