Τα τελευταία 24ωρα ανθρώπινες τραγωδίες σημειώνονται στα νερά του Αιγαίου. Δύο προσφυγικά ναυάγια σημειώθηκαν στην Λέσβο και τα Κύθηρα. Στα Κύθηρα ιστιοπλοϊκό με 95 πρόσφυγες συντρίφτηκε στα βράχια, οι επιζώντες κολύμπησαν στην ακτή και γατζώθηκαν στους βράχους ενός γκρεμού για να γλιτώσουν. Οι αλληλέγγυοι ντόπιοι έφεραν δικό τους γερανό για να τους απεγκλωβίσουν. Την ίδια ώρα στη Λέσβο σημειώθηκε ένα άλλο ναυάγιο με 18 νεκρούς ενώ οι 25 επιζώντες κρύβονται υπό τον φόβο της επαναπροώθησης. Το documentonews.gr ήρθε σε επαφή με τον αλληλέγγυο κάτοικο Κυθήρων, Μανόλη Χάρο με σκοπό να αποκτήσει εικόνα της τραγωδίας.
Αν το ελληνικό καλοκαίρι είναι state of mind το ίδιο θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς για το προσφυγικό ζήτημα, καθώς η κυβέρνηση φαίνεται συστηματικά να το εργαλειοποιεί με αποκορύφωμα την ανάρτηση στην οποία προχώρησε την Τρίτη ο υπουργός Μετανάστευσης. Ο Νότης Μηταράκης ισχυριζόμενος πως η Τουρκία εργαλειοποιεί τους πρόσφυγες ανήρτησε βίντεο που υποτίθεται πως έδειχνε τούρκους λιμενικούς να σπρώχνουν προσφυγική βάρκα από τα τούρκικα στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Όπως αποδείχθηκε εντός λίγων ωρών το βίντεο ήταν τραβηγμένο το 2019 και έδειχνε άνδρες της τουρκικής ακτοφυλακής να επιχειρούν pushforward αποτρέποντας την βάρκα να προσεγγίσει την ελληνική πλευρά. Αλήθεια μια τέτοια κίνηση δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί εργαλειοποίηση;
Τα ναυάγια των Κυθήρων
Στα Κύθηρα δύο ζευγάρια παπούτσια είναι αφημένα στην άκρη ενός γκρεμού. Ενθυμήματα που λειτουργούν ως απάντηση σε μια κυβέρνηση που αρνείται συστηματικά να αναγνωρίσει τις ζωές και τους θανάτους των προσφύγων. Αποδείξεις μη αναγνωρισμένων υπάρξεων που συχνά εξαφανίζονται ως δια μαγείας, ακριβώς επειδή για τους ελληνικούς θεσμούς δεν υπάρχουν, επομένως δεν χρήζουν βοήθειας και προστασίας. Λίγο πιο δίπλα, στα νερά του κολπίσκου που το καλοκαίρι κατακλύζεται από τουρίστες, επιπλέουν κορμιά ανθρώπων που εξέπνευσαν κολυμπώντας.
Το ναυάγιο των Κυθήρων δεν είναι το μοναδικό στην περιοχή καθώς παρόμοια περιστατικά σημειώθηκαν στις 19 Αυγούστου, στις αρχές της βδομάδας αλλά και την Τετάρτη. Τι κάνει όμως η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης;
Στο ναυάγιο της Τετάρτης σχεδόν 100 άνθρωποι κινδύνεψαν να χάσουν τη ζωή τους. Αν οι αλληλέγγυοι πολίτες των Κυθήρων δεν ενεργοποιούνταν κατευθείαν θα μιλούσαμε όχι για πέντε, ούτε για δέκα, αλλά για πολύ περισσότερους νεκρούς. Στις αρχές της βδομάδας ένα σκάφος με πενήντα επιβαίνοντες κυρίως γυναίκες και παιδιά, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον 10 παιδιά κάτω των έξι χρονών και τουλάχιστον 3 νεογέννητα, έφτασε στο λιμάνι των Κυθήρων. «Για καλή μας τύχη το πλοίο εκείνο, που έμοιαζε περισσότερο με καρυδότσουφλο, δεν έπεσε στα βράχια όπως εκείνο της Τετάρτης », αναφέρει στο documentonews.gr ο Μανόλης.
