Η Βαρσοβία θα πρέπει να δώσει επαρκείς εξηγήσεις για τις κατηγορίες ότι τα προξενεία της στην Αφρική και την Ασία πούλησαν προσωρινές βίζες εργασίας σε μετανάστες έναντι χιλιάδων δολαρίων το καθένα. Αν οι κατηγορίες ευσταθούν, τίθεται σε αμφισβήτηση η ελεύθερη μετακίνηση στη ζώνη Σένγκεν, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Μαργαρίτη Σχοινά.
«Σαφήνεια»
Ο Σχοινάς είπε ότι η Επιτροπή αναζητά απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα. «Θέλουμε να έχουμε σαφήνεια, για παράδειγμα, σχετικά με τον αριθμό και τους τύπους βίζας και προξενικών αρχών που επηρεάζονται, καθώς και πού βρίσκονται οι κάτοχοι βίζας», ανέφερε ενώπιον των ευρωβουλευτών στο Στρασβούργο.
«Θέλουμε επίσης σαφήνεια σχετικά με τα διαρθρωτικά μέτρα που λαμβάνουν οι πολωνικές αρχές για να διασφαλίσουν ότι το σύστημα προστατεύεται από οποιαδήποτε πιθανή απάτη και διαφθορά», συμπλήρωσε.
Ο Σχοινάς δήλωσε ότι τα ταξίδια εντός της ελεύθερης ταξιδιωτικής ζώνης των 27 κρατών μελών με έλεγχο ταυτότητας βασίζονται στην εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών, τα οποία περιλαμβάνουν τις περισσότερες χώρες της ΕΕ καθώς και την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και την Ελβετία.
«Αυτό που συμβαίνει σε ένα κράτος Σένγκεν επηρεάζει τη λειτουργία όλων των χωρών Σένγκεν. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι υποτιθέμενες περιπτώσεις απάτης και διαφθοράς στο πολωνικό σύστημα βίζας είναι εξαιρετικά ανησυχητικές», δήλωσε ο Σχοινάς στους βουλευτές της ΕΕ στο Στρασβούργο της Γαλλίας. «Εάν έχει επιτραπεί στους υπηκόους τρίτων χωρών το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας εντός Σένγκεν, χωρίς να τηρούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις και διαδικασίες, αυτό θα ισοδυναμούσε με παραβίαση της νομοθεσίας της ΕΕ, ιδίως του κώδικα θεωρήσεων της ΕΕ», συμπλήρωσε.
Οι δηλώσεις του Σχοινά έρχονται ακριβώς τη στιγμή που το δεξιό κυβερνών κόμμα Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS) της Πολωνίας κάνει προεκλογική εκστρατεία για τις εκλογές της 15ης Οκτωβρίου. Η μετανάστευση είναι ένα καυτό εκλογικό θέμα και το PiS προσπαθεί να αποκρούσει τις κατηγορίες σχετικά με το υποτιθέμενο σχέδιο απόδοσης παράτυπης βίζας, ακριβώς καθώς επιδιώκει μια τρίτη θητεία.
Άρνηση του σκανδάλου
Οι πολωνικές αρχές, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού του κυβερνώντος κόμματος, επιμένουν ότι δεν υπάρχει σκάνδαλο. Λένε ότι επτά άτομα έχουν συλληφθεί στο πλαίσιο της έρευνας που βρίσκεται σε εξέλιξη και ότι υπήρξαν λιγότερες από 300 περιπτώσεις παρατυπιών.
Ωστόσο, ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, κατηγόρησε το PiS για υποκρισία επειδή δέχθηκαν μεγάλους αριθμούς ξένων εργαζομένων παρά την αντιμεταναστευτική ρητορική της και την κατασκευή ενός νέου τείχους στα σύνορα. Ο Τουσκ –πρώην πρωθυπουργός και κάποτε κορυφαίος αξιωματούχος της ΕΕ– και πολωνικά ΜΜΕ ισχυρίζονται ότι η κυβέρνηση δέχθηκε περίπου 130.000 μουσουλμάνους μετανάστες πέρυσι μέσω του υποτιθέμενου συστήματος παρά τη ρητορική που στόχευε κυρίως σε μετανάστες που δεν ασπάζονταν το χριστιανισμό. Το υπουργείο Εσωτερικών της Πολωνίας δήλωσε ότι «λιγότεροι από 30.000 εργαζόμενοι από μουσουλμανικές χώρες ήρθαν πέρυσι».
Πρωτιά στις άδειες διαμονής
Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ Eurostat, η Πολωνία εξέδωσε περίπου 700.000 άδειες «πρώτης διαμονής» πέρυσι σε πολίτες 148 χωρών εκτός ΕΕ, καθιστώντας την τον κορυφαίο εκδότη αδειών του μπλοκ. Οι παραλήπτες προορίζονταν να μείνουν στην Πολωνία, αλλά το δωρεάν ταξίδι με έλεγχο ταυτότητας καθιστά εύκολη τη μετακίνηση.
Η μετανάστευση είναι επίσης ένα καυτό θέμα ευρύτερα στην Ευρώπη μετά τη συνάντηση των μεγάλων ευρωπαϊκών πολιτικών ομάδων την περασμένη εβδομάδα για να προετοιμάσουν τις προεκλογικές τους στρατηγικές για τις πανευρωπαϊκές εκλογές τον προσεχή Ιούνιο.
Ο Σχοινάς και η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποτελούν μέρος του συντηρητικού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, του μεγαλύτερου μπλοκ στο κοινοβούλιο της ΕΕ. Θέλουν να προσελκύσουν το κόμμα της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι και έχουν υιοθετήσει μια πιο σκληρή γραμμή για τους μετανάστες πρόσφατα.