Το Documento απευθύνθηκε στη χορεύτρια, χορογράφο και αντιπρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων στον Χώρο του Χορού Μαργαρίτα Τρίκκα για να γράψει την άποψή της σχετικά με όσα συμβαίνουν στον χώρο του πολιτισμού εξαιτίας της πανδημίας
Η καραντίνα έληξε, όχι όµως και τα τόσο πολυδιάστατα ζητήµατα που αναδείχθηκαν κατά τη διάρκειά της σε προσωπικό, συλλογικό αλλά και συµβολικό επίπεδο. Στην πανδηµία δεν είδα καµία κρίση να γίνεται ευκαιρία, όπως µας πρότειναν για ακόµη µια φορά. Είδα την καραντίνα να γίνεται φυλακή αλλά και ανάγκη. Φυλακή τα 50 τετραγωνικά, ανάγκη το βιβλίο, φυλακή η µοναξιά, ανάγκη ο ύπνος, φυλακή το ξύλο του συζύγου, ανάγκη να κοιτάς το τίποτε, φυλακή η συνεχιζόµενη εικονική παραγωγικότητα, ανάγκη η τεµπελιά, φυλακή η ανεργία, ανάγκη η δουλειά.
Οι χορευτές βρήκαµε τον εαυτό µας σε µια µετεώριση άνευ προηγουµένου. Να δυσκολευόµαστε να ορίσουµε τη σχέση µας µε την εργασία και την παραγωγικότητα, τη σχέση µας µε τον εαυτό µας και το αντικείµενο της τέχνης µας. Να µπερδευόµαστε µε τους όρους του παιχνιδιού και να διαθέτουµε τέχνη online από κεκτηµένη ταχύτητα θαρρώ, λες κι αν λείψουµε από το (εικονικό) δηµόσιο βήµα, θα πάψουµε να υπάρχουµε. Ή από την ανάγκη µας ίσως να µετουσιώσουµε το ανήκουστο, το κενό, το µη κανονικό σε κάτι, οτιδήποτε.
Νιώσαµε πως το να έχουµε ελεύθερο χρόνο είναι σηµάδι ανεργίας και άρα τροµακτικό. ∆ικαίως. Συνειδητοποιήσαµε µε τον χειρότερο τρόπο ότι ζούµε σε ένα κράτος που δεν έχει την παραµικρή ιδέα τι σηµαίνει να εργάζεσαι στο θέαµα-ακρόαµα. Που δεν γνωρίζει τα χαρακτηριστικά του κλάδου µας, την πολλαπλή εργασία, την εκβιαστική µαύρη εργασία, τα λειψά ένσηµα, την εποχικότητα της δουλειάς µας και παρά τις τριετείς σπουδές µας µας θεωρεί ανειδίκευτους.
Και είδαµε χιλιάδες καλλιτέχνες και τεχνικούς να µένουν άνεργοι και εκτός του επιδόµατος στήριξης. Οι αιτίες είναι πολλές και πλέον ευρέως διαδεδοµένες. Αιτίες που ακουµπούν στην ιδιαίτερη φύση της δουλειάς µας – ψιλά γράµµατα για το κράτος αλλά για εµάς η ίδια η ζωή µας.
Ηρθαµε αντιµέτωποι µε την περιφρόνηση των υπουργείων στις αλλεπάλληλες κρούσεις των σωµατείων µας. ∆εν υπήρξε καµία επίσηµη ανακοίνωση ποτέ και για τίποτε από τα δεκάδες προβλήµατα ζωτικής σηµασίας για εµάς και η προφανώς βεβιασµένη, εκ του προχείρου συνέντευξη Τύπου της Λίνας Μενδώνη στόχο είχε να διορθώσει την εικόνα της ενώ ουσιαστικά δεν έδωσε καµία απάντηση για το πώς προτίθεται η κυβέρνηση να στηρίξει τους χιλιάδες εργαζόµενους στον ευρύτερο καλλιτεχνικό χώρο το επόµενο διάστηµα που εκ των συνθηκών θα υπολειτουργούν.
