Τη μία ευκαιρία μετά την άλλη που ανοίγονται μπροστά της λόγω των εξελίξεων στο ουκρανικό μέτωπο και το ενεργειακό φαίνεται να χάνει η κυβέρνηση, αρνούμενη να τις «εκμεταλλευτεί». Παράλληλα, ο πρωθυπουργός συνεχίζει να ταυτίζει το εθνικό συμφέρον με το προσωπικό, αντιμετωπίζοντας τη συγκυρία ως αποκλειστικό προνόμιό του.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης λαμβάνει αποφάσεις οι οποίες δεσμεύουν την Ελλάδα για πολλά χρόνια χωρίς καμιά διαβούλευση και ενημέρωση, γεγονός που δεν συμβαίνει σε άλλη χώρα του κόσμου. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις ΗΠΑ μια απόφαση του εκάστοτε προέδρου για κρίσιμα εθνικά ζητήματα και θέματα ασφαλείας περνά από τη βάσανο όχι μόνο του Κογκρέσου αλλά και διάφορων επιτροπών και υποεπιτροπών.
Πολιτική μπανανίας
Στον αντίποδα, η χώρα μας συναινεί στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με Σουηδία και Φινλανδία (δύο αδιάφορες για το κυπριακό χώρες), επεκτείνει τη συμφωνία για τις βάσεις με τις ΗΠΑ για πέντε χρόνια και όχι ένα, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, μετατρέπει την Ελλάδα σε διαμετακομιστικό κόμβο του αμερικανικού σχιστολιθικού φυσικού αερίου και αγοράζει οπλικά συστήματα 11 δισ. ευρώ –μαζί με τα γαλλικά Rafale και τις Belharra– χωρίς συνομιλίες και διαπραγματεύσεις, με μοναδικό αντάλλαγμα, όπως φαίνεται μέχρι τώρα, ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη από τον… θείο στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Παράλληλα η χώρα μας διακόπτει κάθε σχέση με τη Ρωσία, αρνούμενη να παίξει ακόμη και τον ρόλο του διαμεσολαβητή (λόγω των παραδοσιακών σχέσεων με την ομόδοξη Μόσχα), εγκαταλείπει το αμυντικό της δόγμα, αφού για πρώτη φορά αγοράζει επιθετικά αεροπλάνα, και αλλάζει το μείγμα της ενεργειακής της πολιτικής, εις βάρος μάλιστα των πολιτών της, που τους κοστίζει «ο κούκος αηδόνι». Κι όλα τα παραπάνω χωρίς καν να ενημερωθεί η αντιπολίτευση όπως επιβάλλει το σύνταγμα της χώρας.
Η Τουρκία παζαρεύει
Θα περίμενε κάποιος από την ελληνική κυβέρνηση να απαιτήσει ανταλλάγματα για την απόλυτη ταύτισή της με τα αμερικανονατοϊκά συμφέροντα, όμως η Αθήνα μοιάζει να αρκείται σε μια θολή διαβεβαίωση από τις ΗΠΑ ότι θα υποστηρίξουν τα όποια συμφέροντά μας. Μόνο που κάτι τέτοιο δεν προκύπτει από πουθενά, ενώ η Τουρκία συνεχίζει το σκληρό παζάρι υπέρ των συμφερόντων της, τα οποία φυσικά είναι απέναντι στα δικά μας, και τίποτε δεν δείχνει ότι η Δύση θέλει να τη χάσει από τη σφαίρα επιρροής της.
Η αντίδραση του γγ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ (ουδείς πιστεύει ότι ενεργεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των ΗΠΑ) στο ενδεχόμενο τουρκικού βέτο στην ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στη συμμαχία είναι ενδεικτική. Ο κ. Στόλτενμπεργκ ζήτησε να ακουστούν οι αιτιάσεις της Τουρκίας. Αιτιάσεις που αν πιστέψουμε δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου (π.χ. Bloomberg) περιλαμβάνουν τον εκσυγχρονισμό των τουρκικών F-16, την εκ νέου συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35 και να κλείσουν τα μάτια οι ΗΠΑ στην αγορά των S-400 από τη Ρωσία.
Τσάι και συμπάθεια στις ΗΠΑ
Τα όσα συνέβησαν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον, ήταν ενδεικτικά και άκρως διδακτικά.
Ολο το ταξίδι εξελίχτηκε σε ένα ατέλειωτο… προμοτάρισμα του Κυρ. Μητσοτάκη και της οικογένειάς του. Περίσσεψαν τα χειροκροτήματα, τα «νινανάι γιαβρούμ», οι φιλοφρονήσεις, οι γραβάτες με τα ελληνικά χρώματα και οι «Μπαϊντενάκηδες». Ολο το πρόγραμμα έμοιαζε προσαρμοσμένο στην προσωπική προβολή του πρωθυπουργού. Δεν μάθαμε αν έγινε κάποια συνάντηση πίσω από κλειστές πόρτες, αν συζητήθηκαν τα σοβαρά και ανοιχτά θέματα στην περιοχή μας, αν αποσπάσαμε κάποια δέσμευση και λοιπά παρόμοια. Περίσσεψαν και στην ημεδαπή οι διθύραμβοι των ΜΜΕ για τον πρωθυπουργό, ενώ όποιος τόλμησε να ασκήσει έστω και την ελάχιστη κριτική στοχοποιήθηκε.
