Συναντήσαμε την Κάτια Γέρου με αφορμή τον θεατρικό μονόλογο «Η αφηγήτρια ταινιών» και μας περιγράφει πώς ήρθε σε επαφή με το έργο του Ερνάν Ριβέρα Λετελιέρ, ενώ αναφέρεται στον Κυριάκο Κατζουράκη αλλά και στο θέμα των Τεμπών.
Το βιβλίο «Η αφηγήτρια ταινιών» έπεσε στα χέρια της Κάτιας Γέρου πριν από μία πενταετία. Η μεταφράστρια Λένα Φραγκοπούλου τής είχε πει: «Διάβασέ το, μου θυμίζει εσένα». Πριν από έναν χρόνο το ξαναβρήκε πάνω σε μια μετακόμιση και σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να γίνει μια ωραία παράσταση. «Σκεφτόμουν πώς θα κινηθεί η διαδικασία ελλείψει χρημάτων» εξομολογείται η Γέρου, «μέχρι που μια μέρα την ώρα που πήγαινα στο σπίτι μου με το “παπάκι” μου, έκανα αναστροφή και πέρασα από τον εκδοτικό οίκο». Πήρε τα δικαιώματα και έτσι ξεκίνησαν όλα, πάνω σ’ ένα μηχανάκι.
Η Γέρου άλλωστε τα τελευταία χρόνια κάνει πράγματα εκ των ενόντων δίχως καμία οικονομική στήριξη. Την ακούω να μου μιλάει με ενθουσιασμό για την υπόθεση του έργου. Σε μια έρημο της Χιλής, μες στην απόλυτη ένδεια, ένα δεκάχρονο κοριτσάκι ζει με τα αδέρφια και τον πατέρα του, ο οποίος εργάζεται στα ορυχεία νίτρου. Εν μέσω οικογενειακών απωλειών ο μπαμπάς έχει την ιδέα να στέλνει τα παιδιά να βλέπουν σινεμά και μετά, εν είδει διαγωνισμού, να ανακηρύσσεται ο καλύτερος αφηγητής των τεκταινομένων στη μεγάλη οθόνη. Νικήτρια βγαίνει η μικρή Μαρία-Μαργαρίτα με τους φτωχούς γείτονές της να κρέμονται από τα χείλη της και καθώς τα χρόνια περνούν να αναδεικνύεται σε αστέρι του οικισμού. Στο τέλος η ηρωίδα, που εξακολουθεί να ζει στο ίδιο παράπηγμα και πουλάει μπιχλιμπίδια για να ζήσει, επιστρέφει στην παιδική της ηλικία με μια απίστευτη ιστορία χαρμολύπης.
Το χάρισμα της αφήγησης
Ρωτάω τη Κάτια Γέρου αν η ίδια είχε ποτέ το χάρισμα της αφηγήτριας και χαμογελάει με νόημα: «Οταν ήμουν κι εγώ στην ηλικία της Μαρίας-Μαργαρίτας, μάζευα τα άλλα παιδάκια στο Αγρίνιο και τους αφηγούμουν ιστορίες τρόμου που είχαν πέσει στα χέρια μου, όπως ο “Δράκουλας” και η “Μούμια του Ιμχοτέπ”. Αποτέλεσμα ήταν οι γονείς των παιδιών να πηγαίνουν στους γονείς μου και να τους λένε: “Μαζεύτε την, τα παιδιά μας πετάγονται στον ύπνο τους μες στην τρομάρα”». Πολλά χρόνια μετά μια άλλη γυναίκα θα έπεφτε στην αγκαλιά της με δάκρυα: «Εσύ δεν είσαι η Κάτια; Η μούμια, η μούμια… Τα παιδικά μας χρόνια».
Κάποια στιγμή η Γέρου, έχοντας δει δουλειά της Μάγιας Πολιτάκη, της ζήτησε να τη βοηθήσει στην κινησιολογία, σύντομα όμως συνειδητοποίησε πως είχε βρει την ιδανική σκηνοθέτρια για το εγχείρημά της. Ετσι απλά ξεκίνησε η συνεργασία τους. «Πιο αρμονική συνεργασία πεθαίνεις» τονίζει η Γέρου με χιούμορ. Θα υπάρχουν και τρία βίντεο που επιμελήθηκε ο σκηνοθέτης Κυριάκος Χατζημιχαηλίδης, τα οποία όμως θα είναι σταγονίτσες μες στην προσωπική αφήγηση της ηρωίδας.
