Για όλους εμάς που μεγαλώσαμε με το βινύλιο, το σελιλόιντ και το χαρτί η επάνοδος, από πέρυσι, του Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Αρεως είναι ένα από τα πιο ευπρόσδεκτα γεγονότα των τελευταίων ετών.
Το Πεδίον του Αρεως είναι πλέον αποκαθαρμένο εδώ και μια πενταετία ύστερα από τόσον καιρό που το λυμαίνονταν πρεζέμποροι, κακοποιοί και παραβατικά στοιχεία, πεντακάθαρο και φιλόξενο όπως ήταν στα παιδικά και προεφηβικά μας χρόνια.
Φέτος στο 52ο Φεστιβάλ η προσέλευση ήταν και πάλι αθρόα, κατακλυσμός κόσμου, πολλές πολιτισμικές παρουσιάσεις, με κεντρικό αφιέρωμα στη νεολαία. Ας μιλήσουν οι αριθμοί: 200 εκδοτικοί οίκοι, 280 περίπτερα, 200 πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, διαδραστικά εκπαιδευτικά δρώμενα. Και κυρίως πρόσωπα χαμογελαστά, οικογένειες ολόκληρες και, πολύ σημαντικό, πολλοί νεότατοι επισκέπτες.
Εχω τονίσει ότι η ποιότητα στο βιβλίο έχει κάνει άλματα την τελευταία δεκαετία, καθώς οι τίτλοι που εκδίδονται είναι επιλεγμένοι με φροντίδα μεγάλη, τα εξώφυλλα είναι καμωμένα από γραφίστες έμπειρους, οι μεταφράσεις είναι ολοένα και καλύτερες, η σελιδοποίηση είναι θελκτική. Οι εκδότες στήνουν σειρές που ικανοποιούν ακόμη και τους πιο απαιτητικούς αναγνώστες (ενδεικτικά αναφέρω τα γαλλικά νουάρ των εκδόσεων Πόλις, την Aldina των εκδόσεων Gutenberg, τα μυθιστορήματα των εκδόσεων Ικαρος, τα ψυχαναλυτικά πονήματα των εκδόσεων Κέλευθος).
Θεωρώ επίσης σημαντική την ανάδυση πολλών νέων οίκων, ένα φαινόμενο που παραλληλίζω με την άνθηση στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και τις αρχές της δεκαετίας του 1980, τότε που είχαν ξεπηδήσει θεαματικά το Πλέθρον του Λουκά Ρινόπουλου και του αείμνηστου Σάμη Γαβριηλίδη, η Αγρα του Σταύρου Πετσόπουλου, η Ερατώ του Μανώλη Μανουσάκη, το ύψιλον/βιβλία του Θανάση Χαρμάνη, η Οδός Πανός του Γιώργου Χρονά, ο Ακμων του Ευγένιου Αρανίτση και άλλα σχήματα, τα οποία είχαν ανανεώσει ριζικά το μεταπολιτευτικό αναγνωστικό κοινό.
Τώρα έχουμε, μεταξύ άλλων, τους Αντίποδες, το Δώμα, το Ερμα, τα Κείμενα, τον Angelus Novus, τον Κέλευθο, το Ουαπίτι, το Πλήθος, τους Στάσει Εκπίπτοντες, τις Εκδόσεις των Συναδέλφων και την αγαπημένη μου (για λόγους φανατικού τοπικισμού, ας πω μειδιώντας) Κυψέλη.
Το εκπληκτικό, για όλους όσοι παροικούν τη βιβλιοφιλική Ιερουσαλήμ, δεν είναι μονάχα η υψηλή ποιότητα που χαρακτηρίζει αυτά τα νεοφανή εκδοτικά σχήματα, αλλά το ότι η ανάδυσή τους συνοδεύεται από μια κρίσιμης σημασίας ανθοφορία μικρών βιβλιοπωλείων που δίνουν μεγάλη ώθηση στον χώρο του βιβλίου. Εχουμε το Ζάτοπεκ, τον Μωβ Σκίουρο, το Κομπραί, το Librofilo & Co, το Μονόκλ, το Ψυχολογείν, το Σκριπ, και άλλα λίαν κομψά και φιλόξενα στέκια των βιβλιόφιλων.
