Το μεταναστευτικό και η υιοθέτηση ενιαίας στρατηγικής γύρω από αυτό αποτελούν μόνιμο αγκάθι για την Ευρωπαϊκή Ενωση. H ραγδαία άνοδος της ακροδεξιάς και η επιβολή της ατζέντας της στο κρίσιμο αυτό ζήτημα διαμορφώνουν νέα δεδομένα για τη γηραιά ήπειρο.
Πρώτα η Γερμανία και στη συνέχεια κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν επαναφέρει πιο σκληρούς διασυνοριακούς ελέγχους, οι οποίοι δεν συνάδουν με όσα προβλέπει η Συνθήκη του Σένγκεν. Την ίδια στιγμή στις Βρυξέλλες η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υιοθετεί την ακροδεξιά ατζέντα και ζητά hot spots εκτός ΕΕ για τους αιτούντες άσυλο, ό,τι ακριβώς κάνει η Τζόρτζια Μελόνι στην Αλβανία.
Η πολιτική της ακροδεξιάς πρωθυπουργού της Ιταλίας, που σύναψε συμφωνία με την Αλβανία για το μεταναστευτικό, βρίσκει ολοένα περισσότερους υποστηρικτές εντός του μπλοκ. Η εν λόγω συμφωνία προέβλεπε ότι η τελευταία θα δέχεται έως και 36.000 μετανάστες ετησίως για τα επόμενα πέντε χρόνια και οι αιτήσεις ασύλου τους θα διεκπεραιώνονται σε δύο κέντρα, όπου οι άντρες αιτούντες άσυλο –η συμφωνία αποκλείει τις γυναίκες, τα παιδιά και τα ευάλωτα άτομα– επί της ουσίας θα κρατούνται για αρκετά χρόνια. Ομως μετά την απόφαση δικαστηρίου της Ρώμης εναντίον της δέχτηκε σφοδρό πλήγμα.
Ο ελιγμός της Ρώμης
Σε μια προσπάθεια να παρακάμψει τα δικαστικά εμπόδια, τα οποία θα μπορούσαν να μπλοκάρουν τη συμφωνία πολλών εκατομμυρίων ευρώ με την Αλβανία με στόχο τον περιορισμό των αφίξεων μεταναστών, η ιταλική κυβέρνηση ενέκρινε νομοθετικό διάταγμα. Αυτό έγινε με αφορμή την υπόθεση των δώδεκα μεταναστών για τους οποίους το δικαστήριο της Ρώμης διέταξε να μεταφερθούν πίσω στην Ιταλία καθώς οι χώρες προέλευσής τους, το Μπανγκλαντές και η Αίγυπτος, δεν ήταν αρκετά ασφαλείς ώστε να επαναπατριστούν.
Ετσι, η Ιταλίδα πρωθυπουργός παρουσίασε ένα διάταγμα το οποίο στο εξής θα καθορίζει ποιες είναι οι ασφαλείς χώρες προέλευσης των μεταναστών. Στόχος της Μελόνι είναι με τον τρόπο αυτό να ξαναρχίσουν το Ιταλικό Πολεμικό Ναυτικό και η ακτοφυλακή να μεταφέρουν αιτούντες άσυλο στα δύο κλειστά ιταλικά κέντρα στη βόρεια Αλβανία.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ορισμένα ΜΜΕ στην Ιταλία δήλωσαν ότι η πρωτοβουλία, η οποία θα κοστίσει περίπου 1 δισ. ευρώ σε πέντε χρόνια, έχει ήδη αποτύχει, σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση δαπάνησε 250.000 ευρώ για τη μεταφορά των 16 αντρών στην Αλβανία με στρατιωτικό σκάφος.
Η Μελόνι έχει προωθήσει σθεναρά τη συμφωνία, υποστηρίζοντας ότι θα μπορούσε να αποτελέσει μοντέλο και για άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παρ’ όλα αυτά, το εγχείρημα έχει επικριθεί ευρέως από οργανώσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων και ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη Μεσόγειο για τη διάσωση ατόμων κατά την επικίνδυνη διέλευσή τους στην Ευρώπη, την ώρα που σημειώνονται συχνά πολύνεκρα ναυάγια ανοιχτά των ευρωπαϊκών κρατών.
