Η πολιτική ορθότητα και η µετα-κοινωνική τάξη πραγμάτων

Η εποχή µάς καλεί να ξεχάσουµε ό,τι ξέραµε µέχρι σήµερα. Μας καλεί να λησµονήσουµε το διακύβευµα της πολιτικής που είναι η ελευθερία των αντιθέσεων και να υποδεχτούµε τον νέο νόµο του δεσποτισµού που καλείται πολιτική ορθότητα ως εργαλείο «pro aris et focis» (υπέρ βωµών και εστιών).

Η πολιτική ορθότητα αποτελεί τη νέα γνώση της εποχής, είναι ωστόσο άπροικη και στήνει τη λαιµητόµο των κατακτήσεων του παρελθόντος. Μας επιτάσσει να γίνουµε πατροκτόνοι, να ξεχάσουµε δηλαδή την αµφισβήτηση. Ετσι, γίνεται η λύση στην εξίσωση της νέας πολιτικής εποχής.

Το πρόταγµά της είναι να προσκυνήσουµε τις υπερ-µητέρες της τεχνολογίας, της κανονιστικότητας και της αυτοϊκανοποιηµένης αδιαφορίας. Τη δράση µέσα στη µαταιοδοξία της δράσης και το ωφέλιµο µέσα στο ανώφελο, σαν ήρωες του Μούζιλ.

Αυτό είναι το τοπογραφικό διάγραµµα στη µετα-κοινωνική τάξη πραγµάτων. Καλούµαστε τώρα πια να πιστέψουµε στην παραισθητική µετα-αλήθεια της µετα-κοινωνικής τάξης πραγµάτων που µας λέει: «Εν τη ασηµαντότητί σου θα είσαι ακατανίκητος», δηλαδή θα είσαι νικητής της υποταγµένης και παρανοϊκής σου ήττας. Αυτό δεν µας διδάσκει η υστερία της πολιτικής ορθότητας;

Η νεύρωση της πολιτικής ορθότητας θα είναι και η αυτοΐασή σου, η ατολµία σου θα είναι η σωτηριολογική σου άσκηση και το λαχάνιασµα της ζωής σου θα είναι το χρέος σου.

Κανένας νόµος δεν θα είναι σε ισχύ. Ο νόµος του Θεού, ο νόµος της φύσης, ο νόµος της ύλης, όλοι τους έτσι κι αλλιώς έχουν σβήσει, έχουν τελειώσει, έχουν γίνει χρεοκοπηµένα σύµβολα. Εξάλλου τον νόµο τον αντικατέστησε ο κανόνας της πολιτικής ορθότητας που απειλεί την ελευθερία της σκέψης και του λόγου.

Ας µην ξεχνάµε ότι ο µεθοδισµός, ο ναζισµός, ο σταλινισµός, παραδόσεις ως πολιτικές ορθότητες, δούλεψαν µε εργαλείο τον κανόνα και έχουν καταγράψει αποτελέσµατα προσαρµογής και πειθαρχίας της απανθρωποποίησης.

Ο νόµος ανήκε στην αναπαραστατική τάξη που ήθελε τη φαντασία να πρωταγωνιστεί. ∆ηλαδή νοµιµοποιούσε τη µεταφορά του ποιητή, την επίνοια του πολιτικού, τον οίστρο του καλλιτέχνη, έδινε βήµα στο συνθετικό και εναρµονιστικό, ενώ ο κανόνας λειτουργεί µε την τάξη του διατάγµατος και της απόφασης, κινείται στην απλουστευτική ανάλυση και στον συνδυασµό.

Ο νόµος έδινε προβάδισµα στη διαχρονικότητα ενώ ο κανόνας στη συγχρονικότητα. Ο νόµος µοίραζε πίστη και δηµιουργούσε µια συµβολική συµφωνία, ενώ ο κανόνας της πολιτικής ορθότητας δοκιµάζεται στην ανάγκη στο τελετουργικό σύστηµα των υποχρεώσεων.

Ο νόµος περιέγραφε ένα σύστηµα εννοιών και αξιών και στηριζόταν στην προαιρετικότητά του, δεχόµενος έτσι τη διαλεκτική της σύνθεσης, ενώ ο κανόνας θεµελιώνει την «απαραβατικότητά» του.

Η εργαλειοθήκη του κανόνα της πολιτικής ορθότητας εµπεριέχει τον τρόµο και τον φόβο ως κολαστήριες τεχνικές. Οι αποκτηνωτικοί χτύποι των ταµπούρλων (όπως θα έλεγε ο Αρ. Κέσλερ) της πολιτικής ορθότητας ακούγονται σαν ρυθµικοί ήχοι προσκλητηρίου για να συνταχθούµε σε στάση προσοχής.

Η πολιτική ορθότητα λειτουργεί ως τρόµος. Ο τρόµος κινείται κυκλικά, δηµιουργεί ένα ωκεάνιο συναίσθηµα απόγνωσης της οργανοψυχής. Γίνεται συφιλιδικός, µεταδίδεται µε την επαφή των γεγονότων. Επιπλέον η πολιτική ορθότητα αριθµοποιεί την κοινωνία σε ευνουχισµένους και θυσιασµένους οπαδούς και τους καθιστά όλους σταυροφόρους της καταθλιπτικής και θεληµατικής µοναξιάς.

Ετσι οι ορδές των φοβισµένων ζουν στον µελαγχολικό χρόνο τους και στον µουδιασµένο τόπο της απραξίας τους. Εξάλλου ο χρόνος και ο τόπος δεν χρειάζονται, είναι νεκροί – έχουν φροντίσει η µετα-κοινωνική τάξη πραγµάτων και η πολιτική ορθότητα να ζούµε σε περιβάλλον νεκροπολιτικής.

Η πολιτική ορθότητα έχει φροντίσει να χτίσει το καθεστώς της νεκροπολιτικής νοµοθετώντας πλήρως στην εξορία της επαφής µε τον άλλο, στο ναυάγιο µιας πρόσκλησης που απαιτεί να σκέφτεσαι µονοδιάστατα (Χέρµπερτ Μαρκούζε). Αποτελεί έτσι έναν ιδιότυπο ναρκισσισµό της απάθειας που για πρώτη φορά κάνει την εµφάνισή του στην Ιστορία. Ο νέος µετα-κοινωνικός άνθρωπος της πολιτικής ορθότητας έχει παραχθεί και κάνει τα πρώτα του βήµατα στη γη.

Ο Απόστολος Αποστόλου είναι Καθηγητής Πολιτικής και Κοινωνικής Φιλοσοφίας