Η Λερναία… Γάτα, η ΕΡΤ και το Documento

Ζούμε τη χρονιά της γάτας. Της γάτας Ιμαλαΐων. O Σταύρος Ψυχάρης, παλιά γάτα με πέταλα, και όλες οι γάτες της διαπλοκής βάζουν την ουρά τους, χώνουν τη μουσούδα τους, δείχνουν τα νύχια τους απέναντι σε μια κοινωνία που τη συνήθισαν οι ίδιοι να φοβάται και να ανέχεται.

Αυτή η Λερναία Γάτα καταδυναστεύει τα πάντα παραμένοντας δυστυχώς εφτάψυχη. Ακόμη και την ώρα που φαίνεται ότι βγάζει τον επιθανάτιο ρόγχο, δίπλα της, τραπεζίτες, μέλη της κυβέρνησης, δημοσιογράφοι είναι έτοιμοι να κάνουν ένα βήμα πίσω και να μεταφράσουν τον ρόγχο σε βρυχηθμό. Αφουγκράζονται το πτώμα που πέρδεται μηχανικά και αναφωνούν «ζει, προσοχή».

Η γάτα ζει, αλλά μέσα τους. Και λογοκρίνει τρέιλερ, υπαγορεύει πολιτικές, επιβάλλει φόβους, γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερη δύναμη από τη δύναμη της συνήθειας.

Ετσι, την Πέμπτη το βράδυ μάθαμε ότι η ΕΡΤ, κάποια γάτα εν πάση περιπτώσει εκεί, απαγόρευσε την προβολή του πληρωμένου διαφημιστικού μηνύματος του Documento, το οποίο πληροφορούσε για τα θέματα της εφημερίδας. Η νομική υπηρεσία, είπαν, είχε τις ενστάσεις της. Δηλαδή η υπηρεσία, δύο δικηγόροι (ή μήπως κάποιος κρυμμένος πίσω από δικηγόρους) αποφάσισαν ότι πρέπει να ασκήσουν προληπτική λογοκρισία για κάτι που δεν γνώριζαν τι είναι και διαφημιζόταν ως «τραπεζικό σκάνδαλο με πρωταγωνιστή τον Κυριάκο Μητσοτάκη». Ο Τύπος δηλαδή είναι ελεύθερος να γράφει, σύμφωνα με το σύνταγμα, τα κανάλια και φυσικά η ΕΡΤ μπορούν να αναπαράγουν τα πρωτοσέλιδα στις εκπομπές τους, αλλά απαγορεύεται να παίζουν σε τρέιλερ. Είναι πέρα από κάθε λογική και έννοια δημοκρατίας, αλλά είναι μέσα στο πλαίσιο εξουσίας που ασκούν παραομάδες σε δημόσιους οργανισμούς και στη διοίκηση. Ως σήμερα πάντως η ΕΡΤ δεν έχει «κόψει» ρατσιστικά πρωτοσέλιδα εφημερίδων για «λαθραίους που γέμισαν τη χώρα» ούτε άλλα για τον «ψεύτη Τσίπρα». Αντιθέτως, αποφάσισε τη μετάδοση όσων λένε η Χρυσή Αυγή και οι φασίστες.

Φυσικά το πρόβλημα δεν είναι αυτοί. Δεν είναι οι γάτες που έχουν μάθει να σκαρφαλώνουν στα μπαλκόνια της διαπλοκής και να νιαουρίζουν απολαμβάνοντας τα καλούδια, θεωρώντας δημοκρατία τους κανόνες που τις ωφελούν προσωπικά. Το θέμα είναι αυτοί που θεωρούν τον εαυτό τους λιοντάρι αλλά συμπεριφέρονται σαν τρυφερές γατούλες που αποζητούν το χάδι του παλιού γάτου.

Η γάτα, ναι, πεθαίνει, αλλά έχει σπείρει παντού τους αίλουρους, που ξέρουν και να ελιχθούν και να περάσουν απ’ όποια τρύπα χωράει μόλις το κεφάλι τους. Η δημόσια διοίκηση είναι γεμάτη απ’ αυτούς, ο δημόσιος λόγος το ίδιο, στον Τύπο ξεχειλίζουν οι χοντροί γάτοι που είναι έτοιμοι να διαπραγματευτούν, να υποχωρήσουν, να γίνουν γάτοι του κυβερνητικού καναπέ και φυσικά να πάρουν την προίκα της γάτας Ιμαλαΐων που ξεψυχά.

Η δυναστεία της γάτας είναι οι δυνάστες αυτής της χώρας και ο λόγος που η κυβέρνηση κατάφερε να γίνει κυβέρνηση. Οσο γοητευτικό ζώο κι αν είναι η γάτα, έχει τους δικούς της κανόνες. Και αν ψάχνεις τρόπο για να είσαι αρεστός στη γάτα, υπάρχει ο κίνδυνος να γίνεις το pet της γάτας.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αφήσω τους συμβολισμούς. Στα τριάντα χρόνια που είμαι δημοσιογράφος, παρότι ποτέ δεν έλειψαν οι επιθέσεις για πράγματα που δεν αρέσουν, πρώτη φορά, με μια δημοκρατική κυβέρνηση που επιμένει ότι είναι αριστερή, μια εφημερίδα δέχεται πυρά από παντού. Από τις «ομάδες αλήθειας» της Πειραιώς, από τα τρολ στα social media, από πολιτικούς αρχηγούς που δεν κρατούν τα προσχήματα, από ψιθυρολόγους και ψεύτες που προχωρούν καθημερινά στη δολοφονία όχι πλέον του προσωπικού προφίλ αλλά αυτού της εφημερίδας. Το γεγονός ότι αυτή η κατάσταση περνά και επιβάλλεται στη δημόσια τηλεόραση αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει καμιά θεσμική λειτουργία και κανένα fair play. Οι γάτες είναι στα κεραμίδια. Αλλά είναι και ο κόσμος με ό,τι γίνεται. Αν δεν αλλάξει αυτό, κάποιοι θα τρέχουν σαν τα ποντίκια.