«Τελικά την Τετάρτη ο δήμος κινητοποιήθηκε και έδωσε ένα σχολείο για το μεγάλο γκρουπ και ένα σχολείο για το προηγούμενο γκρουπ, αυτό με τις γυναίκες και τα παιδιά. Αυτό έγινε μετά από πολύ μεγάλο καβγά γιατί πηγαίνανε για πέμπτη νύχτα στο μόλο. Θα τους άφηναν να περάσουν το βράδυ στο τσιμέντο και το κρύο», προσθέτει.
Σύμφωνα με τον ίδιο οι τραυματισμένοι έχουν μεταφερθεί σε νοσοκομείο, ενώ ανάμεσά τους βρίσκεται μια γυναίκα με σοβαρότατα κατάγματα.
Οι απόντες θεσμοί
Το παράδοξο της υποθέσεως εντοπίζεται στον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση επιλέγει να διαχειριστεί το προσφυγικό. Από την μια φαίνεται να ποινικοποιεί την αλληλεγγύη, χαρακτηρίζοντας τους υπερασπιστές των προσφύγων «εσωτερικούς εχθρούς» και «τούρκους πράκτορες» και εγκληματοποιώντας την δράση των ΜΚΟ, από την άλλη βασίζεται για την διαχείριση του προσφυγικού όχι σε κάποιον πολιτικό σχεδιασμό, ή κάποιον μηχανισμό έκτακτης ανάγκης, αλλά στην δράση των ντόπιων αλληλέγγυων και στην ευγενική καλοσύνη των επιχειρηματιών που χρηματοδοτούν τα γεύματα των προσφύγων τόσο του ναυαγίου της Κυριακής όσο και εκείνου της Τετάρτης.
«Το πρώτο σκάφος ήταν εντελώς θέμα τύχης ότι δεν έσκασε στα βράχια, αν είχε σκάσει στα βράχια. Θα είχαμε θύματα όλους και τους 50. Ήταν και οι πενήντα μελλοθάνατοι. Ήταν μέσα στην καμπίνα και οι πενήντα και μετά άρχισαν να βγαίνει ένας – ένας και είδαμε ότι ήταν πενήντα άνθρωποι κυρίως γυναίκες και παιδιά. Συγκλονιστικά πράγματα. Σε όλο αυτό το σκηνικό τι να σας πω; Ότι το λιμενικό δεν υπήρχε. Την πρώτη μέρα για αυτό το σκάφος, με τους ανθρώπους επάνω, υπήρχε ένας λιμενικός πάνω σε μια ψαρόβαρκα, με μισό μπουκάλι νερό. Το πλοίο δηλαδή σώθηκε μεν από τα βράχια, αλλά ρυμουλκήθηκε από ένα ψαράδικο στο οποίο επέβαινε ένας λιμενικός και έμεινε στη μέση του κόλπου του Καψαλιού περιμένοντας οδηγίες. Αυτό κράτησε μισή μέρα. Πλησιάσαμε εμείς και δώσαμε τροφές, νερό, κουβέρτες», ανέφερε στο documentonews.gr ο Μανόλης.
Οι παρόντες αλληλέγγυοι
Η κοινωνία των Κυθήρων έδειξε ενεργητικότητα και αλληλεγγύη. Είναι πολύ θετικό το γεγονός όσο περνάει ο χρόνος και πληθαίνουν τα ναυάγια πλησίον των Κυθήρων, η τοπική κοινωνία έχει όλο και ενεργητικότερη εμπλοκή στις επιχειρήσεις διάσωσης. Είναι όμως αυτό αρκετό; Για πόσο καιρό η κυβέρνηση θα βασίζεται στην ευγενική καλοσύνη των ντόπιων, την οποία μάλιστα όποτε δεν την συμφέρει την χαρακτηρίζει ως στοιχείο ανθελληνικότητας;
«Χάρη στους αλληλέγγυους βγήκαν οι άνθρωποι από τον γκρεμό όπου είχαν εγκλωβιστεί την Τετάρτη. Έγινε μια τεράστια επιχείρηση τα μεσάνυχτα. Πήγαν οι ντόπιοι στην άκρη του γκρεμού, ρίξανε σκοινιά και τους ψαρεύανε». «Όχι μόνο δεν φροντίσανε μετά από τόσα ναυάγια να δημιουργήσουν σε κυβερνητικό επίπεδο έναν μηχανισμό έκτακτης ανάγκης για τέτοιες περιπτώσεις, αλλά βγήκε ο κύριος Κατσαφάδος και η απάντηση σε όσα έγιναν τον Αύγουστο ήταν ότι επί μονίμου βάσεως θα υπάρχουν δύο ελικόπτερα που θα περιπολούν και δύο αντιτορπιλικά. Γελοιότητες δηλαδή. Κάτι τέτοιο είναι κοροϊδία. Δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός από την πλευρά του κράτους. Δεν έχει αλλάξει κάτι. Η λογική είναι ότι δεν υπάρχουν πρόσφυγες. Η κυβέρνηση στρουθοκαμηλίζει. Σκύβει το κεφάλι. Κλείνει τα μάτια και λέει δεν υπάρχουν πρόσφυγες. Σε καμία διάσταση δεν αντιμετωπίζεται η προσφυγική κρίση. Αργούν να κινήσουν τις διαδικασίες. Μία κατάσταση που δεν συνάδει καθόλου με το βάρος του προβλήματος, με τον πόνο τον ανθρώπων και την επικινδυνότητά του όλου θέματος πολιτικά.
