O νόμος της σιωπής επικράτησε στην επιτροπή, αφού οι βασικοί μάρτυρες του ελληνικού Watergate αρνήθηκαν να απαντήσουν επικαλούμενοι το απόρρητο των παρακολουθήσεων
Επιτροπή Παραθεσµών και Αδιαφάνειας. Αυτός είναι ο τίτλος που πρέπει να φέρει πλέον η ειδική µόνιµη επιτροπή της Βουλής µε τον ευαίσθητο ρόλο ελέγχου των ανεξάρτητων αρχών, των ΜΜΕ και της ΕΥΠ, καθώς την Πέµπτη αντί να γίνει πράξη η επιταγή του κανονισµού της Βουλής για συµβολή της «στη διαφάνεια της πολιτικής και γενικότερα της δηµόσιας ζωής της χώρας», επικράτησε ο νόµος της σιωπής. Γρηγόρης ∆ηµητριάδης, Παναγιώτης Κοντολέων και Βασιλική Βλάχου, οι κρίσιµοι µάρτυρες του σκανδάλου των παρακολουθήσεων των Νίκου Ανδρουλάκη και Θανάση Κουκάκη, επικαλέστηκαν το απόρρητο προκειµένου να µην απαντήσουν στα κρίσιµα ερωτήµατα που ταλανίζουν το πολιτικό προσωπικό της χώρας και την κοινωνία. Εκτός από τα κόµµατα της αντιπολίτευσης, τον πρόεδρο της Α∆ΑΕ Χρήστο Ράµµο και τον πρώην διοικητή της ΕΥΠ Γιάννη Ρουµπάτη, ο βουλευτής της Ν∆ Κώστας Τζαβάρας ξεκαθάρισε ότι δεν είναι επιτρεπτή η επίκληση του απορρήτου ενώπιον της συγκεκριµένης επιτροπής. Μάλιστα, σε δήλωσή του στο Documento ο Κ. Τζαβάρας µιλά για «αχρήστευση του κοινοβουλευτικού ελέγχου», ο οποίος «καθίσταται γράµµα κενό» όταν αυτοί που καλούνται σε λογοδοσία στην Επιτροπή Θεσµών και ∆ιαφάνειας επικαλούνται το απόρρητο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ζήτησε από τον πρόεδρο της επιτροπής να γίνει ψηφοφορία αναφορικά µε την ερµηνεία του άρθρου 43Α του κανονισµού της Βουλής κι αν αυτό επιτρέπει την επίκληση του απορρήτου, µε τον Αθανάσιο Μπούρα να επιστρατεύει προφάσεις προκειµένου να µην ικανοποιηθεί το αίτηµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης. «Εντέλει, είναι και αυτό που ειπώθηκε χθες το βράδυ από κορυφαίο πολιτικό παράγοντα σε σχέση µε το απόρρητο και το δηµόσιο συµφέρον. Για να συνεννοούµαστε…» σχολίασε µε νόηµα –κατά την ενηµέρωση των κοινοβουλευτικών συντακτών– ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, παραπέµποντας εµµέσως στην ηχηρή παρέµβαση του Κώστα Καραµανλή και συγκεκριµένα στη φράση: «Η επίκληση του απορρήτου σε τέτοιες περιπτώσεις υποτάσσεται στην ανάγκη κάθαρσης του δηµόσιου βίου». Αίσθηση προκάλεσε ότι ο Αθ. Μπούρας, µιλώντας σε κοινοβουλευτικούς συντάκτες µετά το πέρας της πολύωρης διαδικασίας, µίλησε για «έντεκα ώρες (σ.σ.: συνεδρίασης) άπλετης δηµοκρατίας».
