Προχωρά ακάθεκτη η κυβέρνηση Μητσοτάκη στην άλωση της δημόσιας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης προωθώντας το πλαίσιο για την ίδρυση και λειτουργία ξένων, μη-κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα μας.
Συγκεκριμένα, μέχρι τα τέλη του 2023 αναμένεται να έχουν «κλειδώσει» τα κριτήρια της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης για την ίδρυση και λειτουργία τέτοιων δομών στην Ελλάδα, σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Παιδείας. Νωρίτερα, σύμφωνα με πηγές του ΑΠΕ-ΜΠΕ, θα προηγηθεί σχετική νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου, με την οποία αναμένεται να ανατεθεί και επίσημα στην ΕΘΑΑΕ η διαδικασία καθορισμού των κριτηρίων.
Ψάχνουν τα “κριτήρια”
Από πλευράς ΕΘΑΑΕ, πάντως, έχει ήδη αρχίσει μία σχετική προεργασία. «Θα πρέπει να δούμε ποια κριτήρια θα πρέπει να πληρούνται για το εάν μία εκπαιδευτική οντότητα μπορεί να λειτουργήσει ως πανεπιστήμιο», εξήγησε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Περικλής Μήτκας, πρόεδρος του Ανωτάτου Συμβουλίου της ΕΘΑΑΕ. Χαρακτήρισε την ίδρυση ενός ξένου, μη-κρατικού πανεπιστημίου «σύνθετη υπόθεση», καθώς θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν πολλοί παράγοντες, όπως οι υποδομές (αίθουσες και εργαστήρια) και ο τρόπος επιλογής καθηγητών, αλλά και η διασφάλιση της βιωσιμότητας και της ανάπτυξής του. Όπως ξεκαθάρισε ο κ. Μήτκας, η ΕΘΑΑΕ θα κινηθεί στο πλαίσιο διεθνών πρακτικών για παρόμοιες διαδικασίες, κάνοντας τις απαραίτητες προσαρμογές στα δεδομένα της Ελλάδας.
Από πλευράς υπουργείου Παιδείας δηλώνεται δήθεν ότι τα κριτήρια θα είναι «πολύ αυστηρά» και θα ελεγχθούν όλες οι λεπτομέρειες του πλαισίου ίδρυσης και λειτουργίας, αφού «στόχος είναι το πτυχίο των πανεπιστημίων αυτών να είναι και ακαδημαϊκά και επαγγελματικά ισότιμο με εκείνο των ελληνικών, δημόσιων ΑΕΙ». Θα είναι, δηλαδή, διακριτά από τα κολέγια, που παρέχουν πτυχία με ισοδυναμία επαγγελματικών προσόντων μόνο.
Παρακάμπτουν το άρθρο 16 του Συντάγματος
Μετά τη δήλωση Μητσοτάκη και τις μεθοδεύσεις της κυβέρνησης για την έλευση ξένων πανεπιστημιακών σχολών στη χώρα μας, όπως είναι λογικό το ενδιαφέρον από σχολές του εξωτερικού είναι ήδη εκπεφρασμένο για την παρουσία τους στην Ελλάδα και υπάρχουν ήδη προτάσεις. «Αυτό που μένει, είναι να “ξεκλειδώσει” η θεσμική παράμετρος», ανέφερε χαρακτηριστικά στέλεχος του υπ. Παιδείας στο ΑΠΕ. Όπως επεσήμανε, το άρθρο 28 του Συντάγματος σε συνάρτηση με κείμενα έγκριτων συνταγματολόγων και το ενωσιακό δίκαιο και επικουρούμενο από διεθνείς συμβάσεις μπορεί να παρακάμψει την αναθεώρηση του άρθρου 16 και να επιτρέψει την παρουσία ξένων, μη-κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα.
Το άρθρο 28 αναφέρει ότι «οι γενικά παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ, σύμφωνα με τους όρους καθεμιάς, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου. H εφαρμογή των κανόνων του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συμβάσεων στους αλλοδαπούς τελεί πάντοτε υπό τον όρο της αμοιβαιότητας».
Όπως αναφέρεται σε ερμηνευτική δήλωση που προστέθηκε από την Αναθεώρηση του 2001, το άρθρο 28 αποτελεί θεμέλιο για τη συμμετοχή της Ελλάδας στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Έτσι, η θέσπιση κριτηρίων ίδρυσης και λειτουργίας, σε συνδυασμό με τη «συνδρομή» του άρθρου 28, θα επιτρέψει -σε πρώτη φάση τουλάχιστον- την παρουσία παραρτημάτων ευρωπαϊκών πανεπιστημίων στην Ελλάδα.
Φυσικά η κυβέρνηση λογαριάζει «χωρίς τον ξενοδόχο» που είναι το εκπαιδευτικό και φοιτητικό κίνημα, που αναμένεται να οργανώσει σημαντικές αντιδράσεις για την απροκάλυπτη παράδοση της δημόσιας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης βορά στις ορέξεις ξένων επιχειρηματικών συμφερόντων.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