Ηρωισμός
«Θα ήθελα να εκφράσω τη βαθιά θλίψη μου για την τραγική απώλεια ανθρώπινων ζωών το πρωί και αργά χθες το βράδυ, σε δύο διαφορετικά ναυάγια στο Αιγαίο, παρά τις ηρωικές προσπάθειες του ελληνικού Λιμενικού» είπε ο πρωθυπουργός στην Πράγα, καλώντας τους Ευρωπαίους ηγέτες να συνεργαστούν με «πολύ πιο ουσιαστικό τρόπο». Σίγουρα, ουσιαστικό θα ήταν να μην αντιμετωπίζονται οι πρόσφυγες, ως εισβολείς και εχθροί της χώρας όπως ακόμα και πολιτικοί αξιωματούχοι της κυβέρνηση τους έχουν χαρακτηρίσει. Από την παραπάνω δήλωση θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει πως ο πρωθυπουργός αποπειράθηκε να εργαλειοποιήσει την τραγωδία για να τονώσει την από καιρό τσαλακωμένη διεθνή εικόνα της κυβέρνησης του ενόψει της συνάντησης των ευρωπαίων ηγετών.
Ο Μανόλης όταν ρωτήθηκε αν θεωρεί πως το λιμενικό σώμα αντιμετώπισε ηρωικά το περιστατικό και αν συμφωνεί με την δήλωση του πρωθυπουργού απάντησε αναφερόμενος στο πρότελευταίο ναυάγιο των Κυθήρων. «Θα το είπε επειδή ο λιμενικός έζησε μια μέρα με μισό μπουκάλι νερό, βεβαίως αυτό ήταν κάτι ηρωικό. Απ’ την άλλη η λογική της περικοπής των δαπανών για το προσφυγικό δεν είναι καθόλου ηρωική. Κολλάει στη λογική ότι δεν υπάρχει προσφυγική κρίση. Αυτοί οι άνθρωποι τρέφονται από τα τρόφιμα των κατοίκων. Το τάδε αρχιτεκτονικό γραφείο πληρώνει ένα γεύμα, το τάδε σούπερ μάρκετ πληρώνει ένα γεύμα, το τάδε εστιατόριο πληρώνει ένα γεύμα. Έτσι είναι. Οι μερίδες από τον δήμο είναι 37 και άμα πεις χρειαζόμαστε 5 μερίδες παραπάνω δεν έχει να τις πληρώσει. Η κατάσταση είναι οικτρή. Δεν υπάρχει πρόνοια. Το βράδυ της Τετάρτης, αν δεν υπήρχαν οι άνθρωποι με τα σκοινιά, η ομάδα διάσωσης και οι εθελοντές κάτοικοι, θα είχαμε 100 πνιγμένους. Αυτοί τους σώσανε. Δεν τους έσωσε το ηρωικό λιμενικό. Το ηρωικό λιμενικό ήρθε τα ξημερώματα να βρει τους πνιγμένους», υπογραμμίζει αντιδιαστέλλοντας τον ηρωισμό των εθελοντών αλληλέγγυων και τον διασωστών με την κρατική αδιαφορία και την εργαλειοποίηση του προσφυγικού.
Διαβάστε επίσης:
Ναυάγια σε Λέσβο – Κύθηρα: Μεγαλώνει η λίστα των θυμάτων – Συγκλονιστικές μαρτυρίες (Photos-Videos)