Από εκεί και πέρα, στην αίθουσα της Γερουσίας, όπου πραγµατοποιήθηκε η «µαραθώνια» συνεδρίαση υπό καθεστώς ασφυκτικής φύλαξης από τη φρουρά της Βουλής, σε σηµείο που δεν επιτράπηκε ακόµη και στους φωτορεπόρτερ να κάνουν τη δουλειά τους, η πλειοψηφία αναγκάστηκε να ανατρέψει πλήρως τον πολιτικό σχεδιασµό της εξαιτίας της διαφοροποίησης του Κ. Τζαβάρα. Η συµπολίτευση επιθυµούσε να προκαλέσει σύγχυση µέσω της ταυτόχρονης ακρόασης και των εννέα προσώπων που είχαν κληθεί. Οµως ο «γαλάζιος» βουλευτής Ηλείας είχε διαφορετική άποψη. Η παρέµβασή του στην αρχή της διαδικασίας «τούµπαρε» τον συσχετισµό δυνάµεων, σέρνοντας τη Ν∆ στην υιοθέτηση της πρότασης να «σπάσει» η διαδικασία στα δύο. Ετσι, συγκροτήθηκαν δύο γκρουπ προσώπων προς ακρόαση. Στο πρώτο τοποθετήθηκαν οι πρώην διοικητές της ΕΥΠ Π. Κοντολέων, Γιάννης Ρουµπάτης (2015-19) και Θεόδωρος ∆ραβίλλας (2012-14), αλλά και ο πρώην γενικός γραµµατέας του γραφείου του πρωθυπουργού και ανιψιός του Γρ. ∆ηµητριάδης. Στο δεύτερο εντάχθηκαν ο νυν διοικητής της ΕΥΠ Θεµιστοκλής ∆εµίρης, ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, ο Χρ. Ράµµος, η αρµόδια εισαγγελέας για την ΕΥΠ Βασιλική Βλάχου και ο Κωνσταντίνος Τζαβέλλας, ο οποίος την περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ήταν αρµόδιος για την Αντιτροµοκρατική.
Ως προς τον τελευταίο, εντύπωση είχε προκαλέσει ότι στο «γαλάζιο» αίτηµα που κατέθεσε στον πρόεδρο της επιτροπής την Τρίτη, πέραν των πρώην διοικητών της ΕΥΠ επί κυβερνήσεων Σαµαρά και Τσίπρα, Θοδ. ∆ραβίλλα και Γ. Ρουµπάτη αντίστοιχα, συµπεριλήφθηκε και ο Κ. Τζαβέλλας, ο οποίος σύµφωνα µε τις πληροφορίες διατηρεί άριστες σχέσεις µε τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρο Ντογιάκο. «Επί της ουσίας, η επίκληση του απορρήτου από τον συγκεκριµένο εισαγγελέα εφετών στη συνεδρίαση της επιτροπής απέδειξε πως κλήθηκε για να δώσει “γραµµή” στη Β. Βλάχου» σχολίασε στο Documento έµπειρο κοινοβουλευτικό στέλεχος της αξιωµατικής αντιπολίτευσης.
Από εκεί και πέρα, η ακρόαση του νέου διοικητή της ΕΥΠ επιφύλασσε ακόµη µία αποκάλυψη. Στη συνεδρίαση της ίδιας επιτροπής για την έκφραση γνώµης σε σχέση µε τον διορισµό του στην υπηρεσία, ο Θεµ. ∆εµίρης είχε υποστηρίξει ότι «a priori κανείς δεν εξαιρείται από τις παρακολουθήσεις», αφήνοντας ορθάνοιχτο το ενδεχόµενο παρακολούθησης πολιτικών προσώπων. Την Πέµπτη απαντώντας σε σχετικό ερώτηµα του Γιάννη Ραγκούση ο εκλεκτός του Κυριάκου Μητσοτάκη στη διαδοχή του Π. Κοντολέων κατέστησε σαφές ότι έχει ενηµερώσει τον πρωθυπουργό για τις νόµιµες επισυνδέσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη. Προηγουµένως, ο προκάτοχός του δήλωνε ότι ουδέποτε ο πρωθυπουργός ή το γραφείο του ενηµερώνονταν για αποφάσεις άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, συµπληρώνοντας ότι ενηµερώσεις γίνονταν µε υπηρεσιακά σηµειώµατα για τα αποτελέσµατα ερευνών µόνο αν αυτό κρινόταν απαραίτητο. Υπενθυµίζεται δε ότι στην πρόσφατη προ ηµερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών ο Κυρ. Μητσοτάκης είπε επί λέξει: «Κανείς πρωθυπουργός δεν µπορεί να γνωρίζει ποιους παρακολουθεί η ΕΥΠ. Εγώ δεν το γνωρίζω».