Βρεθήκαµε στο µάτι του κυκλώνα, µα δεν πνιγήκαµε. Είχαµε κρατήσει το σωσίβιο φουσκωµένο, είχαµε το σωµατείο µας έτοιµο
Βρεθήκαµε στο µάτι του κυκλώνα, µα δεν πνιγήκαµε. Είχαµε κρατήσει το σωσίβιο φουσκωµένο, είχαµε το σωµατείο µας έτοιµο. Αναλάβαµε τις ευθύνες µας και σηκώσαµε µανίκια: συντάξαµε καταγγελίες, διεξαγάγαµε έρευνα για όλα τα νοµικοτεχνικά (κινεζικά για µας) στοιχεία και συµπλεύσαµε µε τα αδελφά καλλιτεχνικά σωµατεία για κοινές δράσεις. Σχηµατίσαµε οµάδες εργασίας, φτιάξαµε βίντεο, αφίσες, στατιστική έρευνα, ετοιµάζουµε κινητοποιήσεις και ο αγώνας τώρα (ξανα)αρχίζει…
Ωστόσο τα ζητήµατά µας είναι χρόνια και επανειληµµένως δεν λαµβάνονται υπόψη οι προβληµατικές του κλάδου από τα εκάστοτε υπουργεία. Μόλις πέρυσι π.χ. καταφέραµε να ενταχθούµε στο αυτονόητο για µας εποχικό επίδοµα. Αλίµονο όµως αν εξαντλούσαµε τις απαιτήσεις µας στην επιδοµατική πολιτική, που όταν εξαντληθεί θα µας αφήσει στην ίδια θέση που µας βρήκε.
∆ιεκδικούµε καθαρά και ξάστερα:
• Επιδόµατα σε όλους τους καλλιτέχνες και τεχνικούς για όσο διάστηµα χρειαστεί ώσπου να ανακάµψει η πολιτιστική ζωή της χώρας.
• Οικονοµική στήριξη στα µικρά θέατρα και στις ΑΜΚΕ.
• Κρατική µέριµνα για την επόµενη µέρα των τεχνών µε έκτακτες επιχορηγήσεις, στρατηγικές ανάπτυξης κοινού, δωρεάν διάθεση χώρων προβών και παραστάσεων που πληρούν τα κριτήρια υγειονοµικής ασφάλειας.
• Συλλογικές συµβάσεις εργασίας.
• Καθολική ισοτίµηση των πτυχίων µας.
• ∆ηµιουργία πανεπιστηµίου χορού.
• Εκπαιδευτικό κωδικό για τους καθηγητές χορού.
Στο τέλος της ηµέρας συναντάµε το εξής παράδοξο: είδαµε ένα κράτος προσκολληµένο χρόνια σε µια µάταιη αναζήτηση πολιτισµικής ταυτότητας –ελληνικότητα την ονοµάζουν κάποιοι– να «απαξιώνει» τον πολιτισµό. Η λέξη πολιτισµός όµως δεν έχει πρόσηµο. Είναι έννοια πολυδιάστατη και προσαρµοσµένη µέσα στην ιστορία του ανθρώπου. Πολιτισµός είναι το τοπίο όπου τα πνευµατικά και τεχνολογικά επιτεύγµατα ενός λαού συναντιούνται µε τις αξίες του και τις προτεραιότητές του. Αυτό που κάθε κυρίαρχη ιδεολογία αξιώνει να ορίζει δηλαδή. Μπορεί στον ίδιο τόπο και χρόνο να ανθεί ο πολιτισµός των σωµάτων µας αλλά να κυριαρχεί ο πολιτισµός των ηλιθίων. Συνεπώς αποκαλύπτεται πως το συγκεκριµένο κράτος δεν «απαξιώνει» τον πολιτισµό όπως νοµίζαµε, απλώς δεν θέλει να παραδεχτεί πως εµείς είµαστε η ταυτότητα που ψάχνει. Αφού όµως ζούµε στη χώρα όπου το αφήγηµα του πολιτισµού ως βαριάς βιοµηχανίας έχει επανέλθει σαν ζόµπι πια, ναι, ο πολιτισµός είναι οι εργαζόµενοί του. Και ως τέτοιοι ήρθε η ώρα να συν-λογιστούµε τους όρους µε τους οποίους θα επιστρέψουµε και τους τρόπους που θα νοηµατοδοτήσουµε εµείς οι ίδιοι τη λέξη πολιτισµός. Ηρθε η ώρα να δούµε πως η αλληλεγγύη µεταξύ µας αλλά και µε άλλα κοµµάτια της κοινωνίας που µένουν αποµονωµένα είναι η βάση του πολιτισµού που θέλουµε και οραµατιζόµαστε.
Είµαστε ο ανθός του ελληνικού πολιτισµού· είµαστε οι εργαζόµενοί του.
