Στο ιδιαίτερα κρίσιµο, λόγω και του χαρτοφυλακίου του, υπουργείο ∆ικαιοσύνης ένα πρόσωπο κινεί τα νήµατα πίσω από τον υπουργό Γιώργο Φλωρίδη. Ο λόγος για την υπηρεσιακή γραµµατέα Βασιλική Γιαβή, οι δραστηριότητες της οποίας επί της ουσίας την έχουν «αναβαθµίσει» σε δεύτερη τη τάξει στην ιεραρχία του υπουργείου, µε τις ευλογίες, προφανώς, του πολιτικού της προϊσταµένου.
Μια πραγµατική πλέον αυτοκράτειρα που επιλέχθηκε ως υπηρεσιακή γραµµατέας τον Μάρτιο του 2020, αφήνοντας πίσω της το υπουργείο Εσωτερικών, και πλέον λύνει και δένει στο υπουργείο της λεωφόρου Μεσογείων. Χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγµα της εύνοιας προς το πρόσωπό της είναι το γεγονός ότι ο πολιτικός προϊστάµενός της έδωσε έργο µε τη διαδικασία απευθείας ανάθεσης σχεδόν 800.000 ευρώ στο ερευνητικό εργαστήριο στο οποίο εργάζεται ο γιος της, την ώρα που και άλλα πανεπιστήµια θα µπορούσαν, έπειτα από µια ανοιχτή διαγωνιστική διαδικασία, να είχαν αναλάβει το ίδιο αντικείµενο.
Η Β. Γιαβή εµφανίζεται να διαχειρίζεται εν λευκώ πλήθος ευαίσθητων ζητηµάτων και εργασιών του υπουργείου ∆ικαιοσύνης, να υπογράφει προµήθειες και έργα µε κλειστές διαδικασίες. Σε πολλές περιπτώσεις µάλιστα οι απευθείας διαδικασίες συνοδεύονται από προσκλήσεις σε συγκεκριµένες εταιρείες, που φαίνονται να λαµβάνουν συστηµατικά µεγαλύτερες και µικρότερες δουλειές του υπουργείου. Ενδεικτικά παραδείγµατα αυτών, µια σειρά εργασιών που σχετίζονται µε την ανακαίνιση του κτιρίου που στεγάζει το ΣτΕ, ενώ πρόσφατα εξελίχθηκε σε φιάσκο άλλη µία απευθείας παραγγελία: οι… υψηλής ραπτικής στολές των δικαστικών αστυνοµικών.
Την ίδια ώρα, µε το πρόσωπο της Β. Γιαβή να φαίνεται πως κινεί κι εδώ τα νήµατα, αλλάζει αυθαίρετα όλος ο χάρτης στις ιατροδικαστικές υπηρεσίες, όπου διώχνουν ανθρώπους ακόµη και µε συνοπτικές… τηλεοπτικές διαδικασίες, ενώ επιβραβεύουν άλλους, ιδιαίτερα αρεστούς, όπως βεβαίως τους ιατροδικαστές των Τεµπών που «ΑΜΕΛΗΣΑΝ» να διενεργήσουν τοξικολογικές εξετάσεις στα θύµατα του αδιανόητου αυτού εγκλήµατος. Κραυγαλέο παράδειγµα είναι ιατροδικαστής σε βάρος της οποίας διατάχθηκε Ε∆Ε και τέθηκε σε διαθεσιµότητα ύστερα από ανυπόστατους ισχυρισµούς για απόκρυψη στοιχείων, καθώς, όπως αποδείχτηκε, στην πραγµατικότητα δεν υπήρξε ποτέ τέτοια ύποπτη ενέργεια
Με τις αδιαφανείς µη ανοιχτές διαδικασίες της διαπραγµάτευσης χωρίς προηγούµενη δηµοσίευση και της απευθείας ανάθεσης το υπουργείο ∆ικαιοσύνης, διά της παντοδύναµης υπηρεσιακής γραµµατέα Βασιλικής Γιαβή, επί της ουσίας δεύτερης τη τάξει µετά τον υπουργό Γιώργο Φλωρίδη, αναθέτει πληθώρα έργων σε φορείς και εταιρείες που έχουν πελάτη κατ’ επανάληψη το συγκεκριµένο υπουργείο. Η Β. Γιαβή, που βρίσκεται στην ισχυρή αυτή θέση από το 2020 και υπηρετεί πλέον πλάι στον δεύτερο κατά σειρά «γαλάζιο» υπουργό, υπογράφει πλήθος συµβάσεων που προκύπτουν, στην πλειονότητά τους, µέσα από «γκρίζες» µορφές απευθείας αναθέσεων.
Στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος εµφανίζονται οι ίδιοι υποψήφιοι και επικρατεί ένας συγκεκριµένος. Σε κάποιες περιπτώσεις δε το έργο σπάει σε κοµµάτια, για να δοθεί τελικά στον ίδιο ανάδοχο. Πρόσφατα µάλιστα, στον κατάλογο των κλειστών διαδικασιών της υπηρεσιακής γραµµατέα ήρθε να προστεθεί κι ένα φιάσκο: αυτό µε τις στολές της ∆ικαστικής Αστυνοµίας.
Η µεταστέγαση του ΣτΕ
Χαρακτηριστική περίπτωση γκρίζων απευθείας αναθέσεων και σαλαµοποίησης αποτελεί µια σειρά εργολαβιών που ανατέθηκαν στη Θ. Αντωνιάδης – Ε. Αγγελόπουλος Οµόρρυθµο Εταιρεία, η οποία το 2023 έλαβε τον διακριτικό τίτλο Arch Opus Building Development. Συγκεκριµένα, προκειµένου να µεταστεγάσει προσωρινά τους υπαλλήλους του Συµβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) στο πρώην κτίριο της Hondos Center στην Ιπποκράτους 3-5, ώστε να ανακαινιστεί το παλιό κτίριο (το µη δηµόσιο Αρσάκειο Μέγαρο) µε πρόγραµµα του Ταµείου Ανάκαµψης και «λόγω των ανελαστικών προθεσµιών ολοκλήρωσης» του έργου του ταµείου «ως τις 31/12/2025», το υπουργείο ∆ικαιοσύνης διά της Β. Γιαβή αναθέτει στις 3 Απριλίου 2024 µε τη διαδικασία της διαπραγµάτευσης χωρίς προηγούµενη δηµοσίευση στην Arch Opus «πακέτο» προµηθειών και εργασιών στο ποσό των 281.400 ευρώ συν ΦΠΑ: συστήµατα κεντρικού κλιµατισµού, έπιπλα (σετ γραφείων και βιβλιοθήκες), ηλεκτρολογικές, υδραυλικές εργασίες, γυψοσανίδες, χρωµατισµούς κ.ά. για την ανακαίνιση του κτιρίου.
Εχουν προηγηθεί, όπως προκύπτει από τα «υπ’ όψιν» της απόφασης, «έρευνες αγοράς» του τµήµατος ∆ιοικητικής Μέριµνας του υπουργείου. Στην απόφαση της Β. Γιαβή αναφέρεται: «Η επιτακτική ανάγκη για την έγκαιρη ολοκλήρωση του έργου (της ανακαίνισης του ΣτΕ) µέχρι τις 31/12/2025 καθιστά απαραίτητη τη µετακίνηση τµήµατος του δικαστικού προσωπικού σε νέο εξοπλισµένο χώρο επί της οδού Ιπποκράτους 3-5 Αθήνα».