Τούτων δοθέντων προκύπτουν ερωτήµατα που χρήζουν απάντησης. Η συγκεκριµένη ενηµέρωση έγινε πριν ή µετά την προ ηµερησίας συζήτηση στην ολοµέλεια για τις υποκλοπές; Τι άλλαξε και ο πρωθυπουργός έκρινε ότι έπρεπε να ενηµερωθεί ενώ πριν κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε; Και αφού ενηµερώθηκε, µήπως πλέον γνωρίζει και τους λόγους παρακολούθησης των Ν. Ανδρουλάκη και Θ. Κουκάκη; Ακόµη κι αν δεν γνωρίζει τους λόγους, µήπως έµαθε και πόσοι ακόµη πολιτικοί και δηµοσιογράφοι παρακολουθούνταν ή παρακολουθούνται; Κι αν ναι, γιατί δεν ενηµερώνει την κοινωνία και τη Βουλή;
Οµερτά
Παναγιώτης Κοντολέων και Γρ. ∆ηµητριάδης έδωσαν το σύνθηµα για τον ευτελισµό της διαδικασίας. Ο αποπεµφθείς διοικητής της ΕΥΠ και ο πρώην «επιτελάρχης» του Μεγάρου Μαξίµου επικαλέστηκαν το απόρρητο για τους λόγους που οδήγησαν στην παρακολούθηση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και του δηµοσιογράφου. Ιδια ήταν η απάντησή τους και στο ερώτηµα που αφορούσε τις πληροφορίες περί καταστροφής των φακέλων των συγκεκριµένων επισυνδέσεων, αλλά και το ενδεχόµενο να υπάρχουν κι άλλες παρακολουθήσεις πολιτικών προσώπων. Μάλιστα, για το τελευταίο ο ανιψιός του πρωθυπουργού φέρεται να αντέτεινε: «∆εσµεύοµαι από το απόρρητο. ∆εν λέω ούτε ναι ούτε όχι».
Ως προς τις ύποπτες επιχειρηµατικές δραστηριότητές του, ο πρώην γενικός γραµµατέας του πρωθυπουργικού γραφείου έκανε λόγο για «νόµιµη δραστηριότητα».
Αντίφαση
∆εν είναι µόνο ο εµπαιγµός κατά της αντιπολίτευσης και η καταπάτηση του συντάγµατος και του κανονισµού της Βουλής από τον µουσικό που βρέθηκε µε νοµοθετικές αλχηµείες του πρωθυπουργού στην ΕΥΠ και από τον µετακλητό ανιψιό του που νόµιζε ότι µπορεί να επικαλεστεί το απόρρητο, αφού τους δυο τους εξέθεσαν έτι περαιτέρω οι πρώην διοικητές των µυστικών υπηρεσιών επί των κυβερνήσεων των Αλ. Τσίπρα και Αντ. Σαµαρά. Εκτός από την επισήµανση πως καµία επίκληση απορρήτου δεν µπορεί να γίνει, ο Γ. Ρουµπάτης µίλησε χωρίς περιστροφές για την υπόθεση της επισύνδεσης των αξιωµατούχων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ Στέργιου Πιτσιόρλα και Σπύρου Σαγιά, µε φόντο την υπόθεση των επενδυτών από το Κατάρ που ήθελαν να αγοράσουν το «φιλέτο» στο Ναυάγιο της Ζακύνθου. Αντιστοίχως έπραξε και ο Θοδ. ∆ραβίλλας, ο οποίος προχώρησε σε αναφορές για την υπόθεση της εξίσου άδοξης επένδυσης στο νησάκι του Ιονίου, Οξυά.
