Την Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου κατατέθηκε στη Bουλή το αντεργατικό μίνι νομοσχέδιο της Cοvid-19 εποχής.
Η κυβέρνηση μεταξύ ελληνοτουρκικής κρίσης και πανδημίας βρήκε την ευκαιρία να σαρώσει ό,τι απέμεινε από την εργατική νομοθεσία και δεν το απορρύθμισε η τελευταία μνημονιακή δεκαετία.
Για πρώτη φορά στην ιστορία θεσμοθετείται η απλήρωτη υπερωρία, πάγιο αίτημα του ΣΕΒ, με πρόσχημα την προληπτική καραντίνα. Οι εργαζόμενοι άνευ εξτρά υπερωριακής αμοιβής υποχρεώνονται να αναπληρώνουν με μία ώρα επιπλέον απασχόλησης το διάστημα που τυχόν θα τεθούν σε καραντίνα εφόσον δεν είναι εφικτή η τηλεργασία. Πρόκειται για σκληρό χτύπημα στη βασική αρχή του εργατικού δικαίου, το οποίο ορίζει ότι για την παροχή εργασίας οφείλεται μισθός.
Έπειτα το «τσεκούρι» στο δώρο Χριστουγέννων ίσως να αποτελέσει την απαρχή του τέλους για τον 13ο και τον 14ο μισθό, αφού για πρώτη φορά ύστερα από εκατό χρόνια η δημοσιονομική συγκυρία προηγείται του δικαιώματος στην αμοιβή για παροχή εργασίας. Το δώρο θα υπολογίζεται για το διάστημα της αναστολής της σύμβασης όχι επί του ονομαστικού μισθού αλλά επί των 534 ευρώ της ειδικής αποζημίωσης και θα μειωθεί μέχρι και 35%.
Ο αντεργατικός κατήφορος όμως δεν σταματά εκεί. Οι παρατάσεις των αναστολών συμβάσεων εργασίας και του μηχανισμού «Συν-Εργασία» μειώνουν ακόμη περισσότερο το εισόδημα των εργαζομένων, οι οποίοι καλούνται για πολλούς μήνες πλέον να ζήσουν με ελάχιστα χρήματα, ενώ κυριεύονται από ανασφάλεια και αβεβαιότητα ως προς τις θέσεις εργασίας τους.
Με άλλη ρύθμιση η κυβέρνηση βρίσκει την ευκαιρία να μην εκπληρώσει την προεκλογική της δέσμευση για αύξηση του νομοθετημένου κατώτατου μισθού το 2020, πηγαίνοντας πίσω τη σχετική διαδικασία για το 2021. Χιλιάδες εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό αλλά και με μια σειρά από επιδόματα που είναι παρακολουθηματικά αυτού καθηλώνονται.
Επιπλέον των ανωτέρω, η κυβέρνηση προχωρά σε παράταση της αναστολής εξάντλησης των υπερωριακών ορίων απασχόλησης μέχρι το τέλος του έτους. Χιλιάδες εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να δουλεύουν σε υψηλή ένταση για μήνες (φαρμακεία, δομές υγείας, σουπερμάρκετ κ.λπ.) με κίνδυνο για τη σωματική και ψυχική τους υγεία.
Το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στην προσπάθειά του να ενισχύσει τους εποχικούς υπαλλήλους περιορίζει, ειδικά για το έτος 2020, σε 50 (αντί 100) τις απαιτούμενες για τη χορήγηση του τακτικού επιδόματος ανεργίας μέρες εργασίας στην ασφάλιση κλάδου ανεργίας του ΟΑΕΔ για εργαζόμενους σε τουριστικά και επισιτιστικά επαγγέλματα. Η ρύθμιση, αν και είναι σε θετική κατεύθυνση, αφήνει τελικά ακάλυπτους χιλιάδες εργαζόμενους, ειδικά σε περιοχές όπου τα τουριστικά καταλύματα δεν άνοιξαν καθόλου. Οι εργαζόμενοι που περίμεναν το επίδομα του ΟΑΕΔ για να βγάλουν τον χειμώνα θα μείνουν στο κενό.
Τέλος, η πιο σημαντική ρύθμιση είναι αυτή που… δεν περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο. Τι εννοούμε με αυτό; Η κυβέρνηση είχε διαρρεύσει ολόκληρο το προσχέδιο του νόμου πριν από την κατάθεσή του. Στις ρυθμίσεις περιλαμβανόταν διάταξη που όριζε ότι θα υπάρξει δίμηνη παράταση για όσα επιδόματα του ΟΑΕΔ έληγαν αντίστοιχα τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Η εν λόγω διάταξη δεν περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή με αποτέλεσμα χιλιάδες άνεργοι, οι οποίοι είναι αντικειμενικά αδύνατο να αναζητήσουν εργασία σε συνθήκες πανδημίας, να μείνουν χωρίς την απαραίτητη για την επιβίωσή τους ενίσχυση του ΟΑΕΔ.
Η κυβέρνηση βρήκε την ευκαιρία να μονιμοποιήσει και να κάνει νόμο του κράτους την απλήρωτη εργασία, τις μειώσεις μισθών και τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης. Σαν έτοιμη από καιρό αποφάσισε, απουσία του ΔΝΤ, να αναλάβει η ίδια. Και τα καταφέρνει μια χαρά…
Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι δικηγόρος – εργατολόγος