Να σηµειωθεί, όσον αφορά το θέµα της επιτακτικότητας, ότι η αρχική σύµβαση για την ανακαίνιση του Αρσακείου Μεγάρου –απ’ όπου αποµακρύνονται προσωρινά οι υπηρετούντες σε αυτό– είχε υπογραφεί τον ∆εκέµβριο του 2023 (µεταξύ των Κτιριακών Υποδοµών ΑΕ, που χειρίζονται το έργο, και της αναδόχου εταιρείας P. & C. Development SA), ενώ η εκπόνηση των τευχών ανάθεσης των συµβάσεων ανακαίνισης όχι µόνο για το ΣτΕ αλλά και για άλλα δικαστικά µέγαρα, όπως το Εφετείο Αθηνών, είχε ενταχθεί στο Ταµείο Ανάκαµψης από τον Απρίλιο του 2022. Οµως το συγκεκριµένο κτίριο µεταστέγασης (ένα εκ των δύο στο κέντρο της Αθήνας, όπου προβλέπεται να µεταφερθούν δικαστές και δικαστικοί υπάλληλοι) εξασφαλίστηκε από το υπουργείο ∆ικαιοσύνης µε σύµβαση υποµίσθωσης στις 15 Φεβρουαρίου 2024. Τα αξιοπερίεργα της ανακαίνισης και του εξοπλισµού του κτιρίου µεταστέγασης στον πρώην Hondos από το υπουργείο ∆ικαιοσύνης συνεχίζονται µε µια διαδικασία κατάτµησης.
Την ίδια µέρα (3 Απριλίου) που ανατίθεται το έργο στην Arch Opus η Β. Γιαβή απευθύνει πρόσκληση ενδιαφέροντος για κατάθεση οικονοµικής προσφοράς για πέντε διαφορετικά έργα. Η πρόσκληση έχει αποδέκτες την Arch Opus, τη ∆ωρική Τεχνική ΑΤΕ και µια… ατοµική επιχείρηση, την Amin Magdy Roushdy Οικοδοµικές Εργασίες – Ανακαινίσεις.
Προβλέπουν ηλεκτρολογικές εργασίες, προµήθεια επίπλων (αυτήν τη φορά καθισµάτων), προµήθεια και τοποθέτηση φωτιστικών και ψευδοροφών, προµήθεια και εγκατάσταση µονάδων κλιµατισµού και διαµόρφωση χώρων συσκέψεων. Προµήθειες και εργασίες δηλαδή συµπληρωµατικές του προηγούµενου έργου και σε ποσά που κυµαίνονται οριακά κάτω από το όριο των 30.000, το οποίο προβλέπει ο νόµος για τις απευθείας αναθέσεις. Τελικά κερδίζονται –και οι πέντε– στις 19 Απριλίου από την ίδια εταιρεία, την Arch Opus, αντί συνολικά 150.000 ευρώ (184.240 ΦΠΑ συµπεριλαµβανοµένου).
Το µοτίβο
Φαίνεται ότι πρόκειται για µοτίβο συγκεκριµένων εταιρειών που εµφανίζονται συνήθως µαζί στις ανάλογες προσκλήσεις και κάποια από αυτές στο τέλος παίρνει την ανάθεση. Το µοτίβο αυτό διαµορφώθηκε από την εποχή της πανδηµίας. Για παράδειγµα:
Η ατοµική επιχείρηση Aµίν Mαγκντί είχε πάρει µε απευθείας διαδικασία τέσσερα έργα από το υπουργείο ∆ικαιοσύνης το διάστηµα 2021-23, από 5.000 έως 16.000 ευρώ. Μεταξύ αυτών τη µεταφορά του αρχείου της κεντρικής υπηρεσίας του υπουργείου στο υπόγειό του. Σε ένα από αυτά προηγήθηκε διακήρυξη µε δεύτερο αποδέκτη την Arch Opus. ∆εν εµφανίζεται στο ΚΗΜ∆ΗΣ να έχει πάρει έργα από άλλον δηµόσιο φορέα πλην του υπουργείου ∆ικαιοσύνης.