Ως εκ τούτου, κάποιος ή κάποιοι εκ των τριών πρώην διοικητών της ΕΥΠ παρανόµησε ή παρανόµησαν, προβάλλοντας ψευδείς ισχυρισµούς, παραβιάζοντας τον νόµο και καταστρατηγώντας τον κανονισµό. ∆ιότι δεν γίνεται οι διοικητές της ΕΥΠ επί της προηγούµενης κυβέρνησης και επί της συγκυβέρνησης Σαµαρά – Βενιζέλου να γνωστοποιούν λεπτοµέρειες ενώπιον των µελών της επιτροπής για υποθέσεις που σχετίζονται µε πρώην αξιωµατούχους και ο Π. Κοντολέων να επικαλείται το απόρρητο.
Σαφώς κι αυτό αφορά τον πρώην µετακλητό Γρ. ∆ηµητριάδη, η θέση του οποίου είναι ακόµη χειρότερη. Παρενθετικά να σηµειωθεί ότι σύµφωνα µε τις πληροφορίες η Ν∆ προσανατολίζεται στην κλήση των Στ. Πιτσιόρλα και Σπ. Σαγιά στην εξεταστική, µε σκοπό να αλλάξει την ατζέντα και να µετατοπίσει το πεδίο ελέγχου από τις υποκλοπές του επιτελικού παρακράτους.
Ο σεκιουριτάς για χάρη του οποίου «κόντυναν» τα απαιτούµενα προσόντα προκειµένου να καταστεί νόµιµη η τοποθέτησή του στην υπηρεσία δεν είχε διστάσει τον Ιούλιο να ισχυριστεί στην ίδια επιτροπή ότι κανένα πολιτικό πρόσωπο δεν ήταν υπό παρακολούθηση. Λίγες µέρες αργότερα ανακοινώθηκε η καρατόµησή του, αφού –όπως ανέφερε στη συνεδρίαση της Πέµπτης ο πρόεδρος της Α∆ΑΕ– ήταν καθ’ οδόν προς την ανεξάρτητη αρχή η διάταξη επισύνδεσης του προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ από τον πάροχο επισύνδεσης.
Οµερτά Νο 2
Τη σκυτάλη των επικλήσεων του απορρήτου πήραν οι Κ. Τζαβέλλας και Βασ. Βλάχου. Με βάση µια έωλη γνωµοδότηση, οι δύο εισαγγελικοί λειτουργοί έκαναν λόγο περί «καθήκοντος εχεµύθειας», καταφέρνοντας να µη δώσουν καµιά απάντηση στα µέλη της εθνικής αντιπροσωπείας. Οσον αφορά τις διαρροές της Ν∆ που σχετίζονταν µε τα λεγόµενα της αρµόδιας εισαγγελέα για την ΕΥΠ περί «ουσιαστικού ελέγχου» των 15.000 διατάξεων άρσης τηλεφωνικού απορρήτου για «λόγους εθνικής ασφαλείας» µόνο το 2021, αποδεικνύει –όπως σχολίαζαν πηγές της αντιπολίτευσης– τη συντονισµένη προσπάθεια της πλειοψηφίας να συγκαλύψει τις προσωπικές ευθύνες του Κυρ. Μητσοτάκη.