Η ψυχοκοινωνιολογική εξήγηση του τόσο ευχάριστου αυτού φαινομένου δίνεται από τους ίδιους που το προκάλεσαν: νέοι άνθρωποι που έκαναν άλλες δουλειές, με πολύ μεγαλύτερες μάλιστα απολαβές, αποφάσισαν μες στον καιρό της καραντίνας και του κορονοϊού να αφοσιωθούν σε ό,τι προσδίδει νόημα και χαρά στη ζωή τους. Πάει να πει στο βιβλίο, στο τυπωμένο χαρτί, στην προσφορά στο αναγνωστικό κοινό που πλέον δεν καταφεύγει στην ευκολία της παραγγελίας βιβλίων από το διαδίκτυο αλλά επιθυμεί την προσωπική επαφή, τη γνώμη του βιβλιοπώλη, τη συνομιλία με άλλους βιβλιόφιλους. Επιστρέφουμε, και είναι τόσο γλυκό αυτό, στην εποχή που συχνάζαμε στα βιβλιοπωλεία, δίναμε εκεί τα ραντεβού μας, γνωρίζαμε από κοντά αγαπημένους μας ποιητές και συγγραφείς, ακόμη και τον έρωτα της ζωής μας.
Για μένα, το πιο συγκινητικό συμβάν φέτος στο 52ο Φεστιβάλ ήταν τα εγκαίνια ενός νέου εκδοτικού εγχειρήματος. Ο φίλος μας Βάσος Γεώργας, μολονότι χτυπημένος από σοβαρή ασθένεια, οπλισμένος με απίστευτο θάρρος, με υποδειγματικό σθένος, με το γνωστό καλό του γούστο και με ένα προωθητικό πείσμα, στήνει και παρουσιάζει το εκδοτικό σχήμα Τηλέγραφος, με τα πρώτα είκοσι πέντε βιβλία του. Αριθμός-ρεκόρ για νεοσύστατο εκδοτικό οίκο!
Σε μια ωραία εκδήλωση, τη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου, συνεπικουρούμενος από τους βετεράνους λογοτέχνες Πάνο Σταθόγιαννη και Σωτήρη Παστάκα, παρουσίασε το εγχείρημά του, λέγοντας ότι η ποίηση και η πεζογραφία είναι μια βραδείας αναφλέξεως διαδικασία, μια πολύτιμη προσφορά ποιότητας στην καθημερινή ζωή μας. Ο Τηλέγραφος είναι ένα νεύμα σε καιρούς ποτισμένους από την ποίηση και τη λογοτεχνία. Τα πρώτα είκοσι πέντε βιβλία μάς πείθουν για την ευοίωνη συνέχεια. Ανάμεσά τους έργα της σπουδαίας Γλυκερίας Μπασδέκη, του Τανιζάκι, του Φώκνερ, του Ρεμπώ, του Ουμπέρτο Σάμπα, της Σαπφώς, του Πωλ Βαλερύ, του Ονορέ ντε Μπαλζάκ. Και η δική του σύνθεση «Ακριβό μου βαθύ γαλάζιο», ένα ποιητικό μνημόσυνο για τον πατέρα του, το οποίο μας θυμίζει τους καιρούς που οι εκδότες ήταν και λογοτέχνες — ο Νίκος Καρύδης του Ικαρου, ο Ευγένιος Αρανίτσης του Ακμονα, ο Τάσος Κόρφης του Πρόσπερου, ο Γιάννης Κορίδης της Ιωλκού.
Face Control
Ναι, το μήλο κάτω απ’ τη μηλιά θα πέσει, και ο σημερινός καλεσμένος του Face Control, ο Κωνσταντίνος Κορίδης, είναι ποιητής και ποιητού υιός, εκδότης και γιος εκδότη, φανατικός Κυψελιώτης και ευφραδέστατος συνομιλητής, διαθέτει εξαίρετο χιούμορ, είναι πάντα ευπροσήγορος, λάμπει το βλέμμα του όταν μιλάει για τις «γκουρμεδιές» (όπως αποκαλεί τις ποιητικές συλλογές που σχεδιάζει και εκδίδει), ενώ διέπεται από μια εμμονική προσήλωση στην καλαίσθητη παραγωγή βιβλίων, αποσπώντας φέτος βραβείο από τον Σύνδεσμο Εκδοτών Βιβλίου (ΣΕΚΒ) για την υψηλή τυπογραφική αισθητική των εκδόσεων Ιωλκός, τη σκυτάλη της διεύθυνσης των οποίων παρέλαβε από τον πατέρα του, τον Γιάννη Κορίδη.