Η ∆ωρική Τεχνική ΑΤΕ έχει λάβει µε απευθείας διαδικασία (και πάλι µε διατάκτη τη Β. Γιαβή) επτά έργα από το υπουργείο ∆ικαιοσύνης το διάστηµα 2020-21, εν µέσω πανδηµίας δηλαδή, µεταξύ 5.850 και 17.500 ευρώ συν ΦΠΑ. Και γι’ αυτή την εταιρεία όλες οι συµβάσεις που εµφανίζεται να έχει υπογράψει µε το δηµόσιο αφορούν τις παραπάνω αναθέσεις του υπουργείου ∆ικαιοσύνης. Εχει επίσης υποβάλει προσφορές για προµήθειες που δόθηκαν τελικά στην Arch Opus (τότε Θ. Αντωνιάδης – Ε. Αγγελόπουλος ΟΕ).
Η Arch Opus, πάλι, έχει κερδίσει σειρά έργων για το υπουργείο ∆ικαιοσύνης µε υπογραφή Γιαβή (ο µόνος άλλος πελάτης της στον δηµόσιο τοµέα είναι το υπουργείο Αµυνας για έργα που αφορούν την προεδρική φρουρά). Σε ένα από αυτά, για την αναβάθµιση του control room της κεντρικής υπηρεσίας του υπουργείου ∆ικαιοσύνης, απεστάλη πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, εκτός της εταιρείας, στη γνωστή µας πλέον Aµίν Mαγκντί και την K-Constructions Κωνσταντινίδης Λαζ. Κωνσταντίνος. Η ατοµική επιχείρηση Κωνσταντινίδης Κωνσταντίνος του Λαζάρου έχει λάβει το 2020 τρία έργα (µε το µεγαλύτερο 19.215 ευρώ συν ΦΠΑ) µε αποφάσεις Γιαβή και έχει υποβάλει προσφορές για άλλα που έλαβε τελικά η… Arch Opus.
Ο,τι πάρεις 1.100 ευρώ
Σε ένα άλλο παράδειγµα διαδικασίας διαπραγµάτευσης χωρίς προηγούµενη δηµοσίευση µε την υπογραφή της υπηρεσιακής γραµµατέα, τον Μάιο του 2024 η Β. Γιαβή εγκρίνει και αποστέλλει στο τµήµα εκτέλεσης προϋπολογισµού την πίστωση 696.870 ευρώ ΦΠΑ συµπεριλαµβανοµένου (550.000 καθαρά) για 500 στολές του νεοδιορισθέντος προσωπικού της ∆ικαστικής Αστυνοµίας. Το κόστος αυτό προστέθηκε µάλιστα σε ένα κονδύλι 200.000 ευρώ που είχε προβλεφθεί από τον προϋπολογισµό του 2023, όπως αναφέρεται στο προεδρικό διάταγµα το οποίο καθόρισε τις προδιαγραφές για τις στολές τον Μάρτιο του 2023.
Τον σχεδιασµό των στολών ανέλαβε το Maison Zoulias, η ΙΚΕ του σχεδιαστή του Κολωνακίου Βασίλη Ζούλια, µε απευθείας ανάθεση: εστάλη πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος µε µοναδικό αποδέκτη τον σχεδιαστή. Η µόνη άλλη σύµβαση που έχει υπογράψει µε δηµόσιο φορέα η ΙΚΕ είναι µε την Εθνική Λυρική Σκηνή για την ενοικίαση στολών για την παράσταση «H Μαρία Κάλλας στην Ελλάδα, 1937-1945».
Τελικά, παρά τις κατεπείγουσες διαδικασίες και τα σχεδιαστικά εχέγγυα, η υπόθεση κατέληξε σε βατερλό, αφού όπως έγινε γνωστό φέτος τον Φεβρουάριο θα αλλάξουν ξανά µερικώς οι στολές – πολλαπλασιάζοντας προφανώς τα σχετικά κόστη. Καταρχήν θα γίνουν από ειδικό ύφασµα που θα µπορεί να φορεθεί όλες τις εποχές. Θα φέρουν διακριτικά ανάλογα µε τον βαθµό και θα υπάρχει διαφοροποίηση µεταξύ ανδρικών και γυναικείων, ενώ θα αλλάξουν το διακριτικό σήµα και ο οπλισµός.