Ο ρόλος Γεραπετρίτη
Οπως προαναφέρθηκε, ο Γ. Γεραπετρίτης έδωσε το παρών στην ακρόαση του δεύτερου γκρουπ. Η αιτιολογία που διατυπώθηκε ήταν ότι παρίστατο για να πλαισιώσει τον νέο διοικητή της ΕΥΠ εξαιτίας των καθηκόντων του ως υπουργού Επικρατείας. Το ζήτηµα είναι πως η υπηρεσία υπάγεται στον πρωθυπουργό και ο κανονισµός της Βουλής ορίζει τα εξής: «Η κυβέρνηση οφείλει, είτε µε δική της πρωτοβουλία είτε ύστερα από αίτηµα της επιτροπής, να ενηµερώνει την επιτροπή για τη δραστηριότητα της ΕΥΠ, εκτός αν συντρέχουν λόγοι υπέρτερου δηµόσιου συµφέροντος ή προστασίας δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα, τους οποίους ο αρµόδιος υπουργός εκθέτει στην επιτροπή». Εν προκειµένω, όχι µόνο πρόκειται για αναρµόδιο στέλεχος της κυβέρνησης, αλλά και για το πρόσωπο που έχει προβεί σε αντικρουόµενες δηλώσεις, οι οποίες αποτελούν ένα από τα τέσσερα τεκµήρια ενοχής του Κυρ. Μητσοτάκη.
Ο αντ’ αυτού του πρωθυπουργού στην Επιτροπή Θεσµών και ∆ιαφάνειας ενώ ισχυρίστηκε ότι κανείς δεν µπορεί να ξέρει τους λόγους που οδήγησαν την υπηρεσία στο να εισηγηθεί την επίµαχη παρακολούθηση, σε δεύτερο χρόνο δήλωσε πως «δεν προέκυψε από την παρακολούθηση του τηλεφώνου του κ. Ανδρουλάκη κανένα στοιχείο και εξ αυτού του λόγου δεν υπήρχε κανένας λόγος ούτε να συνεχιστεί ούτε να γνωρίζει το περιεχόµενο αυτού οποιοσδήποτε τρίτος». Αφού, λοιπόν, ο Γ. Γεραπετρίτης υποστηρίζει ότι κανείς δεν µπορεί να ξέρει, πώς γνώριζε ότι δεν προέκυψε κανένα στοιχείο;
Το δεύτερο πειστήριο αφορά την επίµονη άρνηση του Μεγάρου Μαξίµου να «ξηλώσει» την αντισυνταγµατική ρύθµιση µε την οποία αφαιρέθηκε το δικαίωµα της Α∆ΑΕ να ενηµερώνει όσους ήταν υπό καθεστώς «νόµιµης επισύνδεσης». Είτε µε δηλώσεις είτε µε τροπολογίες τα κόµµατα της αντιπολίτευσης έχουν ζητήσει την κατάργηση της διάταξης, αλλά η κυβέρνηση… σφυρίζει ανήξερα, «στεγανοποιώντας» µε αυτό τον τρόπο το ενδεχόµενο να δουν το φως της δηµοσιότητας νέα ονόµατα πολιτικών και δηµοσιογράφων που βρίσκονταν στο… ακουστικό της ΕΥΠ.
Το τρίτο τεκµήριο έρχεται από τις Βρυξέλλες. Ο ευρωβουλευτής και συντονιστής των Σοσιαλδηµοκρατών στην επιτροπή PEGA Χάνες Χάιντε, µιλώντας στο Playbook του Politico, αποκάλυψε ότι το ΕΛΚ –µε την υποστήριξη των Πρασίνων– πίεσε να µην προσκληθεί ο Ν. Ανδρουλάκης στην εν λόγω επιτροπή. Με δεδοµένο ότι η Ν∆ διατείνεται ότι δεν έχει κάτι να φοβηθεί, το ΕΛΚ γιατί µπλόκαρε την κλήση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ; Τέταρτο και τελευταίο είναι πως ακόµη κι αν υποτεθεί ότι υπάρχει απόρρητο, ο Κυρ. Μητσοτάκης ως πολιτικός προϊστάµενος της ΕΥΠ µπορούσε να προχωρήσει σε άρση του ενεργοποιώντας τον ν. 3649/2008.
