Το συγκλονιστικό ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου «Οι γειτονιές του κόσμου» επανέρχεται από τις 6 Μαρτίου στο Θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής. Μια παρέα ανθρώπων μάς «παίρνει» μαζί της στην Ιστορία και αφηγείται ιστορίες για μία δεκαετία που άλλαξε τον κόσμο. Η Νάντια Δαλκυριάδου που σκηνοθετεί την παράσταση μιλάει στο Documento για τον άνθρωπο στα δύσκολα χρόνια, τους αγώνες που δεν πάνε ποτέ χαμένοι και τους εργαζόμενους στον πολιτισμό που διεκδίκησαν πέρα από τα πενιχρά κυβερνητικά επιδόματα και πάλεψαν ενάντια στις κακοποιητικές συμπεριφορές.
Η ποιητική συλλογή του Γιάννη Ρίτσου «Οι γειτονιές του κόσμου» γράφτηκε από το 1949 ως το 1951 κατά τη διάρκεια της εξορίας του ποιητή στη Μακρόνησο και στον Αϊ-Στράτη. Τι μαθαίνουμε από την παράσταση και από το ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου για εκείνη την εποχή;
Η ποιητική αυτή συλλογή, πέρα από ένα σπουδαίο έργο, αποτελεί και το χρονολόγιο μιας δεκαετίας που σημάδεψε και άλλαξε τον κόσμο. Ένα ποιητικό χρονολόγιο που μιλάει για τον Άνθρωπο μέσα στα δύσκολα χρόνια. Αν πρέπει να συμπυκνώσω και να πω συνοπτικά “τι μαθαίνουμε”, θα πω ότι κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος.
Η κατοχή, η αντίσταση, η απελευθέρωση, τα Δεκεμβριανά, ο Εμφύλιος είναι τα θέματα για αυτό το «τραγούδι», όπως το χαρακτηρίζει ο ποιητής. Με ποιον τρόπο αυτή η ιστορική παρακαταθήκη μπορεί να αποτελέσει οδηγό και εργαλείο για το σήμερα;
Τις πιο ηρωικές γραμμές στις σελίδες της Ιστορίας τις έχει γράψει ο λαός με αίμα, με πίστη, με βασανιστήρια, με τραγούδι κι αγάπη για τη ζωή. Αυτό πιστεύω είναι οδηγός, εργαλείο και παρηγοριά για το σήμερα.
Ποιο είναι το σχόλιο σας για τον πόλεμο και για τις εξελίξεις στην Ουκρανία; Ο Γιάννης Ρίτσος είχε «τραγουδήσει» πολλές φορές για την ειρήνη.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ένας άδικος πόλεμος κι από τις δύο πλευρές και είναι δεδομένο πώς το τίμημά του θα το πληρώσουν οι λαοί με πόνο, με αίμα, με ακόμα περισσότερη φτώχεια. Δε θα διαφωνούσε νομίζω ο Ρίτσος πως την Ειρήνη δεν αρκεί να την τραγουδάμε. Πρέπει να την κατακτήσουμε μαζί με τη δικαιοσύνη.
«Η ποίηση πρέπει να ‘ναι ένας οδηγός μάχης κι ευτυχίας ένα όπλο στα χέρια του λαϊκού αγωνιστή», λέει ο Γιάννης Ρίτσος. Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να μεταδώσετε εσείς με αυτή την παράσταση;
Δεν θα μπορούσα να συνοψίσω σε μια φράση ένα συγκεκριμένο μήνυμα. Αυτό που σίγουρα συμβαίνει σε μένα και ήθελα να μεταδώσω είναι ότι αυτό το κείμενο μου δίνει δύναμη και αυτή τη δύναμη ήθελα να μεταδίδει και η παράσταση.
Ποιες είναι οι σκέψεις σας για το θέατρο την εποχή της πανδημίας, τις διεκδικήσεις των εργαζόμενων στον πολιτισμό και το κίνημα #MeToo που αναδύθηκε στον δημόσιο λόγο πριν από δύο χρόνια;
Το θέατρο την εποχή της πανδημίας εξελίχθηκε σ’ ένα παιχνίδι για πολύ γερά νεύρα, καθώς ο κλάδος αφημένος στη μοίρα του προσπαθούσε να ορθοποδήσει, να κάνει προγνώσεις, να προφυλαχτεί, να επιβιώσει, να δημιουργήσει. Οι εργαζόμενοι στον πολιτισμό μέσα σ’ αυτή τη χαοτική κατάσταση συσπειρώθηκαν, διεκδίκησαν και πέρα από τα πενιχρά επιδόματα, ίσως αυτό να είναι το μεγαλύτερο κέρδος.
Το #MeToo ακόμη κι αν αμφισβητήθηκε, ακόμη κι αν αντιμετωπίστηκε με καχυποψία ως προς την μήτρα που το γέννησε δεν παύει να αποτελεί την έναρξη μιας νέας εποχής. Ακόμα κι αν αυτό ακούγεται μεγαλοστομία, ας αναλογιστούμε ότι πλέον συμπεριφορές που χαρακτηρίζονταν παγιωμένες, αυτονόητες ακόμα και… εμπνευσμένες, ονομάστηκαν πια κακοποιητικές. Αυτό στο χώρο μας και τους υπόλοιπους χώρους εργασίας, δε λύνει το πρόβλημα, ούτε το εξαφανίζει αλλά σίγουρα είναι μια καλή αρχή. Όσο υπάρχουν συγκεκριμένες συνθήκες εργασίας πάντα θα υπάρχει πρόσφορο έδαφος για να εμφανίζονται τέτοιες συμπεριφορές και πάντα πρέπει να είμαστε εκεί, απέναντί τους.
INFO
Θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής, Αγ. Όρους 16 & Κωνσταντινουπόλεως 115, Βοτανικός
Πρεμιέρα: Κυριακή 6 Μαρτίου, στις 20.00. Παραστάσεις: Κυριακή, στις 20.00. Μέχρι 17/04/22. Διάρκεια: 90 λεπτά
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6944189698
Τιμές εισιτηρίων: 12€ κανονικό, 8€ φοιτητικό, 5€ ανέργων, Ατέλεια Σ.Ε.Η. – είσοδος δωρεάν