Την προµήθεια ανέλαβε η ΕΛΒΕ Ανώνυµη Βιοµηχανική Εµπορική Εταιρεία από την Καβάλα, προµηθευτής των υπουργείων Εθνικής Αµυνας και Προστασίας του Πολίτη και της ΕΥ∆ΑΠ, µεταξύ άλλων. Το κόστος εµφανίζεται υπέρογκο γιατί η εταιρεία κοστολογεί τις στολές 1.100 ευρώ τη µία (χειµερινές και θερινές)! Εντυπωσιακό εδώ είναι το γεγονός ότι όλες οι στολές (ανδρών, γυναικών αλλά και κάθε τύπου) έχουν κοστολογηθεί ακριβώς µε το ίδιο ποσό. Ο,τι πάρετε δηλαδή… 1.100 ευρώ.
Απουσία διαγωνισµού
Γιατί όµως δεν έγινε ανοιχτός διαγωνισµός για ένα έργο που κοστολογείται πάνω από 1.000 ευρώ (!) ανά στολή;
Το υπουργείο ∆ικαιοσύνης προκήρυξε ανοιχτό διεθνή διαγωνισµό για την προµήθεια του οπλισµού του σώµατος. Στην περίπτωση των στολών ωστόσο «δεν ήταν αντικειµενικά εφικτή η εκκίνηση της διαδικασίας ανάθεσης της προµήθειας των στολών των αστυνοµικών σε χρόνο προγενέστερο της ολοκλήρωσης της διαδικασίας πρόσληψής τους». Κι αυτό γιατί, όπως εξηγούν, δεν θα µπορούσαν να ξέρουν πόσες ανδρικές και πόσες γυναικείες στολές θα χρειαστούν µέχρι να ολοκληρωθούν οι προσλήψεις. Μάλιστα, το υπουργείο επικαλείται την ανάγκη διασφάλισης των κονδυλίων του Ταµείου Ανάκαµψης, αφού η δηµιουργία του σώµατος έχει ενταχθεί στο Ταµείο Ανάκαµψης για τη µεταρρύθµιση στη ∆ικαιοσύνη.
Τελικά, γιατί υπογράφηκε «χρυσή» σύµβαση αντί 1.100 ευρώ τον Ιούλιο του 2024; Οπως φαίνεται, η εταιρεία είχε αρχικά τιµολογήσει τις στολές των ανδρών και γυναικών φρουρών (είναι και οι περισσότερες) στα 1.450 ευρώ η µία! Και τις στολές των βαθµοφόρων γυναικών στα 1.320 ευρώ η µία (περιλαµβάνουν και αλλαξιές, καλοκαιρινές και χειµωνιάτικες). Εντέλει η εταιρεία επανήλθε µε ελαφρώς χαµηλότερη προσφορά: 1.100 ευρώ η στολή.
Για τη διαδικασία της διαπραγµάτευσης χωρίς προηγούµενη δηµοσίευση η Β. Γιαβή έλαβε τη σύµφωνη γνώµη της Ενιαίας Αρχής ∆ηµοσίων Συµβάσεων (ΕΑ∆ΗΣΥ), ενώ πέρασε και από προσυµβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που δεν διαπίστωσε «ουσιώδεις νοµικές πληµµέλειες στο πλαίσιο της υπό κρίσης διαδικασίας».
Οπως αναφέρει το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύµφωνα µε έγγραφο που έλαβε υπόψη του, κατόπιν έρευνας αγοράς διαβιβάστηκαν στο τµήµα Προµηθειών του υπουργείου ∆ικαιοσύνης ενδεικτικές οικονοµικές προσφορές. Όλα αυτά δεν απέτρεψαν το βατερλό.
Διαβάστε επίσης
Τραμπ: «Υπογράψτε τη συμφωνία» – Το μήνυμα στον Πούτιν και η ατάκα για Ζελένσκι και Κριμαία