Ως έργο που καταπιάνεται με το χάσμα των κοινωνικών τάξεων, η Γέρου θεωρεί ότι έχει βαθιά πολιτικό χαρακτήρα και όχι μόνο λόγω των αναφορών στον Αλιέντε, τον Κάστρο και τον Πινοτσέτ. Τη ρωτάω να μου πει όσα γνωρίζει για τον συγγραφέα του έργου, Ερνάν Ριβέρα Λετελιέρ. Μαθαίνω πως είναι εν ζωή, γεννημένος το 1950, και ότι το συγκεκριμένο έργο του έχει παρουσιαστεί δύο φορές μέχρι στιγμής στο ελληνικό θέατρο. «Ηταν πρόκληση για μένα να παρουσιαστεί τώρα ως μονόλογος, αφού αλλάζω εμφανίσεις, φωνές και το κοινό του θεάτρου μας γίνεται το κοινό στο παράπηγμα της ηρωίδας. Βοήθησε και ο χώρος του Bios, που θυμίζει πολύ το αυθεντικό σκηνικό του έργου».
Για τον Κυριάκο Κατζουράκη
Η αλήθεια είναι πως η Γέρου λατρεύεται από τους μαθητές της στην υποκριτική, το αντικείμενό της, που την κρατάει μονίμως σε εγρήγορση: «Μιλάω υπεραναλυτικά, κυριολεκτικά παίρνω τα παιδιά απ’ το χέρι, είμαι και λίγο Καραγκιόζης, οπότε κι αυτά λύνονται. Πάνω απ’ όλα αγαπώ τους ανθρώπους» μου λέει με εμφανή τη συγκίνησή της. Η κουβέντα δεν μπορεί να μην πάει στον Κυριάκο Κατζουράκη, η απώλεια του οποίου σηματοδότησε τη μεγαλύτερη πληγή στη ζωή της. «Ενώ έχω αναπηρία στο να αναζητώ χρήματα για δικά μου πράγματα, κάνω το παν σε σχέση με το έργο του Κυριάκου, τη διάσωση και τη διάδοσή του. Οσο ζούμε εγώ και ο Αγγελόπουλος, ο συλλέκτης του, που έκανε μια μεγάλη δωρεά πινάκων του, οργανώνουμε εκθέσεις. Τι θα γίνει όμως όταν εμείς δεν θα υπάρχουμε; Ευτυχώς εδώ και κάποιο καιρό έχει φανεί φως για τη μόνιμη στέγαση των έργων του Κατζουράκη».
Θυμάται και τη Μιμή Ντενίση, που κάποτε της είχε προτείνει να διδάξει στη σχολή της: «Στη Μιμή βγάζω το καπέλο που τρέχει μόνη της για όλα όσα κάνει. Το κυνηγάει με όλες τις δυνάμεις της. Το ίδιο όμως έκανε και ο Κυριάκος, που πούλαγε πίνακες σαν φραντζόλες ψωμί για να ρίχνει τα χρήματα στις ταινίες του». Αλλωστε, το ότι έχει ζήσει τον κινηματογράφο δίπλα στον Κατζουράκη επί σειρά ετών τη βοήθησε πολύ τώρα να γίνει μια «αφηγήτρια ταινιών». Κι όταν μου λέει τη φοβερή φράση «οι ρόλοι μ’ έχουν εκπαιδεύσει να ζήσω», μου εξηγεί πως όλες οι πλευρές κάθε ρόλου αντιστοιχούν σε μαθήματα ζωής, χωρίς βέβαια να ζει μέσα από τους ρόλους ούτε γι’ αστείο. Μοιραία η συζήτηση φτάνει και στο έγκλημα των Τεμπών. «Ενα μάθημα ζωής δεν είναι και η στάση της Μάγδας Φύσσα και της Μαρίας Καρυστιανού; Ο ρόλος τους μέσα στην κοινωνία δεν είναι θεραπευτικός αυτήν τη στιγμή;» λέει.
ΙΝFO
Η παράσταση «Η αφηγήτρια ταινιών» με την Κάτια Γέρου σε σκηνοθεσία Μάγιας Πολιτάκη θα παίζεται έως την Κυριακή των Βαΐων στο BIOS