Καληνύχτα, Σένγκεν
Το ζήτημα της μετανάστευσης είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στους κόλπους της ΕΕ εξαιτίας της ανόδου της ακροδεξιάς και φαίνεται να προκαλεί πονοκέφαλο στα κράτη-μέλη. Ορισμένες χώρες θέλουν νέους κανόνες, με απελάσεις-εξπρές ακόμη και σε χώρες υπό καθεστώς όπως αυτό των Ταλιμπάν του Αφγανιστάν ή του Μπασάρ αλ Ασαντ στη Συρία. Ολα αυτά πριν καν εφαρμοστεί το νέο σύμφωνο της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο – θα τεθεί σε πλήρη ισχύ σε δύο χρόνια. Αλλες πάλι ζητούν να επιταχυνθεί η εφαρμογή του.
Το εν λόγω σύμφωνο έχει δεχτεί πάντως επικρίσεις από αρκετούς που υποστηρίζουν ότι του λείπει ένα βασικό στοιχείο: πώς θα απελαθούν αποτελεσματικά οι άνθρωποι που έχουν διαταχθεί να εγκαταλείψουν την ΕΕ αλλά δεν το πράττουν. Πάντως η συμφωνία Ρώμης – Τιράνων φαίνεται ότι όντως άλλαξε τον βηματισμό της Ευρώπης στο μεταναστευτικό. Παρά ταύτα, η Φον ντερ Λάιεν επισήμανε ότι υπάρχουν πολλά ερωτήματα που μένει να απαντηθούν.
Η Γερμανία προκάλεσε έκπληξη όταν ενίσχυσε τους συνοριακούς ελέγχους εν μέσω της αύξησης της υποστήριξης προς την ακροδεξιά.
Η Πολωνία, όπου ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ θέλει να αναστείλει προσωρινά το διεθνώς κατοχυρωμένο δικαίωμα των ανθρώπων να ζητούν άσυλο στη χώρα του, κατηγορεί τη Ρωσία και τη Λευκορωσία ότι σπρώχνουν τους μετανάστες στα σύνορά της. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η Φινλανδία κλείνοντας τα σύνορά της επικαλούμενη τους ίδιους λόγους.
Παράλληλα, η Ολλανδία και η Ουγγαρία ζητούν εξαίρεση από τη μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ. Ολλανδικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν μάλιστα ότι η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να απελάσει στην Ουγκάντα άτομα των οποίων οι αιτήσεις ασύλου απορρίπτονται, με την προϋπόθεση να επιτευχθεί συμφωνία με τη χώρα της ανατολικής Αφρικής.
Νομιμοποίηση μεταναστών στην Ισπανία
Ενάντια στις πολιτικές που μοιάζει να υιοθετεί η ΕΕ, η ισπανική κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ οριστικοποιεί τις λεπτομέρειες σχεδίου μαζικής νομιμοποίησης εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών που ζουν στη χώρα. Το νομοσχέδιο θα εξασφαλίσει σημαντική μείωση των διοικητικών προθεσμιών για την προσωρινή νομιμοποίηση των μεταναστών των οποίων οι αιτήσεις ασύλου είχαν προηγουμένως απορριφθεί, σύμφωνα με πληροφορίες της ισπανικής εφημερίδας «El País». Ο Σάντσεθ, αντίθετα με πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες, πιστεύει ότι η ευημερία περνά μέσα από τη μετανάστευση. Υποστηρίζει μάλιστα ότι οι αλλοδαποί θα μπορούσαν να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας καθώς και τις κοινωνικές ανάγκες των ηλικιωμένων που ζουν στην επαρχία, δεδομένου ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ιδιαίτερα οι νέοι με πανεπιστημιακή μόρφωση, φεύγει για τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Διαβάστε επίσης:
Ο Γεωργιάδης επιμένει στην αλλαγή του εκλογικού νόμου – «Άδειασμα» από Μαξίμου
Μαξίμου για στάση Σαμαρά και σενάρια καταψήφισης του προϋπολογισμού: «Δεν υπάρχει καμία ανησυχία»
Ειρωνείες Βορίδη σε Σαμαρά: «Γιατί ανησυχείτε καλέ μου κύριε;»