Η Πολωνή νομπελίστρια συγγραφέας έρχεται για μια συζήτηση περί τέχνης και τρυφερότητας στις 9 Φεβρουαρίου.
Οταν ήταν μικρή χανόταν με τις ώρες στη βιβλιοθήκη του σχολείου της, στην οποία ήταν υπεύθυνος ο δάσκαλος πατέρας της. Ούτε κατά διάνοια δεν θα μπορούσε τότε να φανταστεί πόσο η συνήθειά της να διαβάζει μανιωδώς ό,τι έπεφτε στα χέρια της θα της άνοιγε τον δρόμο για τη μακρά πορεία που έφτασε μέχρι το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2018.
Με το έργο της Όλγκα Τοκάρτσουκ (γενν. 1962) ήρθαμε για πρώτη φορά σε επαφή στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2017 με την έκδοση του μυθιστορήματός της «Το αρχέγονο και άλλοι καιροί» (εκδ. Καστανιώτη, μτφρ. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου). Πρόκειται για μια επική αλληγορία πάνω στη σύγχρονη ιστορία της χώρας της, ένα βιβλίο που από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 την καθιέρωσε ως κορυφαία λογοτέχνη της Πολωνίας. Συνεχίσαμε να ακολουθούμε τα βήματά της μέσα από τους «Πλάνητες», τα «Βιβλία του Ιακώβ» και το «Οδήγησε το αλέτρι σου πάνω από τα οστά των νεκρών», ένα μυθιστόρημα που η θεατρική μεταφορά του ανέβηκε στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης πριν από λίγους μήνες.
Στην ίδια σκηνή θα βρεθεί και η ίδια στις 9 Φεβρουαρίου σε μια δημόσια συζήτηση για τη λογοτεχνία, την κοινωνία και την τέχνη της τρυφερότητας. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος και επιμελητής εκδόσεων Γρηγόρης Μπέκος.
Για τους συντηρητικούς κύκλους της Πολωνίας η Όλγκα Τοκάρτσουκ αποτελεί αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία. Και αυτό γιατί τα βιβλία της καταβυθίζονται στο τραυματικό παρελθόν της χώρας της αλλά και στην πολυπολιτισμική ιστορία της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης μέσα από το πρίσμα του γνωστικισμού, της καμπάλα, του προχριστιανικού παγανισμού και άλλων δοξασιών (οι σπουδές της στην ψυχολογία αποδείχθηκαν πολύτιμες στο ταξίδι αυτό). «Η τρυφερότητα είναι η βαθιά συναισθηματική έγνοια για μια άλλη ανθρώπινη ύπαρξη, για την ευθραυστότητά της, για τη μοναδική φύση της και την έλλειψη ανοσίας της στα βάσανα και στις επιδράσεις του χρόνου. Η τρυφερότητα αντιλαμβάνεται τους δεσμούς που μας ενώνουν, τις ομοιότητες και την ταύτισή μας. Είναι μια μορφή θέασης που δείχνει τον κόσμο ζωντανό, διασυνδεδεμένο, συνεργαζόμενο και εξαρτώμενο από τον εαυτό του. Η λογοτεχνία είναι χτισμένη πάνω στην τρυφερότητα απέναντι σε κάθε άλλη ύπαρξη πέρα από τη δική μας. Πρόκειται για τον βασικό ψυχολογικό μηχανισμό του μυθιστορήματος» είχε δηλώσει μεταξύ άλλων η Όλγκα Τοκάρτσουκ την ημέρα που παρέλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας στη Στοκχόλμη.
ΙΝFO
Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση (κεντρική σκηνή), Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου, ώρα 20.30
