Την Τετάρτη ο κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι υποδέχθηκε εννιά εκπροσώπους του φονταμενταλιστικού ισλαμιστικού κινήματος στην Τιαντζίν. Η Κίνα είναι από τις πρώτες χώρες που υποδέχονται επίσημα τους Ταλιμπάν, των οποίων οι τελευταίες στρατιωτικές επιτυχίες τους έχουν εκτοξεύσει στα πρόθυρα της εξουσίας.
Άσκηση στη realpolitik
Στις δηλώσεις μετά την συνάντηση, ο κινέζος υπουργός δήλωσε ότι «οι Ταλιμπάν είναι μια κρίσιμη πολιτική και στρατιωτική δύναμη στο Αφγανιστάν», προσθέτοντας ότι ελπίζει να τους δει «να παίζουν σημαντικό ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία, τη συμφιλίωση και την ανοικοδόμηση της χώρας». Αυτή η χείρα βοηθείας του Πεκίνου προς τους Ταλιμπάν, που έχουν ανάγκη διεθνούς αναγνώρισης, αποτελεί μια άσκηση στην realpolitik για την Κίνα, καθώς ανησυχούν για την ασφάλεια στα σύνορά τους. Ειδικότερα, υπάρχουν φόβοι ότι αν επικρατήσουν οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν που συνορεύει με την Κίνα στα δυτικά της, η χώρα θα γίνει καταφύγιο για τους Ουιγούρους που καταπιέζει το Πεκίνο.
Η Κίνα είναι βαθιά αντιθρησκευτική χώρα, όχι με όρους κοσμικότητας όπως νοείται στην Δύση αλλά με όρους καταπίεσης. Οποιοδήποτε σημάδι έκφρασης θρησκευτικότητας από πολίτη, όπως η μακριά γενειάδα των Ταλιμπάν, θα τον έκανε υποψήφιο για τα στρατόπεδα αναμόρφωσης, όπου θα γινόταν κοινωνός του κινεζικού τρόπου ζωής…
Η αποστολή των Ταλιμπάν που έφτασε στην Τιαντζίν, επίνειο του Πεκίνου, είχε ως επικεφαλής τον μουλά Αμπντούλ Γκανί Μπαραντάρ, το νούμερο δύο στην ιεραρχία. «Το ισλαμικό εμιράτο διαβεβαίωσε την Κίνα ότι το αφγανικό έδαφος δεν θα αποτελέσει κίνδυνο για την ασφάλεια της χώρας. Υποσχέθηκαν να μην παρέμβουν στις εσωτερικές υποθέσεις του Αφγανιστάν και να βοηθήσουν να λύσουν τα προβλήματα και να φέρουν την ειρήνη», είπε ο εκπρόσωπος Τύπου των Ταλιμπάν, Μοχάμεντ Ναΐμ στο AFP. Οι ισλαμιστές πολεμιστές δείχνουν ότι δεν θέλουν να προκαλέσουν την μήνι του μεγάλου γείτονά τους σχετικά με την συνεχιζόμενη καταπίεση των μουσουλμάνων στο έδαφος της Κίνας.
Οι Ουιγούροι αυτονομιστές του Ισλαμικού Κόμματος Τουρκεστάν (ΙΚΤ), μια σαλαφιστική τζιχαντιστική ομάδα με παρουσία αρκετών χιλιάδων ανδρών στην Συρία θα μπορούσε να αποτελέσει μια ενδεχόμενη απειλή. Έχει εμπειρία από μάχες και είναι σεβαστή από άλλες ομάδες. Το ορμητήριό της είναι ακόμα στο Αφγανιστάν και η Κίνα φοβάται ότι μετά την Συρία οι μαχητές θα γυρίσουν και θα περάσουν τα σύνορα. Το ΙΚΤ έχει ορκιστεί πίστη στους Ταλιμπάν, γι αυτό και η Κίνα ζητά δεσμεύσεις από τους τελευταίους.
Κινεζικά συμφέροντα στο Αφγανιστάν
Ο μουλάς Αμπντούλ Γκάνι Μπαραντάρ είχε ήδη επισκεφθεί το Πεκίνο το 2019 για να συζητήσει την ασφάλεια των έργων εξόρυξης και υποδομής, στο πλαίσιο των «νέων δρόμων μεταξιού», αλλά η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε με πλήρη διακριτικότητα. Οι κινέζοι έχουν σημαντικά συμφέροντα στο Αφγανιστάν και θα μπορούσαν, αν θεωρήσουν ότι η επιστροφή στην εξουσία των Ταλιμπάν είναι ένας σταθεροποιητικός παράγοντας στο πλαίσιο μιας «εγκάρδιας» και τριμερούς σινο-αφγανο-πακιστανικής συνεννόησης, να υιοθετήσουν ρεαλιστική στάση: η κινεζική επένδυση σε έργο ανάπτυξης του ορυχείου χαλκού στο Αϊνάκ, που βρίσκεται στην επαρχία Λογκάρ, νότια της Καμπούλ, θα προσεγγίσει τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η Κίνα έχει επίσης πείσει το Αφγανιστάν να συμμετάσχει στο σημαντικό έργο υποδομής των «νέων δρόμων μεταξιού». Ωστόσο, λόγω της ανασφάλειας, οι κινεζικές επενδύσεις δεν ξεπέρασαν τα 3,7 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία του κινεζικού Υπουργείου Εμπορίου.