Είναι να απορεί κανείς γιατί μια χώρα με πληθυσμό περίπου ίσο με της Ελλάδας και λίγο μεγαλύτερη έκταση, έχει δώσει μέχρι στιγμής τους περισσότερους άνδρες στις γραμμές του ISIS.
Αν και στην Τυνησία, εκεί όπου πριν από έξι χρόνια άρχισε η λεγόμενη «αραβική άνοιξη», ανιχνεύονται έως και σήμερα τα στοιχεία που τρέφουν τον τυφλό φανατισμό, όπως οι κοινωνικές διακρίσεις και η φτώχεια, δεν είναι εντούτοις αυτά που χαρακτηρίζουν την κοινωνία της.
Αντίθετα, το μέσο μορφωτικό επίπεδο είναι υψηλό, η οικονομία, παρόλο που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σοβαρή κάμψη, απέχει από το να χαρακτηριστεί σε κρίσιμη κατάσταση και το κυριότερο: σε σύγκριση με τα υπόλοιπα κράτη της Βόρειας Αφρικής και του αραβικού κόσμου οι δημοκρατικοί θεσμοί λειτουργούν πλησιάζοντας τα πρότυπα της Δύσης.
Χρήματα και παρθένες στον Παράδεισο
«Αυτό που πρέπει να καταλάβετε είναι ότι η Τυνησία αποτελεί σημαντικό στόχο τόσο για το Ισλαμικό Κράτος όσο και για άλλους εξτρεμιστές ισλαμιστές, ακριβώς επειδή δεν θέλουν να δουν μια δημοκρατία δυτικού τύπου να πετυχαίνει στον αραβικό κόσμο» δήλωσε Τυνήσιος αξιωματούχος στον απεσταλμένο της εφημερίδας «Washington Post», θέτοντας ως όρο να μην αναφερθεί το όνομά του.
Επιβεβαιώνοντας κατά κάποιον τρόπο τα λόγια του Τυνήσιου αξιωματούχου, ο διεθνής Τύπος αναφέρει ότι η κυβέρνηση της χώρας έχει θέσει υπό αυστηρή παρακολούθηση περίπου 1.000 πολίτες της, θεωρώντας τους ύποπτους ως συνδέσμους του ISIS.
Είναι οι άνθρωποι που προσπαθούν να προσηλυτίσουν νεαρά άτομα, όχι μόνο από τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα, υποσχόμενοι χρήματα ή παρθένες στον Παράδεισο, αλλά και από τα μεσαία, δηλαδή νεαρούς φοιτητές που διαμένουν σε συνοικίες ανάλογες ευρωπαϊκών μεσογειακών πόλεων, οι οποίοι θεωρητικά δεν εντυπωσιάζονται με τίποτε από αυτά τα δύο.
Ο γιατρός Μονσέφ Μαρζουκί, προσωρινός πρόεδρος της Τυνησίας από το 2011 έως το τέλος του 2014, οπότε ανέλαβε η σημερινή εκλεγμένη κυβέρνηση, εξηγεί στον δημοσιογράφο της εφημερίδας «Wall Street Journal»: «Γιατί εντάσσονται στο ISIS μορφωμένοι άνθρωποι, άτομα με σημαντικές θέσεις εργασίας; Την απάντηση δεν θα πρέπει να την αναζητήσουμε σε κοινωνικοοικονομικά αίτια. Θα πρέπει να πάμε βαθύτερα και να κατανοήσουμε ότι αυτά τα παιδιά είχαν ένα όνειρο και δεν το πραγματοποιήσαμε. Είχαμε ένα όνειρο, ονομαζόταν “αραβική άνοιξη”. Και τώρα το όνειρό μας έχει μετατραπεί σε εφιάλτη. Αλλά οι νέοι άνθρωποι έχουν ανάγκη από ένα όνειρο και το μόνο όνειρο που έχουν τώρα στη διάθεσή τους είναι το Χαλιφάτο».
Επιστρέφουν και συναντούν την καχυποψία
Όσοι ενταχθούν στο ISIS, απογοητευτούν από το όνειρο, ζήσουν από κοντά τον εφιάλτη και θελήσουν να επιστρέψουν στην προηγούμενη ζωή τους δεν είναι εύκολο να το καταφέρουν. Πέρα από τη συνεχή εποπτεία του επίσημου κράτους, έχουν να αντιμετωπίσουν και την καχυποψία πολλών συμπολιτών τους που δεν τους θέλουν πλέον στην κοινωνία τους.
Εκατοντάδες Τυνήσιοι διαδήλωσαν την περασμένη Τρίτη μπροστά από το κοινοβούλιο κατά της επιστροφής «τζιχαντιστών» συμπατριωτών τους. Συμμετείχαν σε κινητοποίηση ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα συλλόγων και μη κυβερνητικών οργανώσεων με σύνθημα «Οχι στην επιστροφή».
Αυτό είναι το πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει ίσως να αναζητηθούν τα κοινωνικά αίτια που οδήγησαν τον Ανις Αμρι, δράστη της πρόσφατης τρομοκρατικής ενέργειας στο Βερολίνο, στις γραμμές του ISIS. Στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, η αστυνομία της χώρας συνέλαβε τρία άτομα του άμεσου περιβάλλοντός του, ηλικίας 18-27 ετών.
Τα θεωρεί μέλη τρομοκρατικού πυρήνα, ο οποίος είχε ως τομέα δράσης την περιοχή από τα νότια της Τύνιδας, πρωτεύουσας της χώρας, μέχρι την Ουεσλάτια, τη γενέτειρα του Αμρι στην κεντρική Τυνησία.
«Ο Αμρι γλίστρησε ανάμεσα στις ρωγμές του συστήματος»
Η Ευρώπη δεν είναι γη της επαγγελίας για χιλιάδες νεαρούς Αραβες που, απογοητευμένοι με όσα συναντούν στον δρόμο για μια καλύτερη ζωή, στρέφονται στον εξτρεμισμό ή στο έγκλημα του κοινού ποινικού δικαίου, εκτιμά ο Άντον Τροϊανόφσκι, δημοσιογράφος ρωσογερμανικής καταγωγής, ανταποκριτής της αμερικανικής εφημερίδας «Wall Street Journal» στο Βερολίνο.
«Η ιστορία του Ανις Αμρι, ο οποίος έγινε 24 ετών μία μέρα προτού σκοτωθεί, δείχνει ότι το καθεστώς της Ευρώπης ως φάρος ελπίδας για χιλιάδες νέους που φεύγουν για να γλιτώσουν από τον πόλεμο και τις διώξεις τα τελευταία χρόνια μπορεί να πάψει να υπάρχει, εξαιτίας της δράσης ατόμων που διέπονται από σκοτεινά κίνητρα» γράφει ο κ. Τροϊανόβσκι.
Και εξηγεί: «Οι περισσότεροι μετανάστες που έρχονται στην Ευρώπη, λένε οι αρχές, έρχονται για να ζήσουν ειρηνικά και να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Αλλά κάποιοι επιζητούν την παρανομία ή πέφτουν θύματα του εξτρεμισμού. Ο Αμρι τα έκανε και τα δύο. Η ικανότητά του να γλιστράει ανάμεσα στις ρωγμές του συστήματος δικαιοσύνης και ελέγχου της μετανάστευσης της Γερμανίας έχει ήδη ανοίξει μια νέα συζήτηση που κλονίζει την κυβέρνηση της καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ».
