Η πικρή πραγματικότητα της προσφυγιάς

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ/EUROKINISSI

Μια ακόµη διπλή προσφυγική τραγωδία έγινε, στη θάλασσα των Κυθήρων και της Λέσβου αυτήν τη φορά, µε θύµατα πρόσφυγες και µετανάστες, κυρίως γυναίκες και παιδιά, εν µέσω πολύ άσχηµων καιρικών συνθηκών και σφοδρής θαλασσοταραχής. Μια τραγωδία που ξύπνησε την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη όλων, ενεργοποίησε εθελοντές και διασώστες και µας ξαναθύµισε ότι το προσφυγικό – µεταναστευτικό είναι εδώ, όσο κι αν γίνονται προσπάθειες να ξεχαστεί. Μπορεί λοιπόν εµείς στα νησιά –και όχι µόνο– που το βιώσαµε σε όλες του τις εκδοχές να µην το αντιλαµβανόµαστε στην καθηµερινότητά µας όπως τα προηγούµενα χρόνια, µπορεί οι κυβερνώντες να επιχαίρουν ότι αδειάζουν τα κέντρα, ότι αδειάζουν τα νησιά –ενώ από την άλλη θέλουν να κατασκευάσουν τεράστια κέντρα φυλακές–, ότι αναχωρούν µετανάστες και τελικά ότι πέτυχαν τους προεκλογικούς στόχους τους, αλλά η πραγµατικότητα της προσφυγιάς είναι άλλη. Μπορεί να καµαρώνουν ακόµη και για τις παραβιάσεις του δικαίου της θάλασσας, για την επέκταση του φράκτη στον Εβρο, να χαϊδεύουν αυτιά και να εκµεταλλεύονται ταλαιπωρηµένους κατοίκους, όµως η πραγµατικότητα είναι πικρή και απάνθρωπη. Είναι µια πραγµατικότητα που δεν έχει να κάνει πλέον µε τις αυξηµένες προσφυγικές ροές, τις συνθήκες διαβίωσης αυτών των ανθρώπων και την κάθε είδους αλλαγή στην καθηµερινότητα των κατοίκων κυρίως στα νησιά µας, µα και σε άλλες περιοχές, αλλά δυστυχώς µε τις τραγωδίες που συµβαίνουν συχνότατα µεσοπέλαγα. Είναι µια πραγµατικότητα σκληρή και εγκληµατική, ειδικά σε περιπτώσεις που σπρώχνουν απεγνωσµένους ανθρώπους στοιβαγµένους σωρηδόν σε βάρκες στις απέναντι ακτές.

Χρησιµοποιούνται µε λίγα λόγια αυτοί οι άνθρωποι ως διαπραγµατευτικό εργαλείο από την Τουρκία ερχόµενοι στη χώρα µας, επιλέγοντας ακόµη και σφοδρές θαλασσοταραχές. Απέναντί τους µια κυβέρνηση-φύλακας µιας Ευρώπης-φρούριο που παριστάνει –όπως έκανε πάντα– ότι δεν καταλαβαίνει τίποτε και ότι τo θέµα αυτό δεν την αγγίζει.

∆υστυχώς, όσο δεν θέλουν να πάρουν ουσιαστικά µέτρα επιµερίζοντας την ευθύνη ανάµεσα σε όλα τα κράτη-µέλη υιοθετώντας µια ανθρώπινη πολιτική για τη µετανάστευση και το άσυλο ανοίγοντας νόµιµους διαδρόµους, θα συνεχίσουµε να έχουµε τέτοιες τραγωδίες που στη συνέχεια θα δίνουν βήµα για δηλώσεις αποτροπιασµού και θλίψης. Είναι απάνθρωπο και εγκληµατικά οδυνηρό από πολιτική επιλογή να γίνονται οι θάλασσές µας υγροί τάφοι ανυπεράσπιστων και απεγνωσµένων ανθρώπων που ο πόλεµος και η προσφυγιά τούς καθιστούν έρµαια στα χέρια αδίστακτων και ανάλγητων διακινητών που το µόνο που τους νοιάζει είναι το χρήµα.

Οσο όµως δεν αποφασίζεται ότι η µεταναστευτική πολιτική της χώρας και της Ευρώπης γενικότερα πρέπει πρώτιστα να νοιάζεται για την ανθρώπινη ζωή και να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώµατα, όσο υποτιµούνται οι άνθρωποι στον βωµό των πολιτικών παιχνιδιών τόσο απλώς θα συνεχίσουν αυτά τα θλιβερά περιστατικά.

Είναι όµως άξιο απορίας πώς το αντέχουν, πώς µπορούν να σπρώχνουν στον θάνατο γυναίκες και παιδιά, πώς νιώθουν βλέποντας τα απεγνωσµένα βλέµµατα των µωρών που από την αγκαλιά της µάνας µπορεί να χαθούν;

∆εν µπορώ, µε τη λογική που νοµίζω ότι έχω, να ερµηνεύσω αυτά τα γεγονότα και επιπλέον αναρωτιέµαι τι συναισθήµατα δηµιουργούνται αν διαβάσει κάποιος δηλώσεις διασωθέντων ή ατόµων που έτρεξαν να βοηθήσουν. Φρίκη που δεν την αντιλαµβανόµαστε από την ασφάλεια της σιγουριάς που νοµίζουµε ότι έχουµε. Τελικά, εκτός από την ανθρωπιά, είναι απαραίτητες η ενσυναίσθηση και η σκέψη ότι τίποτε στη ζωή δεν είναι δεδοµένο και αναγκαστικά παντοτινό.