Είναι χαρακτηριστική η αντίδραση του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου, ο οποίος κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των συντακτών αναρωτήθηκε: «Να μας πουν πώς θα αξιολογούσαν την επίσκεψη αν στη θέση του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν ο Ερντογάν. Τι θα έλεγαν αν τύγχανε αυτής της υποδοχής ο πρόεδρος της Τουρκίας, αν μιλούσε στο Κογκρέσο και χειροκροτούνταν;». Λες και υπήρχε περίπτωση να αποδοκιμαστεί κάποιος από τους πάρα πολλούς ξένους ηγέτες που μιλούν στο κορυφαίο νομοθετικό σώμα των ΗΠΑ ή λες και το χειροκρότημα των μελών του Κογκρέσου έχει να κάνει με την εξυπηρέτηση των συμφερόντων μας και όχι με την απόλυτη ταύτισή μας με τα αμερικανικά συμφέροντα.
Κι όμως, κριτική στην κυβέρνηση δεν άσκησε μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και πρώην υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Καραμανλή Γιάννης Βαληνάκης, ο οποίος όλο το προηγούμενο διάστημα με απανωτά «τιτιβίσματα» σημείωνε ότι «κάθε διεύρυνση (σ.σ.: του ΝΑΤΟ) είναι χρυσή ευκαιρία να απαιτήσεις δεσμεύσεις απ’ τους υποψήφιους (π.χ. ότι θα στηρίξουν τις θέσεις μας) και ανταλλάγματα από τους υποστηρικτές τους. Συναφώς πρέπει να εξηγήσουμε στην Κυπριακή Δημοκρατία τα οφέλη από την υποβολή υποψηφιότητας στο ΝΑΤΟ, τώρα!».
Αλλο Ουκρανία, άλλο Κύπρος
Είναι δε τέτοια η ταύτιση της ελληνικής κυβέρνησης με τα αμερικανικά συμφέροντα που ο Ελληνας ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας έφτασε στο σημείο να μεταβεί αυτή την εβδομάδα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης προκειμένου να υποστηρίξει την επιστολή της χώρας (μαζί και με άλλες χώρες) για διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία. Την ίδια στιγμή, όμως, η παράνομη τουρκοκυπριακή ηγεσία στα κατεχόμενα συνεχίζει τον εποικισμό στα Βαρώσια (μπήκαν εκ νέου μπουλντόζες μόλις την περασμένη Πέμπτη), κατά παράβαση σωρείας ψηφισμάτων του ΟΗΕ.
Ολα τα παραπάνω αποφασίστηκαν και έλαβαν χώρα χωρίς να συνεδριάσουν τα αρμόδια όργανα στην ημεδαπή, όπως για παράδειγμα το ΚΥΣΕΑ, και χωρίς να ενημερωθεί η αντιπολίτευση. Οταν μάλιστα την περασμένη Πέμπτη οι δημοσιογράφοι στην αίθουσα των πολιτικών συντακτών ρώτησαν, μετά την ενημέρωση, επίμονα τον κυβερνητικό εκπρόσωπο εάν και πότε ο Κυρ. Μητσοτάκης θα ενημερώσει την αντιπολίτευση για τα αποτελέσματα του ταξιδιού του στις ΗΠΑ, ο Γ. Οικονόμου απαντούσε ότι «δεν έχει υπάρξει κάποιο αίτημα για ενημέρωση».
Με βάση τα παραπάνω θα ήταν αφελές να πιστέψει κανείς ότι οι ΗΠΑ θα εγκαταλείψουν την πολιτική των ίσων αποστάσεων προς όφελος των ελληνικών συμφερόντων και θα σταματήσουν να κλείνουν τα μάτια στις τουρκικές προκλήσεις καλώντας μας αενάως να τα βρούμε μεταξύ μας, όπως έπραξε πρόσφατα η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ. Ενώ παραμένει πάντα το ενδεχόμενο να υποκύψουν στα τουρκικά παζάρια, αφού λόγω του ουκρανικού καίγονται να εντάξουν τις δύο σκανδιναβικές χώρες στο ΝΑΤΟ.
Στο τελευταίο ελλοχεύει και ένας κίνδυνος για τα εθνικά συμφέροντα: η ελληνική πρόταση για αγορά μιας μοίρας F-35 να αποτελέσει όχημα για την εκ νέου συμμετοχή της Τουρκίας στο εν λόγω πρόγραμμα με πρόσχημα τη διατήρηση της ισορροπίας στο Αιγαίο. Θα ήταν καλύτερα, λένε διπλωμάτες, να ζητούσαμε από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού να μπει ένα μορατόριουμ και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου, για παράδειγμα σε επιθετικά όπλα όπως είναι τα F-35. Ετσι θα κόβαμε την όρεξη του Ταγίπ Ερντογάν και θα εξοικονομούσαμε και κονδύλια. Σε μια κούρσα εξοπλισμών η Τουρκία λόγω οικονομικών μεγεθών είναι βέβαιο ότι θα υπερθεματίζει. Επομένως είναι δρόμος χωρίς επιστροφή, ο οποίος μας εμπλέκει σε μια αέναη κούρσα εξοπλισμών.