Καθηλωμένες οι αποδοχές των εργαζομένων το 2022 παρά τον υψηλό πληθωρισμό
Το 2022 οι αμοιβές των εργαζομένων παρέμειναν συμπιεσμένες παρά τον υψηλό πληθωρισμό της Ελλάδας, που τον Σεπτέμβριο έφτασε το 12%, με αποτέλεσμα να χάσουν μεγάλο μέρος της αγοραστικής τους δύναμης.
Η διαπίστωση αυτή συνήθως διατυπώνεται από το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ, αλλά πλέον επιβεβαιώνεται κι από τα στοιχεία που παρουσίασε η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) στην Ενδιάμεση Εκθεση για τη Νομισματική Πολιτική 2022, την οποία έδωσε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα.
Τα στοιχεία αυτά, μεταξύ άλλων, δείχνουν:
• Πρώτον, ότι η Ελλάδα είχε πολύ υψηλότερο ενεργειακό πληθωρισμό το 2022 συγκριτικά με την ευρωζώνη, ο οποίος αποδίδεται από την ΤτΕ στην υπερβολική αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος. Συγκεκριμένα, κατά το πρώτο εντεκάμηνο του έτους η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου στην Ελλάδα έφτασε το 137,9% αντί 59,7% του μέσου όρου της ευρωζώνης, ενώ αντίστοιχα για το ρεύμα η αύξηση στην Ελλάδα έφτασε το 49,6% έναντι 36,5% της ευρωζώνης.
Αν και η ΤτΕ δεν εξηγεί γιατί η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου ήταν διπλάσια στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρώπη –αφού οι ελληνικές τιμές ακολουθούν επισήμως τις ευρωπαϊκές με ένα μήνα καθυστέρηση–, είναι γνωστό ότι ο αρνητικός πρωταθλητισμός της χώρας μας στην ακριβή ενέργεια οφείλεται στις στρεβλώσεις της αγοράς και στα κερδοσκοπικά παιχνίδια των εταιρειών, τα οποία παρά τις καταγγελίες από τα αριστερά και τα δεξιά δεν έχουν προκαλέσει καμία κρατική ή άλλη παρέμβαση. Αντίστοιχα, στην υψηλότερη του μέσου ευρωπαϊκού όρου αύξηση της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας παίζουν ρόλο η κερδοσκοπία αλλά και η μεγαλύτερη συμμετοχή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα, λόγω της κυβερνητικής απόφασης για πρόωρη απολιγνιτοποίηση.
• Δεύτερον, ότι η χώρα έχει πλέον σημαντικό πληθωρισμό 9,4% στα είδη διατροφής, φρέσκα και επεξεργασμένα, με σημαντικές
αυξήσεις στις κατηγορίες «ψωμί και δημητριακά» (13,5%), «κρέατα» (12,9%), «γαλακτοκομικά και αυγά» (15,3%), «έλαια και λίπη» (20,6%), «φρούτα» (4,9%), «λαχανικά» (11,9%), «καφές – κακάο – τσάι» (8,9%) κ.ά.
• Τρίτον, ότι η υπερβολικά μεγάλη αύξηση των τιμών ενέργειας εντός του 2022 παρήγαγε και διέσπειρε πληθωρισμό σε όλη την οικονομία και ότι ο πολύ υψηλός φετινός πληθωρισμός, που κατά τα τρία τέταρτα διαμορφώνεται από τις ιδιαίτερα υψηλές αυξήσεις στην ενέργεια και στα είδη διατροφής, έχει πλέον διαχυθεί σε όλη την οικονομία, στις υπηρεσίες και στα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά, με αποτέλεσμα να εκτιμάται ότι θα παραμείνει ψηλός και το 2023.
• Τέταρτον, ότι απέναντι στην τρέχουσα πληθωριστική έκρηξη η μέση αμοιβή της εργασίας στο εντεκάμηνο 2022 αυξήθηκε μόλις κατά 1,2%. Μεταξύ των στοιχείων που επηρέασαν την αμοιβή της εργασίας η ΤτΕ καταγράφει την υπογραφή 176 νέων επιχειρησιακών συλλογικών συμβάσεων εργασίας στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου που κάλυψαν 141.107 μισθωτούς, εκ των οποίων όμως, όπως προσθέτει, μόνο οι 74 συμβάσεις προέβλεπαν αυξήσεις. Αναφέρει επίσης τη διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 2% από 1ης Ιανουαρίου 2022 και κατά 7,5% από 1ης Μαΐου 2022. Δεν κάνει όμως καμιά αναφορά στον νόμο Χατζηδάκη περί ελαστικού δεκαώρου, ο οποίος επέτρεψε στους εργοδότες να απασχολούν τους εργαζόμενους έως και δέκα ώρες ημερησίως χωρίς να πληρώνουν υπερωρίες, ο οποίος είχε αποτέλεσμα εκτός της μείωσης του εργατικού κόστους για τη βιομηχανία, τη μείωση κατά 20% της αμοιβής όσων εργάζονται στη βιομηχανία και την παραγωγή (περίπου 800.000 εργαζόμενοι). Η μείωση των εισοδημάτων των εργαζομένων στη βιομηχανία από το ελαστικό δεκάωρο είναι πιθανό μάλιστα να εξουδετέρωσε την όποια επιρροή των αυξήσεων στον κατώτατο μισθό.
• Πέμπτο, όπως τονίζει η ΤτΕ, «η διεθνής ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας εμφάνισε μεικτή εικόνα το 2022, καθώς συνέχισε να βελτιώνεται ως προς το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, παρά την αύξηση του κατώτατου μισθού, αλλά επιδεινώθηκε ως προς τις σχετικές τιμές, καθώς ο εγχώριος πληθωρισμός υπερέβη τον σταθμισμένο πληθωρισμό των βασικών εμπορικών εταίρων». Τι σημαίνει αυτή η τεχνοκρατική διατύπωση; Οτι τα κερδοσκοπικά παιχνίδια στην ενέργεια, τα οποία η κυβέρνηση άφησε ανεξέλεγκτα προς όφελος 30 εταιρειών, οδήγησαν τον ελληνικό πληθωρισμό σε υψηλότερα επίπεδα από τον ευρωπαϊκό, επιδεινώνοντας το γνωστό και μακροχρόνιο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας της χώρας. Ομως η επιδείνωση αυτή μετριάστηκε από τη μείωση του εργατικού κόστους στην Ελλάδα συγκριτικά με τις άλλες χώρες, δηλαδή τη μεγαλύτερη συμπίεση των αμοιβών των Ελλήνων εργαζομένων συγκριτικά με τις άλλες χώρες της ευρωζώνης. Με δυο λόγια, την ανεξέλεγκτη κερδοσκοπία στην ενέργεια πλήρωσαν τα ελληνικά νοικοκυριά και οι εργαζόμενοι, μέσω των υψηλών λογαριασμών ρεύματος και του υψηλού πληθωρισμού που διαβρώνει την αγοραστική τους δύναμη, αλλά και από τη συμπίεση της ονομαστικής αμοιβής τους, προκειμένου να βελτιωθεί, αποκλειστικά σε βάρος των μισθωτών, η διεθνής ανταγωνιστικότητα της χώρας.
